Etienne de la Boétie – De vrijwillige slavernij

90-6265-070-8Etienne de la Boétie
De vrijwillige slavernij
,
Frankrijk, essay
uitgeleid door A.L. Constandse
vertaling: Ewald Vanvugt
Paperback, 72 blz., uitverkocht
ISBN 90-6265-070-8
Eerste druk 1980

Ik wil niet eens dat jullie hem omstoten of doen wankelen, maar alleen dat jullie hem niet meer steunen. Dan zullen jullie hem als een grote kolos, beroofd van zijn voetstuk, door zijn eigen gewicht in elkaar zien storten en in stukken zien breken.

Etienne de la Boétie (1530-1563) schreef deze klassieker uit de traditie van de burgerlijke ongehoorzaamheid waarschijnlijk op 18-jarige leeftijd. Jeugdig elan en idealisme gaan gepaard met uitzonderlijk scherpe observaties van menselijke zwakten, alleen te vergelijken met zijn grote tegenhanger Machiavelli.
Deze uitgave kwam tot stand naar aanleiding van La Boéties 450ste verjaardag 1 november 1980.

«De werkende mensen hebben geen behoefte aan het geweld, dat zij – vreemd genoeg – zelf zo ijverig ondersteunen en waarvan zij zozeer te lijden hebben. Want het geweld van de onderdrukker ten opzichte van de onderdrukte is niet zomaar een gewelddaad van een sterkere ten opzichte van een zwakkere, van een grotere ten opzichte van een kleine groep, enz. Het geweld van de heersers wordt – zoals altijd waar een meerderheid gebukt gaat onder een minderheid – uitsluitend in stand gehouden met bedrog, dat slimme lieden door de eeuwen heen hebben toegepast en dat mensen er, omwille van kleine, gemakkelijk bereikbare vooroordelen, toe aanzet niet slechts veel grotere belangen, maar bovendien zelfs hun vrijheid prijs te geven en zich bloot te stellen aan het meest verschrikkelijke leed. De aard van dit bedrog werd al 400 jaar geleden door de Franse auteur La Boétie in zijn geschrift De vrijwillige slavernij onthuld.» – Leo Tolstoj in De wet van het geweld en de wet van de liefde