Janny de Heer – Dooddoener. Roman

VoorplatHeerDooddoener-75Janny de Heer
Dooddoener
Het zal je pa maar wezen

roman
gebrocheerd in omslag met flappen,
408 blz., € 24,50
ISBN 978 94 93214 66 8
presentatie 10 september 2022

Misstanden kunnen zo diep in de maatschappij verankeren dat ze onopgemerkt blijven voor diegenen die er zelf niet tegenaan lopen. Helaas komt het er al te vaak op neer dat onrecht zichtbaar wordt via de weg van de particuliere verhalen, de anekdotes, de privé -ervaringen. In Dooddoener. Het zal je pa maar wezen wordt zo’n waargebeurd verhaal uitgebreid geboekstaafd in een sociale roman. Het is veelal de taak van de media geworden om oog te hebben voor uitwassen als machtsmisbruik door bestuurders en anderen die we van rechtswege zouden moeten kunnen vertrouwen.

“Rechts van de tv hangt een nieuwe collage familiefoto’s. Foto’s uit het gezin waaruit pa zelf afkomstig is, zijn vader en moeder, broer en zussen, en van zijn eigen gezin. Van ma en de vier jongste kinderen. Van drie zussen en Gerben. ‘Wij staan er niet bij,’ constateert Chris.
Pa schudt verdrietig het hoofd. ‘Nee.’ Het klinkt alsof hij het zelf niet begrijpt. Misschien heeft hij om de foto’s gevraagd, die zijn er genoeg in huis. Van Lienke en Chris, van de kleinkinderen, van bruiloften en verjaardagen. Er zijn zelfs al twee achterkleinkinderen. Van de oudste bestaat een leuke foto waarop pa hem ver boven zijn hoofd tilt. Opa en achterkleinzoon, allebei schateren ze op de foto, en ma, overgroot oma, kijkt trots lachend toe.
Katrien Bever tikt venijnig op haar horloge. ‘De tien minuten zijn om.’
‘Oh, nu al?’ Lienke schrikt.
Chris vraagt of hij nog wat foto’s mag maken. Dat mag, met tegenzin dat wel. Hij negeert de onwillige houding van vooral Bever. Hij probeert zijn vader op te vrolijken. Pa trekt een frons. Hij bevat nog niet wat er precies aan de hand is, dat de verpleegkundige een einde aan het bezoek maakt terwijl hij geniet van zijn kinderen. Hij heeft ze zo lang niet gezien. Pa zit er goed bij, er is geen enkele medische reden dit bezoek te beëindigen.
Lienke maakt een hele mooie foto van een lachende pa met Chris. Chris drukt af om Lienke en pa net zo mooi op de kiek te zetten. Maar pa heeft in de gaten gekregen dat er iets aan de hand is. Op de foto met Lienke, kun je al zien dat zijn gezicht betrekt. Het dringt tot hem door dat ze zijn kinderen wegsturen.
Pa wordt onrustig. In zijn ogen blinkt een traan, zijn lip trilt. Gehoorzaam nemen zijn oudsten afscheid. Ze willen elke mogelijke escalatie voorkomen. Maar als Lienke en Chris pa een zoen geven, barst hij in huilen uit.
‘We moeten weg, pa, maar we komen gauw terug.’”

Janny de Heer woonde jaren op Curaçao en deed er historisch onderzoek, dat in 1999 resulteerde in haar debuut, Landskinderen van Curaçao, drie historische verhalen, in 2015 opnieuw uitgebracht onder de titel Yu di tera / Landskinderen. In Suriname verrichtte zij uitgebreid historisch onderzoek voor het schrijven van Gentleman in slavernij (2013), een roman over een Duitse immigrant in het 19de-eeuwse Suriname. In 2016 verschijnt de roman De barones, een fascinerend verhaal van een door de oorlog ‘besmet’ vrouwenleven. In Buitenbeentjes (2017) en in Het geheime wapen (2019) staat het Nederlands koloniaal verleden in voormalig Nederlands-Indië centraal. Dooddoener. Het zal je pa maar wezen is haar zesde boek bij Uitgeverij In de Knipscheer.
Meer over ‘Dooddoener. Het zal je pa maar wezen’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Janny de Heer – Het geheime wapen. Roman

Opmaak 1Janny de Heer
Het geheime wapen

Hoe de liefde standhoudt in een gestoorde wereld
roman
Suriname, Nederlands-Indië
gebrocheerd in omslag met flappen,
390 blz., € 23,50
ISBN 978-90-6265-778-0
eerste druk 2019

Is Het geheime wapen een vervolg op Buitenbeentjes (2017), haar vorige boek met verhalen van ‘vluchtelingen’ uit Nederlands-Indië? Je zou het bijna denken, want in Buitenbeentjes wordt al gesproken over een geheim wapen: de humor. Het geheime wapen, de roman, benadert een diepere hartstocht: de liefde. Liefde die standhoudt in een gestoorde wereld. Nederlands koloniale verleden, voorspoed, oorlog en armoede vormen het lot van de generaties geboren tijdens de beginjaren van de vorige eeuw.

De roman begint en eindigt in Suriname. De cirkel is rond wanneer Cas na loodzware jaren het levensgeluk met zijn gezin denkt terug te vinden op zijn geboortegrond. Daartussenin bevindt zich zijn levenswandel, behalve in Suriname, in Nederlands-Indië en in Nederland. Het is er tijdens zijn opvoeding ingepeperd en later als militair in het KNIL. Cas is gehoorzaam en plichtsbetrachting staat bij hem hoog in het vaandel, hij is trouw aan het moederland. Dit breekt hem allemaal op na de oorlog tijdens de Bersiap in Indië wanneer hij tegenover de collega’s van weleer komt te staan. Hij weet niet meer wie vriend of vijand is en in wanhoop schreeuwt hij het uit tegen zijn meerderen en richt zijn pistool: ‘Als jullie me nu niet naar Holland sturen, schiet ik je allemaal dood.’

Zijn levensloop beheerst een wereld van rijke historie maar ook een heftige geschiedenis waarin drama, passie en oorlogsgeweld zijn verweven in het huwelijk van een echtpaar dat in 1935 zo hoopvol aan de toekomst begon.

Janny de Heer woonde jaren op Curaçao en deed er historisch onderzoek, dat in 1999 resulteerde in haar debuut, Landskinderen van Curaçao, drie historische verhalen, in 2015 opnieuw uitgebracht onder de titel Yu di tera / Landskinderen. In Suriname verrichtte zij uitgebreid historisch onderzoek voor het schrijven van Gentleman in slavernij (2013), een roman over een Duitse immigrant in het 19de-eeuwse Suriname.
In 2016 verschijnt de roman De barones, een fascinerend verhaal van een door de oorlog ‘besmet’ vrouwenleven. Het geheime wapen is haar vijfde boek bij Uitgeverij In de Knipscheer.
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Indrukwekkende lezing van Janny de Heer.» – Pie Pijper

VoorplatBarones72Over ‘De Barones’ van Janny de Heer op Spijknet, 15 november 2017:
Vanmorgen was er de jaarlijkse boekbespreking in de Bibliotheek Spijk in samenwerking met Steunstee. Het was een indrukwekkende lezing over het boek ‘De Barones’, het waargebeurde verhaal van Mientje Bezemer. Als kind van ‘foute ouders’ ondervindt ze wat dat betekent ook nog in haar leven na de oorlog. Om de druk van de ouders te ontvluchten loopt ze blindelings in de armen van een zeer overheersende man. Haar eigen ik wordt geweld aangedaan. Alles wordt beslist door de man, zelfs even lopen met haar kinderen wordt haar onthouden. Een man met twee gezichten, een “buitengezicht en een binnengezicht” en daar heeft ze zeer onder te lijden. Het boek is geschreven door Janny de Heer.
Bekijk hier het verslag
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer op deze site

Lezing over ‘De Barones’ door auteur Janny de Heer.

VoorplatBarones72Woensdag 15 november 2017 in Bibliotheek Spijk, van 9.30 – 11.30 uur:
De lezing gaat over het waargebeurde verhaal van Mien Bezemer, een kind van ‘foute ouders’. Auteur Janny de Heer, opgegroeid in Delfzijl, schreef de roman ‘De Barones’, gebaseerd op het leven van Mientje Bezemer. Een fascinerend verhaal van een vrouwenleven dat zich afspeelt tegen het decor van de wederopbouw in het naoorlogse Nederland. Een tijd die zoveel mogelijkheden tot ontwikkeling bood, maar niet aan hen met het stempel ‘dat is er zo eentje van die fout was in de oorlog’. Janny de Heer (1955) debuteerde met drie verhalen onder de titel ‘Landskinderen van Curaçao’, later verschenen als ‘Yu di Tera / Landskinderen’. Andere werken van haar zijn ‘Hey Buddy’, ‘Buitenbeentjes’ en ‘Gentleman in slavernij’. Overeenkomst in haar boeken is de interesse in het koloniale verleden. Niet bewust zo bedacht maar sinds haar debuut, dat weliswaar historisch maar fictie was, vertonen haar latere werken steeds meer affiniteit met de waargebeurde geschiedenissen. De schrijfster is gegrepen door de absurditeit van maatschappelijke omstandigheden waarin mensen meegesleurd worden in situaties waar ze niet zelf om hebben gevraagd.
Locatie: Bibliotheek Spijk, Ubbenasingel 3, 9909 AC Spijk. Aanvang 9.30 uur (inloop vanaf 09.00 uur met koffie). Toegang gratis.
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Het lot van kinderen van NSB-ouders.

VoorplatBarones72Over ‘De Barones’ van Janny de Heer op Havenstad.FM, 21 april 2017:
Met het oog op de aanstaande mei-herdenkingen praat programmamaker Jan Wildeman met schrijfster Janny de Heer over haar boek ‘De Barones’ dat inzoomt op het lot van de kinderen van NSB-ouders. ‘De kinderen van foute ouders in de oorlog waren meer de dupe van het stempel “fout” dan hun ouders zelf.’ Woensdag 3 mei organiseert Bibliotheek Delfzijl in Theater de Molenberg een lezing door Janny de Heer over haar boek ‘De Barones’, het waargebeurde verhaal van Mien Bezemer, een kind van ‘foute ouders’.
Luister hier naar de uitzending, op de tijdbalk vanaf 45:06
Meer over deze lezing
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer op deze site

«Volstrekt invoelbaar.» – Cuny Holthuis-Buve

VoorplatBarones72Over ‘De Barones’ van Janny de Heer op Stichting Werkgroep Herkenning, 16 maart 2017:
‘De Barones’ van Janny de Heer is het verhaal over een vrouw uit een fout gezin. De hoofdpersoon, Mien Bezemer werd zo genoemd door haar moeder omdat deze haar arrogant vond. Mien is een van de vele jonge kinderen – ze was aan het eind van de oorlog vijf jaar oud – dat het slachtoffer is geworden van de haat tegen NSB’ers na Dolle Dinsdag die uitmondde in internering van de ouders, uitsluiting van de kinderen en confiscatie van goederen. In haar omgeving wordt ze als fout kind gezien en thuis is ze overgeleverd aan ouders die hun desillusie en verbittering afreageren op hun kinderen. (…) De combinatie van gebrek aan eigenwaarde en maatschappelijke veroordeling maken iemand extra kwetsbaar. Onthutsend is het om te lezen hoe [later] de schoonmoeder iedere keer als ze Mien ziet een opmerking maakt over foute stadsgenoten en ook Miens man laat zich niet onbetuigd, terwijl hij haar voortdurend kleineert. (…) De schrijfster heeft het bijna geruïneerde leven van Mien volstrekt invoelbaar heeft gemaakt. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Hoe de schuld van de ouders afgewenteld wordt op onschuldige kinderen.» – Marjo van Turnhout

VoorplatBarones72Over ‘De barones’ van Janny de Heer op Leestafel, 25 juli 2016:
Dolle Dinsdag is een term uit de Tweede Wereldoorlog als aanduiding voor dinsdag 5 september 1944. Op die dag speelden zich in heel Nederland emotionele taferelen af naar aanleiding van de berichten dat het land nu elk moment bevrijd kon worden van de Duitse bezetting. De geallieerden hadden namelijk in de voorgaande dagen in hoog tempo terrein gewonnen. Paniek brak uit onder de hier aanwezige Duitse soldaten en burgers, maar ook onder hun medestanders, de NSB’ers. (…) De ouders (van Mijnsje Bezemer, toen pas 5 jaar) worden geïnterneerd, de kinderen verdeeld over de familie. Als een van hen ernstig ziek is, krijgt de moeder toestemming om te komen. Maar ze laat weten: ‘Laat ze maar doodgaan.’ Wat voor indruk moet dat niet maken op de kinderen? Dat gevoel, het ongewenst zijn, het gevoel dat anderen haar geven, dat ze besmet is, dat ze per definitie onbetrouwbaar is, geeft haar een enorm minderwaardigheidsgevoel, dat de rest van haar leven zal bepalen. (…) Is het al niet erg genoeg dat de kinderen binnen het gezin en op straat niet gewenst zijn, voor Mien houdt het hier niet op. Ze maakt een helaas totaal verkeerde keuzes wat betreft de man die ze trouwt. Blij het huis uit te zijn, komt ze van de regen in de drup. (…) ‘Hij verstarde, hapte naar lucht. Stak zijn vinger dreigend naar haar op. ‘Dat is de eerste en de laatste keer. Jij komt zonder mij niet naar buiten. Jij feesten en ik werken, nee dat doen we niet.’ Haar mond viel open. Was dit de man met wie ze een week geleden was getrouwd?
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De spanning is invoelbaar en overtuigend geschreven.» – E.Y.M. Zwanenburg

VoorplatBarones72Over ‘De Barones’ van Janny de Heer voor Biblion, 20 juli 2016:
Deze roman is gebaseerd op het leven van Mijnsje (Mien) Bezemer. (…) De oorlog tekent haar voor het leven: ze is het kind van NSB-ouders en daarom wordt ze door klas- en dorpsgenoten met de nek aangekeken. (…) En zo gaat ze al als dertienjarige van school af. Haar ouders voeden hun zeven kinderen hardvochtig op. Mien ontvlucht het ouderlijk huis zoveel mogelijk. Maar ook haar huwelijk is allerminst gelukkig. Ze laat met zich sollen, haar minderwaardigheidscomplex als NSB-kind is te groot. De roman begint sterk: het gezin verlaat op Dolle Dinsdag overhaast hun huis in Zwijndrecht en vertrekt naar Duitsland waar het gescheiden wordt. De spanning die dat met zich meebrengt, is invoelbaar en overtuigend geschreven. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Lof van lezers voor ‘De Barones’ van Janny de Heer

VoorplatBarones72Wendy Koedoot over ‘De Barones’ van Janny de Heer op Mustreads or not!, 15 juli 2016:
‘De Barones’ is een fascinerend verhaal van een vrouwenleven dat zich afspeelt tegen het decor van de naoorlogse wederopbouw. Voor veel vrouwen was dit een tijd van mogelijkheden tot ontwikkeling, maar dit geldt niet voor Mijnsje Bezemer, ook wel Mien genoemd. Haar vader was ‘fout’ in de oorlog; zij is een kind van een NSB’er en heeft voor altijd een stempel. Mien was nog maar 5 jaar op Dolle Dinsdag, maar die dag heeft haar leven voorgoed veranderd. Haar jeugd was in een klap voorbij. (…) Het boek is bijna niet weg te leggen, maar doordat het veel emoties met zich meebrengt, heb ik steeds een paar hoofdstukken gelezen. Het eind is zoals ik gehoopt had. Ontroerend mooi.
Lees hier het leesverslag
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een boek dat je nog dagen zal achtervolgen.» – Peter de Rijk

VoorplatBarones72Over ‘De Barones’ van Janny de Heer in Straatjournaal, 1 juli 2016:
Wie denkt dat ‘De Barones’ over een dame van adel gaat, komt bedrogen uit. Het levensverhaal van Mien Bezemer gaat juist over een bitter, armoedig leven. (…) Janny de Heer tekende die ervaringen op en schreef er een boek over dat je nog dagen zal achtervolgen. Want je leest niet zo vaak over huiselijk geweld en Mien Bezemer was er een leven lang het slachtoffer van. Als kind van NSB’ers is ze amper vijf jaar als Dolle Dinsdag aanbreekt. De Tweede Wereldoorlog loopt tegen zijn einde en iedereen droomt van de afrekening met hen die fout waren. (…) Mien wordt smalend ‘de Barones’ genoemd wanneer ze iets wil leren of haar positie in de maatschappij probeert te verbeteren. (…) Steeds wordt ze, als er iets misgaat, erop aangekeken dat ze het kind van NSB’ers is. Het verdriet dat deze jonge vrouw heeft moeten verduren lijkt eindelijk ten einde te komen wanneer ene Kees interesse in haar krijgt. (…) Een lang en liefdeloos huwelijk staat haar voor de boeg. Haar man houdt haar genadeloos onder de duim. Pleziertjes zijn er, in welke vorm dan ook, niet bij. Kees bepaalt en Mien pikt het. Nu was de rol van de vrouw in die dagen anders dan tegenwoordig, maar zelfs voor toen was het gedrag van Kees extreem.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer