«De boeiende Indonesische cultuur spat van de bladzijden.» – Marjet Maks

Over ‘De Madurese vriend‘ van Kees Ruys op Literair Nederland, 22 maart 2024:

In ‘De Madurese vriend’ reist schrijver Kees Ruys over de Indonesische archipel met als eindbestemming Pasir Putih, een badplaats op Oost-Java waar hij al vaak was. Het is misschien niet zijn laatste reis, maar wel een betekenisvolle. Hij beschrijft zijn terugkeer in een afscheidsbrief aan Djaman, een Madurees met wie hij veertig jaar bevriend is en met wie hij verstandhouding en vertrouwen heeft opgebouwd, maar die hij nog altijd niet begrijpt en dat is wederzijds. De auteur is melancholiek gestemd, want dit keer zal Djaman hem niet opwachten en tegemoet treden met de woorden dat hij hem al in zijn droom zag naderen. (…) Ruys verstaat de gave om zijn lezer mee te nemen op reis. Beelden, geuren, hitte, het zijn innemende, fraaie sfeerbeschrijvingen, nooit te zwaar, maar wel met diepgang. De boeiende Indonesische cultuur spat van de bladzijden. ‘De Madurese vriend’ is een ode aan een vriendschap, een melancholiek en meeslepend reisverhaal, dat moeilijk weg te leggen is. ‘Als ik aan Pasir Putih denk (…) is het er nog steeds een rommeltje, en onverdraaglijk heet, en gebeurt er zo ontstellend weinig (…)’. Tegen de achtergrond van hedendaags Indonesië met herinneringen aan weleer meandert de auteur tussen de vele personages en hun levensverhalen en verkeert hij met hen tussen hitte, stof en armoede en probeert hij de kracht van de vriendschap te ontdekken, maar kan die uiteindelijk niet echt in woorden vangen. En misschien hoeft dat ook niet, als het een zuiver gevoel is. ‘De Madurese vriend’ is (…) een bundeling van sentimenten, hallucinerende ervaringen en prachtige portretten van gewone mensen, maar ook van sferen en impressies van steden en dorpen en belevenissen tijdens Ruys’ tochten.

Lees hier de recensie
Meer over ‘De Madurese vriend’
Meer over Kees Ruys bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Unieke bundel die melancholie en weemoed ontroerend concretiseert.» – Jan van Gulik

Over ‘Tegelijkertijd’ van Karel Wasch in Nieuwsbrief Meander, 24-03-2024:

(…)  Wasch weet de thema’s melancholie en weemoed in een aantal gedichten op ontroerende wijze te concretiseren. Het gedicht ‘Betekenis’ is hier een mooi voorbeeld van. (…) Het gedicht opent met een beeldende scène, een jeugdherinnering. Het kind ligt in bed en herhaalt het woord ‘plaats’, zo vaak dat het op een gegeven moment geen betekenis meer draagt. De scène eindigt met een oordeel: ‘Misplaatst was het, een lege huls.’. Deze typering is werkelijk meesterlijk, poëzie op z’n mooist. Het woord ‘misplaatst’, waarin het woord plaats ligt opgesloten in de bestanddelen ‘mis’ en ‘t’, is werkelijk een lege huls. (…) Veel van de gedichten in ‘Tegelijkertijd’ hebben eenzelfde structuur (…) De dichter vangt aan met concrete beelden, (… ) en werkt naar een climax toe, een strofe waarin het gedicht een wending neemt. (…) Deze wendingen zijn interessant, ze amuseren of zetten aan tot denken. ‘Tegelijkertijd’ is een unieke bundel. (…) Wasch gebruikt onder andere (jeugd)herinneringen. Deze (jeugd)herinneringen verbindt hij in een aantal gedichten (…) aan het hier en nu. Vooral deze gedichten vind ik zeer de moeite waard. Ze bieden volgens mij inzicht in de boeiende reis van een dichter met ervaring.

Lees hier de recensie
Meer over Tegelijkertijd
Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

«‘Als de dood zucht’ verdient verfilming.»

Over ‘Winterwater’ en ‘Als de dood zucht’ van Lex Paleaux op NH Nieuws, 22 maart 2024:

Schrijvers leggen hun ziel en zaligheid in een boek. De Haarlemse schrijver Lex Paleaux baseerde zijn eerste roman ‘Winterwater’ op zijn eigen jeugdervaring met seksueel misbruik. Nu, in de Boekenweek, maakt hij bekend dat zijn vijfde boek ‘Liften naar de Hemel’ in oktober uitkomt, en dat wordt nog persoonlijker dan zijn debuut. De schrijver, die sinds 2011 in Haarlem woont, heeft in de stad een grote schare fans gekregen door zijn columns op Facebook. Wandelend met zijn grote, lieve hond verwonderde hij zich over van alles. Hij heeft nu 4.999 vrienden op zijn account. Die populariteit inspireerde en stimuleerde hem om boeken te schrijven. De boeken van Paleaux lenen zich bij uitstek voor een theaterstuk of verfilming, omdat er nijpende maatschappelijke kwesties als verkrachting, zelfmoord en jeugdzorg in worden aangeroerd. Zijn debuutroman ‘Winterwater’ werd zelfs een theaterstuk dat in januari voor het eerst werd opgevoerd. Lex woont af en toe een voorstelling bij. Dan krijgt hij het verleden weer voor zijn kiezen. “Ik ben er niet bij als lezers de laatste pagina hebben gelezen en het boek dicht slaan. Maar nu zit ik in de zaal. Dan voel je die emoties en die lading. Het is herbeleven van dingen die gebeurd zijn, die je niemand gunt.” Toch kiest hij ervoor om ook zijn vijfde boek grotendeels op zijn eigen ervaringen te baseren. Het is een vervolg op ‘Als de dood zucht’, een verhaal over acht patiënten van een psychiatrische kliniek. Deze twee boeken verdienen volgens Lex een verfilming, omdat het zo pijnlijk is en omdat er weinig is veranderd tussen de tijd dat hij met hulpverleners te maken had en nu. “Ik kan laten zien waar het wringt.”

Bron
Meer over ‘Winterwater’
Meer over ‘Als de dood zucht’

«Mooi verhaal, goed geschreven, genuanceerd met treffende details.» – Michiel Horn

Over ‘Gentleman in slavernij’ van Janny de Heer op LinkedIn, 18 maart 2024:

Ik heb met plezier ‘Gentleman in slavernij’ gelezen. Complimenten! Mooi verhaal, goed geschreven, genuanceerd met treffende details. Een genoegen om te lezen. Hiervoor las ik ‘Staat en slavernij’. Mooi om te zien hoe een historische roman en een sociaalwetenschappelijke/-historische studie op elkaar aansluiten. Hoe ze elkaar aanvullen, versterken en verdiepen.

Michiel Horn is gepensioneerd antropoloog en socioloog.

Meer over ‘Gentleman in slavernij’
Meer over Janny de Heer op deze website

Presentatie ‘Voet in voet oog in oog’ van Elly Stolwijk nu op YouTube


Over ‘Voet in voet oog in oog’ van Elly Stolwijk in de Pletterij, 17 maart 2024:

Op 17 maart 2024 vond de presentatie plaats van ‘Voet in voet oog in oog’, het prozadebuut van dichter en beeldend kunstenaar Elly Stolwijk. Het boek, Stolwijk noemt het ‘een historie’, gaat het over de dwangarbeid van Nederlandse jongemannen in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. In Voet in voet oog en oog probeert Elly Stolwijk zich in te leven in de jonge dwangarbeider Fons, die later haar vader werd. Over die periode werd tijdens het verdere leven van Fons niet gesproken. Vanaf 15.30 op de tijdlijn van de registratie op YouTube gaat de presentatie over dit boek. Het interview van Peter de Rijk begint op 19.45 en duurt tot 47.00. “Ieder hoofdstuk over Fons  telt 492 woorden, het aantal netto dagen dat hij in dwangarbeid doorbracht. Ik noem het ergens wel een keurslijf maar de beperking geeft ook heel veel vrijheid: 492 woorden is tegelijk heel overzichtelijk. Ik heb het grotendeels verzonnen, ik heb weinig heel concrete gegevens en ik heb geprobeerd om het zo waarachtig mogelijk te schrijven, maar of het waar is weet ik niet. Op het moment dat hij bevrijd was en op weg ging naar huis eind april 1945 kon ik de lange zinnen loslaten , want toen was hij geen dwangarbeider meer. Ik ben steeds trotser geworden op mijn vader.” Vanaf 48.00 tot 1.12.50 op de tijdlijn leest Elly Stolwijk fragmenten uit het boek afgewisseld door muziek uitgevoerd door Hans de Ruiter. Vanaf 1.13.15 wordt het eerste exemplaar uitgereikt aan René Versluis, voorzitter van de stichting Razzia Monument Rotterdam. In zijn dankwoord gaat René Versluis, net als Elly Stolwijk een van de naar schatting 1 miljoen kinderen van  dwangarbeiders, in op hun eerdere samenwerking bij de opening van het monument.

Kijk en luister hier naar de presentatie
Meer over ‘Voet in voet oog in oog’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Karin Lachmising stadsdichter Utrecht

Karin Lachmising is sinds mei 2023 toegetreden tot het gilde van de Utrechtse stadsdichters. Het Utrechts Stadsdichtersgilde werd in 2009 opgericht door de toenmalige eerste stadsdichter van Utrecht, Ingmar Heytze, nu erelid van het Gilde. In januari 2011 heeft de Gemeenteraad besloten om de taak van het ‘stadsdichter’ voortaan in handen te leggen van dit gilde, als eerste en enige gemeente in Nederland.

Lees hier het eerste stadsgedicht van Karin Lachmising als stadsdichter n.a.v. 175 jaar viering grondwet.
Meer over Karin Lachmising bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Visionaire passage in ‘Op alles wat ik ben’.»

Over ‘Op alles wat ik ben’ van Peter WJ Brouwer op Tips uit het boekenvak, 20 maart 2024:

De roman ‘Op alles wat ik ben’ van Peter WJ Brouwer blijkt zomaar ineens een visionaire passage te bevatten. De auteur is vanmiddag, net als zijn hoofdpersonage, ook met de racefiets gevallen en heeft ongelukkigerwijs zijn arm gebroken. Neeee, het is geen reclamestunt, maar een vervelend ongeluk. Luister dit door Bas Steman ingesproken fragment en schaf het boek aan tijdens de #Boekenweek. Wie anders kan een verhaal pakkender voorlezen dan Bas Steman, schrijver, journalist, regisseur (en wielrenner)? Het fragment komt uit de roman ‘Op alles wat ik ben’, publicatiedatum februari 2024. Eerder verscheen het als het verhaal ‘De Gazelle-man’ in Elders Literair.

Luister en kijk hier naar ‘De Gazelle-man’
Meer over ‘Op alles wat ik ben’

Eerste aandacht voor ‘Wat onbesproken bleef’, het nieuwe boek van Niek Bremen, nu online.

Over ‘Wat onbesproken bleef’ van Niek Bremen op YouTube Pletterij, 17 maart 2024:

Op zondag 17 maart 2024 presenteerde Uitgeverij In de Knipscheer ‘Voet in voet oog in oog’, het prozadebuut van dichter Elly Stolwijk. Oorspronkelijk zou het programma een dubbelpresentatie zijn met als tweede auteur Niek Bremen, van wie zijn ‘Wat onbesproken bleef’ gelijktijdig zou verschijnen. Maar Niek Bremen was ziek en kon niet aanwezig zijn. Dat was al enige tijd duidelijk. Omdat de titel van zijn novelle ook geldt voor het boek van Elly Stolwijk wilde de uitgeverij zijn aanstaande boek toch alvast aankondigen met een eerste recensie van zijn boek door Peter de Rijk,  als onaangekondigde verrassing voor het geval Niek Bremen de livestream zou volgen. Vrijdag 15 maart ontving de uitgeverij van de drukker enkele proefdrukken van ‘Wat onbesproken bleef’ waarvan er die dag één voor een laatste akkoord werd doorgestuurd aan de auteur Niek Bremen. Wat de uitgeverij op dat moment niet wist was dat Niek Bremen de dag ervoor, op donderdag 14 maart,  was bezweken aan zijn ziekte. Het bericht van zijn overlijden bereikte de uitgeverij op maandag 18 maart. In deze te verschijnen novelle krijgt het leven van Daniël een wending wanneer hij een map vindt met notities van zijn vader uit de tijd dat de wereld leed onder het nationaalsocialisme. Zijn vader beschrijft aangrijpende momenten uit zijn leven als soldaat bij de Wehrmacht, waarbij hij zich openhartig en vooral kwetsbaar opstelt.

Luister en kijk hier naar de aankondiging van en recensie over ‘Wat onbesproken bleef’ vanaf 02.15 tot 15.25 op de tijdlijn
Lees hier het In memoriam Niek Bremen op deze site
Lees hier de eerste recensie over ‘Wat onbesproken bleef’

«Het beeld vult de woorden aan en de woorden geven ‘kleur’ aan de beelden.» – Frans August Brocatus

Over ‘De donkere kamer van Aly Freije en Anne-Marie van Buuren in De Auteur, 19 maart 2024:

Annemarie van Buuren (1961) zoekt in haar werk de grenzen van fotografie op. Van klassieke fotografie met moderne camera’s tot experimenten met oude camera’s. Voor deze bundel werkte ze veel met een houten droge-plaat camera uit 1880. De papieren negatieven en de ongecorrigeerde lenzen van deze antieke camera geven beelden een extra dimensie: ze gaan niet langer alleen over ruimte, maar ook over tijd. (…) Aly Freije (1944) bracht haar jeugd door in de Oost-Groninger Veenkoloniën. Grensganger zijn en tussen de regels het leven met verlies en het niet-gezegde bovenhalen is steeds de inzet van haar schrijven. (…) De titel ‘De donkere kamer’ is al een expliciete verwijzing naar de fotografie. Het gebruik van het lidwoord ‘de’ maakt het nog nadrukkelijker. (…) De afdrukken van de foto’s zijn suggestief en bieden voldoende contrasten. Altijd een waagstuk maar in deze een waardevolle meerwaarde. (…) Hier vloeien fotograaf en dichter in elkaar. Eén van de krachten van de bundel is dat de gedichten geen beschrijvingen van de foto’s zijn maar dat zij een bijzondere symbiose aangaan. Het beeld vult de woorden aan en de woorden geven ‘kleur’ aan de beelden.
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.

Lees hier de recensie in rubriek ‘De Boekhouding’
Meer over ‘De donkere kamer’
Meer over Aly Freije bij Uitgeverij In de Knipscheer

«…en wordt de roman er een voor alle tijden.» – Peter de Rijk

Over ‘Wat onbesproken bleef’ van Niek Bremen in Pletterij, 18 maart 2024:

(…) Bremen rept in ‘Wat onbesproken bleef’ over het zwijgzaam zijn van een personage. Het is het gevolg van wantrouwen en kwetsbaarheid. Deze keer betreft het de vader van het hoofdpersonage die het zwijgen boven het spreken verkiest. Tenminste, tot zijn Duitse vrienden komen om te drinken, te kaarten of het Horst Wessel Lied te zingen. Even lijkt de vader een ander, is het niet langer iemand die moeite met praten en trappenlopen heeft. Maar als zijn zoon over de oorlog en de dood van zijn Joodse moeder wil praten, stuit hij op stilzwijgen. (…)  Indrukwekkend is de wijze waarop Bremen de twee kanten van de vader beschrijft, vooral van die stille, voor het raam zittende man. (…) Niek Bremen beschrijft eigenlijk al die mensen die de oorlog meemaakten en daarna door moesten leven. In stilte gehuld, met een hoofd vol vreselijke herinneringen. Families die daarmee moesten zien te leven… (…) Niek Bremen trekt je langzaam maar zeker in het verhaal en je wordt deelgenoot van alles wat Daniël denkt, voelt en moet meemaken. Hij leert zijn vader kennen op een wijze die allesbehalve prettig is. Desondanks blijf je lezen. Want als Bremen iets kan dan is het schrijven. (…) Hij kondigt onheil op een mooie wijze aan. Haast nog fraaier beschreven dan het sterven van de vader. Dit is typerend voor zijn proza dat strak, haast zakelijk is, maar wel met ieder woord op de juiste plek. Wie het boek leest, zal het later ervaren alsof hij een film heeft gezien. Een met geweldig acteerwerk, boeiende dialogen en ontluisterende scènes. Dit effect veroorzaken met letters op papier is het ware schrijven en slechts weinigen gegeven. Niek Bremen schreef over een man, over wie we veel te weten komen en tegelijkertijd haast niets. Het blijft maar gissen voor zijn zoon die het vooral van de verhalen van anderen moet hebben. En dan verdwijnt zijn vader in een poortje. En is weg… Daniël begrijpt dat het ondergaan van het kwaad niet alleen een ziekte van die tijd was. Het is een ziekte die in iedere tijd en in iedere werkelijkheid past, al zal die naar aard en omvang verschillen. Met deze regels legt de auteur een verbinding met het heden en wordt de roman er een voor alle tijden.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Wat onbesproken bleef’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer