Edgar Cairo – Kollektieve schuld

Edgar Cairo
Kollektieve schuld
Roman
Nederland Suriname
Ingenaaid, 208 blz.
ISBN 978-90-6265-662-2  ca. € 18,50
oktober 2010

Op 16 november 2010 is het precies 10 jaar geleden dat de Surinaamse schrijver Edgar Cairo in nagenoeg publieke anonimiteit op 52-jarige leeftijd overleed aan een maagbloeding. Zijn eerste bekendheid in Nederland, vooral bij jonge lezers, verwierf hij in 1976 met de roman Kollektieve schuld / Famir ‘man-sani. De her-uitgave van deze roman nu valt samen met de première van de documentaire Edgar Cairo: “Ik ga dood om jullie hoofd” door Cindy Kerseborn.

In Kollektieve schuld beschrijft Edgar Cairo het leven van een uitgebreide creoolse familie die voorbereidingen treft voor een wintiprei, een rituele dans-avond ter gelegenheid van de goden, de winti. In het gekoloniseerde Suriname mocht het christendom cynisch genoeg eerst niet worden ingevoerd. Maar toen het eenmaal moest, werd Winti, de natuurgodsdienst van de creolen, te vuur en te zwaard bestreden als barbaarse heidendom.

De racistische houding van de koloniale regering in Kollektieve schuld ten opzichte van alles wat ‘negerachtig’en ‘vernegerd’ was, bestond nog volop tot omstreeks het einde jaren zestig van de vorige eeuw. Centraal in de roman staat het zoeken naar geluk, het vinden van identiteit, verzoening van de creool met zijn beladen verleden. Kollektieve schuld is een razende roman waarin alle thema’s die er voor zwarte Nederlanders toe doen voorbij komen: de zwarte identiteit, winti, de trauma’s van de slavernij en het kolonialisme,schuld en schuldgevoel, slaafs en ook opstandig gedrag

Geen kind ben je, maar oud, stuk ouderdom. Geen kindgeschrei, toch blijft het bange zuchten in je hart, slechts moeiteloos bespied door blikken, eenzaam, uit het verborgene. Tijd meet je af, Marjana, aan de stemmen van je kinderen, kleinkinderen, kinds-kinderen, verzameld om je heen. Maar wat je morgen brengen zal? Niemand die weet het, weet het niet.