«Een prachtig portret van Albert Helman.» – André Oyen

VoorplatHelman2-75Over ‘Pionier en rebel. Het leven van Albert Helman (1903-1996)’ van Michiel van Kempen op Ansiel, 15 februari 2022:
In 2016 verscheen Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van letterkundige Michiel van Kempen. Nu is hier een herziene en verkorte heruitgave van verschenen onder de titel ‘Pionier en rebel’. Een titel die heel erg van toepassing was op de Surinaamse schrijver, journalist, componist, taal- en geschiedkundige en politiek-culturele spilfiguur Lou Lichtveld (1903-1996), beroemd geworden onder het pseudoniem Albert Helman. (…) In 1939 trok hij zich het lot van de Joodse vluchtelingen aan die vanuit Duitsland naar Nederland komen. In opdracht van het Comité voor Bijzondere Joodse Belangen schreef hij het boek ‘Millioenen-leed’. Helman dook aan het begin van de oorlog onder omdat hij zo bekend was als antifascist dat hij niet langer in het openbaar kon verschijnen. Actief in het verzet vervalste hij persoonsbewijzen, publiceerde verzetsverzen en protesteerde bij rijkscommissaris Seyss-Inquart tegen de oprichting van de zogenaamde Kultuurkamer waar kunstenaars lid van moesten worden. (…) Albert Helman was de eerste grote Surinaamse schrijver, een man van zijn tijd, dus zowel van de koloniale tijd als daarna de onafhankelijkheid, die zich sterk bezighield met nationaal bewustzijn, in positief zowel als negatief opzicht. De mens staat centraal in Helmans werk, vooral in zijn vele romans. (…) Uit de biografie komt een persoon naar voren die fascinerend is en verkeerd heeft met een aantal invloedrijke en bijzondere personen uit de 20ste eeuw. Het lijkt wel of Albert Helman alles wilde meemaken en beschrijven. (…) Van Kempen heeft in zijn biografie nuchter de feiten geschetst, en met de hem eigen afwisseling van humor en ernst een prachtig portret van Albert Helman neergezet.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Pionier en rebel’
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Boekpresentatie ‘De zeven levens van Oscar Benton’ van Peter Bruyn in Pletterij (gratis livestream)

07 OKT BRUYN INSTA-1Op donderdag 7 oktober 2021 presenteert Uitgeverij In de Knipscheer vanaf 17.30 uur via livestream De zevens levens van Oscar Benton, het tweede boek van Peter Bruyn bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het boek over deze eind vorig jaar onverwacht overleden Haarlemse blueslegende, verscheen eerder dit jaar, maar kon toen vanwege de lockdown niet gepresenteerd worden. De presentatie vindt plaats in de Pletterij, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem. In het programma wordt Peter Bruyn geïnterviewd door Peter de Rijk en zijn filmbeelden te zien van Oscar Benton. Benton-gitarist van het eerste uur Johnny Laporte is uitgenodigd live twee nummers uit het Oscar Benton-repertoire te spelen. Hernieuw alvast de kennismaking met Oscar Benton met zijn wereldhit ‘Bensonhurst Blues

Aanvang 17.30 uur stipt. Zaal open vanaf 17.00 uur. Einde 18.15 uur. Toegang is gratis, maar wel vooraf boeken via website Pletterij of via telefonische reservering op 023 542 35 40. Het programma wordt ook live gestreamd. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun Youtube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op de laatste twee media kunt u de uitzending later ook terugzien.
Klik hier voor de aankondiging op Pletterij
Meer over ‘De zevens levens van Oscar Benton’ op deze site
Meer over Peter Bruyn bij Uitgeverij In de Knipscheer

Michiel van Kempen – Pionier en Rebel. Albert Helman. Biografie

VoorplatHelman2-75Michiel van Kempen
Pionier en Rebel.
Het leven van Albert Helman 1903-1996

Biografie
gebrocheerd in omslag met flappen,
royaal formaat 352 blz., geïllustreerd, € 24,50
herziene en verkorte heruitgave van
Rusteloos en overal, 2016
ISBN 978 94 93214 60 6 NUR 321, 301
januari 2022

Albert Helman (1903–1996) is wel eens “de grootste Surinamer van de 20ste eeuw” genoemd. Hij was de schrijver van een groot en veelzijdig literair oeuvre, met prachtige boeken als de eerste slavernijroman ‘De stille plantage’ of het bejubelde reisverslag ‘Het eind van de kaart’. Maar hij componeerde ook de muziek bij de eerste geluidsfilm, hij publiceerde taalkundige en historische studies, hij was minister en zetelde bij de Verenigde Naties. Hij was daar waar het ertoe deed in de 20ste eeuw: in de strijd tegen Franco in Spanje, bij de Mexicaanse revolutie, in het verzet tegen nazi-Duitsland, bij de pogingen om Suriname onder het militaire regime uit te krijgen. Tal van de groten der aarde passeerden zijn pad, van George Orwell tot Frida Kahlo.

«Het leven van Helman leest als een fascinerende trip door de 20ste eeuw.» – Arjen Fortuin in NRC, vier sterren
«Een boeiende biografie, resultaat van jarenlang onderzoek.» – Tessa Leuwsha in de Ware Tijd

Michiel van Kempen (1957) is dichter en auteur van onder meer romans, verhalenbundels en essays. Hij ontving in 2004 voor zijn werk op het gebied van de Surinamistiek de ANV Visser Neerlandia Prijs. Sinds 2006 is hij bijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische literatuur aan de Universiteit van Amsterdam.

Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Boeiende biografie van de Nederlandse blueslegende die leest als een schelmenroman.»

VoorplatBenton-75Over ‘De zeven levens van Oscar Benton’ van Peter Bruyn op Alles over boeken en schrijvers, 20 februari 2021:
Nederland kent geen rijke traditie in de bluesmuziek. Meestal zijn de muzikanten gedwongen een bestaan op te bouwen in de kelder van de muziekscene. Weliswaar zijn er enkele discipelen die er alles aan proberen te doen om meer aandacht te krijgen voor de blues waarvan Johan Derksen waarschijnlijk de bekendste is. Desalniettemin heeft biograaf en muziekjournalist een biografie geschreven over één van de wat meer bekende bluesmuzikanten die Nederland heeft voortgebracht, Oscar Benton die op 8 november 2020 overleed. Peter Bruyn is er in geslaagd om een boeiende biografie te schrijven over een van de meest aansprekende Nederlandse blueszangers. Een goed geschreven boek dat leest als een schelmenroman en boeiend genoeg is om zelfs mensen die niets met de blues hebben, kan aanspreken. De biografie is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (uitstekend).
Lees hier de hele recensie
Meer over ‘De zeven levens van Oscar Benton’
Meer over Peter Bruyn bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Van Kempen heeft zijn eigen magnum opus afgeleverd.» – Albert Hagenaars

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen op De verborgen hoek, 12 april 2018:
Wie van volslanke biografieën houdt mag de armen uit de mouwen steken voor ‘Rusteloos en overal – Het leven van Albert Helman’. Dit boek over Lou Lichtveld, zoals de echte naam luidde van de Surinaamse schrijver, musicus, verzetsman, reiziger, politicus en nog veel meer, werd geschreven door Michiel van Kempen (Oirschot, 1957), bijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische literatuur aan de Universiteit van Amsterdam. (…) Zijn stijl resulteert in een prettig leesbare verhaalvorm die dus door een groot publiek kan worden genoten, groter althans dan verwacht mag worden op basis van de vele onbekende zaken die aan bod komen, zowel voor de Nederlandse als de Surinaamse lezers! Van Kempen legt gelukkig veel uit maar wordt nergens betweterig. Hij getuigt van empathie voor de talrijke personages, op de eerste plaats de man die de aanleiding van het boek vormt. De auteur is dan wel gefascineerd door Helman, kritiekloos over diens talrijke onhebbelijkheden zoals gierigheid en bemoeizucht is hij allerminst. (…) Twee punten met name maken het boek extra boeiend, de beschrijvingen van Helmans gereis en gesjouw, en zijn contacten met bekende, soms zelfs internationaal beroemde figuren. (…) Van Kempen heeft met zijn levensbeschrijving van “een van de grootste Surinamers van de twintigste eeuw” zijn eigen magnum opus afgeleverd. Hoeveel studies, correcties en onthullingen uit allerlei hoeken ook nog volgen, en reken maar dat dit gebeurt, over alle bronnen heen zal dit standaardwerk over de caleidoscopisch onnavolgbare Lou Lichtveld een verlichtende slagschaduw blijven werpen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«Van Kempen levert een mooi portret af van een groot auteur met een bijzondere levensloop.» – Mark Weenink

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen op La Chispa, 2 oktober 2017:
Zeker vijftig pseudoniemen gebruikte de Surinaamse schrijver Albert Helman (1903-1996). Over het leven van iemand met zoveel ‘identiteiten’ valt het nodige te vertellen. Dat blijkt wel uit de mooie ingebonden hardcover biografie Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman van Michiel van Kempen (1957), docent Nederlands en bijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische literatuur aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder publiceerde hij de essaybundel Kijk vreesloos in de spiegel over Helman en het tweedelige overzichtswerk Geschiedenis van de Surinaamse literatuur. (…) Helman is een literaire duizendpoot. Naast fictie schreef hij poëzie, literatuur-, film- en muziekkritieken, theaterstukken, essays, biografieën, journalistiek en historisch werk. Ook was hij componist, linguïst en vertaler. Er verschenen talloze artikelen van zijn hand in tijdschriften en kranten. Maar diep in zijn hart had hij musicus en componist willen zijn, zo lezen we in de biografie. Hij was ook diplomaat en minister en reisde daardoor veel. (…) Deze vuistdikke biografie is monnikenwerk. Van Kempen werkte er tien jaar aan. Met een levenswandel als die van Helman zit de uitdaging vooral in de onvoorstelbare hoeveelheid literatuur en artikelen van en over Helman. Waar begin je als je biograaf, en belangrijker nog, waar houd je op? Gezien het enorme oeuvre en de talloze artikelen is het moeilijk voor te stellen dat Van Kempen alles gelezen heeft, maar dat is wel zo. De biografie bevat zo’n tweehonderd pagina’s aan noten en bibliografie. Het leeslint is geen overbodige luxe, want dit boekwerk vraagt vele leesuren aan de lezer. (…) Monumentale biografie van een van Surinames belangrijkste schrijvers.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«De Indiaanse erfmassa van Albert Helman.»

Helman-Parijs-ca.-1932Over ‘Verdwaalde bladen uit de biografie van Albert Helman’ door Michiel van Kempen in Nieuw Letterkundig Magazijn (jrg. 35 nr. 1), mei 2017:
Kort na het verschijnen van zijn biografie van Albert Helman ‘Rusteloos en overal’ (2016) ontdekte biograaf Michiel van Kempen nieuwe, onvermoede feiten over diens liefdesleven. (…) Albert Helman kreeg medio 1931 een buitenechtelijke baby op het moment dat hij zelf een jonge vader was van drie kinderen. (…) ‘Hard zijn, wreed zijn. Ik denk dat dat een erfenis is van die twee Indiaanse grootmoeders. (…) De schuldeloosheid – niet de onschuld – van de Indianen ligt ten grondslag aan dee Indiaanse erfmassa.’ (…) Helman vertelt dat zijn eigen vader, de vroom-katholieke Martinus Lichtveld, toen hij al tegen zijn pensionering aanliep, een buitenechtelijk kind heeft verwekt bij een Indiaanse vrouw. Dat moet zich ongeveer in 1934 hebben afgespeeld. (…) Helman geeft een rationele context aan het gebeuren: de Indiaanse erfmassa. Maar hoe hij dit alles emotioneel heeft ervaren – met in zijn achterhoofd de wetenschap dat hij zichzelf enkele jaren daarvóór aan hetzelfde vuur had gebrand – vertelt hij niet.’
Lees hier het artikel
Meer over Albert Helman op deze site
Meer over Michiel van Kempen op deze site

«Standaardwerk in de Surinaamse letterkunde.» – Jeroen Dewulf

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in Ons Erfdeel [jrg. 60 nr. 2], mei 2017:
(…) Helman begon zijn literaire carrière als jonge twintiger en bleef actief tot zijn tweeënnegentigste; zo publiceerde dezelfde man die het in 1940 met ‘Millioenen-leed’ voor de joodse vluchtelingen in Nederland had opgenomen nog een jaar voor zijn dood ‘Zomaar wat kinderen’, over de vluchtelingen van vandaag. Hij gebruikte in die periode niet minder dan vijftig pseudoniemen voor een totaal van honderddertig boeken en honderden artikelen. (…) Van Kempen verbergt zijn sympathieën niet. Een voorbeeld hiervan is zijn vergelijking tussen Helmans ‘De foltering van Eldorado’ met Anton de Koms ‘Wij slaven van Suriname’ en zijn conclusie dat het werk van Helman een vijf keer groter geografisch bereik heeft, tien keer zo goed gedocumenteerd en honderd keer beter geschreven is. Dergelijke passages laten zien dat Van Kempen een persoonlijke interpretatie van Helmans leven en werk heeft voorgelegd. (…) Had Helman in het Frans, Spaans of Engels geschreven, dan zou hij tot de grote Caraïbische schrijvers van de twintigste eeuw worden gerekend. (…)
Lees hier de recensie
Meer over Rusteloos en overal
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«Wat een boek… .» – Dick Broer

OmslagBoom'sBlues72kleinOver ‘Boom’s Blues’ van Wim Verbei op Draaicirkel, 26 april 2015:
(…) Wat een boek… Eigenlijk zijn het twee boeken. Het eerste is een fascinerend, mooi opgebouwd verhaal van Verbei over een ooit bij een Britse uitgever aangekondigd boek over blues, geschreven door de Nederlander Frans Boom. Verbei is een kenner van boeken over blues, en meende dat het wereldwijd de eerste analyse moet zijn geweest van bluesteksten. (…) Hij verklaart nauwgezet waarom het boek er nooit is gekomen. De oorlog is groot obstakel, maar evenzeer is dat Booms vriendschap met Will Gilbert. (…) Het tweede deel is het boek van Boom! Verbei heeft dit op basis van verschillende Nederlandstalige en Engelstalige versies van het manuscript gereconstrueerd. Het is een analyse van de wijze waarop oude bluesliedjes zijn opgebouwd. (…) Tot slot: in deze vorm (de twee boeken samen in een band) is de begeleidende cd onontbeerlijk. Het schijfje bevat de nummers die Boom bespreekt. Het geluid – vaak een fors obstakel bij oude blues – is mooi opgepoetst, helder. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Boom’s Blues’

«Van Kempen staat stil bij wereldbeeld van ‘politicus’ Helman.» – Jerry Egger

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in De Ware Tijd Literair [5], 7-8 januari 2017:
(…) De opvattingen van Helman nog voor hij naar zijn geboorteland kwam, staan in een geschrift uit 1945, ‘Suriname aan de Tweesprong’. Het geeft een beeld van zijn ideeën over de plaats van Suriname vooral in Zuid-Amerika en het Caribische gebied. (…) In het boek van Michiel van Kempen wordt stilgestaan bij diverse aspecten van het wereldbeeld van Helman. (…) Van Kempen schrijft over de ontmoetingen die Helman als minister in een Surinaams kabinet heeft met Caribische schrijvers, intellectuelen en politici. (…) Na zijn pensionering strijkt hij neer op Tobago. Van Kempen volgt in de sporen van Helman om zijn eigen beschrijving te geven en uiteraard ook onderzoek te doen om het leven van Helman te kunnen beschrijven. Ook dit deel van het leven van deze wereldburger wordt levendig beschreven in de biografie. Omdat er zoveel brieven en andere persoonlijke stukken zijn, kan vaak uitgebreid worden geschreven over Helman’s observaties en kan hij gevolgd worden naar heel wat van de plaatsen die hij bezocht. Het komt deze publicatie ten goede, al moet direct erbij gezegd worden dat het Helman niet altijd sympathieker maakt vanwege de venijnige manier waarop het een en ander wordt beschreven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site