‘En vindt in vrede rust tallentijd’: Shrinivási overleden

Shrinivasi75

Het leven van een mens
is als een luchtbel op de rivier
zonet nog zondoortinteld
is het plots uiteengespat

Op 26 januari 2019 overleed in Willemstad op Curaçao op 92-jarige leeftijd de in 1926 geboren Surinaamse dichter Shrinivási (Martinus Lutchman), nestor van de Surinaamse literatuur. Shrinivási was bij mijn weten het laatst in Nederland rond de jaarwisseling 2008/2009. In januari 2009 ontmoetten we hem op een bijeenkomst van vrienden, een plezierig weerzien nadat hij een paar jaar daarvoor een bezoek aan de uitgeverij had gebracht om de puntjes op de Hindoestaanse i te zetten van het manuscript Bapauti/Erfenis waarmee muzikant Raj Mohan in 2008 zou debuteren als dichter. Op die januaridag in 2009 overhandigde Shrinivási mij een gedicht, weliswaar aan mij gericht, maar in feite een eerbetoon aan de pleitbezorgers van literatuur uit verre contreien in onze westerse wereld. Het is Shrinivási ten voeten uit, bescheiden, nederig haast. Hij bedankt ons terwijl wij hém dank verschuldigd zijn voor al het dichterlijk moois dat hij ons gaf. En wat hij me nog in 2017 schreef, wens ik hem vandaag toe: ‘En vindt in vrede rust tallentijd’.

Van Shrinivási mocht de uitgeverij in 1984 een grote verzamelbundel uitgeven van 184 bladzijden, Een weinig van het andere, een prachtige door Geert Koefoed samengestelde bloemlezing uit zijn tot dan veelal in eigen beheer in Suriname uitgegeven dichtbundels. Het zou hem eindelijk ook in Nederland de erkenning opleveren die hem als dichter toekwam. Geert Koefoed bezorgde ook Shrinivási’s tweede door In de Knipscheer uitgegeven – en warm onthaalde – bundel Hecht en Sterk uit 2013. In 2014 zijn gedichten van Shrinivási en van Dobru en Trefossa op muziek gezet door Dave MacDonald en op DVD meegeleverd met de door Robert Sordam geëntameerde publicatie De stilte van het ongesproken woord.

Toen realiseerde bij zich
dat de rivier
toch maar één oever had
waarop hij stond
en naar de verte keek
waarin een beeld
uit vroegere dagen
langzaam maar zeker
was opgelost
zodat er toekomst
noch verleden was
verlangen niet
en eindelijk geen verdriet

franc knipscheer

Lees ook het IM van Michiel van Kempen op Caraïbisch Uitzicht
Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer

Robert Harman Sordam (63) † 17 juni 2018

Robert Harman SordamVanavond, 22 juni, waren mijn vrouw en ik aanwezig op een avond van de Schrijversgroep ‘77 en de Donner-stichting in Tori Oso Paramaribo. Ismene Krishnadath bemenste daar een boekenkraam waarop ook een aantal boeken van Uitgeverij In de Knipscheer lag. Ze pakte het boek ‘Harmanized’ op en zei: ‘Je weet toch dat hij is overleden?’ Nee, dat wisten we niet. Zondag 17 juni was onze reisdag naar het eilandje Danpaati, een kleine drie uur varen in een korjaal stroomopwaarts in de Surinamerivier, waar we een viertal dagen zouden verblijven, weg van de bewoonde wereld, zonder tv, krant en internet – en dat was ook de bedoeling. Zo veel kan er niet gebeuren in een week, de wereld draait toch wel door zonder ons en zonder dat je het merkt. In die dagen bezochten we een aantal dorpen en ontmoetten heel veel heel aardige mensen die ons vaak aan Robert Harman Sordam deden denken. Want een beminnelijke man was hij.
Het was denk ik 2012 dat hij mij benaderde voor het dichters- en muziekproject ‘De stilte van het ongesproken woord’ over de Surinaamse dichters Trefossa, Shrinivási, Dobru. Hij had een groep mooie mensen om hem heen, onder anderen: Ivette Forster, Guilly Koster, Vincent Soekra, Dave MacDonald. ‘De stilte van het ongesproken woord’ was echt zo’n boek dat er moést komen, dus maakten we gezamenlijk de sprong in het diepe. Het boek kwam er, in 2014. Een dik jaar later, op de valreep van 2015, verscheen het volgende gezamenlijke project ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’ met de dubbel-cd ‘De muzikale fakkeldragers’. Weer een jaar later, eind 2016, kwam zijn soloproject uit onder zijn artiestennaam Robby Harman: ‘Harmanized. Boek met cd’.
In Paramaribo nemen we weer deel aan de wereld, hebben wifi en draaien ‘Harmanized’.
Franc Knipscheer. Paramaribo, 22 juni 2018

Meer over Robert Harman Sordam op deze site
Meer over ‘Harmanized’
Meer over ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’

Robby Harman – Harmanized. Boek + cd

voorplatharmanRobby Harman
Harmanized

Boek + cd (13 tracks)
Suriname – Nederland
Voorwoord Guilly Koster
Fotografie Rayzor Sharp en Robert Harman Sordam
Vormgeving Henk Tijbosch
Gebrocheerd met flappen,
104 blz., geïllustreerd, € 22,50
Presentatie 28 november 2016
ISBN 978-90-6265-942-5

Met Harmanized brengt componist/vocalist Robby Harman zijn debuut solo-album uit met ‘Dutch Caribbean Crossover Music’, vocale swing-ballads en jazzy geïmproviseerde muziek met Afro-Caribische invloeden. De cd telt 13 nummers, waarvan 11 eigen nummers, is geproduceerd door Iwan VanHetten (VanHetten Productions UK) en maakt deel uit van een boek over Robby Harman met foto’s en alle songteksten (9 in het Engels en 4 in het Sranantongo). Robby Harman speelt accordeon sinds zijn vijfde en trompet vanaf zijn tiende. Later stapt hij over op piano en ontwikkelt hij zich als vocalist.

Uit het voorwoord van Guilly Koster: “Zijn sterkste kwaliteit is zijn stemgeluid. Men maakt vaak een voor de hand liggende vergelijking met Al Jarreau, maar ik kan onder ede getuigen dat Sordam deze bijna specifieke sound al produceerde lang voor we ooit hadden gehoord van de fenomenale Amerikaanse jazz- en popzanger. Het was drummer Marius Tjon die ons er op attent maakte dat er in de hoofdstedelijke poptempel Paradiso ‘iemand speelde die hem aan Robert deed denken’!”

Een keur van muzikanten werkt mee aan ‘Harmanized’, o.a.: Brian B(ijlhout), Mitchell Brunings, Izaline Calister, Roël Calister, Eric Calmes, Robin van Geerke, Jeannine LaRose, Dave MacDonald, Isaac Menso & LaRouge, Walther Muringen, Pete Philly, Manoushka Zeegelaar Breeveld en Doe Maar-blazers Bert Boeren, Jan Kooper en Iwan VanHetten.

Vanaf 1990 is Robert Harman Sordam betrokken bij tal van televisie-, dvd-, cd- en boekproducties waaronder in samenwerking met Uitgeverij In de Knipscheer in 2014 het boek met dvd ‘De stilte van het ongesproken woord’ over drie dichters uit de Surinaamse canon: Trefossa, Dobru en Shrinivási en in 2015 het boek ‘40 jaar Surinaamse muziek in Nederland’ met de 2cd ‘De Muzikale Fakkeldragers’, in 2016 ook in het Engels verschenen.
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’
Meer over ‘40 jaar Surinaamse muziek in Nederland’

40 Years of Surinamese Music in the Netherlands. The musical torchbearers + 2 CD

Voorplat-7540 Years of Surinamese Music in the Netherlands + 2 CD
The musical torchbearers

Marcel Weltak, Robin Austen, Guilly Koster (final editing)
Translated into English by Scott Rollins
Paperback with flaps, 104 pages
Illustrated with more than 40 fullpage fullcolour photographs
2 cd’s, each 20 tracks, resp. 71:59 and 73:50 minutes
€ 25,-
September 2016
ISBN 978-90-6265-936-4

On the eve of Surinamese independence on November 25, 1975, large numbers of Surinamers emigrated to the Netherlands bringing an entire range of cultural expressions with them that naturally included music. The new fatherland offered fresh opportunities for the Surinamese musical flame to burn. For one thing, it was simply easier to buy an instrument in the Netherlands and being able to attend festivals and concerts brought Surinamese musicians into contact with colleagues from all around the world. Their dreams became musical reality. Musicians born in Coronie, Nickerie, or Paramaribo took stages by storm throughout Europe and far beyond. The notes in the souls of the artists sparked flames. These flames in turn ignited torches. We call those who were actually able to realize their artistic ideas and who led the way down what were sometimes untrodden musical paths, musical torchbearers, a.o. Fra Fra Sound, Lieve Hugo, Ronald Snijders, Robby Harman, Kenny B., Gerda Havertong, Trafassi, Dave MacDonald, P-I Man, Robbie Alberga, Djinti, Iwan van Hetten, Andro Biswane, Manoushka Zeegelaar Breeveld, Jeannine LaRose, Norman van Geerke maar ook Oema Soso, Funmasters, Ewald Krolis, Pawana and Raj Mohan. With the making of this musical survey (presenting 40 artists in words and images plus a number/composition of each of them on the 2 CD included) a significant portion of Surinamese Dutch cultural legacy has been documented for present and future generations.
See here for the Dutch edition
Click for tracklist

‘De stilte van het ongesproken woord’ in het theater.

voorplatSilence75De stilte van het ongesproken woord’ in De Doelen Rotterdam en in Bijlmer Parktheater Amsterdam op 29 en 31 januari:
De muziekvoorstelling ‘De stilte van het ongesproken woord’ is een feest voor oog en oor, en bovenal: voor het hart. Drie belangrijke Surinaamse dichters staan centraal in deze voorstelling. Trefossa, Shrinivási en Dobru. Een zorgvuldige selectie van hun gedichten is verwerkt tot schitterende songs, uitgevoerd door topmuzikanten die de poëtische woorden en de veelzeggende stilte met muziek combineren en interpreteren. De Nederlandse vertaling van de gedichten worden geprojecteerd met, door de teksten geïnspireerde, schilderijen. De muziek wordt gebracht in verschillende stijlen, wereldmuziek, kaseko, R&B, jazz en soul. Een mooi en waardig monument voor deze Surinaamse dichters. Muziekcomposities en arrangementen: Dave MacDonald & Robin van Geerke. Met Sanguita Akkrum, Lucas Shepherd (vocals), Raj Mohan (spoken word, vocals), Dave MacDonald (gitaar), Robin van Geerke (piano, keyboard), Roy Bagwandin (drums), Pat Winterdal (bas), Sanne Landvreugd (sax), Antoinette van Maarschalkerwaart (beeld). In de theaters is tevens het unieke DVD-in-Boek van het project ‘De stilte van het ongesproken woord’ te koop.
Vrijdag 29 januari 2016, 20:30 uur in de Eduard Flipse Zaal van De Doelen Rotterdam, kaarten €15,-
Zondag 31 januari 2016, 15:00 uur in Bijlmer Parktheater Amsterdam Zuidoost, kaarten €16,-

«Prachtig werkje met 2 cd’s vol sprankelende muziek.» – André Oyen

VoorplatSuriname75Over ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’ op lezerstippenlezers, 11 januari 2016:
‘De mens gebruikt muziek om uiting te geven aan emoties, herinneringen’ schrijft Guilly Koster zeer terecht in het voorwoord van ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’. (…) De 40 ‘fakkeldragers’ zijn slechts een selectie uit het grote aanbod van zangers, zangeressen en muzikanten die beschikbaar zijn maar zij geven wel een uniek informatief overzicht van de enorme verscheidenheid van de Surinaamse muziek in Nederland. (…) Gerda Havertong en Raj Mohan zijn ook twee van mijn persoonlijke favorieten. Raj Mohan, geboren in Suriname, studeerde zang in Amsterdam en Mumbai, India. Hij heeft zich bekwaamd in het zingen van meerdere Indiase klassieke stijlen. Behalve eigen composities voor bestaande teksten van Urdu-dichters maakt Raj Mohan composities op eigen teksten. Zijn repertoire bestaat uit ghazals, geets, nazms en zelfgeschreven Hindoestaanse teksten. In 2011 bracht hij zijn poëziebundel ‘Troost’ uit bij uitgeverij In de Knipscheer. In 2013 naar aanleiding van de herdenking van 140 jaar migratie tussen India en Suriname maakte hij er samen met o.a. violist Oene van Geel een album over. Zijn grootste hit is ‘Kantraki’. (…) In samenwerking met IKO Foundation gaf uitgeverij In de Knipscheer een prachtig werkje uit, met 2 cd’s vol sprankelende muziek van de besproken artiesten.
Lees hier de recensie of op Ansiel
Meer over ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’

Tracklist 2CD bij 40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland

VoorplatSuriname75De boekuitgave ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland | De muzikale fakkeldragers’ bevat 2 cd’s. Elke cd bevat 20 nummers met voor cd 1 een duur van 71:59 en voor cd 1 een duur van 73:50 minuten. Van de volgende muzikanten is werk opgenomen op de dubbel-cd: Pawana, Ai sa si, Combinatie XVI, Ewald Krolis (Real Caribean Combo), Iwan Esseboom, LaRouge (Isaac Menso), Sukru Sani (Patrick Tevreden), Yakki Famiri, Dhroeh Nankoe, Dropati, Raj Mohan, De Nazaten + Sana Budaya Paramaribo, Gerda Havertong (Armand Baag), Oema Soso, Djinti, Trafassi (Edgar Burgos), Stan Lokhin, Lieve Hugo, Odongo Angel, Surinam Music Ensemble, Andro Biswane (Kara Dara), Dave MacDonald, Iwan van Hetten, Eddy Veldman (Opo Yeye), FraFra Sound, Franky Douglas, P-I Man, Norman van Geerke, Jeaninne LaRose, Powl Ameerali (Roy MacDonald), Steve Mariat, Re-Play, Ferial Karamat Ali, Harto Soemodihardjo (Manoushka), Robby Harman,Robby Alberga, Ronald Snijders, Robin van Geerke.
Klik hier voor de tracklist op volgorde van de cd’s met duur van de nummers
Meer over ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’

40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland. De muzikale fakkeldragers + 2 CD

VoorplatSuriname7540 Jaar Surinaamse muziek in Nederland + 2 CD
De muzikale fakkeldragers

Redactie Marcel Weltak, Robin Austen, Guilly Koster (eindredactie)
Paperback met flappen, 104 blz.,
geïll. met ruim 40 paginagrote foto’s in 4-kleuren
2 muziekcd’s ad. 20 nummers elk, resp. 71:59 en 73:50 minuten
€ 25,-
december 2015/januari 2016
ISBN 978-90-6265-906-7

Vlak voor de Surinaamse onafhankelijkheid op 25 november 1975 trokken grote groepen Surinamers naar Nederland. Zij namen een waaier van culturele uitingen met zich mee, waaronder muziek. Het nieuwe vaderland Nederland bood nieuwe mogelijkheden om het Surinaamse muzikale vuur te doen branden. Het kopen van een instrument was in Nederland simpelweg gemakkelijker. Het kunnen bezoeken van festivals en concerten maakte het eenvoudiger om fysiek in contact te komen met collega muzikanten uit de hele wereld. Dromen van Surinaamse muzikanten werden werkelijkheid. Podia in heel Europa en ver daarbuiten werden bestormd en veroverd door muzikanten die in Coronie, Nickerie of Paramaribo geboren waren. De noten in zielen van de artiesten begonnen te branden en werden vlammen. Deze vlammen ontstaken fakkels. Zij die hun artistieke ideeën daadwerkelijk tot tastbare en hoorbare producten maakten en voorop liepen op soms onbegaanbare muzikale paden, zijn de muzikale fakkeldragers, zoals o.a. Fra Fra Sound, Lieve Hugo, Ronald Snijders, Robby Harman, Kenny B., Gerda Havertong, Trafassi, Dave MacDonald, P-I Man, Robbie Alberga, Djinti, Iwan van Hetten, Andro Biswane, Manoushka Zeegelaar Breeveld, Jeannine LaRose, Norman van Geerke maar ook Oema Soso, Funmasters, Ewald Krolis, Pawana en Raj Mohan. Met dit muzikaal overzicht van 40 muzikale fakkeldragers op 2 cd’s en in bijhorend boek, wordt een belangrijk deel van het Surinaams-Nederlands cultureel erfgoed op waardevolle wijze gedocumenteerd voor de huidige en komende generaties.
Meer over ‘40 Jaar Surinaamse muziek in Nederland’

Surinaams boekenfeest 2015 in foto’s en in de media

vlagNederland-SurinameOp zondag 25 oktober vindt in Theater van ’t Woord in de OBA de presentatie plaats van nieuwe titels uit of over Suriname. In zijn ‘Praatjes voor de West’ (over het belang van De Wereldomroep voor de ontwikkeling van de Antilliaanse en Surinaamse literatuur van 1947-1958) wijdt auteur Jos de Roo o.a. een heel hoofdstuk aan de Surinaamse culturele vereniging Wie Eegie Sani die 34 bijdragen verzorgde, waarin we de namen tegenkomen van o.a. Eddy en Elias Bruma, Hein Eersel en Frits Moll. Jos de Roo analyseert hun bijdragen en zo komt de lezer heel wat te weten over wat toen gerekend werd tot de Surinaamse cultuur, met name ook de muziek. John Leefmans krijgt eveneens een heel hoofdstuk toebedeeld. Hij leverde 17 bijdragen, waarvan er elf bewaard zijn gebleven. In een later leven zou hij diplomaat en dichter worden en een gerespecteerd kenner van het Sranantongo.

Clyde Lo A Njoe (op Aruba geboren uit geïmmigreerde Surinaamse ouders) draagt op zijn kenmerkende wijze drie gedichten voor uit zijn nieuwste bundel ‘Mijn lief mijn leed’: Tapanahoni, Avonddansen en Tegen wil en dank.

Sakoentela Hoebba (woonachtig in Paramaribo) kan de Nederlandse presentatie van haar debuutboek ‘De lottowinnaar’ wegens ziekte niet meemaken. Het eerste exemplaar wordt overhandigd aan Sharita Jankipersad, een nicht van Sakoentela Hoebba.

Over Astrid H. Roemer wordt een preview van 7 minuten getoond uit de komende documentaire ‘De wereld heeft gezicht verloren’ van Cindy Kerseborn die op 7 december 2015 in première gaat in de OBA. Van Astrid H. Roemer worden ook twee nieuwe, nog niet eerder gepubliceerde gedichten voorgelezen onder de noemer ‘Bij het overlijden van geliefde auteurs’ mede naar aanleiding van het overlijden van Frank Martinus Arion: Steffi huilt en Hoop. Ook nieuw van Astrid H. Roemer zijn haar bijdragen aan het literaire tijdschrift ‘Extaze’ van oktober 2015, een voorpublicatie uit een nog te verschijnen roman ‘Olga en haar driekwartsmaten’, die zij in Schotland schreef en, op het digitale supplement van ‘Extaze’, nog een niet eerder gepubliceerd ‘tragikomisch’ gedicht: Op poes Steffi.

Zangeres Fleur Tolman en gitarist Frank Ong-Alok spelen zowel voor als na de pauze drie nummers van de door Frank Ong-Alok op muziek gezette 17 gedichten van Astrid H. Roemer van de cd ‘Omhels mij’.

Robert Sordam van IKO Foundation, eerder met componist Dave MacDonald initiator van ‘De stilte van het gesproken woord’, vertelt over het op handen zijnde nieuwe project ’40 jaar Surinaamse Muziek in Nederland’.

Iraida van Dijk-Ooft is speciaal voor deze presentatie over uit Suriname voor de presentatie van haar debuutroman ‘Geen weg terug’, over de dramatische en traumatische gebeurtenis voor de mensen die het onmetelijke gebied van de Brokopondo-stuwdam (opgeleverd in 1964) tot dan bewoonden. Iraida van Dijk-Ooft reikt het eerste exemplaar uit aan Jörgen Raymann en wordt over haar roman geïnterviewd door Peter de Rijk.

Ook Mala Kishoendajal, die van jongs af in Nederland woont en van wie sinds 2001 drie titels verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer, gaat over haar nieuwe roman ‘Kaapse goudbessen’ in gesprek met Peter de Rijk.

Meer over ‘Praatjes voor de West’
Meer over ‘De lottowinnaar’
Meer over ‘Geen weg terug’
Meer over ‘Mijn lief mijn leed’
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Frank Ong-Alok
Hier en hier meer over (Astrid H. Roemer in) ‘Extaze’
Lees hier de twee nieuwe gedichten van Astrid H. Roemer
Bekijk hier de foto’s van André Homan
Klik hier en hier voor de aankondigingen van het programma in OBA Theater van ‘t Woord

Dave MacDonald te gast in het Poëziecafé van Poetry International

DaveMcDonaldenRajMohanOp zaterdag 13 juni gaat Daniel Dee tijdens het Poetry International Festival om 16.55 uur in gesprek met Dave MacDonald naar aanleiding van zijn Surinaamse poëzie- en muziekproject ‘De stilte van het ongesproken woord’. Na het interview in het Poëziecafé brengt Dave MacDonald samen met muzikant en dichter Raj Mohan enkele nummers ten gehore. Het beeld wordt verzorgd door Antoinette van Maarschalkerwaart. Het Poetry International Festival vindt plaats van 9 t/m 13 juni in de Rotterdamse Schouwburg, Schouwburgplein 25, 3012 CL Rotterdam.
Meer over Dave MacDonald en ‘De stilte van het ongesproken woord’