Craig Strete – De wereld in grootvaders handen. Jeugdroman

CRAIG STRETE
De wereld in grootvaders handen

Amerika, Indiaans, Jeugdroman
Vertaling: Irma van Dam
Gebonden, 128 blz., 11,50
ISBN 90-6265-470-3
Eerste druk 1999

‘Als je teveel weet over het leven zoals Indianen dat leiden, dan kom je altijd momenten van droefheid tegen,’ zegt de Indiaanse schrijver Craig Strete. Maar er is nog steeds wat hij ‘het hart en de ziel’ noemt van De wereld in grootvaders handen: ‘Hoop die moed geeft om kijkend in de nacht dingen te zien en de macht van dromen die uit de nacht de dag voortbrengt.’

Jimmy verhuist, nadat zijn vader is overleden, met zijn moeder en zijn grootvader Whitefeather uit de pueblo, hun Indiaanse woestijndorp, naar het huis van grootvader in de stad. Jimmy is elf jaar en boos: de hoge gebouwen, het beton, de lawaaiige buren en de onvriendelijke mensen maken dat hij zich eenzaam voelt en heimwee heeft naar de pueblo. ‘Probeer de pueblo overal waar je gaat met je mee te dragen,’ raadt zijn grootvader hem aan. Maar ondanks allerlei nieuwe dingen zoals deuren die vanzelf opengaan, maar ’s nachts wel veilig op slot blijven, en lekkere dingen zoals roomijs of de geur van een pas gemaaid grasveld, begrijpt Jimmy niet – of eigenlijk wil hij dat niet begrijpen – hoe zijn grootvader hier kan leven en waarom ook hij van zijn moeder hier moet wonen.
Jimmy zal moeten leren zich thuis te voelen in beide werelden

De pers over De wereld in grootvaders handen
«Jimmy’s heimwee [naar zijn overleden vader en naar het leven in de pueblo] groeit, evenals het besef dat zijn toekomst voorlopig in de stad ligt. Grootvader probeert Jimmy’s blik te verruimen: ‘De stad is zowel goed als slecht. Je zult er van beide wat vinden, maar wat er goed aan is, dat hoopt je moeder voor je te vinden.’ En stukje bij beetje vindt Jimmy positieve dingen, maar ze zijn altijd gekoppeld aan het negatieve. Goed en slecht versterken elkaar en dwingen de jongen telkens om zijn visie te nuanceren. Na een pijnlijke confrontatie tussen moeder en zoon beseft de moeder dat Jimmy haar respect en vertrouwen verdient: ‘Je vader wilde dat je een opleiding zou krijgen. Niet omdat hij niet wilde dat je in de pueblo zou wonen, niet omdat hij niet wilde dat je zou weten wat onze levenswijze je zou kunnen leren. Maar omdat we in deze tijd dappere mensen nodig hebben die ons kunnen verdedigen, die in beide werelden kunnen leven en beide werelden kunnen begrijpen.’ Het verhaal bevat veel beklijvende beelden, maar is ook helder en zonder al te veel omhaal verwoord.» – Leesidee-Jeugdliteratuur

«Het boek heeft echt wat moois te bieden. De gave eenvoud en de sfeertekening van een aantal scènes charmeren. De gevoelens van Jimmy zijn zuiver weergegeven. Het verhaalmotief van de hagedis in de glazen pot heeft een knappe symboliek. Het verschil tussen het leven in een Indiaanse pueblo en het leven in een stad wordt door Jimmy aangevoeld via een aantal details die trefzeker gekozen zijn. De lezer kan geregeld van fraai geformuleerde zinnen snoepen.» – De Standaard der Letteren

«De sfeer van het boek is authentiek, de emoties zijn herkenbaar.» – Nederlandse Bibliotheek Dienst