Gedicht van Albert Hagenaars

In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Vandaag (7 april 2021) is het de geboortedag van onder anderen Willem van Lookeren Campagne, Mak Zeiler, Albert Hagenaars en Rozalie Hirs. Het is de sterfdag van Max Croiset. Bij wijze van felicitatie/gedenken kiest Wim van Til voor een gedicht van Rozalie Hirs; uitgeverij In de Knipscheer kiest in dit bericht voor het gedicht ‘Overgave’ van Albert Hagenaars (1955) uit zijn bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen bundel ‘Bloedkrans’ uit 2012. Dit gedicht is ook opgenomen in de door Klaas de Groot samengestelde bloemlezing ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’.

Overgave

Het gamelanorkest zet in, koper op koper
krijgt een oude belofte z’n beslag.
Schrille stemmen zoeken, groeien in kracht.

We schrijden in stijve kleding naar het midden
van de kring en werpen betelblad naar elkaar
waar geen onheil tegen mag zijn bestand.

Ik stap zo voorzichtig mogelijk het ei kapot
en jij wast mijn voeten met wat vrijkomt
in de schaal met bloemenwater.

Onder aller goedkeurend oog
leeg ik een zak met rijst, noten en zaden
in jouw nog even toegedekte schoot.

Hoe diep begraven in mijn moedertaal,
hoezeer onttrokken aan de bloedkrans
lijkt nu, voortwoekerend in nieuw leven,

de goedertieren dood.

Meer over ‘Bloedkrans’
Meer over Albert Hagenaars bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’

Albert Hagenaars – Pelgrimsgrond. Gedichten

Project1_VoorplatHagenaars.qxdAlbert Hagenaars
Pelgrimsgrond

gedichten
gebrocheerd in omslag met flappen,
84 blz., € 18,50
ISBN 978-94-93214-32-3 NUR 306
eerste uitgave juni 2022

Pelgrimsgrond bevat gedichten over drang en dwang. Ze zinderen tussen onvermogen en kracht, dood en levensdriften en bestrijken de vertrouwde themavelden van Albert Hagenaars: reizen, erotiek en, nadrukkelijker dan voorheen, het belang van kunst.
De auteur roept in zeven delen van elk zeven gedichten herinneringen op aan momenten dat hij getroffen werd door poëzie, schilderijen, muziek en films. Hij beleeft opnieuw glorie en teloorgang van de liefde en bezoekt plaatsen die niet alleen cultureel maar ook sacraal van betekenis zijn.
Pelgrimsgrond confronteert de lezer met dichters als Charles Baudelaire en de Middeleeuwse mystica Hadewych, schilders als Edward Hopper, Edvard Munch en Affandi, componisten als Jacob Obrecht en Gustav Mahler, films als Das Leben der Anderen en Dead Poets Society en bedevaartplaatsen in onder meer Cambodja, China en Litouwen.
Alle gedichten getuigen van Hagenaars’ fascinatie voor de wereld en haar eindeloos uit te vouwen werkelijkheid.

Albert Hagenaars debuteerde in 1979 bij Poëzie-uitgeverij WEL met de bundel ‘Stadskoorts’. Zijn latere bundels zijn ter wille van de helderheid strak thematisch geordend, het meest symbolisch in ‘Tropendrift’ (2003). Dit boek, dat in het NL en Engels tegelijk verscheen, volgt qua compositie zowel in traject als verblijfsduur een reis. Het is gewijd aan bezochte plaatsen in Zuidoost-Azië: Thailand, Maleisië & Singapore, Sumatra, Java, Bali, Singapore & Maleisië en opnieuw Thailand. In ‘Tropendrift’ speelt de geschiedenis een belangrijke rol, zowel op het algemene niveau van politiek, religie en oorlog, als op het persoonlijke van familiebetrekkingen en relaties tussen man en vrouw, tussen ouders en kinderen, tussen west en oost. In ‘Bloedkrans’ (2012), bestaande uit 4 delen van elk 20 gedichten, brengt Albert Hagenaars vooral liefde, lust en dood samen. In dit boek, geschreven in het verhoopte midden van z’n eigen leven, koppelt de dichter herinneringen en eigen ervaringen aan wereldgebeurtenissen en omgekeerd. Nog nadrukkelijker dan voorheen richt hij zich hier op de thematiek van vruchtbaarheid. De drang tot overleven vormt voor elke cultuur in sterke mate de basis van het geloof.

Albert Hagenaars (Bergen op Zoom, 1955) was aanvankelijk werkzaam als beeldend kunstenaar en galeriehouder. Hij studeerde Nederlands en bracht veel tijd in Frankrijk door. In 1980 koos hij voor de literatuur. Werk van zijn hand verscheen in talrijke bladen en bloemlezingen, waaronder Maatstaf, De Tweede Ronde, Literair Akkoord, Raster, Poëziekrant en ‘De Nederlandse poëzie van de negentiende en twintigste eeuw in 1000 en enige gedichten’. Behalve gedichten, romans en vertalingen schrijft hij ook kritieken over literatuur en moderne beeldende kunst voor tal van bladen. Hagenaars werkt vaak samen met kunstenaars en musici en ook met collega’s uit andere taalgebieden. Enkele van zijn boeken werden vertaald; in het Duits, Frans, Indonesisch en Roemeens. Enkele componisten maakten muziek bij werk van Albert Hagenaars. Hagenaars maakte veel reizen, door o.a. de Verenigde Staten, Latijns-Amerika en het Verre Oosten. De laatste jaren woont hij deels in Indonesië, het geboorteland van zijn vrouw, Siti Wahyuningsih, met wie hij al ruim 200 Nederlandstalige gedichten van bekende en onbekende auteurs in Bahasa Indonesia vertaalde en publiceerde. (www.alberthagenaars.nl)
Meer over ‘Pelgrimsgrond’
Meer over ‘Tropendrift’
Meer over ‘Bloedkrans’
Meer over Albert Hagenaars op deze site

Bij een van de sleutelgedichten in ‘Bloedkrans’ werd een video gemaakt.

Videofilm ‘Palawija’, waarin Albert Hagenaars zijn gedicht ‘De derde oogst’ leest in een vertaling van John Irons. Siti Wahyuningsih leest het gedicht in de Indonesische vertaling van Agung Soemitro. Het gedicht werd oorspronkelijke gepubliceerd in de bundel ‘Bloedkrans’ (In de Knipscheer, 2012).

Bekijk hier de video

Meer over ‘Bloedkrans’

«Albert Hagenaars maakt in Bloedkrans haast op een natuurlijke wijze het vertrouwde vreemd en het vreemde vertrouwd.» – Richard Foqué

Over ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars op De VVL-Boekhouding, 25-09-2012:
Begenadigd schrijver als Albert Hagenaars is, weet hij als geen ander de taal te bespelen. Geen kunst en poëtisch vliegwerk hier maar een afgewogen beeldspraak, rijk aan ritme en klanken. Geen barokke overdaad van gestapelde bijvoeglijke naamwoorden maar dwars door de ziel snijdende zinnen, die blijven branden.

Lees hier de hele recensie

«De vergelijking met de dichter Slauerhoff dient zich aan.» – Els van Geene

Over ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars voor NBD Biblion, 25 juni 2012:
Wie deze dichter (1955) wil volgen moet veelvuldig met hem meereizen: naar binnen toe vanwege zijn familiegeschiedenis, maar vooral ook naar buiten toe, terwijl hij trekt door de steden van de wereld. De wonden die de kolonisatie heeft geslagen, de veelal uitgeroeide oorspronkelijke bewoners van Zuid-Amerika leiden tot diepgaande beschouwingen.

Lees hier de recensie

Meer over deze bundel

«Het woordloze talig maken.» – Joop Leibbrand

Over ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars op MeanderMagazine, 19 juni 2012:
In ‘Bloedkrans’ profileert Albert Hagenaars zich nadrukkelijk als een reiziger, en wel in dubbel opzicht. Enerzijds is hij de levensreiziger die verslag doet van het eigen leven, beginnend bij de geboorte en eindigend bij het bereiken van wat als zijn bestemming kan worden beschouwd. Anderzijds is hij de wereldreiziger, die inmiddels een vast adres in Indonesië heeft en door de beide Amerika’s, het Midden-Oosten en Azië trekt. Over ‘Bloedkrans’ is veel goeds te melden. Er is een dichter aan het woord die iets te zeggen heeft en dat met overtuiging doet. De grote gevarieerdheid aan onderwerpen en locaties maakt dat je je geen moment verveelt.

Lees hier de recensie

Meer over Albert Hagenaars

«Ingenieus is ook hoe hij het gedicht laat lopen door klankrijm, eindrijm en binnenrijm te gebruiken. Eigenlijk valt het niet eens op dat hij het doet, hoogstens dat het soepel leest. Albert Hagenaars heeft met Bloedkrans een zeer doordachte bundel geschreven.» – Ezra de Haan

Over ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars op Literatuurplein.nl, 19-05-2012:
Pas nadat je de bundel gelezen hebt, weet je dat bloed of de kleur daarvan bijzonder vaak voorkomt. Je begrijpt dan pas dat krans voor cirkel staat, of zoals de Duitsers dat zo mooi zeggen een ‘Werdegang’. Niet voor niets begint de bundel met de geboorte en eindigt het laatste gedicht met de dood. Daar tussenin maken we een leven mee. Misschien kun je deze gedichtenbundel daarom ook het best vergelijken met een rij fotoboeken zoals iedereen die vroeger in de kast had staan. Die begonnen met de babyfoto’s, de kiekjes van grootouders en ouders en vervolgens kwamen dan de vakantieherinneringen. Hagenaars beschrijft zijn leven en dat van hen die hij liefhad en heeft in gedichten. Die gedichten zijn enorm gecomprimeerd geschreven. Ze beschrijven jarenlang verblijf of stapels ervaringen. En toch staat er geen woord teveel.
Lees

Boekdoop van Bloedkrans (Albert Hagenaars) in De Moor.

Op zaterdag 19 mei wordt in Bergen op Zoom de nieuwe, extra omvangrijke poëziebundel ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars gepresenteerd. De bundel is gebaseerd op o.a. zijn jeugdjaren en diverse reizen, met name in Indonesië.
Behalve de overhandiging van het 1ste exemplaar door de uitgever aan Albert Hagenaars, interviewt Peter de Rijk de auteur, zijn er gastoptredens van Bert Bevers en Peter van der Graaf, en leest Albert Hagenaars gedichten uit ‘Bloedkrans’. De presentatie is in handen van Magda van der Ster.

De locatie is de bovenzaal van Grand Bar De Moor, Grote Markt 29 te Bergen op Zoom.
Het programma begint om 17:00 uur (zaal open 16:30) wordt rond 18:30 afgesloten. De entree is gratis. Reserveren gewenst a.hagenaars@kpnplanet.nl

Liefhebbers die niet in de gelegenheid zijn naar de presentatie te komen maar het boek toch graag willen ontvangen, al dan niet gesigneerd en/of voorzien van een speciale opdracht, kunnen deze wens kenbaar maken middels een mail aan Albert Hagenaars.
Meer over deze bundel
Lees hier de eerste recensie

«Het is taal gestookt uit taal.» – Chrétien Breukers

Over het gedicht ‘Witte donderdag 1955’ uit ‘Bloedkrans’ van Albert Hagenaars op De Contrabas, 19 april 2012:
Het gedicht is rijk aan rijmklanken en alliteratie. De dichter van ‘Witte Donderdag 1955’ heeft zijn pen eens flink in de taal gedoopt en zet het doek in brede streken op. Tegelijkertijd onderbreekt hij het ritme voortdurend, zodat je nergens de kans krijgt in die klankrijkdom te gaan zwelgen. Het is een gedicht van zang en syncopen. Het staat strak in de maat en loopt soms toch even uit de pas. Ik vind dat prettig en het getuigt, denk ik, van vakmanschap. (…) Het is een overvol gedicht, een gedicht dat bij iedere lezing aan kracht wint.

Lees

Albert Hagenaars – Bloedkrans. Gedichten

ALBERT HAGENAARS
Bloedkrans. Gedichten

Nederland
Ingenaaid 96 blz., € 17,50
2012
ISBN 978-90-6265-675-2

In het verhoopte midden van zijn leven gekomen, wilde Albert Hagenaars zich rekenschap geven van zowel zijn ervaringen als zijn poëtische ontwikkeling. In Bloedkrans brengt hij opnieuw liefde, lust en dood samen in een weefsel van herinneringen, ontmoetingen met andere culturen en religieuze verwijzingen.

De sfeerbeelden van een katholiek doordrenkte jeugd en die van reizen naar o.a. de Verenigde Staten, Mexico en Peru, het Midden-Oosten en Aziatische landen als China, Vietnam en Indo-nesië gaan echter al gauw over van persoonlijke avonturen naar algemene geschiedenis en van be-schrijvingen naar een eerbetoon aan de verbeelding.

Nog nadrukkelijker dan in zijn vorige bundel Tropendrift richt Albert Hagenaars zich op de thematiek van vruchtbaarheid (zie titel). De drang tot overleven vormt voor elke cultuur in sterke mate de basis van het geloof.

Ook de krachtige beeldspraak en de rijke klankovereenkomst, die een voortdurend beroep doen op een actieve inbreng van de lezer, maken deze teksten onmiddellijk kenbaar als gedichten van Albert Hagenaars. Ondanks hun heldere vorm doen de 80 gedichten zich gelden in de onbestemde ruimte van een poëtisch domein dat niet wil verklaren maar evoceren.

Albert Hagenaars is dichter en romanschrijver. Een deel van zijn poëtisch werk is niet alleen te lezen, maar ook (op muziek gezet) te horen op cd en te zien op dvd, zowel in het Nederlands als in vertaling.

«Formules die de wereld willen verklaren, geven geen verklaring voor het leed. Sterk in deze poëzie is dat Hagenaars geregeld de fictieve gedaante benadrukt van de opgevoerde personages.» –Y. Né in BN/De Stem (over Tropendrift, 2003)