Tommy Wieringa over zijn jeugd op Aruba en Curaçao en over Boeli van Leeuwen in Amigoe, dinsdag 20 januari 2015:
Wieringa’s uitverkochte lezing, vorige week in de Belle Alliance van het Avila Hotel op Curaçao, ging vooral over zijn mooie jeugd op Aruba, waar hij meer dan lyrisch over is. (…) Hij kwam in de jaren negentig als twintiger naar Willemstad, waar hij een bestaan wilde opbouwen. Op Curaçao begon Wieringa toen ook met de eerste exercities om ‘serieus te schrijven’. Een nieuwe droom was geboren. Misschien ging dat in het begin zeker niet best, maar het proces, dat niet meer te stoppen was, was begonnen en later kwam daar ook de grote liefde voor Boeli van Leeuwen en zijn werk bij. Deze auteur is een ‘literaire vader’ van Wieringa geworden. ‘Als je iemand écht bewondert, wil je hem aanraken, een stukje van hem hebben, hem verorberen en hopen dat je iets van dat talent kan stelen. Dat wilde ik met Boeli van Leeuwen. (…) Ik wist niet dat de Nederlandse taal zó mooi kon zijn tot ik zijn werk las. Ik heb gehuild bij het verhaal ‘The rest is silence’ [uit: Geniale Anarchie].’
Lees hier het artikel of hier in de Amigoe
Meer over Tommy Wieringa op deze website
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: curaçao
«Hij is in staat tot het spelen van heerlijke preludes.» – Ezra de Haan
Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen in Antilliaans Dagblad, 19 januari 2015:
De grote Curaçaose schrijver Boeli van Leeuwen gaf ruiterlijk toe dat, ook hij, ooit poëzie had geschreven. (…) Hij, en ook Frank Martinus Arion, waren zich er vast van bewust dat die poëzie de kraamkamer van hun latere oeuvre was. Daar was het ooit begonnen. Wanneer je, met de boeken van Van Leeuwen in gedachten, Tempels in woestijnen leest, herken je de taal. Net zoals je de toets en de kleur van een schilder herkent. Deze gedichten komen onmiskenbaar van de hand van Boeli van Leeuwen. Je leest strofen en voorziet de werken die later zijn geschreven: De rots der struikeling, Een vreemdeling op aarde, De eerste Adam, Schilden van Leem, Het teken van Jona. Hij is in staat tot het spelen van heerlijke preludes.
Lees hier de bespreking in de krant
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Krachtige beelden.» – Fred de Haas
Over ‘Cas di biento / Doorwaaiwoning’ van Olga Orman in Ñapa Literatuur, zaterdag 17 januari 2015:
Vanaf de jaren 80 van de vorige eeuw begint Olga met tussenpozen haar gevoelens en gedachten in de vorm van gedichten tot uiting te brengen. Naar aanleiding van een cursus over het Papiaments die werd gegeven door de Curaçaose dichter Luis Daal werd ze zich ervan bewust hoezeer de Nederlandse taal de taal van die ‘andere wereld’, het functioneren van anderstaligen c.q. Papiamentstaligen in de maatschappij kon bemoeilijken. (…) Dat de vreemde taal als dwangbuis kan worden ervaren wordt geïllustreerd door het gedicht Resolucion / Besluit, waarin het gebruik van de moedertaal een ware bevrijding betekent voor een geest die zich in zijn uitdrukkingsmogelijkheden altijd beperkt heeft gevoeld door de boeien van een van buitenaf opgedrongen taal:
ik sta met open mond
en dichtgeschroefde keel:
geen zucht, geen kreet
komt er doorheen.
Ik ga zwanger van veel woorden,
maar mijn kind blijft ongeboren…
Af en toe klinken schrille klanken door in haar lyriek wanneer de betrokkenheid bij het wel en wee in de bewogen geschiedenis van haar land voelbaar wordt. In het gedicht Conciente/Bewust neemt ze ons in krachtige beelden mee op een reis die vanaf de slaventijd voert langs het zwarte, vloeibare goud van de olie-industrie en het ongebreidelde toerisme van de 20e en 21e eeuw. Maar ondanks de krachten en stormen van buiten blijft de identiteit van de bewoners van de Caribische eilanden die zo lang met elkaar waren verbonden overeind, een identiteit die zo sterk verschilt van die van de ‘kinderen van het water’, de bewoners van de Lage Landen aan de Noordzee:
Zes rotsen, hef je kop
boven het water,
orkanen gaan en komen,
kinderen van het land, niet van het water,
voor anker in de moederschoot
van de Cariben.
Lees hier of hier het artikel
Meer over ‘Cas di biento / Doorwaaiwoning’
«Voor de echte Boeli van Leeuwen-liefhebber natuurlijk een ‘must’ om te hebben.» – Armand Snijders
Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen in Parbode 105, januari 2015:
Met Frank Martinus Arion (onder meer auteur van Dubbelspel) en de inmiddels overleden Tip Marugg (Weekendpelgrimage) was Van Leeuwen het gezicht van het naoorlogse bescheiden schrijversgilde van Curaçao. (…) Dat Van Leeuwen in het begin van zijn schrijverscarrière ook gedichten heeft geschreven, was al bekend. In Geniale Anarchie (1990) verwees hij daar zelfs naar in ‘Onkel Patrice’. Daarin schreef hij dat in 1947 een slordig gedrukt bundeltje in een oplage van vijftig exemplaren (waarvan tien mislukt en weggegooid) in omloop had gebracht met als titel Tempels in woestijnen. Hij vond het zelf absoluut geen meesterwerk en de dichterspen hing hij daarna aan de wilgen. Lange tijd werd gedacht dat geen enkel exemplaar de tand des tijds had overleefd, maar na zijn dood kwam er wonderwel toch een boven water. En nu zijn die tien gedichten, samen met het korte verhaal ‘Onkel Patrice’, samengebracht in een bundel. Voor de echte Boeli van Leeuwen-liefhebber natuurlijk een must om te hebben. (…) De uitgever was zo slim het bundeltje af te sluiten met ‘Onkel Patrice’, dat maakt het ook voor de niet-kenners toch nog leuk. De echte fans van Van Leeuwen zullen Tempels in woestijnen echter ongetwijfeld omarmen als een verloren gewaand kind. ***
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Shrinivási: “Wat zijn woorden eigenlijk? De woonplaats van de dichters.”
Foto Usha Marhé
‘Shrini is 88! Schrijven en blijven’ door Thea Doelwijt (Willemstad) in Antilliaans Dagblad, 30 december 2014 :
Op Curaçao vieren wij dat onze dichter Shrinivási vrijdag 12 december 88 jaar is geworden. Het is woensdag de 10de en in de Openbare bibliotheek Curaçao houdt de Neerlandicus Geert Koefoed de lezing ‘Over het transcendente in de poëzie van Shrinivási’, terwijl schrijfster en dichteres, mijn nicht Diana Lebacs, af en toe een gedicht van Shrini voorleest. Shrini is blij dat het publiek meer dan één aanwezige telt. Daar zijn mijn zes nichten bij en juf Marijke van Geest, lerares Nederlands, en intussen volgend jaar 50 jaar mijn metgezel. Shrini wil achter mij plaatsnemen, maar ik vraag hem naast mij te zitten, op de eerste rij. Het is zo prettig toevallig op Curaçao te zijn, om twee weken uit te rusten voor wij zondag 14 december voor langere tijd naar Sranan komen. Shrini fluistert af en toe in mijn oor zijn reacties op de voordracht. Wij kennen elkaar sinds 1963, waren actief in de schrijversgroep Moetete, maakten samen een bloemlezing met gedichten van jongeren, voor Carifesta in… Tyek Facebook! Het mooiste van de friyaribijeenkomst vond ik toen Shrini fluisterde dat ik belangrijk was geweest, naast Dobru en Slory, met het gedicht ‘Zwarte regen’. En het belangrijkste: dat hij voor het eerst in het Sarnami een gedicht schreef, dat hij nu heeft vertaald in het Nederlands: “De dichter en het woord (Kavi aur shabd)… Wat zijn woorden eigenlijk? Een land. Het vaderland van de dichters. De woonplaats van de dichters.” Ik fluister terug: “Dat moet je presenteren.” Hij zucht: “Ik heb de tekst niet bij mij…” Als Diana mij aan het publiek voorstelt, zeg ik dat Shrini voor Suriname het eerste gedicht in het Surinaams-Hindoestaans schreef. Ik wil het horen. Geert Koefoed graait direct in zijn tas en haalt er een boek uit waarin het gedicht staat. Shrini leest het zeer ritmisch voor. De avond kan niet meer stuk. Wat zou hij zijn Surinaamse lezers willen zeggen? “Mi e wensi yu wan switi kresneti nanga wan bun nyunyari. God’s blessings te wi miti èn si makandra! Yu mati Shrini.”
Klik hier voor ‘Antilliaans Dagblad’ (eerder verschenen in ‘De Ware Tijd’, Paramaribo)
Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer
Lees hier het gedicht ‘Zwarte regen’ van Thea Doelwijt
«De poëzie is het dubbel en dwars waard!» – Fred de Haas
«52 melodieuze liefdesgedichten.»
Over ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’ van Walter Palm voor NBD/Biblion, 30 december 2014:
Walter Palm (Curaçao, 1951) debuteerde met poëzie op 20-jarige leeftijd in een Antilliaans literair tijdschrift. Nu verschijnt zijn derde dichtbundel bij uitgeverij In de Knipscheer. Shéhérazade uit de titel verwijst naar de vertelster uit het beroemde Duizend-en-een-nacht. De bundel bestaat uit 52 melodieuze liefdesgedichten, voorafgegaan door een Proloog, eindigend met een Epiloog.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’
«Een interessant debuut.» – Michiel van Kempen
Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen voor NBD/Biblion, 29 december 2014:
Boeli van Leeuwen (1922-2007), nu bekend van zijn romans en columns, debuteerde in 1947 met een bundeltje met 9 gedichten. Dat boekje was zo goed als onvindbaar: een deel van de kleine oplage werd vernietigd. Nu is het dan eindelijk herdrukt. (…) Het was wel een interessant debuut waarin alle motieven van Van Leeuwen al bij elkaar komen: een zonverschroeid eiland dat door een onbarmhartige God verdoemd is te vergaan, moeder en vrouw als brengster van leven en erotiek, droomeiland van alle wereldculturen en absurde werkelijkheid. Het indrukwekkendste gedicht is tevens het langste, ‘Isla di Makuaku’, een aankondiging in verzen van Van Leeuwen barokke romans. Ook een mooi verhaal over de man die de bundel drukte is opgenomen. Een zeer welkome uitgave, prachtig vormgegeven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een ode van de dichter aan zijn vrouw.»
Over ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’ van Walter Palm in Antilliaans Dagblad, 24 december 2014:
De titel van ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’ verwijst naar de legendarische verhalenvertelster Shéhérazade uit ‘Duizend en één nacht’. Zij deed verwoede pogingen om de sultan gedurende duizend en een nacht te boeien met grandioze verhalen, en wat voor een verhalen waren dat! Wie kent ze niet? ‘Aladdin en de wonderlamp’, ‘Sinbad de zeeman’ en ‘Ali Baba en de veertig rovers’. ‘Duizend en één nacht’ inspireerde velen. Zo inspireerde het de Russische componist Nicolai Rimsky-Korsakov tot de symfonische suite ‘Shéhérazade’ waarin een sprankelende vioolsolo de stem van Shéhérazade verbeeldt. In ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’ waagt Walter Palm het om de rollen, zoals die waren in ‘Duizend en één nacht’, om te draaien. Het is nu de dichter die zijn Shéhérazade probeert te bekoren met tweeënvijftig betoverend bedoelde liefdesgedichten, voor elke week van het jaar een gedicht. De bundel is als in een serenade een ode van de dichter aan zijn vrouw Orchida Bachnoe. Het zijn liefdesgedichten die hij in de loop der jaren dat zij samen zijn voor haar schreef. Het grote poëtische voorbeeld voor Walter Palm hierbij was ‘Cien sonetos de amor’, honderd liefdessonnetten dus, van de Chileense Nobelprijswinnaar Pablo Neruda.
Meer over ‘Een serenade voor mijn Shéhérazade’
Meer over Walter Palm bij Uitgeverij In de Knipscheer
Olga Orman – Cas di biento / Doorwaaiwoning. Gedichten
OLGA ORMAN
Cas di biento / Doorwaaiwoning
Gedichten. Aruba, Nederland
Vertaling en voorwoord Fred de Haas
Gebrocheerd, 112 blz., € 17,50
maart 2015
ISBN 978-90-6265-870-1
Op 14-jarige leeftijd verliet Olga Ursinda Orman (1943) haar geboorteland Aruba om verder te studeren in Nederland. Hiermee trad zij in het voetspoor van vele andere Antilliaanse jongeren die de eilanden van hun geboorte – meestal tijdelijk verwisselden voor een studieverblijf in Nederland. In die tijd waren de zes Caribische eilanden Aruba, Curaçao, Bonaire, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba nog verenigd binnen het Koninkrijk der Nederlanden onder de naam Nederlandse Antillen. Na haar studie was zij jarenlang als leerkracht werkzaam op Curaçao.
De gedichten die in deze tweetalige bloemlezing zijn verzameld onder de titel Cas di biento / Doorwaaiwoning zijn voornamelijk geschreven in Nederland en voor een deel in Aruba en Curaçao. Zij stralen een grote betrokkenheid en verbondenheid uit met het wel en wee van haar geboorteland Aruba.
Haar gedichten verschenen in Bentana Habri (2004), in Met de wil elkander bij te staan (2004), in Fruta Hecho / Rijpe vruchten (2006), op de CD Cosecha / Oogst (2006), Kinderen van het heelal (2008), Symbiose tussen pen en penseel (2008), Topa ontmoet Tula (Amrit, 2012) en in de bundel Wie ik ben / Ta ken mi ta (In de Knipscheer, 2011).
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer