Over ‘Kollektieve schuld’ van Edgar Cairo op One World, 26 augustus 2022:
Eenentwintig jaar geleden stierf de grote Surinaamse schrijver Edgar Cairo alleen in zijn huis in Amsterdam. Niet de opbeurendste openingszin voor een lekkere zomerleeslijst, maar dit is misschien al beter: wat is zijn ‘Kollektieve schuld’ toch een fijn boek om de zomer mee door te komen. Deze klassieker uit 1976 vertelt over een kleurrijke Surinaamse familie die bijeenkomt voor een winti-prei (een reinigend ritueel uit de afro-Surinaamse winti-religie, dat altijd als ‘afgoderij’ verboden was geweest door kerk en koloniaal bestuur). Er is het hoofd van de familie Ma Marjan, er is Tante Lien die alles organiseert, er zijn Rudi en zijn bakra-vrouw uit Holland, er is dronken Oom, er zijn neven en nichten en er zijn yorka’s (geesten). Allemaal hopen ze op de winti-prei van vervloekingen en ongemakken uit het verleden af te komen. (…) Ook vijftig jaar later past de roman naadloos in een tijd waarin een nieuwe generatie migrantenkinderen haar rechtmatige plek opeist en haar stem verheft. Op aanstekelijke en overtuigende wijze laat Cairo zien hoe je dat doet: je eigen stem laten klinken. En hoe je kalmpjes om de erfenis van het kolonialisme heen werkt en je eigen cultuur en identiteit viert. Hij gebruikt de taal van de kolonisator, injecteert die met Sranantongo, Surinaams-Nederlands en zijn eigen woorden, en creëert zo een geheel eigen taal. (…)
Lees hier het signalement
Meer over ‘Kollektieve schuld’
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer van Sheila Sitalsing op deze site
Tag: Afro-Surinaams
«Met ‘Kollektieve schuld’ schreef Edgar Cairo in 1976 een boek waar uitgevers nu naar snakken.» – Rasit Elibol
Over ‘Kollektieve schuld’ van Edgar Cairo in De koloniale leeslijst, (Dichters & Denkers) De Groene Amsterdammer, nr. 37, 10 september 2020:
Na het lezen van het werk van Edgar Cairo (1948-2000) kun je maar één ding concluderen: Nederland was nog niet klaar voor een schrijver als hij, met zijn eigen taal, zijn eigen woorden, zijn eigen vertelstructuren. Een Afro-Surinaamse man die vond dat de kolonisator geen alleenrecht had op de taal en dat de eigen taal niet onder mocht sneeuwen. (…) Misschien kun je ook wel zeggen dat Cairo zijn tijd te ver vooruit was. Zijn boodschappen zouden vandaag de dag hier in veel betere aarde vallen. Eigenlijk is het gek en opvallend dat Cairo niet ontdekt is door de huidige generaties die opkomen en gelijkheid eisen voor zwarte levens. (…) Met ‘Kollektieve schuld’ schreef Cairo een speelse familieschets waarvan het verhaal ogenschijnlijk simpel is: een Surinaamse familie – niet zomaar een uiteraard, maar een met allerlei gebreken – wordt bijeengeroepen om een reeks winti-rituelen te organiseren om de ‘collectieve schuld’ uit het verleden af te wassen en zo de problemen en ziektes weer onder controle te krijgen. (…) De verhouding die het boek heeft met de winti-praktijken is nogal ambivalent en je voelt al snel aan dat het helemaal misgaat. Gruwelijk mis zelfs. Winti is een typisch Surinaamse religie, een samensmelting van verschillende Afrikaanse religies die op plantages samen werden gebracht door tot slaaf gemaakten. Tot het begin van de twintigste eeuw was het verboden, net als de eigen taal dus. (…) Die wat vreemde eigen taal van die grote Afro-Surinaamse man die voor anderen speels was en voor Cairo niks minder dan een statement: als zwart persoon moet je jezelf niet verloochenen.
Lees hier het artikel van De Groene-redacteur Rasit Elibol
Meer over ‘Kollektieve schuld’
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Lees ook over andere In de Knipscheer-auteurs in ‘De koloniale leeslijst’