Over ‘Bik’ van Cor Gout uit Vietnam, 18 juli 2022:
Gisteren kreeg ik eindelijk de gelegenheid ‘Bik’ te lezen. De vorige verzending – tijdens de lockdown – is nooit aangekomen, maar Franc vroeg me welke titels van de uitgeverij hij mee kon sturen met de auteursexemplaren van mijn eigen nieuweling ‘Carmona’. Mijn eerste reactie toen ik de envelop had opengescheurd: wat een schitterend uitgegeven boekje! Dit verkleinwoord slaat overigens alleen op het formaat. ‘Bik’ is een groots boek over een klein leven. ‘Een uniek boek binnen het Nederlandse literatuurlandschap’ herinnerde ik me uit een recensie. Ik heb het nagezocht, die was van Tzum. Nu ken ik weinig Nederlandse literatuur, maar ik heb nog nooit een boek als dit gelezen. Wat een uitdaging heb je jezelf gesteld om zo’n ‘onbetekenend’ leven te documenteren alsof het een biografie van, noem maar wat, Napoleon, betreft. Want het gaat over meer dan Bik. Het gaat over een tijdperk, over twee steden, die je tot leven brengt met een combinatie van feiten en anekdotes. Het Berlijn van voor de oorlog als een plek vol dynamiek, het voorbije Den Haag niet zonder nostalgie, geloof ik. Je belangrijkste stilistische keuzes – droog, feitelijk, met een veelheid aan details – zullen niet bij iedereen empathie voor de hoofdpersoon opwekken. Maar ik houd van schrijvers die de lezer vragen zelf een stapje te doen. Voor mij heb je Bik onsterfelijk gemaakt. Na het gisteren in één ruk uitgelezen te hebben, ligt het nu op mijn nachtkastje (twee clichés, maar echt waar) om het nog eens in stukjes tot me te nemen.
Meer over ‘Bik’
Lees hier de reactie van Cor Gout op deze recensie
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Rob Verschuren bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: berlijn
«De fantasie kan de waarheden van het bestaan vormen.» – Cor Gout
De Epiloog [10] staat online. Op 17 augustus 2021 was Cor Gout te gast bij interviewer Peter de Rijk in de tiende aflevering van het live boekenprogramma De Epiloog vanuit Pletterij Haarlem. Tien jaar lang was Cor Gout hoofdredacteur van het literair tijdschrift Extaze (2011-2020). Daarna vond hij tijd voor het (af)schrijven van zijn eerste, inmiddels hoog geprezen roman ‘Bik’. G: Bik was een knappe man, een vrouwenman, die succes had in de wereld van de technologie, maar na de oorlog begon zijn aftakeling. Wat was nu de oorzaak van de neergang. Het moet iets zijn waar mensen een trauma aan overhouden wat ze niet loslaat. Het moet in de buurt van de liefde zitten. Ik verzin dan dat iets met Irmina gebeurd is wat hem een enorme klap heeft gegeven. Dat moet geen romantisch verhaal worden. Hij moet helemaal tot leven komen. R: De lezer belandt in een historische verhandeling over het Nederland en Duitsland eind jaren dertig, alsof jij letterlijk in die tijd geleefd hebt. Je doet haast wat niet kan. Je gaat zijn leven invullen. G: De fantasie kan de waarheden van het bestaan vormen. R: Op die manier kom je veel dichter bij een werkelijke biografie dan de standaardbiografie die op dit moment usance is. Bik’s verhaal eindigt in eenzaamheid. Je schrijft het heel mooi op. Waarom staan er in het boek dan nog foto’s, waarom wordt er met typografie gespeeld? G: Dat is de manier waarop ik door zijn leven ben heen gegaan. Het is geen roman in de traditionele zin. Ik heb niet alles verzonnen. Ik heb gebruik gemaakt van Berlijn zoals ik het kende, van dingetjes en foto’s uit zijn nalatenschap. Dát zijn mijn bronnen. En met die bronnen heb ik geleefd; daardoor ben ik ontroerd geraakt. R: ‘Bik’ is een mooi boek zoals nog niet in de Nederlandse literatuur bestaat.
Kijk en luister hier of hier naar De Epiloog 10
Meer over ‘Bik’
Klik hier voor meer over De Epiloog
«Documentaire stijl zorgt voor een bijzonder soort spanning.» – Kristien De Wolf
Over ‘Bik’ van Cor Gout op My personal coach, 15 augustus 2021:
‘Bik’ is een roman over Berlijn aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, over Den Haag in oorlogstijd, over de wederopbouw van Nederland, over een man met weke eigenschappen, maar vooral over een liefde die beschadigd en besmet is. De roman is geschreven in een documentaire stijl die zorgt voor een bijzonder soort spanning. Je voelt de duistere stedelijke sfeer van voor, tijdens en de oorlog bijna fysiek, ondanks het feit dat er slechts op spaarzame wijze details meegegeven worden. Deze zeer vitale soort donkerheid zal herkenbaar zijn voor velen, uit het verleden, wellicht ook in het heden. Ik voelde die sfeer al doorschemeren in de opgesmukte verhalen van mijn grootvader. Ze waren jong, overleefden het wel, maar er was geen volledige vrijheid om te bruisen, of te knallen. Mijn grootvader is die schrik nooit meer te boven gekomen en heeft na de oorlog alles in zijn leven klein gehouden, hoewel hij een begaafd man was. Bij herdenkingen van grootse gebeurtenissen vergeten we dat leven, liefde en dood doorgaan, oorlog of niet, crisis of geen. Daarvan valt geen abstractie te maken. ‘Bik’ vat deze tragedie binnen het drama heel scherp. ‘Net niet, net wel, en waaraan ligt dat dan’, is misschien wel mijn favoriete romanonderwerp, mijn ultieme raadsel. Waarvan is een gelukkig leven gemaakt? Als we dat eens wisten. Het herlezen waard.
Bron
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Kristien De Wolf op deze site
«Een waarlijk prachtig boek!!!» – Karel de Vey Mestdagh
Over ‘Bik’ van Cor Gout, 12 augustus 2021:
Vandaag las ik ‘Bik’. Een waarlijk prachtig boek!!! Ik kon het onmogelijk wegleggen en las het letterlijk in één ruk uit. Alles sprak mij zeer aan – Bik en de andere karakters, de beschrijvingen van Berlijn en Den Haag – zo overtuigend en levensecht dat ik het maar moeilijk zal kunnen laten om in de Geest en omliggende straatjes te gaan ronddwalen om jouw Bik terug te vinden. Ik werd door je roman gegrepen en heb er van genoten.
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Karel de Vey Mestdagh op deze site
«‘Bik’ is binnen het Nederlandse literatuurlandschap een volstrekt uniek werk.» – Coen Peppelenbos
Over ‘Bik’ van Cor Gout op Tzum, 23 juli 2021:
(…) Het boek behandelt het leven van Bik, zoon van een Haagse hoedenwinkeleigenaar. Voor een echte biografie – want de hoedenwinkel bestond echt onder de naam Bik in het centrum van Den Haag – zijn veel passages te fictioneel. Aan de andere kant worden de meer fictieve stukken vergezeld van lange stukken waarin de geschiedenis, met name de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog, van nadere context voorzien. (…) Een groot deel van Bik speelt zich af in 1937 in Berlijn. Naast de feiten die Gout door zijn verhaal mengt, lezen we ook de amoureuze avonturen van de jonge Bik die verliefd is op de Duitse Irmina. (…) Als hij aan het begin van de oorlog teruggaat naar de hoedenwinkel van zijn vader dan wordt hem door de Duitsers gevraagd of hij hun vertrouwensman in Den Haag wil worden. (…) Gout laat een paar flarden zien van het leven van Bik in de oorlog en springt gemakkelijk een paar jaren verder naar 1947. De vader van Bik, die ook werkte voor de Duitsers, wordt wel opgepakt, maar Bik zelf is geen schim meer van de man die hij in 1937 was en leidt een beetje aan paranoïde denkbeelden. (…) Wat Gout vooral laat zien is hoe een individu tussen de raderen van de geschiedenis geplet wordt. (…) De lezer mag de verbindende lijnen tussen de punten in de geschiedenis leggen en zijn eigen emoties eraan toevoegen. ‘Bik’ is binnen het Nederlandse literatuurlandschap een volstrekt uniek werk.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Prachtig uitgegeven boek is een besliste aanrader.» – Job ter Steege
Over ‘Bik’ van Cor Gout op LeesKost, 20 juli 2021:
(…) Hij wordt gewoon Bik genoemd. Dat is zijn achternaam. (…) Bik volstaat. Alle andere personages, zijn vader, zijn moeder, zijn zus en zijn broer evenals zijn nichtjes Ella en Irma en natuurlijk zijn geliefdes en zijn vrienden hebben wel voornamen. Zij zijn gelijktijdig of afwisselend de spiegels en klankkasten van zijn leven. (…) Bik is gefascineerd door auto’s. Daarvoor kun je in Duitsland goed terecht. En niet alleen voor auto’s. In 1936 waren de Olympische Spelen een groot succes, zowel vanwege de medailleregen die op de Duitse sporters was uitgestort, als ook zakelijk. Iedereen wilde naar Berlijn om contacten te leggen en handel te drijven. (…) Bik is in Duitsland. Hij heeft een vriendin Irmina. (…) De oorlog is al uitgebroken als Bik terugreist naar Den Haag. Zijn vader heeft zich aangemeld bij de NSB. (…) Na de oorlog blijft de schaduw van die ellendige tijd lang over het gezin hangen. Bik verlangt naar Irmina, maar heeft toch in Nederland zijn eigen leven. Soms een succesje en soms pech. (…) In deze roman bekruipt het gevoel hoe gemakkelijk het leven je overvalt, door je handen glipt en dat je het zelf eigenlijk ook niet hebt bedacht. We lezen hoe innerlijk vuur uiteindelijk uitdooft en dat je er voor anderen uit kan zien als een onbezorgde man. Zeker voor wie gevoel voor reflectie heeft en beschikt over emotionele antennes is dit prachtig uitgegeven boek een besliste aanrader.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Boeiende roman trouwens, ‘Bik’.» – Jimmy Tigges
Over ‘Bik’ van Cor Gout in Platenblad [nr. 261], juli 2021:
Of Cor Gout nog houdt van Den Haag is maar zeer de vraag, zo bleek tijdens de boekpresentatie van ‘Bik’, de debuutroman van de Haagse schrijver-muzikant annex mede-scribent van ‘Platenblad’. ‘Bik’ is een geschiedenis die zich afspeelt in het nazistische Berlijn en het naoorlogse Den Haag, met name de wijk Kortenbos en de daar gevestigde winkel Bik’s Hoeden en Petten (industrieel ergfoed!), in het straatje met de fantastische naam De Geest. Ter muzikale omlijsting zong Cor, begeleid door Peter Bos op gitaar en Bosz de Kler op accordeon na een lied over Berlijn ook twee Haagse liederen. Te beginnen met het iconische ‘Vindt u het ook zo énig in Den Haag?’ van Paul van Wely uit 1953, waarin ouwe taarten, crêpegezoolde knapen en jichtmeneren de bedaagdheid van de hofstad lijken te verbeelden. Nieuw voor mij was het eigen nummer ‘Den Haag, de liefde voorbij’ waarin Cor de teloorgang van een aantal historische gebouwen en plekken betreurt. Weg Scala Theater, weg Haagse Dierentuin, weg Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. Weg Cor’s liefde voor Den Haag: ‘Weet je dan niet hoeveel ik om je gaf? / Is dit mijn loon, is dit mijn straf?’ En De Geest heeft ook al de geest gegeven, in de loop der jaren. Boeiende roman trouwens, ‘Bik’. Prachtig vormgegeven door Els Kort. Klein maar fijn. Je zou het moeten zien. En lezen. Verschenen bij uitgeverij in de Knipscheer, voor het geval u zich dat mocht afvragen, die zit hier: www.indeknipscheer.com.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een prachtig boek waar je echt stil van wordt.» – André Oyen
Over ‘Bik’ van Cor Gout op Ansiel, 8 juli 2021:
De omslag van dit mooi uitgegeven boek toont ons een bijzondere foto van een etalage van een hoedenwinkel. Iets meer dan honderd jaar heeft Bik Hoeden en Petten bestaan. De Haagse winkel is een begrip in de geschiedenis van de stad, onderdeel van het industrieel en cultureel erfgoed. Cor Gout heeft zijn jongste boek geheel gewijd aan de winkel en de geschiedenis die deze plek verbindt met het Berlijn uit de nazitijd. (…) Op documentaire wijze beschrijft Cor Gout in korte schetsen het leven van Bik, over zijn leven in het Berlijn van vlak voor de oorlog en in Den Haag tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Over een vader die pro-Duitse sympathieën had en een moeder die zich het wangedrag van haar man liet welgevallen. Bik had lichte sympathieën voor het Nazisme en deed wat klungelige spionage, maar niet iets dat na de oorlog afgestraft wordt. Maar Bik komt nooit over zijn grote liefde voor Irmina heen en verzandt in eenzaamheid. Cor Gout beschrijft heel sober maar ook indringend het leven en lijden van een man die zich ook na de oorlog blijft verschuilen in een bunker van eenzaamheid. Een prachtig boek waar je echt stil van wordt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Bijzonder fraai uitgewerkte korte roman blinkt uit in sfeertekening en opbouw.» – Alice Verheij
Over ‘Bik’ van Cor Gout voor NBD/Biblion, 30 juni 2021:
Deze debuutroman van Cor Gout brengt de lezer naar het Berlijn van 1937. Met het opkomende nazisme op de achtergrond beleeft Bik, zoon van een Haagse hoedenhandelaar, de stad, de decadentie en het onbehagen van de achterkant van de zo imposante stad. Bik is een wat zwakke man, die zich in dienst van de liefde probeert om te toveren tot een goed geklede zelfverzekerde man. Maar ondanks zijn façade en zijn fascinatie voor de mooie Irmina wordt vernedering in de liefde zijn deel. Gedesillusioneerd keert hij terug naar zijn geboortestad Den Haag. Maar ook die stad is veranderd nu de nazi’s het land bezetten. De kwetsbare Bik overleeft de oorlog, maar na die moeilijke jaren valt het hem zwaar zich weer op te richten. Deze bijzonder fraai uitgewerkte korte roman blinkt uit in sfeertekening en opbouw. De wat aparte Bik intrigeert, juist door zijn alledaagsheid. De grote aandacht voor zowel het oude Berlijn als Den Haag in de oorlog en de daaropvolgende wederopbouw maken het welhaast een documentaire roman. Goed geschreven ontwikkelingsroman. De uitgave is goed verzorgd. De auteur is neerlandicus, filosoof, schrijver, zanger en programmamaker.
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Gaaf relaas van een plek en een liefde.» – Jan-Hendrik Bakker
Over ‘Bik’ van Cor Gout op Den Haag Centraal, 24 juni 2021:
Iets meer dan honderd jaar heeft Bik Hoeden en Petten bestaan. De Haagse winkel (…) is een begrip in de geschiedenis van de stad, onderdeel van het industrieel en cultureel erfgoed. (…) Cor Gout heeft zijn jongste boek geheel gewijd aan de winkel (…) en de geschiedenis die deze plek verbindt met het Berlijn uit de nazitijd. Hoofdpersoon is de in 2007 overleden Simon Johannes Bik, kortweg Bik. Een dandyachtige personage met een vleugje tragiek. (…) ‘Bik’ vertelt over een telg uit de hoedenwinkel die voor de oorlog in Berlijn terechtkomt in het kielzog van zijn Duitse minnares Irmina. (…) Helaas is zijn minnares toch wel erg haar eigen leven toegedaan. In de oorlogsjaren vinden we Bik weer terug in Kortenbos. (…) De herinnering aan zijn verloren liefde Irminia blijft echter wel aan hem haken. (…) Als Bik sterft wordt zijn lichaam pas na een week gevonden. Eigenlijk is dat de rode draad van dit verhaal. Als het alleen om de persoonlijke ervaringen van de hoofdpersoon zou gaan is dat een dunne draad. Bik is immers een man zonder voornaam. Toch is dit boek een heel gaaf en pakkend portret geworden door de zakelijke documentaire stijl waarin Gout de geschiedenis weergeeft. (..) Over hoe het leven van Bik er ongeveer moet hebben uitgezien krijgen we alleen iets meegedeeld aan het eind van het boek, wanneer de schrijver de lijst met spullen noteert die er in Biks woning na zijn dood werden aangetroffen. (…) Het gaat dan vooral om het stapeltje brieven van Irminia. Dat zegt alles. En daar laat de schrijver het bij. Een meer zeggend slot had Gout deze microlokale geschiedenis niet mee kunnen geven. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bik’
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer