«Shrinivási’s belangrijkste schrijftaal bleef toch het Nederlands.» – Michiel van Kempen

shrinivasi nov 2012(foto Bea Moedt)
Over Shrinivási (12 december 1926 – 26 januari 2019) in De Groene Amsterdammer, 20 februari 2019:
(…) Shrinivási was een Hindostaan maar werd katholiek opgevoed. Hij bleef altijd een districtsjongen die ‘met koemest aan de hielen de drempel van de Stad overschreed’. Hij schreef het allereerste gedicht ooit in het Sarnami, de taal van de Surinaamse Hindostanen: het prachtig-intrigerende ‘Buláhat/De roep in de nacht’, maar het leverde hem toch weinig eer op. Het besef dat het Sarnami een taal was en geen dialect van het Hindi, was in de jaren zestig nog maar tot weinigen doorgedrongen en dringt bij het sterk op India georiënteerde deel van de Hindostanen nog steeds moeilijk door. En bovendien: Shrinivási’s belangrijkste schrijftaal bleef toch het Nederlands. (…) Hij zou alleen al onsterfelijk zijn geworden met die ene, door geen enkele andere Nederlandstalige Caribische dichter ooit geëvenaarde bundel Om de zon (1972), 125 pagina’s pure liefdeslyriek die schittert tegen het diabaas van doodsbenauwing en existentieel verdriet. (…) Shrinivási streefde ernaar even verstaanbaar te zijn als zijn heldere, verzorgde handschrift. In zijn allerbeste gedichten bereikte hij die soberheid en toch verbaas je je telkens weer over alle betekenislagen die hij weet op te roepen. (…)
Lees hier het artikel van Michiel van Kempen
Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer

Philip Hoorne bij Radio Villa Bota

VoorplatHoorneDikkemeisje-75Naar aanleiding van zijn nieuwe bundel ‘Het dikke meisje en de ziener’ was Philip Hoorne op 8 februari 2019 te gast bij Radio Villa Bota (Brugge) in het poëzieprogramma ‘De pokken van Voltaire’, dat ‘grasduint in wat de poëzie vandaag te bieden heeft, omringd door de echo’s van de woordkunstenaars van het verleden. In elke aflevering wordt de dialoog aangegaan met de teksten van een centrale gast. Verwacht vurige tongen, hoe het fluisterend of hijgend woord een luisterend oor zoekt, de ontroering nabij.’ Philip Hoorne krijgt verrassende vragen voorgelegd en leest uit de bundel het gedicht ‘Waarom’.
Luister hier naar het deel van de uitzending met Philip Hoorne
Meer over ‘Het dikke meisje en de ziener’
Meer over Philip Hoorne op deze site

«Een belevenis.» – Peter Van Herzeele

VoorplatHoorneDikkemeisje-75Over ‘Het dikke meisje en de ziener’ van Philip Hoorne in Krant van West-Vlaanderen, 8 februari 2019:
(…) Philip Hoorne dicht over uiteenlopende onderwerpen en doet dat niet zelden in snedige bewoordingen die de lezer aan het denken zetten. (…) De wereld in al haar gedaantes roept bij Philip Hoorne gedichten, gedachten en waarheden op. Hij grossiert in grimmige, soms ontluisterende regels wat het lezen van deze bundel tot een belevenis maakt. (…) Met alle middelen die hem ter beschikking staan verdicht hij de wrede, onbegrijpelijke, vaak ook lachwekkende wereld tot deze bundel. (…) Philip Hoorne zelf zegt over zijn eigen werk dat de humor die er wel eens in opduikt niets anders is dan de overtreffende trap van ernst. (…)
Lees hier het artikel
Meer over ‘Het dikke meisje en de ziener’
Meer over Philip Hoorne op deze site

«Zeker een van de mooiste bundels van 2019.» – Hans Franse

VoorplatSevenster-75Over ‘Bloemen in de regen’ van Arjen Sevenster op MeanderMagazine:
(…) Arjen Sevenster schrijft gedichten die een mooi uitgewerkte vorm hebben. Soms rijmen zij, soms rijmen zij half, soms zijn het vrije verzen, soms gaat het om een strak sonnet, soms ook een vrij sonnet, maar er is altijd een innerlijk ritme, niet gebaseerd op voorgeschreven versvoeten, maar voortkomend uit de golving van de taal. (…) De neiging veel te citeren bedwingend kom ik tot de conclusie dat Arjen Sevenster erin is geslaagd vanuit pure, soms kleine menselijke ervaringen gedichten te schrijven die verwijzen naar een wereld van ontroering, van nu en later: heel het leven in één mystiek-poëtische ademtocht. Het is bevattelijke, gevoelige, mooi geconstrueerde en zeer ritmische poëzie. Je krijgt de indruk dat het gemakkelijk geschreven is, maar die indruk is schijn. Dit is poëzie waaraan gewerkt is, geschrapt, gezocht steeds vanuit het authentieke gevoel van de dichter. (…) Misschien zal het niet de belangrijkste bundel van 2019 worden, maar zeker een van de mooiste. (…)
Lees hier de recensie
Meer over Arjen Sevenster

Arjen Sevenster overleden

SevensterBegin deze maand overleed op 2 februari 2019 Arjen Sevenster op de leeftijd van 72 jaar. De relatie tussen Arjen Sevenster als levend dichter en uitgeverij In de Knipscheer is van korte duur geweest. Ik ontmoette hem voor het eerst op 19 september 2017 toen hij zijn vrouw Lydia vergezelde naar een lezing over ‘jongensgedrag’ in het maandelijkse debatcafé van het debat- en cultuurcentrum de Pletterij in Haarlem, alwaar ik deel uitmaakte van de redactie. De uitgeverij kwam ter sprake en Arjen vertelde dat hij ook uitgever was geweest, zij het een wetenschappelijke bij Elsevier. En dat hij een aantal jaar eerder gedebuteerd was als dichter met de bundel ‘Ogenblik’ (bij Inner Peace Publications). Ik zal zonder twijfel gezegd hebben dat ik desgewenst graag nieuw werk van hem zou willen lezen. Hij, van huis uit wiskundige, leek mij een van die bijzondere mensen die zowel alfa als bèta begaafd zijn, zoals in onze uitgeverij o.a. Rogi Wieg dat was en Ernst Jansz is. Een klein jaar later ontving ik in de e-mail het manuscript van de bundel ‘Bloemen in de regen’. Hij maakte toen al duidelijk dat hij uitgezaaide prostaatkanker had. Dat zijn poëzie kwaliteit had was meteen duidelijk bij mij en bij ‘acquirerend’ uitgeverijredacteur Peter de Rijk, waarop redacteur Koos van den Kerkhof zich over de bundel zou buigen, een proces dat 21 november 2018 resulteerde in een persklaar manuscript. In de bundel, die in december van de drukker kwam, staat als jaar van uitgave 2019 vermeld, maar een voorgenomen presentatie in poëziemaand januari zou helaas geen doorgang vinden door een acute verslechtering in zijn gezondheidstoestand. Op de rouwkaart staat zijn laatste gedicht.

KEUZE
Voor Lydia

Mocht ik er ooit voor kiezen
om vóór jou heen te gaan, weet dan
dat je mij net zo min als zee of zonlicht
kunt verliezen, dat ik geen afscheid van je
heb genomen, maar dat ik op je wacht,
waar alle wegen samenkomen.

Beloof me, mocht ik ooit beslissen
alleen op reis te gaan, dat je me
niet al te zeer zult missen
en geen leegte laat ontstaan,
maar dankbaar voor de jaren samen
de laatste mijl alleen zult gaan.

En is mijn tijd voor die van jou
verstreken, denk dan aan mij als één,
die alles in gereedheid brengt
voor als je komt, zodat het jou
aan licht noch liefde zal ontbreken,
wanneer je komt, wanneer je komt.

franc knipscheer

Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Mooie bundel die verwarmt en soms de ogen vochtig maakt.» – Hans Franse

VoorplatSevenster-75Over ‘Bloemen in de regen’ van Arjen Sevenster op MeanderMagazine, 20 februari 2019:
(…) Arjen Sevenster schrijft gedichten die een mooi uitgewerkte vorm hebben. Soms rijmen zij, soms rijmen zij half, soms zijn het vrije verzen, soms gaat het om een strak sonnet, soms ook een vrij sonnet, maar er is altijd een innerlijk ritme, niet gebaseerd op voorgeschreven versvoeten, maar voortkomend uit de golving van de taal. (…) De neiging veel te citeren bedwingend kom ik tot de conclusie dat Arjen Sevenster erin is geslaagd vanuit pure, soms kleine menselijke ervaringen gedichten te schrijven die verwijzen naar een wereld van ontroering, van nu en later: heel het leven in één mystiek-poëtische ademtocht. Het is bevattelijke, gevoelige, mooi geconstrueerde en zeer ritmische poëzie. Je krijgt de indruk dat het gemakkelijk geschreven is, maar die indruk is schijn. Dit is poëzie waaraan gewerkt is, geschrapt, gezocht steeds vanuit het authentieke gevoel van de dichter. (…) Misschien zal het niet de belangrijkste bundel van 2019 worden, maar zeker een van de mooiste. (…)
Lees hier de recensie
Meer over Arjen Sevenster

Laurens Jz. Coster kiest gedicht van Els de Groen

Groen Omslag def2Uit ‘Wakker vallen’ van Els de Groen op Laurens Jz. Coster, 20 februari 2019:
Laurens Jz. Coster plaatst sinds jaar en dag onder redactie van Raymond Noë iedere werkdag een gedicht op het gelijknamige blog. Het gedicht wordt ook geplaatst op Neerlandistiek.nl. Op 20 februari 2019 is het gekozen gedicht ‘Geld’ van Els de Groen uit het door haarzelf geïllustreerde poëziedebuut ‘Wakker vallen’ dat eind 2018 verscheen.

Geld

Ooit betaalden bakkers
hun hemden met hun broden
kleermakers een kleerkast
met zelfgemaakte pakken
en schrijnwerkers tapijten
met eigen meubilair.

We ruilden tot het geld kwam
waarmee je brood kon kopen
en hemden, meubels, kleden
en liefde, trots en vriendschap
onschuld, aanzien, eer.
Zo werden we bekochten

huichelaars en hoeren
hielenlikkers, horigen
handlangers, gehoornden
die zichzelf inruilen
en als de koersen dalen
met lege handen staan.

Meer over ‘Wakker vallen’
Meer over Els de Groen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Uw boek brengt mij in discussie met mezelf.» – Bill Monkau

Over ‘Gentleman in slavernij’ van Janny de Heer in een e-mail aan de auteur n.a.v. lezing in De Koperen Tuin in Goes, 14 februari 2019:
(…) Als elk boek en elk nieuw verhaal een vonk heeft, dan bent u erin geslaagd die vonk voor het verhaal van ‘Gentleman in slavernij’ op mij te doen overslaan. Uw inleiding was zo levendig dat het boek mij bijzonder intrigeert. Ik begon met het lezen van de heldere historische introductie bij elk van de 15 hoofdstukken. (…) Voor mij een opluchting dat u zich gehouden heeft aan het verhaal van gentleman Horst. Ik ben geworden wie ik ben door mij te laven aan de westerse cultuur. Ontstaan in de liefdesdaad tussen een neger, wiens grootvader slaaf was, en een indiaanse uit de stam der Arowakken. Respectievelijk onderwijzer en onderwijzeres, leerden mijn zorgzame ouders hun vijf kinderen over de Atlantische oceaan heen naar de Nederlandse cultuur te kijken. (…) Hoe je er ook over denkt, uiteindelijk brachten Europeanen alfabetisering en ordening. Surinamers die klagen over kolonisatie, kunnen niet ontkennen dat ze er goed van af gekomen zijn. Voor een goed begrip, het is niet nodig een misdaad tegen de mensheid te bagatelliseren. (…) Uw boek brengt mij in discussie met mezelf. (…) Bij wijze van opfriscursus heb ik uw boek ter hand genomen. Nu al ontdek ik historische timbres die mijn blik op het leven van mijn voorouders verhelderen.
Lees hier de hele e-mail
Meer over de lezing
Meer over ‘Gentleman in slavernij’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Chesley Rach bewijst een schrijver van kaliber te zijn.» – Wim Rutgers

VoorplatRachClara_Opmaak 1.qxdOver ‘Het wonder van Santa Clara’ van Chesley Rach op Caraïbisch Uitzicht, 19 februari 2019:
(…) Wat me bij het lezen vanaf de eerste bladzijden van ‘Het wonder van Santa Clara’ opviel was het grote stijlverschil tussen de eerste en tweede roman. Met de tweede roman heeft Chesley Rach bewezen een schrijver van kaliber te zijn met een intrigerende plot die vele vragen – ik zou zeggen existentiële vragen – aan de orde stelt op een prettig leesbare trefzekere manier die veel zakelijker is dan in het debuut ‘De terugkeer van Ricardo Bonifacius’, in een strakke en directe stijl. De Ricardo die als een zelfgekozen eenzame tussenfiguur zijn plaats op zijn eiland moest heroveren in het debuut is vervangen door de aanvankelijk sceptische maar gaandeweg steeds meer betrokken buitenstaander Tom in de tweede roman, die als journalist in Mexico een verslag moet geven van wonderlijke genezingen die daar in het kleine dorpje Santa Clara hebben plaats gevonden. Hij raakt zo verstrengeld in de lokale maatschappij dat het hem niet meer mogelijk is daarvan een objectief verslag te geven. Pas na jaren zet hij er zich toe zijn ervaringen en emoties op papier te zetten. (…) ‘Het wonder van Santa Clara’ is een roman van de intertekstualiteit met tal van verwijzingen naar de Bijbel, met als illustratie het hoofdpersonage Salvador die als een reddende heiland – is heler – met handoplegging de mensen helpt, maar door een Judas verraden wordt en vervolgens door de door de pastoor opgezweepte dorpelingen vermoord wordt, als die hem uitdagen over het water van de rivier te lopen. (…) Het verhaal eindigt met de energieke herbouw van het plaatsje dat al vanaf de titel de centrale plaats krijgt. De journalist brengt zijn verslag van de wonderlijke en onbegrijpelijke gebeurtenissen, waarbij hij door de dorpelingen geholpen wordt. ( …) Met zijn tweede roman heeft Chesley Rach (Curaçao 1952) een prestatie van belang geleverd. (…)
Lees hier de recensie
Deze recensie werd ook geplaatst op De Leesclub van Alles
Meer over ‘Het wonder van Santa Clara’
Meer over Chesley Rach

Week van het Korte Verhaal

auteursfoto Joost Pollmann, "Schertsfiguur", Uitgeverij in de Knipscheer 2018
auteursfoto Joost Pollmann, “Schertsfiguur”, Uitgeverij in de Knipscheer 2018

Pyrrhus door Joost Pollmann, februari 2019:

En toen was eindelijk de Dood overwonnen. Wereldwijd vierden de mensen feest, omdat ze nog dachten dat onsterfelijkheid iets goeds was. Aanvankelijk was het ook fijn, vooral voor de wetenschappers die het eeuwig leven mogelijk maakten: zij konden alle mooie meisjes krijgen. Maal al snel werd duidelijk dat deze wetenschappers iets belangrijks over het hoofd hadden gezien. Niet alleen voor de mensen was het sterven nu passé, ook voor de muggen en de brandnetels, voor eencelligen zo goed als potvissen. Slachterijen gingen failliet, omdat geen varken meer worst wou worden. Natuurwetten hebben algemene geldigheid, dus als je de Dood uitschakelt heeft dat gevolgen voor al het leven onder de zon. Het werd dus vol op straat nu crematies en begraafplaatsen ‘iets van vroeger’ waren. In ziekenhuizen deed men enkel nog aan pijnbestrijding; het mortuarium stond leeg. Miljarden, nee triljarden bacteriën plantten zich ongestoord voort, de teelaarde in de tuinen kwam in beweging en op de akkers golfde de maïs. Zwermen vogels botsten voortdurend met elkaar omdat het in de lucht te druk was. Ze stortten ter aarde, maar lijkjes werden het niet. In korte tijd vulde de dampkring zich met een zinderende laag leven, een verstikkende opeenhoping van krioelende organismen. Naïeve zelfmoordenaars doken als lemmingen de afgrond in, maar hun val wilde niet fataal worden. Een uitweg? Die was er niet meer. Stilte, verlatenheid, diepe rust op het kerkhof: voorgoed voorbij.
Meer over Joost Pollmann bij Uitgeverij In de Knipscheer