«Jaap Goedegebuure behoort tot de beste lezers van ons land.» – Johan Goud

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure op Facebook, 27 juli 2022:
LEZEND LEVEN, daarvan doet Jaap Goedegebuure verslag in dit boek dat hij zelf een ‘autobiografische legpuzzel’ noemt. Het bestaat grotendeels uit stukken die hij in coronatijd op de website van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde (waarvan hij voorzitter is) publiceerde. Die opzet heeft het nadeel van een zekere vlinderachtigheid, maar het voordeel van een snelle, puntige, geestige stijl. En boeiend is het steeds.
Jaap Goedegebuure, emeritus-hoogleraar Leiden, behoort tot de beste lezers van ons land en beschikt over een enorm grote kennis van zaken. Omdat ik hem persoonlijk ken heb ik diverse verhalen en herinneringen wel eens uit zijn mond gehoord – maar het overgrote deel was nieuw voor me. Hij verbindt zijn verhalen over schrijvers en boeken met herinneringen uit de erbij horende fasen van zijn leven. Soms deed het me denken aan ‘Mein Leben’ van de Duitse criticus Marcel Reich-Ranicki, maar dat is uitvoeriger, chronologischer en ook oordelender dan wat Goedegebuure schrijft. Typerend is wat Jaap Goedegebuure over zijn levensmaxime schrijft. Het zegt veel over zijn scepsis, zijn afkeer van morele hoogstandjes en afrekeningen, zijn aardigheid. Hij ontleent het aan Voltaire in zijn Candide (1759). ‘Il faut cultiver notre jardin’, we moeten zorgen voor ons eigen tuintje. “Aan de wereld valt helaas niets te veranderen, meer dan pappen en nathouden zit er niet in, en wie na het wieden en schoffelen van het eigen akkertje zo nodig ook nog een goed mens wil zijn, kan het beste maar beginnen in de allernaaste omgeving met helpen en troosten en zalven en plengen – daar heb je al een dagtaak aan. Als iedereen zo zou doen, dat wil zeggen zo dicht mogelijk bij huis blijven, waren we van een hoop gedonder af. Konden we ondanks alles toch optimist blijven.”
Prof. dr Johan F. Goud is emeritus hoogleraar, emeritus remonstrants predikant.
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«De auteur schrijft zo verbazingwekkend knap.» – André Oijen

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure op Ansiel (BE), juni 2022:
‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure is (…) een passionele verzameling van zo’n honderd stukjes, oorspronkelijk geschreven voor de website van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. (…) Aan een gelezen boek zitten meestal emoties en herinneringen vast, mooie en minder mooie, niet zelden ook pijnlijk. Samengebracht vormen deze stukken een soort van autobiografie: Goedegebuure beschrijft via de literatuur zijn jeugd in Zeeland, vervolgt met zijn studententijd en daaropvolgende promotieonderzoek in Leiden, brengt zijn eerste stappen als literatuurcriticus en biograaf in beeld en eindigt met zijn hoogleraarschap en emeritaat in kort bestek komt een heel leven voorbij. Jaap Goedegebuure brengt de lezer in de verleiding om zijn eigen literaire biografie te gaan opbouwen. Maar de auteur schrijft zo verbazingwekkend knap dat het moeilijk zal zijn om hem te evenaren. Als passioneel lezer heb ik oneindig genoten van ‘Door de jaren heen lezen’ omdat er voor mij zoveel herkenbare dingen in zitten.
Lees hier het signalement
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«In talige stijl geschreven voor een literair lezerspubliek.»

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure voor NBD / Biblion, 1 juni 2022:
‘Door de jaren heen lezen – over boeken en schrijvers’ gaat in op het leven van Jaap Goedegebuure aan de hand van boeken en schrijvers die hij las door de jaren heen. De boeken markeren bijzondere momenten in zijn leven en hadden ieder een eigen impact op hem als persoon en zijn denkwijze. ‘Door de jaren heen lezen’ is in talige stijl geschreven en zal een literair lezerspubliek aanspreken. Jaap Goedegebuure (1947) is academisch docent, journalist, literatuurcriticus en neerlandicus. Zijn werk werd in meerdere landen uitgegeven.
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«101 zeer genietbare en vaak amusante stukjes.» – Oek de Jong

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure, 5 april 2022:
Op 28 maart 2022 vond in Bibliotheek Stevenshof in Leiden een gesprek plaats tussen schrijver Oek de Jong en literatuurrecensent Jaap Goedegebuure over de jongste publicaties van Oek de Jong (1952). Zijn meest recente roman ‘Zwarte schuur’ (2019) werd bekroond met de Boekenbon Literatuurprijs. Jaap Goedegebuure (1947) heeft als hoogleraar aan de universiteiten van Tilburg, Nijmegen en Leiden de Nederlandse literatuur diepgaand bestudeerd en becommentarieerd. Als literatuurcriticus is hij jarenlang actief geweest bij Haagse Post/HP de Tijd, en is dat nog steeds bij dagblad Trouw. Naar aanleiding van deze bijeenkomst schreef Oek de Jong over de nieuw verschenen titel ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure: «101 zeer genietbare en vaak amusante stukjes met herinneringen aan boeken en schrijvers. Ik heb het net met veel plezier gelezen.»
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«Fraaie eerbetoontjes aan leermeesters en vrienden.» – Lodewijk Verduin

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure in Tirade, 21 maart 2022:
‘Van veel boeken die je hebt gelezen weet je na enige tijd nauwelijks meer waarover ze gingen. Andere – maar dat zijn er veel minder – hebben sporen getrokken door je bestaan. Als je ze weer eens uit de kast haalt, kun je meteen zeggen waar, wanneer en onder welke omstandigheden je ze voor het eerst las, en wat ze met je deden.’ (…) De bepalende boeken nestelen zich niet alleen in je geesteswereld, maar haken zich ook vast aan de plekken die je bezocht en de hoofdstukken die je in je autobiografie onderscheidt. Het zijn in zekere zin de piketpaaltjes die je levenspad afbakenen en je, wanneer je over je schouder kijkt, kunnen vertellen hoe je bent geworden wie je bent. Dat is precies wat Jaap Goedegebuure (1947) doet in het zojuist verschenen ‘Door de jaren heen lezen. Over boeken en schrijvers’ (2022), waaruit het bovenstaande citaat afkomstig is. (…) In kort bestek komt een heel leven voorbij. (…) Uitzonderlijk aan dit egodocument is de hoge mate van bescheidenheid die Goedegebuure aan de dag legt. Liever dan pronken met zijn eigen verdiensten besteedt hij aandacht aan de mensen die hem op zijn weg hebben bijgestaan. (…) Dat resulteert in dit geval in een aantal fraaie eerbetoontjes aan leermeesters en vrienden. (…)
Lees hier ‘Een handdruk’ uit Tirade
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«Herinneringen aan boeken en schrijvers.» – Carel Peeters

VoorplatGoedegebuure-75Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure op Carel Peeters’ Literaire Kroniek (nr. 987), maart 2022:
In het boek (…) ‘Door de jaren heen lezen’ haalt Jaap Goedegebuure in zijn hoedanigheid van liefhebber, criticus en emeritus hoogleraar in de Nederlandse letterkunde in Leiden herinneringen op aan boeken en schrijvers. (…) Een van de vuriger stukjes gaat over zijn liefde voor Emma Bovary, de romantisch-overspelige hoofdpersoon van Flauberts roman. (…) Niet minder is de liefde die Goedegebuure voelt voor Maria Magdalena, de ‘boezemvriendin van Jezus’. (…) Wat zorgt er voor dat Goedegebuure zo voor Emma Bovary en Maria Magdalena valt? Waarom geeft hij zo hoog van ze op? Waarom sluit hij ze met enige ironie en pathetiek in zijn hart? Waarom laat hij zich zo door hen gevangen nemen? (…) Jaap Goedegebuure zou in een langere verhandeling kunnen onderzoeken wat zijn liefde voor Emma Bovary opwekt: haar verlangen naar een groots en meeslepend leven, de spanning bij het overspel, haar overgave, de manier waarop ze zowel naïef als sluw is? Hij zou erkennen dat ze een beetje pathetisch is, maar dat zou hij juist wel aantrekkelijk kunnen vinden. Zeker is dat Goedegebuure (met de nodige ironische melancholie) een zwak voor Emma heeft omdat ze een poging heeft gedaan om voluit te leven. Hij heeft affiniteit met haar streven en, laten we dat niet vergeten, met de sublieme manier waarop Flaubert die affiniteit oproept. Emma zou hem koud hebben gelaten als het verhaal op een tweederangs manier was verteld. (…)
Lees hier de kroniek ‘Hoezo verliefd op Emma Bovary?’
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

‘Live In De Poentjak’ met de nieuwe titels van Ulises Segura en Jaap Goedegebuure

LiveInDePoentjakZondag 3 april presentatie van ‘Heidens altaar’ en ‘Door de jaren heen lezen’:
Op 3 april gaat ‘Live In De Poentjak’ in première, een initiatief van literatuurpromotor Cor Gout. In het programma nodigt hij telkens twee schrijvers uit voor een gesprek, onderbroken door een verrassend intermezzo. Deze keer zijn Ulises Segura en Jaap Goedegebuure te gast om te praten over hun zojuist verschenen nieuwe boeken. Locatie: Kneuterdijk 16 in Den Haag. Aanmelden op trespassersw@zggo.nl . Iedere eerste zondag van de maand een programma van 14.00 uur precies (zaal open: 13.45 uur) tot 16.30 uur. De toegang is gratis, de drankjes niet. Met Cor Gout, Eric de Vries, Ulises Segura, Jaap Goedegebuure, Peter de Rijk, Franc Knipscheer. Bijzondere gast is Oek de Jong.
Klik hier voor de uitnodiging en het programma
Kijk hier naar ‘Beeldspraak’, de filmische aankondiging van het programma door Eric de Vries
Meer over volgende afleveringen van Live In de Poentjak
Meer over Ulises Segura
Meer over Jaap Goedegebuure
Meer over Cor Gout

Jaap Goedgebuure – Door de jaren heen lezen. Essays

VoorplatGoedegebuure-75Jaap Goedegebuure
Door de jaren heen lezen

biografische notities van literaire auteurs
met een Personenregister van ca. 400 namen
omslagafbeelding Andrei Roiter
vormgeving Els Kort
gebrocheerd in omslag met flappen,
170 blz., geïllustreerd, € 19,50
ISBN 978-94-93214-64-4 NUR 321, 620
eerste uitgave maart 2022

Voor de fervente lezer is een boekenkast veel meer dan een hoeveelheid bedrukt papier. Aan een gelezen boek zitten altijd herinneringen vast, mooi en minder mooi, niet zelden ook pijnlijk. Waar was je toen je dat ene boek las? Wie was je? Wat deed het met je? Heeft het je leven veranderd, je denken een andere kant uitgestuurd, je blik verlegd of verruimd?

In Door de jaren heen lezen gaat Jaap Goedegebuure in 101 stukjes na hoe herinneringen aan boeken en aan de schrijvers van die boeken – Gerard Reve, Harry Mulisch, Doeschka Meijsing, Boudewijn Büch, Rogi Wieg, F. Springer en vele anderen – betekenisvolle momenten in zijn bestaan markeren. Ze vormen even zovele stippen op de routekaart van een reis door de jaren heen.

Jaap Goedegebuure (1947) doceerde letterkunde aan de universiteiten van Leiden, West-Berlijn, Tilburg en Nijmegen. Hij publiceerde boeken over onder meer H. Marsman, Jeroen Brouwers, Frans Kellendonk, het fin de siècle, literatuur en religie, en poëzie en mystiek. Sinds 1975 recenseert hij voor tal van kranten en tijdschriften.
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site