12 december 2014: Shrinivási 88 jaar

Shrinivasi januari 2009 - 2 - Copyright foto Usha MarheFoto Usha Marhé

Wim Rutgers over het gedicht ‘Toen realiseerde hij zich’ in Antilliaans Dagblad, donderdag 11 december 2014:
In Fort Nieuw-Amsterdam bevindt zich een plaquette met daarop een gedicht en foto van de Surinaamse, inmiddels al jaren op Curaçao wonende, dichter Shrinivási, pseudoniem van M.H. Lutchman (Suriname, 1926). Het eenvoudig uitgevoerde tableau bevindt zich bij de steiger waar de korjalen de verbinding tussen Leonsberg en het fort onderhouden, een betekenisvolle plek die als metafoor voor de poëzie van Shrinivási zou kunnen gelden. Hij wordt immers algemeen gezien als de dichter van de verbinding, de verzoening, in het zo cultureel verscheiden Suriname. Op de plaquette staat een gedicht dat voor het eerst in 1991 in de bundel ‘Sangam’ (ontmoeting) verscheen, in 2013 herdrukt werd in ‘Hecht en sterk’, en nogmaals in de prachtig uitgevoerde bundel ‘De stilte van het ongesproken woord’ (2014), waarin naast Shrinivási ook de dichters Dobru en Trefossa geëerd worden met kleurrijke gedrukte en gezongen teksten.

Toen realiseerde hij zich
dat de rivier
toch maar één oever had
waarop hij stond
en naar de verte keek
waarin een beeld
uit vroegere dagen
langzaam maar zeker
was opgelost
zodat er toekomst
noch verleden was
verlangen niet
en eindelijk geen verdriet.

Ook hier is een schrijver van de ‘verzoening’ aan het woord, dit keer geen verzoening tussen de bevolkingsgroepen, zoals in veel vroeger werk, maar een verzoening met het eigen ik. Shrinivási schreef een heel persoonlijk maar niet zo gemakkelijk te interpreteren gedicht. De dichter zegt er zelf over in ‘De stilte van het ongesproken woord’, dat hij met dit gedicht ‘afscheid genomen’ heeft ‘van het pijnlijke en destructieve in mijn leven’. Maar dat maakt het raadsel voor mij alleen maar groter.
Lees hier of hier over ‘Het raadsel van de poëzie’
Meer over ‘Hecht en sterk’
Meer over ‘Een weinig van het andere’
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’

«Liefde en strijd voor de eigen taal.» – Nel Casimiri

voorplatSilence75Over ‘De stilte van het ongesproken woord’ in het Antilliaans Dagblad, 17 juni 2014:
En terwijl ik dit schrijf, klinkt om mij heen de muziek en de woorden uit het boek, de gedichten zijn op muziek gezet en worden gezongen en voorgedragen op muziek. (…) Klank, ritme en woorden samen geven de betekenis. En de stilte tussen die woorden zijn deel van de compositie. Gedichten moeten gehoord worden. (…)Er zijn heel veel lijnen te trekken van Suriname naar Curaçao: de gezamenlijke koloniale tijd, maar in de eerste plaats de liefde en de strijd voor de eigen taal. De ontkenning eerst van de waarde van die taal, de jonge dichters die lieten zien dat die taal wel degelijk prachtige poëzie kon voortbrengen, de muziek die zo’n grote rol speelt in die taal.
Lees hier de hele recensie of hier in het Antilliaans Dagblad
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’