14 Colleges over Caraïbische en Nederlands-Indische literatuur publiek toegankelijk.

VoorplatSupermarktKlein72Op vrijdag 7 februari 2020 begint aan de Universiteit een nieuwe collegereeks – open voor publiek: ‘Caraïbische dromen’, verzorgd door prof. Michiel van Kempen. De colleges gaan overigens niet enkel over de literatuur van Suriname en de Caraïbische eilanden, maar ook over de Nederlands-Indische literatuur. Ook dit jaar zijn er weer verschillende schrijvers en gastdocenten aanwezig. De veertien colleges beginnen met de oudste koloniale literaturen en eindigen met de allernieuwste teksten. Ook enkele In de Knipscheer-auteurs komen aan bod: Ken Mangroelal, Albert Helman, Boeli van Leeuwen, Hugo Pos, Bea Vianen, Eric de Brabander. Van de laatste wordt de roman ‘De supermarkt van Vieira’ behandeld. De auteur komt hiervoor over van Curaçao. Bijzonder is dat de hele reeks colleges dit jaar ook wordt opengesteld voor belangstellenden van buiten de universiteit. Dat is geheel kosteloos en men hoeft ook niet deel te nemen aan het afsluitende tentamen. Voorwaarde is dat men de opgegeven tekst vooraf leest, het hele college bijwoont en dat men zich aanmeldt bij Van Kempen via het mailadres M.H.G.vanKempen@uva.nl. De colleges vinden plaats op vrijdagen van 12.00 tot 15.00 uur en eindigen op vrijdag 29 mei. Locatie: PC Hoofthuis, Spuistraat 134, Amsterdam lokaal lokaal PCH 4.22
Meer over deze openbare colleges
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De pogingen van Michaël Slory om de taal poëtisch uit te buiten en het standbeeld dat hij daarvoor verdient.» – Liliane Waanders

MichaelSloryOver Simone Atangana Bekono en Antoine de Kom met Dichters van Suriname in Awater Live, 17 oktober 2019:
Met het overlijden van Bhai, Michael Slory, Bea Vianen, Elly Purperhart en Shrinivási verloor de Surinaamse literatuur in korte tijd vijf toonaangevende stemmen. In ‘Awater’ karakteriseert Matthijs Ponte in het artikel ‘Mystici, reizigers en letterknechten, een meervoudig in memoriam’ het werk van de vijf, die een veelheid aan invalshoeken en richtingen in de Surinaamse literatuur representeren. Voor de editie van ‘Awater Live’ tijdens Poetry International nodigde Matthijs Ponte Simone Atangana Bekono en Antoine de Kom uit om aan de hand van een aantal gedichten nader van gedachten te wisselen over het werk van de overleden schrijvers/dichters. Simone Atangana Bekono koos ‘Orfeu Negro’ van Michaël Slory, Antoine de Kom ‘Karambogh, 14.00 uur’ van Shrinivási, en gedrieën kozen ze voor een titelloos gedicht van Bhai. Tijdens de publieke close reading-sessie ging het natuurlijk over de tekst, die woord voor woord ontleed werd, maar uit dat inzoomen ontstond ook een beeld van de nog relatief jonge geschiedenis van de geschreven Surinaamse poëzie; de pogingen van een dichter (Michaël Slory) om zich poëtisch te uiten en de taal poëtisch uit te buiten en het standbeeld dat hij daarvoor verdient; een gedichten voordragende tante; de verzengende hitte op koffieplantage Kroonenburg in het district Commewijne; een andere dichter (Shrinivási) die zichzelf begint te ervaren, zich verzoent met wat er om hem heen is, maar ook verbitterd en boos is over als wat er in het land letterlijk verrot is.
Lees hier verder
Meer over Michaël Slory bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Haar taal is glashelder.» – Jerry Dewnarain

VoorplatZevenrivierenver75Over ‘Zeven rivieren ver’ van Karin Lachmising in De Ware tijd Literair, 9 november 2019:
(…) Lachmising kaart taboe-onderwerpen zoals vrouwenmishandeling, huiselijk geweld en zelfmoord met scherpe pen aan. Zij legt sociale verhoudingen van de Surinaamse samenleving bloot, zonder een lendendoek. (…) Hierdoor geeft zij inzicht in de diversiteit van de Surinaamse samenleving hoe verstrengeld zij is, maar ook hoe hypocriet die is. (…) Met ‘Zeven rivieren ver’ bewijst Karin Lachmising dat ze de woorden op haar lippen neemt en deze blaast tot gedichten die niet aan afstand zijn gebonden. Haar taal is glashelder zoals vloeibaar glas tot iets mooier wordt gevormd.
Lees hier de recensie
Meer over ’Zeven rivieren ver’
Meer over Karin Lachmising op deze site

«Een monumentje.»

Opmaak 1Over ‘Grenzenloos. 40 Jaar Knipscheer Poëzie’ van Klaas de Groot op Paperback Radio, 25 juni 2019:
Klaas de Groot las maandenlang gedichtenbundels om tot de juiste selectie te komen voor zijn bloemlezing ‘Grenzenloos’. Reden ertoe was het veertigjarig bestaan van uitgeverij In de Knipscheer in 2016. Niet alleen uit alle gepubliceerde dichtbundels maar ook uit alle in literaire tijdschriften van de uitgeverij gepubliceerde poëzie werd gekozen. Mandala, De Held en Extaze bleken fuiken voor talent. ‘Grenzenloos’ bevat 160 dichters en 190 gedichten. Peter de Rijk praat met de samensteller van de bloemlezing over de keuze van de gedichten en het portret van de Nederlandse poëzie dat het boek geeft. Het interview werd live uitgezonden op woensdag 9 januari 2019 van 14.00 tot 15.00 vanaf de vierde etage van Boekhandel Scheltema Amsterdam.
Luister hier naar de uitzending
Meer over ‘Grenzenloos’
Meer over Klaas de Groot bij Uitgeverij In de Knipscheer

Literaire Memorial: Bhai, Elly Purperhart, Shrinivási, Michaël Slory, Bea Vianen

verOnsSurOp zondag 17 maart 2019 vindt bij de Vereniging Ons Suriname een herdenking plaats van vijf schrijvers die ons de laatste maanden zijn ontvallen: Bhai, Elly Purperhart, Shrinivási, Michaël Slory en Bea Vianen. Programma met vijf sprekers: Maritha Kitaman, Rabin Baldewsingh, Hugo Fernandes Mendes, Michiel van Kempen en Geert Koefoed. Ook worden er van elk van de schrijvers filmfragmenten vertoond. Verder zijn er bijdragen van acteur Kenneth Herdigein en musici Denise Jannah, Raj Mohan en Ronald Snijders. De presentatie is handen van Tanja Jadnanansing. Er zijn boekentafels van Uitgeverij In de Knipscheer en van Naks Nederland.
Datum zondag 17 maart 2019, van 15.00 uur (stipt) tot 18.00 uur
Toegang €5,00; leden Ons Suriname vrij toegang
Graag vooraf aanmelden op info@veronsur.org / 020 693 50 57
Locatie Vereniging Ons Suriname, Hugo Olijfveldhuis, Zeeburgerdijk 19a, 1093 SK Amsterdam
Bron
Klik hier voor het programma
Meer over Shrinivási
Meer over Michaël Slory
Meer over Bea Vianen

Bea Vianen (1935-2019) op Laurens Jz. Coster

BeaVianen3Het poëzieblog Laurens Jz. Coster plaatste van Bea Vianen daags na haar overlijden op maandag 7 januari 2019 vier gedichten, te weten ‘Palmen’, ‘Afspraak’, ‘Enorme handen’ en ‘Positie’. Bea Vianen publiceerde. vijf romans en vijf dichtbundels. Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Lees hier de vier genoemde gedichten
Meer over Bea Vianen op deze site

‘Waren zij de trieste erfgenamen van het Nederlandse kolonialisme?”- John Jansen van Galen

BeaVianenMichaelSlory
Bij het overlijden van Michaël Slory en Bea Vianen in Argus (nr. 46), 22 januari 2019:
Kort na elkaar overleden twee iconen van de Surinaamse literatuur: dichter Michael Slory en schrijfster Bea Vianen, beiden 83 jaar oud, nazaten van de jaren zestig. Weerspiegelt zich in hun tragische levensloop de geschiedenis van hun geboorteland? John Jansen van Galen heeft hen gekend. (…) Slory bleef dichten, over het alledaagse leven in Suriname, over straatvuil en stakingen, over Nelson Mandela en Hillary Clinton, over kokospalmen en de onbereikbare schoonheid van de zwarte vrouw. (…) Gedichten als het poëtisch commentaar op de actualiteit van een ‘absolute dichter’, die zijn levensprogram samenvatte als ‘Ik zal zingen om de zon te laten opkomen’. Maar ook in de verzuchting, die de titel is van een documentaire over hem: ‘Als de droom over is….’. (…) Bea Vianen was in 1957 als 21-jarige onderwijzeres naar Nederland vertrokken. (…) Uit haar debuutroman ‘Sarnami hai’ blijkt wel hoe goed ze ook het verstikkende Hindoestaanse milieu kende. In ‘Strafhok’ heeft ze heel Suriname beschreven als een wemeling van volksgroepen waarbinnen men elkaar voortdurend controleert en beloert. De benauwenis slaat de lezer tegemoet. (…). Ze was in die tijd bevriend met Adriaan Morriën en Marte Röling, later geremigreerd en opnieuw uit Suriname gevlucht, altijd opgejaagd, rusteloos zwervend, cirkelend om het land heen, om er niet heen terug te hoeven keren en er uiteindelijk toch eindigend in een schamel hospitaal.
Lees hier het artikel
Meer over Bea Vianen op deze site
Meer over Michaël Slory op deze site

«Politiek, etniciteit, seksualiteit, ingeperkte vrijheid: het zijn vaste motieven in Vianens werk.» – Michiel van Kempen

Bea Vianen (copyright Els Kirst) (foto Els Kirst)
Over Bea Vianen (6 november 1935 – 6 januari 2019) in De Groene Amsterdammer, 23 januari 2019:
Bea Vianen zette als eerste vrouwelijke romanschrijver de Surinaamse letteren op de kaart als een literatuur die kon getuigen van kritisch zelfinzicht. Maar de scherpte van haar eerste romans loste gaandeweg op in het gruis van haar bestaan. Bea Vianen, geboren uit een gemengd-etnische relatie, groeide op in een omgeving van hindostanen en Javanen. Toen ze acht jaar was overleed haar moeder aan tuberculose en werd ze in een kostschool geplaatst. (…) Bea Vianen was een sensitieve vrouw die schreeuwde om onafhankelijkheid en vrijheid, gevormd door conflicterende religies en culturen, Nederland en het laat-kolonialisme en in heel die verwarrende kluwen verdwaald geraakt. ‘Sarnami, hai’ (Suriname, ik ben). Suriname is Bea Vianen. Michiel van Kempen is hoogleraar Nederlands-Caraïbische letteren aan de UvA.
Lees hier het artikel
Meer over Bea Vianen op deze site

Afscheid en uitvaart Bea Vianen

BeaVianen2 Foto Els Kirst

Op woensdag 16 januari 2019 vindt in Paramaribo de uitvaart plaats van de op zondag 6 januari overleden schrijfster Bea Vianen in de Congreshall aan het Onafhankelijkheidsplein. Van 14.30 uur tot 15.30 uur is er gelegenheid tot afscheid nemen. Aansluitend de uitvaartplechtigheid tot 16.00 uur met toespraken door Robby Parabirsing, voorzitter van S’77, en door drs. Lilian Ferrier, minister van OWC, een In Memoriam door Jerry Dewnarain en een dankwoord van de familie Vianen. Van 16.00 tot 16.30 uur is de uitvaartdienst o.l.v. ds. Michel Steward. De teraardebestelling is vanaf 17.00 uur op de RK Begraafplaats aan de Schietbaanweg. In Nederland vindt een bijeenkomst plaats op vrijdagavond 15 maart bij Vereniging Ons Suriname in Amsterdam ter herdenking van Bea Vianen, Michaël Slory en de dichter James ‘Bhai’ Ramlall (1935–2018), die eveneens op 83-jarige leeftijd overleed op 29 december 2018.
Meer over Bea Vianen op deze site

Bea Vianen is niet meer

data39982651-d7cddd Foto Els Kirst

Angst

Schrijven en dan wachten tot de schemering is ingetreden
Minder beschaamd om wat er mis ging met mimiek
En dat went. Misschien doe ik de kamer aan kant.
Haal ik wat boodschappen zoals twee eieren.
Misschien wel drie. Kan ik daarna vertrekken
Of zou het kunnen dat het mij nooit meer lukt?

De Surinaamse schrijfster Bea Vianen, geboren op 6 november 1935, is op 6 januari 2019 op 83-jarige leeftijd in Suriname overleden. Ik kreeg het vandaag te horen, zo kort nog na het overlijden van leeftijd- en landgenoot Michaël Slory. En toch schrik ik weer. Van 1969 t/m 1973 beleefde ze haar grote periode bij Uitgeverij Querido met de publicatie van vier romans waarin de Hindoestaanse migratie tot en met haar eigen komst naar Nederland een voornaam thema is. Vanaf 1984, toen we al tal van jongere Surinaamse schrijvers in ons fonds hadden, tot en met 1988 gaven we drie van deze vroege romans opnieuw uit. Immers, zij was een belangrijk schrijver, de vrouwelijke stem in de Surinaamse literatuur, die niet in de vergetelheid mocht raken. En natuurlijk in de hoop dat het heruitgeven van die drie romans tot nieuw proza zou kunnen leiden. Dat proza kwam er niet, wel twee dichtbundels Over de grens in 1986 en Op het laatst krijgen we met z’n allen donderop in 1989. De relatie tussen deze uitgeverij en haar was niet een heel gelukkige. In die jaren tachtig was zij nergens thuis en reisde ze in veel Zuid-Amerikaanse landen, Curaçao incluis, en raakte daar keer op keer in problemen. Dan werd ik midden in de nacht door de marechaussee gebeld of ik haar kon ophalen van Schiphol. En ik heb wat met haar in lange rijen voor loketten gestaan om het zoveelste paspoort of woonvergunning of uitkering te regelen. In de jaren negentig, toen de uitgeverij aan het Singel in Amsterdam huisde, stond ze ineens op de stoep met naast haar al haar schamele bezittingen. Nergens thuis, zeker niet meer in Nederland. Misschien dan toch het beste terug naar de moederschoot in Suriname. Strafhok of paradijs? Ik verscheepte haar gasfornuis, koelkast en andere huisraad naar Paramaribo en bracht haar letterlijk tot aan de deur van het vliegtuig. Ze was met mij te ver gegaan, over de grens. Dat voelde toen al als een noodzakelijk definitief afscheid en dat bleek het ook te zijn. Ik reageerde allergisch op haar, kon de telefoon niet opnemen als ze belde. Ik ben er niet fier op. Zo vervaagde ons rechtstreekse contact, zoals haar vele faxen hun kleur en leesbaarheid zijn kwijtgeraakt. Niet meer gesproken, niet meer gezien. Wél nog steeds gelezen: twee gedichten met trots gebloemleesd door Klaas de Groot in Grenzenloos, dat nog geen maand geleden het licht zag. Want wat een schrijfster was ze! En met recht verklaren vele van haar inmiddels talrijke opvolgers van latere generaties zich schatplichtig aan haar. Niet voor niets was Bea Vianen een van de auteurs aan wie Astrid H. Roemer in 2016 haar P.C. Hooftprijs opdroeg.

franc knipscheer

Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer