Bert Vissers: ‘De wereld is je niet vergeten, vriend’

Op zondag 3 maart 2024 werd in de Haarlemse (Film)koepel ‘De wereld is je niet vergeten, vriend’, de nieuwe single van de Haarlemse band Bender ten doop gehouden. Met Navalny in gedachten vraagt Bender met dit nummer aandacht voor de vele (anonieme) burgers, journalisten en schrijvers die zich met gevaar voor eigen leven geweldloos verzetten tegen ondemocratische en dictatoriale regimes, overal in de wereld. Het door Bert Vissers geschreven nummer groeide uit tot een kunstproject waaraan de stichting Cultuurkoepel en Amnesty Haarlem hun medewerking verleenden. Tijdens de presentatie werd ook de door tekenaar Christel Bouwmeester-Wassenaar en animator Marieke van Middelkoop gemaakte clip op groot scherm vertoond. Bender zelf (met zanger Bert Vissers,  bassist/producer Jos Caspers, gitarist Jan Rooijmans en toetsenist Boris Vissers) trad live op en bracht de nummers ‘De wereld wacht op mij’, ‘Het komt goed’ en ‘Mooie woestenij’ ten gehore (alle uit zijn songbook ‘De wereld wacht op mij’).

Kijk en luister hier naar ‘De wereld is je niet vergeten, vriend’
Meer over Bert Vissers bij uitgeverij In de Knipscheer

«Humor en een soort lichtvoetigheid stellen het gevoel van beklemming uit tot je er echt niet meer omheen kunt.» – Heleen Zoethout

Over ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op Hoe was het op school?, 4 maart 2024:

‘Winterwater’ vertelt het verhaal van Lex, een nieuwsgierige jongen met een grote fantasie. Lex groeit op in Friesland in de jaren tachtig. Hij voetbalt bij de plaatselijke club en Freddie Mercury van Queen is zijn held. Met pake en beppe in de buurt, buitenspelen met zijn broers, het geloof dat thuis een belangrijke rol speelt zou het kunnen lijken of Lex’ jeugd leek op mijn jeugd. “Je bent nooit alleen”, wordt hem verzekerd. Toch ontbreekt er iets heel belangrijks, dat voor jou en mij misschien vanzelfsprekend is of was tot vandaag. In de roman ‘Winterwater’ van Lex Paleaux  leer je Lex en zijn familie kennen in korte hoofdstukjes waarin hij op een ontvankelijke en nieuwsgierige manier zijn leventje leeft. Humor en een soort lichtvoetigheid stellen het gevoel van beklemming uit tot je er echt niet meer omheen kunt. Ingrijpende gebeurtenissen moet Lex helemaal alleen ondergaan, er is geen hand op zijn schouder, er zijn geen bemoedigende woorden op het moment dat hij die nodig heeft. (…) Studio Figur, Rieks Swarte en productiehuis Feikes huis weten zijn verhaal te vertellen in een bijzondere beeldende voorstelling. ‘Winterwater’ is geen ‘poppentheatervoorstelling’, de hoofdpersoon komt op een zorgvuldige en liefdevolle manier tot leven in de handen van vier krachtige spelers. De spelers vloeien op zo’n waarachtige manier in elkaar én de pop over, dat je hem gelooft en bijna onmiddellijk in je hart sluit. (…)

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Klik hier voor de speellijst
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Pleidooi voor een slavernijmuseum in Amsterdam reduceert de nazaat tot iemand die twee eeuwen niets heeft gepresteerd op het gebied van emancipatie.» – Aart G. Broek

Aart G. Broek in gesprek met Rob Zwetsloot op Salto Radio Amsterdam, 4 maart 2024:

«Rutte c.s. spreken van ‘een komma en nu gaan we beginnen met het herstel’ net alsof de slavernij  vorige week is afgeschaft. Die emancipatie heeft de afgelopen 200 jaar al plaatsgevonden!  Men reduceert daardoor die nazaten tot mensen die tot nu niets zouden hebben gepresteerd. Dat die nazaten, Afro-Curaçaoënaars en ook blanken,  de afgelopen eeuw eisen aan zichzelf stelden en hebben bijgedragen aan de  verdere emancipatie van allerlei nazaten is uit het zicht verdwenen.»

Luister en kijk hier naar het gesprek
Meer over ‘Je wordt zelf niet wit door een ander zwart te maken’
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Grensoverschrijdend gedrag?Tegenspraak kan je letterlijk of figuurlijk de kop kosten.» – Aart G. Broek

Over ‘Dwarsliggers’ door Aart G. Broek in artikel op Management Site, 4 maart 2024:

Grensoverschrijdend gedrag? Hoog tijd om tegenspraak te leren geven en te faciliteren. (…) Het is een fikse opgave voor ieder van ons om naar tegendraadse en deugdelijk onderbouwde kritiek te luisteren. Waarom is het zo’n opgave om tegenspraak te incasseren en daadwerkelijk te verwerken? Een antwoord formuleren begint met weten wat er sociaal-emotioneel speelt. In essentie is de pijnlijke schok die bij gefundeerde tegenspraak ontstaat een kwestie van ‘schaamte’. Door de onderbouwde kritiek horen we praktisch even niet ín de groep, maar staan juist te kijk vóór de groep waartoe we (willen) behoren. In onze jeugd doen we allemaal pijnlijke ervaringen op met het slachtofferschap van afwijzen, uitsluiten, kleineren. Ervaringen met dergelijke vernederingen én de angst die opnieuw te kunnen ervaren noemen we schaamte. (…) Het gaat bij schaamte om de ervaring dat het persoonlijke ‘ik’ wordt geraakt. Dat snijdt ons diep door de ziel. (…) We haten schaamte: het venijnige samenballen van angst, verdriet en woede. (…) De schok van schaamte vertaalt zich in agressie. (…) Tegenspraak kan je letterlijk of figuurlijk de kop kosten. (…) De geschiedenis leert ons dat tegenspraak dikwijls getergd van tafel wordt geslagen en de boodschapper hardhandig worden uitgeschakeld. (…) De persoon die de tegenspraak aandraagt heeft vrijwel altijd het beste met de eigen organisatie – of de samenleving in het algemeen – voor. (…) In principe kan iedere (overheids)organisatie of elk bedrijf voordeel behalen met het faciliteren van tegenspraak. (…) Bovendien mag van deugdelijk gefaciliteerde tegenspraak worden verwacht dat het een preventieve werking heeft op het steeds dreigende klokkenluiden. Kortom, voorkom klokkenluiden, word een dwarsligger. (…)

Lees hier het artikel
Meer over ‘Dwarsliggers’

«Gedichten van een van de belangrijkste mandarijnen in de Nederlandse literatuur.» – Rob Schouten

Over ‘Gekozen gedichten’ van Victor E. van Vriesland in Trouw, 29 december 2023:

Je moet er maar opkomen, een bloemlezing uit het werk van Victor E. van Vriesland (1892-1974): ‘Gekozen gedichten’. Van Vriesland was jarenlang een van de belangrijkste mandarijnen in de Nederlandse literatuur, iemand die in jury’s zat en mede het poëtisch klimaat bepaalde. Hij schreef zelf ook gedichten maar die zijn zo goed als vergeten. (…) Toch is het interessant om eens terug te kijken op het werk van Van Vriesland. (…) De poëzie van Van Vriesland is gemiddeld behoorlijk stijf spul, strak in het pak en rijmend, al werd ook de dichter Van Vriesland op het laatst van zijn leven wat losser en vrijer van toon. (…) Toch, als je er maar lang genoeg naar kijkt, proef je, onder die nette dekmantel van keurig gekozen woorden, wel iets tijdloos in zijn gedichten, iets van de eeuwige pijn en vreugde van het bestaan. (…) Bijzonder, zo’n kijkje in een preutse, verheven tijd van welgevormde, ietwat intellectualistische gedichten door een voormalig poëtisch machthebber.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Gekozen gedichten’
Meer over Rob Groenewegen

Boekpresentatie Voet in voet oog in oog in Pletterij Haarlem

Op zondag 17 maart 2024 presenteert Uitgeverij In  de Knipscheer Voet in voet oog in oog, het prozadebuut van dichter Elly Stolwijk. Van de ruim vijfhonderdduizend Nederlandse dwangarbeiders zijn er dertigduizend omgekomen. Van diegenen die terugkeerden bleven de meesten zwijgen over de traumatiserende gebeurtenissen tijdens hun gedwongen verblijf in Duitsland. Elly Stolwijk heeft getracht zich in te leven in de jonge dwangarbeider Fons, die later haar vader werd. Uitgeverijredacteur Peter de Rijk gaat in gesprek met Elly Stolwijk over het boek en het schrijfproces dat meer dan een decennium in beslag nam. Elly Stolwijk leest enkele fragmenten uit haar boek. Zij overhandigt het eerste exemplaar aan de heer René Versluis, voorzitter van de stichting Razzia Monument Rotterdam.

In deze presentatie wordt ook kort aandacht geschonken aan de te verschijnen novelle Wat onbesproken bleef van Niek Bremen. Daarin krijgt het leven van Daniël een wending wanneer hij een map vindt met notities van zijn vader uit de tijd dat de wereld leed onder het nationaalsocialisme. Zijn vader beschrijft aangrijpende momenten uit zijn leven als soldaat bij de Wehrmacht, waarbij hij zich openhartig en vooral kwetsbaar opstelt. Halverwege het programma is er een muzikaal intermezzo door gitarist Hans de Ruiter.

Na afloop van het programma napraat en gelegenheid de boeken aan te schaffen (pinautomaat aanwezig). De toegang is gratis maar reserveren is gewenst. U kunt reserveren per e-mail bij Indeknipscheer@planet.nl  of vanaf dinsdag 5 maart rechtstreeks op de site van Pletterij Haarlem Pletterij Haarlem. Locatie: De Pletterij, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem.  Zaal open 14.00 uur. Aanvang 14.30 uur. Einde circa 16.30 uur. Het programma wordt gestreamd en is nadien terug te zien op YouTube.

UIT ETEN NA HET EVENT?
Je kunt in de Pletterij bij Ethiopisch restaurant The Queen of Sheba een bijzonder lekkere, authentieke en betaalbare maaltijd krijgen. En, op vertoon van je Pletterij ticket krijg je 15% korting op de rekening!
Klik hier voor de aankondiging op de website van Pletterij Haarlem
Meer over ‘Voet in voet oog in oog’
Meer over ‘Wat onbesproken bleef’
Kijk en luister hier naar Hans de Ruiter
Meer over stichting Razzia Monument Rotterdam

«Een heerlijk, geweldig goed geschreven boek.» – Marianne Janssen

Over ‘Kloppen voor de lift’ van Kees Broere op LeesKost, 28 februari 2024:

De auteur noemt dit boek vol herinneringen ‘een nachtkastjesboek’, vol korte lichtvoetige stukjes waarin hij zijn lezer éven bij de hand neemt om mee te dromen naar dat kleine detail dat geen verhaal voor de krant was, maar des te waardevoller voor een boek als dit. (…)  Mandela was een beste man. Hij heeft veel voor de wereld betekend. Maar ondanks dat waren er drie redenen waarom Kees Broere Mandela haatte. Weliswaar werd dankzij hem de Voetnoot van Arnon Grunberg in de Volkskrant eenmaal vervangen door een stukje van de Afrika-correspondent. Maar verder… Nelson Mandela was er de schuld van dat een exclusief radio-interview dat Broere in 1992 met hem had nooit is uitgezonden. Nelson Mandela kostte Broere bijna zijn baan. En, last not least Nelson Mandela kostte hem een relatie. Het is een drietal zinnen dat opgesomd in deze ene alinea bijna pathetisch overkomt. Want wat heeft een held als Mandela uitgevoerd dat hij zoveel invloed had op het leven van een vlijtige correspondent? Kijk, daarvoor zult u zich moeten verdiepen in de herinneringen van Broere, de correspondent die van hot naar her reisde als het maar een verhaal opleverde. (…) Een heerlijk, geweldig goed geschreven boek voor ieder die graag lees-reist met een kenner als gids.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Kloppen voor de lift’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een solide gecomponeerd boek, als een album van de beste tijdloze musici.» – Jeroen Heuvel

Over ‘Schutkleur’ van Bernadette Heiligers op Literatuurgeschiedenis, 28 februari 2024:

(…) Bernadette Heiligers weeft controversiële draden van recente toestanden in de Curaçaose maatschappij tot een kleurig kleed over toestanden die eeuwen geleden zijn ontstaan en die tot op de dag van vandaag hun sporen op het eiland hebben. Ze doet dat met rake observaties en een dosis humor. Subtiel beschrijft ze de complexe gevoeligheden die op het eiland leven, zoals het ‘probleem’ van kleur van de donkere Corine in de nagenoeg witte familie: ‘Ik kwam als nummer vijf met restanten uit de erfenis van mijn moeders voorouders, zoals neusvleugels die op echte vleugels leken en een huidskleur die veel te donker was om door te kunnen gaan voor wit.’ De motieven vaderschap en kleur worden met elkaar verbonden in een passage over Harold en Corine: toen zij kinderen waren, lachte hij haar altijd uit om haar donkere huidskleur, platte neus en kroeshaar. Maar dat had hij nooit meer gedaan sinds zij had geroepen dat zij ‘het aan zijn vader zou vertellen als hij er een zou hebben gehad’. (…) Corine is soms kind, soms studente in Nederland, en meestal de vrouw van middelbare leeftijd, op Curaçao, ongetrouwd, met een jongvolwassen dochter. ‘Schutkleur’ is daarom een solide gecomponeerd boek, als een album van de beste tijdloze musici.

Lees verder op Literatuurgeschiedenis
Meer over ‘Schutkleur’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Jeroen Heuvel bij Uitgeverij In de Knipscheer

Elly Stolwijk * Voet in voet oog in oog. Een historie 

Elly Stolwijk
Voet in voet oog in oog
een historie
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 190 blz.,
groot formaat,
€ 22,00
eerste uitgave maart 2024
ISBN 978-94-93368 08 8

In Voet in voet oog in oog heeft Elly Stolwijk getracht zich in te leven in de jonge dwangarbeider Fons, die later haar vader werd. Na zijn dood ging ze op zoek naar zijn Duitse geschiedenis waarover hij, net als vele anderen, zelden had gesproken. Stolwijk geeft haar vader een stem opdat het beschrijven van zijn lotgevallen iets bijdragen aan het naar buiten brengen van zoveel ingeslikte, onverteerde woorden.

‘Fons is nog geen eenentwintig jaar jong als hij in de zomer na de bevrijding, de precieze datum is onbekend, terugkeert uit nazi-Duitsland waar hij gedurende de Tweede Wereldoorlog dwangarbeid had verricht in metaalfabrieken in Berlijn en Laucherthal, een ervaring waarover hij tijdens zijn leven nauwelijks kan spreken en op zeldzame momenten met dichtgeknepen keel zal zeggen dat hij ‘iets deed met schroefjes en moertjes’, want hij schaamde zich voor zijn gedwongen bijdrage aan de Duitse wapenindustrie … ‘

Van de ruim vijfhonderdduizend Nederlandse dwangarbeiders zijn er ongeveer dertigduizend omgekomen. Van diegenen die terugkeerden bleven de meesten zwijgen over de traumatiserende gebeurtenissen tijdens hun gedwongen verblijf in Duitsland.

Elly Stolwijk (1957) is beeldend kunstenaar en schrijver. In 2020 debuteerde zij met liefde de vluchtige holte. Het Poëziecentrum te Gent nomineerde deze bundel voor de Poëziedebuutprijs 2021. In 2021 verscheen de laatste framboos. Hierin schetst Stolwijk de beleving van een vrouw die, in de negende maand van de zwangerschap, te horen krijgt dat  haar ongeboren kind overleden is.

Over liefde de vluchtige holte: «De vormgeving geeft de bundel een misleidende lichtheid, maar in de gedichten zit een heel leven vervat. Stolwijks stijl is helder en beklijft door een aangrijpende directheid. Deze lijvige bundel verdient het met zorg gelezen te worden.» – Jury Poëziedebuutprijs 2021; «Een bundel waar vorm en inhoud perfect matchen, impulsen omgezet in poëzie, woorden en beelden. Bijzondere bundel met onvergetelijk mooie poëzie.» – NBD/Biblion; «De poëzie is even fijnzinnig en intrigerend als de tekeningen zijn. Daarbij zijn de teksten behalve intrigerend ook klankrijk, verrassend van taal en waaieren ze breed uit. Kortom, een ruime en ruimhartige bundel.» – H.C. ten Berge

Over de laatste framboos:
«Een fijnzinnige bundel waarin op ontroerende wijze vorm is gegeven aan een groot verdriet en waarin een weinig aangeroerd thema prachtig verwoord wordt.» – NBD/Biblion
«Feitelijke mededelingen, die naadloos overgaan in poëzie, maar steeds zonder opsmuk. Emotie die soms hard aankomt en nooit als vals wordt ervaren.» – Vereniging van Vlaamse Letterkundigen
«Het gebruik van de taal is aards en sterk. Een indrukwekkend poëtisch verslag waar je stil van wordt.» – Meander
«Hoe vind je taal voor zoiets?» – Lex Bohlmeijer
Meer over ‘Voet in voet oog in oog’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Niek Bremen * Wat onbesproken bleef. Novelle

Niek Bremen
Wat onbesproken bleef
novelle
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 130 blz.,
€ 18,50
eerste uitgave april 2024
ISBN 978-94-93214-48-4

In Wat onbesproken bleef vormt Alwin Corten met zijn zoon Daniël en huishoudster Louise Mittensill een klein gezin. Alwin en Louise dragen een geheim met zich mee, dat ze verborgen willen houden voor Daniël. Vooral Alwin heeft daar moeite mee. Het drukt als een loden last op zijn schouders.
Als het moment nadert dat Alwin wegglijdt in de schemer van zijn geest, verandert de vader-zoonrelatie. Beiden nemen steeds meer afstand van elkaar. Daniëls leven krijgt echter een wending wanneer een opkoper het huis komt leeghalen. Hij vindt een map met notities waar zijn vader herinneringen in heeft opgeslagen, uit de tijd dat de wereld leed onder het nationaalsocialisme. Zijn vader beschrijft aangrijpende momenten uit zijn leven als soldaat bij de Wehrmacht, waarbij hij zich openhartig en vooral kwetsbaar opstelt.
Daniël komt nu ook meer te weten over het leven van zijn moeder.

Niek Bremen (1947) debuteerde in 2019 met zijn roman Bang voor de liefde. Daarna volgde de verhalenbundel Wat ons raakt in 2021. Tevens publiceerde hij in meerdere bundels, kranten en in het literaire tijdschrift Extaze (2018).

Over Bang voor de liefde: «Bang voor de liefde vertelt het verhaal van Andreas Hechtel, een jongen die na de oorlog opgroeit in een Duits gezin te Amsterdam. Onthutsend verhaal over een traumatisch na-oorlogsverleden.» – Paperback Radio;  «De auteur verwoordt ook heel knap hoe een schrijfproces iemands leven helemaal op zijn kop kan zetten.» – André Oyen op Ansiel

Over Wat ons raakt: «Waar Anne Frank in ’s lands beroemdste oorlogsdagboek Het Achterhuis de verteller is, kruipt Niek Bremen in de huid van ik-figuur Dini Wolff. Confronterend is de vraag die in Het Achterhuis achterwege blijft: “Waarom laat iedereen toe dat wij gedeporteerd worden?” Wat ons raakt weerstaat de verleiding van goedkoop sentiment.» –  Daan Lameijer op Literair Nederland; «Wat Bremen inventief doet is het verhullen van het eigenlijke onderwerp. Het is hem zeker gelukt verschillende mensen in al hun kwetsbaarheid te laten zien of het nu alter-ego’s van de schrijver zijn of verre vrienden uit een vriendenboek.» – Margot Poll in NRC Boeken

Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer