«Dit is slecht nieuws voor Caribische schrijvers.» – Eva Breukink

Over Uitgeverij In de Knipscheer op Caribisch Netwerk, 19 februari 2024:

(…) Uitgever Franc Knipscheer maakt begin 2022 bekend dat ‘de uitgeverij op haar vijftigste verjaardag, 24 maart 2026’ zal stoppen. (…) Al sinds de jaren zeventig heeft de uitgeverij een speciaal fonds voor Nederlandse literatuur uit Indonesië, de Nederlandse Antillen en Suriname. Overleden auteurs, zoals Boeli van Leeuwen, blijven in leven met heruitgaven of publicaties van nooit eerder verschenen werk. “Het zijn pioniers”, vindt Elodie Heloise. “Ze hebben vijftig jaar geknokt voor diversiteit en nu daar eindelijk ruimte voor is, stopt de uitgeverij.” (…)  Uitgeverij In de Knipscheer heeft succes met de eerste roman van de Curaçaose schrijfster Elodie Heloise. ‘Blauwe tomaten’ verscheen in 2023 op de markt en staat dit jaar op de longlist van de Libris Literatuur Prijs 2024. (…) De ‘schrijvende Curaçaose tandarts’ Eric de Brabander debuteert in 2008 met zijn roman ‘Het hiernamaals van Doña Lisa’. “In de Knipscheer heeft heel veel auteurs uit het Caribisch gebied op de markt gezet.” De Brabander heeft inmiddels een hele reeks boeken op zijn naam staan. Vorig jaar verscheen ‘Urbina’. Hij is zijn uitgever van het eerste uur altijd trouw gebleven. (…)

Meer over Uitgeverij In de Knipscheer
Zie ook
Meer over Elodie Heloise bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Urbina’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer

De voorjaarscolleges van prof. dr Michiel van Kempen over de literatuur van Suriname, de Nederlands-Caraïbische eilanden en Indië

De colleges Caraïbische letteren worden vanaf 9 februari tot en met 24 mei 2024 gegeven telkens op een  vrijdag van 15.00 tot 18.00 uur in zaal 4.40 van het P.C. Hoofthuis, Spuistraat 138  in Amsterdam. Voor volgers van Uitgeverij In de Knipscheer zijn enkele colleges van bijzonder belang: op vrijdag  16 februari 2024 over Medardo de Marchena – Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao (in aanwezigheid van bezorger dr Aart G. Broek);  op vrijdag 15 maart 2024 over Boeli van Leeuwen – Wie denk je dat ik ben? (gastcollege door redacteur Klaas de Groot); op vrijdag 19 april 2024 over  Edgar Cairo – Kollektieve schuld (gastcollege door Thalia Ostendorf MA). Wie graag de reeks of enkele colleges bijwoont kan zich per mail aanmelden: M.H.G.vanKempen@uva.nl . Het vooraf gelezen hebben van de te behandelen tekst is voorwaarde om het college te kunnen bijwonen. Auteurs aan wie de overige colleges worden gewijd zijn: Roline Redmond, Cola Debrot, J. van de Walle, Frank Martinus Arion, Ellen Ombre, Anil Ramdas, F. Springer en Chris Polanen m.m.v. onder anderen dr Karin Amatmoekrim, Mineke de Vries, dr Gábor Pusztai, prof.dr  Bert Paasman,

Klik hier voor het college-overzicht
Meer over Medardo de Marchena op deze site
Meer over Boeli van Leeuwen op deze site
Meer over Edgar Cairo op deze site

«Heling kan beginnen, lijkt Heloise te zeggen. Dat klinkt therapeutisch, maar ze maakt er een soort oerkracht van, in beweging met de wind, de zon en de zee van Curaçao.» – Martijn Nicolaas

Over ‘Blauwe tomaten’ van Elodie Heloise op Tzum, 13 februari 2024:

(…) Elodie Heloise past met haar geëngageerde romandebuut goed in deze nieuwe generatie Caribische auteurs. En met een proloog die herinnert aan Tip Maruggs klassieker ‘De morgen loeit weer aan’, plaatst ze zich ook mooi in de traditie. (…) ‘Blauwe tomaten’ schetst geen vrolijk beeld van Curaçao. Een grote rol in het verhaal speelt een opvanghuis voor zwervers en alcoholverslaafde mannen, ‘alle hopeloos losgeslagen en dolende zielen’ die in Willemstad rondhangen en last veroorzaken. (…) Dominique is journalist en ook zij bracht haar vroege jeugd door op het eiland maar remigreerde naar Nederland met haar moeder toen ze acht jaar was. Een vlucht was dat: haar vader mishandelde haar moeder. Nooit spraken ze daarover. Het eiland van haar jeugd begint echter herinneringen los te breken waar Dominique steeds moeilijker weerstand aan kan bieden. (…) Ondanks dat Dominique duidelijk het centrale personage is, bouwt Heloise haar verhaal op vanuit meerdere perspectieven. (…) Waar in het begin van de roman de personages nog sterk in zichzelf gekeerd zijn, kent de loop van het verhaal een patroon van steeds meer openheid en eerlijkheid. Waar mensen hun relaties verdiepen, door open te zijn naar elkaar en hun gedeelde verleden, kan heling beginnen, lijkt Heloise te zeggen. Dat klinkt therapeutisch, maar Heloise maakt er een soort oerkracht van, in beweging met de wind, de zon en de zee van Curaçao. (…) ‘Blauwe tomaten’ is een warm-menselijke roman die gezicht geeft aan de ketting van misbruik waar Curaçaose families in gevangen kunnen zitten. Het beeld van de blauwe tomaten als de afdruk van huiselijk geweld die slechts langzaam vervaagt, is tegelijkertijd wrang en hoopvol. Want wat vervaagt, zal uiteindelijk verdwijnen.

Lees a href=”https://www.tzum.info/2024/02/recensie-elodie-heloise-blauwe-tomaten/”>hier de recensie ‘De afdruk van huiselijk geweld’
Meer over ‘Blauwe tomaten’
Meer over Elodie Heloise bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ik had het voorrecht om drie Curaçaose schrijvers persoonlijk te kennen, namelijk Pierre Lauffer, Chal Corsen en Boeli van Leeuwen.» – Walter Palm

Over ‘De vele gezichten van mijn pen’ door Walter Palm in Antilliaans Dagblad, 8 januari 2024:

(…) Inmiddels is mijn manuscript gepubliceerd met als titel ‘De vele gezichten van mijn pen’. (…) De titel verwijst naar de vele gezichten van mijn schrijverschap: dichter, verhalenschrijver, essayist en recensent. Dit boek bevat gedichten, verhalen, essays en recensies plus literaire memoires. Laat ik daarmee beginnen. Ik had het voorrecht om drie Curaçaose schrijvers persoonlijk te kennen, namelijk Pierre Lauffer, Chal Corsen en Boeli van Leeuwen. (…) Mijn gedichten besprak ik ook met Boeli van Leeuwen. We spraken op een heel bijzondere plek af namelijk het kantoor van het Bestuurscollege van Curaçao. Boeli van Leeuwen was in de jaren zeventig een hoge ambtenaar bij het Bestuurscollege van Curaçao en ik had in zijn werkkamer stapels ambtelijke stukken verwacht die lagen te wachten op zijn machtige paraaf, maar niets van dat alles. Er lag een vuistdik boek van de katholieke theoloog Schillebeeckx op zijn bureau. Hij ging uitvoerig in op de theologische opvattingen van deze Nijmeegse theoloog, en ik stelde de theologische opvattingen van mijn moeder daar tegenover. Volgens mijn moeder had God zijn of haar enige zoon naar de mensen gestuurd om ze te leren hoe ze moesten leven, maar in plaats daarvan hebben de mensen de zoon gekruisigd. Volgens mijn moeder wou God toen niets meer weten van de mensheid. Een totaal afwezige God. Ik ben maar niet ingegaan op de theologische opvatting van mijn vader want die was een aanhanger van de Aristotelische Thomas van Aquino. (…) Was Chal Corsen onder de indruk van de beeldenrijkdom van mijn gedichten, Boeli was gecharmeerd van de muzikaliteit van mijn gedichten, wat hij niet vreemd vond want ik kom uit een muziekfamilie. Boeli van Leeuwen kwam weer ter sprake bij de toneelbewerking door John Leerdam van Boeli’s bestseller ‘Geniale Anarchie’. Dit boek gaat over de ervaring van Boeli met Curaçaose politici. Op verzoek van de regisseur heb ik voor deze toneelbewerking het gedicht Demagogen geschreven dat ook opgenomen is in ‘De vele gezichten van mijn pen’. (…)

Lees hier en hier
Meer over deze Inleiding bij Dutch Caribbean Bookclub
Meer over ‘De vele gezichten van mijn pen’
Meer over Walter Palm bij Uitgeverij In de Knipscheer

Jeroen Heuvel  – Op weg naar authenticiteit. Essays

Jeroen Heuvel
Op weg naar authenticiteit
Een liber amicorum in twee delen voor Jeroen Heuvel
samengesteld door Peter de Rijk en Scott Rollins
Curaçao, Nederland
omslagillustratie Jeroen Heuvel
gebrocheerd in omslag met flappen, 352 blz.,
+ fotokatern 8 blz.,
€ 24,50
eerste druk december 2023, januari 2024
ISBN 978-94-93214-34-7

Op weg naar authenticiteit is een liber amicorum in twee delen voor Jeroen Heuvel. Het aanvankelijke idee om een standaard liber amicorum voor hem te maken, lieten de samenstellers Scott Rollins en Peter de Rijk varen. Zij wilden hem zelf ook aan het woord laten met een omvangrijke selectie uit de honderden stukken die hij in de loop van pakweg de laatste kwart eeuw in verschillende Antilliaanse periodieken heeft gepubliceerd.

Geboren (uit Nederlandse ouders) en getogen op Curaçao is Jeroen Heuvel Curaçaoënaar in hart en nieren. Dit perspectief levert een scherpzinnige kijk op de recente ontwikkelingen van zijn geboorteland en hoe het zich verhoudt tot Nederland. Met zijn beheersing van het Nederlands en Papiamentu is hij de ideale vertaler van zijn cultuur. Naast beschouwingen over aspecten van de cultuur, taal, literatuur en geschiedenis van zijn geboorte-eiland Curaçao, zijn er een paar vertalingen en enkele prachtige sfeerverhalen van zijn hand opgenomen. Nog steeds levert Jeroen Heuvel regelmatig bijdragen aan het Antilliaans Dagblad. Ook heeft hij in het Papiaments en Nederlands gepubliceerd in het meertalig Curaçaose sociaal-culturele tijdschrift Kristòf. Zijn eerste journalistieke bijdragen die meermaals toneel (en soms lokale politiek) belichten, komen uit het dagblad Amigoe. Een flink aantal artikelen, veelal uit het Antilliaans Dagblad, is digitaal te lezen op de onvolprezen blogspot Caraïbisch Uitzicht van de Werkgroep Caraïbische Letteren.

In het eerste deel introduceert Jeroen Heuvel zichzelf door over (het werk van) anderen te schrijven, zoals Frank Martinus Arion, Barche Baromeo, Lucille Berry Haseth, Krijn de Best, Paul Brenneker, Maryse Condé, Rudolf Crispulo, Luis Daal, Colá Debrot, Ronald Donk, Nydia Ecury, Henk Egbers, Radna Fabias, Carel de Haseth, Rihana Jumalidin, Jan de Heer, Bernadette Heiligers, Pim Heuvel, Dorie Heuvel-Meijer, Ita Heuvel-Nicolas, Anton Koolhaas, Michiel van Kempen, Pierre Lauffer, Diana Lebacs, Boeli van Leeuwen, Tip Marugg, Ralf Mohren, Jules de Palm, Walter Palm, Rudi Plaate, Miguel Pourier, Scott Rollins, Lionel Romney, Jan-Willem Roozenboom, Wim Rutgers, Alfred Schaffer, Edsel Samson, Shrinivási, Tula, Erich Zielinski. In deel twee schrijven vrienden, familie en collega’s over Jeroen Heuvel: Elodie Heloise, Ita Heuvel-Nicolas, Michiel van Kempen, Brede Kristensen, Wim Rutgers, Clay Toppenberg, Lex Veerkamp.

Jeroen Heuvel (1957) werd geboren op Curaçao. Hij studeerde tot 1981 aan het Hoger Instituut voor Dramatische Kunsten, Studio Herman Teirlinck te Antwerpen. Hij kreeg zijn eerste rol in toneelstuk Naamloos… Naamloos, van Edsel Samson en speelde voorts diverse solovoorstellingen zoals Zwarte Pelgrim en Mijn Zuster de Negerin. Jeroen Heuvel baseerde toneelvoorstellingen op boeken van onder meer Derek Walcott, Maryse Condé, Tip Marugg en Boeli van Leeuwen en heeft bijgedragen aan tientallen theaterproducties in Nederland en op Curaçao. Hij ontpopt zich als storyteller van voornamelijk Caraïbische verhalen, vertaler en recensent. Daarnaast is hij tot aan zijn pensioen leraar Papiaments en literatuur. In zijn vrije tijd is hij al enkele decennia belangeloos belangenbehartiger van Uitgeverij In de Knipscheer, beheert voor de uitgeverij een boekendepot op Curaçao en vertegenwoordigt hij aldaar de uitgeverij op tal van lokale boekpresentaties.

Meer over Jeroen Heuvel bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Aanstekelijk enthousiasme van Walter Palm bij het ophalen van zijn herinneringen aan bekende Curaçaoënaars.»

Over Walter Palm bij Dutch Caribbean Bookclub in Amigoe, 14 november 2023:

Wat zou er gebeuren als het hele eiland Curaçao op een mooie lentedag naar Nederland wordt gesleept en buiten de haven van Rotterdam wordt geplaatst? Gekleed in een dikke winterjas zouden de inwoners genieten van het koele lente- en zomerweer. Ze zouden hun kans grijpen en met de trein hun vrienden en familie bezoeken, zonder honderden euro’s voor vliegtickets kwijt te zijn. Kortom, ze zouden genieten. Maar dan wordt het herfst… De Curaçaose schrijver en dichter Walter Palm fantaseert erop los in ‘Als Curaçao de oceaan oversteekt’. Het korte verhaal staat in het boek ‘De vele gezichten van mijn pen’, zijn literaire memoires. Hij schreef het om zijn geliefden het enorme gevoel van leegte te besparen dat hij zelf ervoer na het overlijden van zijn vader. “Hij was er niet meer en nooit meer zou ik uit zijn mond kunnen vernemen wat hij had meegemaakt gedurende zijn leven”, schrijft hij in het voorwoord. Bezoekers van Theater de Vaillant in Den Haag kregen zaterdag een voorproefje uit het boek. De Dutch Caribbean Bookclub van Magda Lacroes vierde daar het elfjarig jubileum. Palm, spreker van de eerste bijeenkomst in november 2012, mocht daarbij niet ontbreken. (…) Alles houdt verband met elkaar in de wereld van Palm. Verwijzend naar het noodweer bij het eerherstel van vrijheidsstrijder Tula (demissionair staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Van Huffelen): “We weten allemaal wat er op 5 oktober gebeurde. Dat was geen toeval”, aldus Palm.

Bron
hier het artikel in de Amigoe
Meer over ‘De vele gezichten van mijn pen’
Meer over Walter Palm bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Hoe een Venezolaanse rebel het Koninkrijk der Nederlanden vernederde.»

Eric de Brabander over ‘Urbina’ in Sociëteit Tweede Uitleg, 1 oktober 2023:

Op zondagmiddag 1 oktober 2023 was de Curaçaose schrijver Eric de Brabander in het kader van de lezingencyclus Tweede Uitleg 2023 spreker in de sociëteit van de stichting in de Nieuwe Looiersstraat 29, 1017 VA Amsterdam. Voor de pauze kwam zijn binnenkort te verschijnen roman ‘Urbina’ uitgebreid ter sprake. Curaçao 8 juni 1929: De Venezolaanse revolutionair Rafael Simón Urbina (1897-1950) zaait dood en verderf bij zijn overval op het Waterfort op Curaçao, waarmee hij zijn strijd tegen dictator Juan Vincente Gómez in zijn thuisland wil bekostigen. Hij gijzelt de Nederlandse gouverneur, plaatsvervanger van de koningin, en ontvoerde de arme man naar Venezuela. De buit – wapens en geld – valt echter tegen. Met zijn manschappen eenmaal terug op Venezolaanse bodem, loopt ook déze couppoging op een mislukking uit. Eric de Brabander deed onderzoek naar het historische verhaal en schreef er een roman over die eind dit jaar zal uitkomen. Na de pauze belichtte Eric de Brabander een viertal grote auteurs  van de Antilliaanse literatuur: Cola Debrot, Tip Marugg, Boeli van Leeuwen en Frank Martinus Arion.
Meer  over ‘Urbina’
Meer over Eric de Brabander bij Uitgeverij In de Knipscheer

Scott Rollins’ Choice: Boeli van Leeuwen and Rob Verschuren

boelivanleeuwen23[ portret Nicolaas Porter ]

Scott Rollins over ‘The Sign of Jonah’ and ‘Tyfoon’ op The Low Countries,  17 augustus 2023:

Every month, a translator of Dutch into English gives literary tips by answering two questions: which translated book by a Flemish or Dutch author should everyone read? And, which book absolutely deserves an English translation? To get publishers excited, an excerpt has already been translated. This time you will read the choice of Scott Rollins, who has been a cultural entrepreneur for nearly fifty years working as a translator, editor, writer, publisher and music maker. Some of his translations include a volume of Selected Poems by Bernlef, non-fiction by Jan Brokken on the music of the Netherlands Antilles and early work by Leon de Winter. His Translator’s Pick are: (Must-read) ‘The Sign of Jonah’ by Boeli van Leeuwen and  (To be translated) ‘Tyfoon’ by Rob Verschuren.
The Low Countries (High Road to Culture in Flanders and the Netherlands) is het Engelstalige, digitale tijdschrift van Ons Erfdeel.
Bron
Meer over The Sign of Jonah
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Rob Verschuren bij Uitgeverij In de Knipscheer

Dag Jos de Roo

Jos de Roo Foto Nicolaas Porter

In Memoriam Jos de Roo (18 september 1942 – 8 april 2023), 10 april 2023:
Op 8 april 2023 is Jos de Roo na een royaal ziekbed overleden. In augustus vorig jaar nodigde hij o.a. Anja en mij uit zijn laatste verjaardag op 18 september te komen vieren. Wat een dubbel bericht was dat: verjaardag en afscheid. Ik vermoedde wel al dat het minder met hem ging. Maar met die uitnodiging gaf hij geen ruimte meer voor twijfel. Dan toch je afnemende energie bij elkaar rapen om je verjaardag actief te willen vieren is bijzonder en ik denk: typisch Jos. En zo was zijn afscheid een feest met veel mooie woorden. Dr. B. Jos de Roo (1942) heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Uitgeverij In de Knipscheer. Hij bracht ons (Jos Knipscheer en mij) in de jaren tachtig in contact met twee groten van de Surinaamse letteren, Hugo Pos die bij ons zou debuteren en blijven publiceren tot aan zijn dood en Albert Helman die vanaf 1990 zijn laatste schrijversleven bij deze uitgeverij zou leiden. In de jaren negentig en de eerste jaren van deze eeuw was hij bijzonder recensent voor literatuur uit het Caribisch gebied bij Ochtendkrant Trouw (kom daar nu nog eens om) en signaleerde in die rol ook tal van In de Knipscheer-auteurs. Maar wij ‘kenden’ Jos al vanaf de vroege jaren van de uitgeverij. Zijn ‘Antilliaans literair logboek’ uit 1980 bracht ons in die jaren op het spoor van vele Surinaamse en Antilliaanse auteurs, zoals ook ‘Autonoom’ (1975) en ‘Met eigen stem’ (1980) van Pim Heuvel dat deden. Daarnaast was hij ook auteur bij In de Knipscheer: samen met Hugo Pos van ‘Oost en West en Nederland’ in 1986 en als kers op de taart in 2015 ‘Praatjes voor de West’ (waarop hij een jaar eerder promoveerde) gebaseerd op het eerste naoorlogse decennium van De Wereldomroep waarvoor hij later als programmamaker werkte, in vervolg waarop hij voor ons in 2017 de bundel (radio-)columns ‘Ver weg dichtbij’ van Boeli van Leeuwen bezorgde. Jos, dank voor je onvergetelijke bijdrage.
– Franc Knipscheer

Meer over Jos de Roo bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zijn succesvolle roman ‘De lichtverkoper’ (2013) speelt in de Cité Ouvrière, Regouts pakhuis voor zijn fabrieksarbeiders.» – Arno Haijtema

VoorplatLichtverkoper-75Over standbeelden van ‘foute Nederlanders’ in De Volkskrant, 7 maart 2023:
In een interessant artikel in ‘De Volkskrant’ van 7 maart 2023 gaat Arno Haijtema in op de vraag wat te doen met standbeelden van foute ‘helden’ uit het verleden. Natuurlijk springen de kolonisatoren van de VOC en de WIC het eerst in het oog. Maar Ton van Reen noemt Maastrichtenaar Petrus Regout (1801-1878) ook een ‘slavendrijver’. « (…) Drie meter hoog is het zwart marmeren beeld van de stramme man, dat in 1965 door prins Bernhard in de stromende regen werd onthuld. ‘Regout was een slavendrijver. Hoog tijd dat er niet alleen voor het Nederlandse slavernijverleden excuses worden gemaakt, maar ook voor wat hij heeft misdaan.’ Zegt Ton van Reen (81), schrijver van ruim negentig boeken, vele over de Limburgse geschiedenis. Zijn succesvolle roman De lichtverkoper (2013) speelt in de Cité Ouvrière, Regouts pakhuis voor zijn fabrieksarbeiders: vier, vijf woonlagen, twaalf hokken voor evenveel gezinnen, met één latrine per verdieping. ‘Bij de cholera-uitbraak van 1864 kwamen er vierhonderd mensen om. Cholera is een hongerziekte. Niemand van de Maastrichtse elite stierf.’ Van Reen: ‘Kinderen werkten 36 uur aaneen, zij moesten, omdat ze klein waren, in de hete ovens kruipen en het aardewerk plaatsen. Met als gevolg dat de longen van 10-jarigen al kapot waren.’». Al begin jaren zestig was eenzelfde geluid te vernemen in de roman De eerste Adam van de Antilliaanse schrijver Boeli van Leeuwen: «Op 1 juli 1863 werd de slavernij op Curaçao afgeschaft door Willem III. Op dezelfde dag dat de proclamatie van Willem III op de Fortmuur in Willemstad werd gespijkerd, werd Adam Polaar [hoofdpersonage in de roman] geboren in Moordrecht aan de Hollandse IJssel als vrije burger van de Staat der Nederlanden. In zijn drassig en dampig land bestond geen slavernij: de armen waren volkomen vrij om te verrekken van de honger en te verstijven van de kou. In de touwslagerij van Moordrecht stonden kinderen van zes jaar vijftien uur per dag te draaien op de touwbanen: van iedere honderd gingen er vijftig kapot aan de tering vóór ze tien jaar oud waren. Zo was het ook in de dekenfabrieken van Leiden, de steenfabrieken van Franeker en de sigarenindustrie van Kampen. Willem III schonk vrijheid aan de negers van Curaçao en sliep ’s nachts rustig achter zijn brede baard. Dat de kinderen van zijn eigen volk vijftien uur per dag als beesten werden afgejakkerd voor één dubbeltje per dag was in die wereld zó normaal, dat hij voor het slapen gaan er niet eens over nadacht.»
Lees hier het artikel in ‘De Volkskrant’
Meer over ‘De lichtverkoper’
Meer over ‘De eerste Adam’