«Deze werkwijze is Boeliaans. Dat weten we nu, na al zijn romans.» – Klaas de Groot

BoeliPortretHermanvanBergen75dpiAquarel Herman van Bergen

Klaas de Groot bij overhandiging nalatenschap Boeli van Leeuwen, 15 december 2013:
In de literaire nalatenschap van Boeli van Leeuwen trof mij in het bijzonder de aanwezigheid van een exemplaar van het poëtisch debuut van Van Leeuwen. ‘Tempels in woestijnen’ heet die bundel, gepubliceerd in 1947. (…) Hoe Van Leeuwen al meteen in zijn vroegste werk aanwezig is, blijkt uit het gedicht ‘Soldaten’. Aan het eind van het eerste kwatrijn staat: ‘en mijn droom verschijnt’. Dan volgt er een visioen. Deze werkwijze is Boeliaans. Dat weten we nu, na al zijn romans. Tekenend in dit verband is het feit dat de eerste vijf woorden van het eerste gedicht al helemaal Van Leeuwen zijn. Een krachtig begin van een machtig schrijverschap.

Lees hier de toespraak van Klaas de Groot

Lees hier het verslag op Caraïbisch Uitzicht

Opening expositie in en overdracht van de literaire nalatenschap van Boeli van Leeuwen aan Letterkundig Museum.

BoelivanLeeuwenMaak op 15 december nader kennis met een belangrijke representant van de Nederlandstalige literatuur van de Caribische eilanden. De literaire nalatenschap van mr. dr. W.C.J. (Boeli) van Leeuwen (1922–2007) wordt toevertrouwd aan het Letterkundig Museum in Den Haag. Op 15 december a.s. zal het Letterkundig Museum de zorg voor deze bijzondere aanwinst onderstrepen met de opening van een bescheiden expositie uit de nalatenschap. De jurist Van Leeuwen kreeg op zijn geboorte-eiland Curaçao en in Nederland vooral bekendheid als literair auteur. Zijn boeken worden nog steeds herdrukt door uitgeverij In de Knipscheer, zoals de romans De rots der struikeling (1959), Schilden van leem (1985) en Het teken van Jona (1988), essays als in De taal van de aarde (1997) en de verzameling columns Geniale anarchie (1990).

Lees hier en hier de uitnodiging

Meer over Boeli van Leeuwen

Prenten van Herman van Bergen uit ‘Kate Moss in Mahaai’ te zien op Tropisch Koninkrijk.

De tentoonstelling ‘Tropisch Koninkrijk’ in Museum de Fundatie in Zwolle vindt plaats van 29 november 2013 t/m 16 maart 2014 in het kader van de viering ‘200 JAAR KONINKRIJK’ en geeft een uitgebreid overzicht van de hedendaagse beeldende kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius. In deze tentoonstelling is o.a. een kabinet ingericht met prenten van Herman van Bergen uit de dichtbundel ‘Kate Moss in Mahaai’ van Hans Vaders. De bundel is in het museum te koop.
‘Tropisch Koninkrijk’ is het eerste grootschalige museale overzicht in Nederland van de hedendaagse beeldende kunst van alle zes eilanden in het Nederlands-Caraïbische gebied. In totaal zullen zo’n 130 objecten geëxposeerd worden. Bijzondere aandacht gaat uit naar de specifieke ontwikkelingen en achtergronden van deze kunst, waaronder de relatie met Nederland. De van oudsher sterke culturele band tussen Nederland en de overzeese gebieden blijkt onder meer uit de nauwe samenwerking van het Instituto Buena Bista op Curaçao en Ateliers 89 op Aruba met verschillende kunstacademies en andere Nederlandse kunstinstellingen. Instituto Buena Bista is officiëel partner van KABK, Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag.
‘Tropisch Koninkrijk’ werd samengesteld door kunsthistoricus en publicist Maarten Jager. Hij selecteerde de volgende kunstenaars: David Bade, Herman van Bergen, René Emil Bergsma, Ruben La Cruz & Karolien Helweg, Yubi Kirindongo, Tirzo Martha, Felix de Rooy & Kirk Claes, Evelien Sipkes, Ellen Spijkstra (Curaçao); Ciro Abath, Stan Kuiperi, Elvis Lopez, Osaira Muyale en Ryan Oduber (Aruba); Nochi Coffie en Winfred Dania (Bonaire); Ras Mosera (St. Maarten); Heleen Cornet en Glenda Heyliger (Saba); Magumbo Muntu (St. Eustatius).

Meer over ‘Kate Moss in Mahaai’

Meer over Herman van Bergen

Meer over Hans Vaders

Zie uitnodiging Museum De Fundatie

«Van Leeuwen is één van de beste schrijvers die het koninkrijk heeft voortgebracht.» – Sheila Sitalsing

BoeliPortretHermanvanBergen75dpiOver o.a. Boeli van Leeuwen in column ‘Rijksgenoten’, de Volkskrant 20 november 2013:
‘Het koninkrijk bestaat niet’, kopte de Volkskrant dit weekend boven een artikel over wederzijdse wrevel en desinteresse. (…) Stuitend gebrek aan belangstelling in elkaar. Zo veroorzaakte de moord op Helmin Wiels – vergelijkbaar met die op Pim Fortuyn – aan de Noordzeezijde van Willem-Alexanders rijk amper een rimpeling. Mediacategorie aardbeving in Italië zonder Nederlandse slachtoffers. (…) Binnenkort belegt de Volkskrant een debat onder de zorgelijke titel ‘Kan het koninkrijk nog 200 jaar zo doorgaan?’
O jawel hoor, zou Boeli van Leeuwen opgewekt zeggen als hij nog zou leven. Van Leeuwen is één van de beste schrijvers die het koninkrijk heeft voortgebracht, en aan de Noordzeezijde schandalig onbekend. (…) Eigenlijk, schreef Van Leeuwen, zijn de ex-Antillen sinds 1634, ‘toen Johan van Walbeeck met merkbare tegenzin op Curaçao aan wal stapte, onafgebroken bezig ten onder te gaan’. Dat zullen ze vrolijk blijven doen, in rijksverband. Een kwarteeuw geleden voorspelde Van Leeuwen het al: ‘Je kunt die roteilanden eenvoudigweg niet meer kwijt. Wij hebben de onafhankelijkheid gezien op Haïti, wij krijgen dagelijks onafhankelijke hoeren uit Santo Domingo, die daar van de honger creperen, dank u zeer.’

Lees hier de hele column

Meer over Boeli van Leeuwen

«Ronny Lobo is de jongste loot aan de Curaçaose literaire stam.» – Jean Mentens

VoorplatDrijfzand1KleinOver Ronny Lobo n.a.v. zijn debuutroman ‘Bouwen op drijfzand’, de Volkskrant, 16 november 2013:
Lobo is architect en heeft uit zijn ambacht geput voor zijn boek. ‘Voor de presentatie van mijn boek zocht ik naar een symbolische plek en die heb ik gevonden bij de baai van Santa Martha 3.’ Dat is een van de mooiste plekken van Curaçao. De natuur is er ongeschonden en er heerst een 17de-eeuwse rust. Op een idyllische plek verrijzen plots spookachtige heipalen van een verlaten project voor een hotel. De bouw is gestaakt na de opstand van 30 mei 1969, die Willemstad in brand zette. (…) ‘Laat ik je meenemen naar onze meest literaire begraafplaats’, zegt Lobo, ‘de dood is immers ook een thema in mijn boek.’
Parijs heeft Père Lachaise en Londen heeft Highgate. Curaçao heeft zijn eigen tropische Zorgvlied waar de dichtheid aan overleden politici, kunstenaars, schrijvers en dichters hoog is: de begraafplaats van Bottelier 4. ‘Hier liggen de monumenten van de Papiamentstalige poëzie’, zegt Lobo en houdt stil bij de graven van Pierre Lauffer en Elis Juliana. We wandelen verder onder ruisende bomen die nog amper op het eiland te vinden zijn, maar nog wel op deze begraafplaats: de appeldam, de mispel, de kenepa en de mahok. Bij een kleine nis in een wal waar de graven vijf hoog zijn gestapeld, stopt Lobo. ‘Hier ligt Boeli van Leeuwen’, zegt hij. ‘Van de grote drie van de Nederlandstalige literatuur op Curaçao is alleen Arion nog in leven.

Lees hier het artikel

Meer over Bouwen op drijfzand

Geniale Anarchie van Boeli van Leeuwen opgevoerd op Curaçao op 8, 9 en 10 augustus 2013

GenialeAnarchieOpvoeringSJL heeft in Nederland de geënsceneerde readings van Hoe duur was de suiker? en Geniale Anarchie op de planken gebracht. Hoe duur was de suiker? werd op 30 juni en op 1 juli 2012 in de Stadsschouwburg van Amsterdam opgevoerd en Geniale Anarchie op maandag 28 en dinsdag 29 januari 2013 in Paradiso Amsterdam.

Caribbean Tour SJL 2013 is het nieuwste initiatief van de Stichting Julius Leeft! en dit keer komt regisseur en initiatiefnemer John Leerdam naar de eilanden samen met acteurs, zangers en dansers met de voorstellingen Hoe duur was de suiker? naar de bestseller van Cynthia McLeod en Geniale Anarchie gebaseerd op de gebundelde columns van Boeli van Leeuwen. De cast en crew zullen samenwerken met local heroes, lokale artiesten en medewerkers.
Geniale Anarchie zal op Curaçao worden opgevoerd in het World Trade Center op 8, 9 en 10 augustus. Op 11 augustus vindt in Avila Hotel een concert plaats met de liedjes uit zowel Hoe duur was de suiker? als Geniale Anarchie.

Lees hier het bericht in Antilliaans Dagblad
Meer over Caribbean Tour SJL 2013

Meer over Geniale anarchie en Boeli van Leeuwen bij In de Knipscheer

Elis Juliana (85) op Curaçao overleden

Op zondagochtend 23 juni 2013 is de Curaçaose dichter, schrijver, beeldend kunstenaar en archeoloog Elis Juliana op 85-jarige leeftijd overleden.

Ik herinner me een krantenfoto uit de jaren vijftig of zestig van de vorige eeuw die me rond 1980 onder ogen kwam toen de uitgeverij net betrokken raakte bij het werk van Boeli van Leeuwen en daarmee bij de Nederlandstalige Antilliaanse literatuur. Op de foto behalve Boeli van Leeuwen, W.F. Hermans en Cola Debrot ook een zwarte man. Het onderschrift maakte duidelijk dat het om Elis Juliana ging. De foto fascineerde mij omdat hij zo zichtbaar maakte dat er naast de geschreven Nederlandstalige Antilliaanse literatuur ook een literatuur bestond in de taal van het volk, het Papiaments, die aan mij voorbijging. In oktober 2007 was ik voor het eerst vanwege Boeli van Leeuwen enkele dagen op Curaçao. Een van die dagen was ik te gast bij Richard en Rinia Doest. Richard Doest bood aan me langs enkele schrijvers van mijn keuze te rijden die ik niet eerder ontmoet had. Elis Juliana wilde ons na zijn siësta thuis ontvangen. Ik was zeer onder de indruk. Sinds dat moment was ik heilig van plan ‘ooit’ iets van Elis Juliana uit te geven. Een paar jaar later hoorde ik van Fred de Haas dat hij een keuze uit Juliana’s gedichten had vertaald. Die bundel kwam in 2011 uit: ‘Hé Patu/Waggeleend’ en was in september dat jaar het middelpunt van ons Antilliaans boekenprogramma ‘Curaçao! Curaçao!’ in het Amsterdamse Podium Mozaïek. (Franc Knipscheer)

Meer over Elis Juliana bij In de Knipscheer

«Deze biografie is een uitnodigende introductie op het werk van Pierre Lauffer.» – Janita Monna

Over ‘Pierre Lauffer. Het bewogen leven van een bevlogen dichter’ van Bernadette Heiligers in Trouw, 16 maart 2013:
In Nederland is de generatiegenoot van bekende Antilliaanse auteurs als Tip Marugg en Boeli van Leeuwen vrijwel onbekend. Dat is onder meer te verklaren doordat Lauffer schreef in het Papiaments, de taal die wordt gesproken op Aruba, Bonaire en Curaçao. De onlangs verschenen biografie van Bernadette Heiligers zal daarom voor velen een eerste kennismaking zijn met leven en poëzie van deze Curaçaose dichter. (…) De muzikaliteit van zijn taal weet hij in zijn gedichten ten volle uit te buiten. Zijn gedichten en liedjes met het weerbarstige landschap van Curaçao op de achtergrond zijn ritmisch en helder.

Lees hier de recensie

Meer over deze biografie en Pierre Lauffer

«‘Geniale anarchie’ in De boekenkast van koning Willem-Alexander.» – Tommy Wieringa

Over ‘Geniale anarchie’ van Boeli van Leeuwen in ‘Brands met boeken’, 15 maart 2013.
Het begon als een brief aan Willem-Alexander die Tommy Wieringa in NRC Handelsblad publiceerde en waarin hij de kroonprins aanbiedt hem 5 jaar lang twee boeken per maand toe te sturen, uiteraard voorzien van een begeleidend schrijven: een handreiking uit het land der letteren. Elke maand, voor het eerst op 15 maart 2013, vertelt Tommy Wieringa onder het motto ‘Meelezen met de koning’ in het VPRO-radioprogramma ‘Brands met boeken’ (radio 1, vrijdag 19.00 uur) welke boeken hij die maand opstuurt. Als eerste boek koos Tommy Wieringa ‘Geniale anarchie’ van de Curaçaose schrijver Boeli van Leeuwen:
«Schrijvers van zijn kaliber zijn hoog zeldzaam. Het slotakkoord van Boeli van Leeuwens oeuvre is ‘Geniale anarchie’. Iedereen die de eilanden bezoekt zou het moeten lezen. Het leert je hoe de mensen zich tot elkaar en hun eiland verhouden: geniale anarchisten op een eiland dat permanent naar de bliksem gaat.»

Luister hier naar de uizending (tijdbalk 15.44)

Meer over Boeli van Leeuwen

«Het is mooi dat men ook hier kennis kan nemen van het boeiende leven van deze man die in een uithoek van ons Koninkrijk zowel in zijn leven als in zijn poëzie z’n eigen pad ging.» – Albert Hogeweij

Over ‘Pierre Lauffer. Het bewogen leven van een bevlogen dichter’ van Bernadette Heiligers op Literair Nederland, 18 februari 2013:
De anekdotes doen het goed in deze biografie die een tikkeltje conventioneel inzet om gaandeweg over te gaan op show, don’t tell. Want er kan met zoveel woorden worden verteld dat Pierre Lauffers afkeer van sociale conventies een spoor van onrust door zijn leven trok; dat zijn nonchalante houding niet een geaffecteerde poging betrof om de artiest uit te hangen, maar dat hij, waar zelfs de eenvoudige kantoorbediende niet zonder jas en gepoetst schoeisel de deur uitging, het gewoon zelf verkoos om in hemd en op arme-mensen-sandalen over straat te lopen onder het motto ‘je moet de mensen iets te roddelen geven’, maar als je mag lezen dat de dichter in de apotheek, horende dat een klant discreet naar de apotheker vraagt, buldert: ‘Geef die man toch gewoon een pak condooms!’ weet je genoeg. Vanaf dat moment komt zijn levensverhaal écht tot leven en zal die Pierre bij de meeste lezers een potje kunnen breken.

Lees hier de recensie

Meer over Pierre Lauffer en deze biografie