Deze schitterende documentaire over Edgar Cairo is binnenkort te zien in de diverse filmhuizen.
Tag: edgar cairo
Edgar Cairo – Djari – Erven
Edgar Cairo
Djari/Erven
Suriname/Nederland
Paperback, 452 blz.,
ISBN 90-6265-025-2 € 19,50
Eerste druk 1978
Het verlangen om vooruit te komen staat centraal in de derde roman van de Surinaamse auteur Edgar Cairo (Paramaribo, 1948) die zich afspeelt in de kleurrijke wereld van het Surinaamse erfleven.
Bo, de hoofdpersoon, kiest een vrouw en samen met hun kinderen gaan zij wonen op een stukje ‘godsaarde’. Om vooruit te komen wil Bo zijn nog niet afbetaalde erf met winst verkopen, zodat hij de koopsom kan aflossen én een nieuw stuk erf kopen, vrij van lasten. Maar de werkelijkheid van het dagelijkse bestaan pakt anders uit. Een erf is meer dan alleen een stuk grond: er zit een stuk historie aan vast; er heerst een Erf-Moeder waar men onvermijdelijk mee te maken krijgt. Voeg daarbij Bo’s fysieke handicap en de afgunst en wraakgevoelens van zijn omgeving en de dramatische gevolgen kunnen niet uitblijven.
Djari/Erven is een nieuw hoogtepunt in het oeuvre van Cairo, over wie Elseviers Magazine schreef: ‘Cairo is een natuurtalent. Hij sleept je mee. Hij laat je Paramaribo en de Surinaamse natuur zien, horen, ruiken proeven, voelen.’
Edgar Cairo – Lelu! Lelu! Het lied der vervreemding
Edgar Cairo
Lelu! Lelu! Het lied der vervreemding
Suriname/Nederland. Gedichten
Gebonden. 880 blz.,
ISBN 90-6265-150-x
Eerste druk 1984
Uitverkocht; nog beperkt leverbaar rechtstreeks bij de uitgever
Edgar Cairo geniet in Nederland voornamelijk bekendheid als romanschrijver en columnist. Daarnaast neemt de poëzie in zijn oeuvre – ook binnen de romans en toneelstukken – een zeer belangrijke plaats in. In deze verzamelbundel heeft Cairo zijn dichtwerk opnieuw geselecteerd en deels voorzien van nieuwe vertalingen.
De auteur opent dit ‘handboek van de orale letterkunde’ met een uitvoerige inleiding, waarin hij zijn werk plaatst in het grotere geheel van de Surinaamse en Surinaams-Nederlandse literatuur en waarin hij de ontstaansgeschiedenis beschrijft van de in Lelu! Lelu! opgenomen bundels.
Deze uitgave bewijst dat Edgar Cairo een uitzonderlijke dichter is veelzijdig, eigenzinnig en met een grootse verbeeldingskracht.
Edgar Cairo – Jeje Disi – Karakters krachten
Edgar Cairo
Jeje Disi/ Karakters krachten
Suriname/Nederland
Paperback, 560 blz.,
ISBN 90-6265-069-4
Eerste druk 1978
Uitverkocht; nog beperkt leverbaar rechtstreeks bij de uitgever
Jeje Disi/Karakters krachten speelt zich af in een kolonie in de jaren vijftig en heeft als hoofdthema het conflict dat het kolonialisme tussen de blanke en de zwarte mens geschapen heeft (met name zoals het door de zwarte man ervaren is): ‘Zwartemans opvoeding in confrontatie met de opvoeding der witte school’.
Janki, de blanke onderzoeker, heimelijk aangetast door het falen van de westerse beschaving in de juist voorbije Tweede Wereldoorlog, voelt zich als mens één worden met de door hem onderzochte cultuur van de negers. Tegelijk verkracht hij ongewild deze cultuur. Onderzoeksbegeleider en opvoedingsdeskundige professor Mann is degene die als blanke zelfs bewust de ‘negercultuur’ afwijst. Hij wil het bezochte volk met ‘beschaving’ opvoeden. Zijn rol ten opzichte van de Mulattin zegt evenwel erg veel. Zij is als mengvloed van blank en zwart bijna symbool te noemen van versmelting van de culturen. Evi, het negermeisje, speelt tijdens een groot negerritueel Lauku – de rol van de flauwvallende Afraw. Wat is de betekenis van dit alles? Mandwe, die kleine negerjongen, komt als negerkind steeds voor een gesloten front van volwassenen te staan. Hij mag zijn eigen cultuur niet leren kennen. En toch! Juist in zijn eigen huis woedt deze strijd van de volwassen wereld – tussen grootvader en grootmoeder, vader en moeder, man en vrouw.
Edgar Cairo – Temekoe – Kopzorg.
Edgar Cairo
Temekoe/Kopzorg
Suriname/Nederland
Paperback, 110 blz., € 15,00
ISBN 90-6265-040-6
Eerste druk 1979
UITVERKOCHT
Temekoe/Kopzorg is de Surinaams-Nederlandse bewerking van de in het Sranan-tongo geschreven novelle (Temekoe, Paramaribo, Buro Volkslektuur), waarmee Edgar Cairo in 1969 voor het eerst sterk de aandacht trok.
Cairo – door tal van eigen publicaties, drie romans en zijn wekelijkse column in de Volkskrant: voor het lezerspubliek in Nederland inmiddels geen onbekende meer – schildert in dit boek zijn eigen jeugd, het gezin waaruit hij voorkomt en, met name, de rol van zijn vader daarin. Een klassiek gegeven, tegen de achtergrond van dat met magie ‘doorwarste’ leven op en rond de erven van Paramaribo in een tijd dat het moderne nog niet had toegeslagen
Met dit boek (‘een juweel’ – Frank Martinus Arion) bewijst Edgar Cairo (‘Suriname’s hoop in bange dagen’ – Hugo Pos) opnieuw dat hij een geboren schrijver is en dat wat hij te zeggen voor ons allemaal van belang is.
Edgar Cairo – De smaak van Sranan Libre
Edgar Cairo
De smaak van Sranan Libre
Roman over het bloedbad van Paramaribo op 8 december 1982
Foto omslag Jessica Dikmoet
Ingenaaid, 136 blz.
ISBN 978-906265-594-6 € 16,50
Eerste druk, december 2007
Edgar Cairo (1948-2000), geroemd om zijn taalvirtuositeit en zijn bruisende optredens, publiceert in de ongeveer vijftien jaar van zijn actieve schrijverschap tot 1990 meer dan dertig romans, verhalen- en gedichtenbundels in het Sranantongo, het Surinaams-Nederlands en het Nederlands.
Met zijn Volkskrant-columns, in 1980 en 1981 gebundeld in Ik ga dood om jullie hoofd en Als je hoofd is geboord, krijgt hij een breed lezerspubliek.
«Er zijn weinig schrijvers bij wie het plezier van het schrijven zo van elke pagina spat als Cairo.» – Michiel van Kempen
De creatieve productie van Edgar Cairo is in die jaren zo groot dat verschillende van zijn manuscripten ongepubliceerd blijven. De smaak van Sranan Libre, zowel troostroman als verzetsroman, schrijft hij in december 1982, in de ‘rouwweek’ na het bloedbad van Paramaribo, en verschijnt 25 jaar na datum alsnog.
In De smaak van Sranan Libre, ‘een werk vol revolutionaire driften’, getuigt Edgar Cairo van woede, angst, ontzetting, verontwaardiging en bovenal: verzet! Hij besluit zijn Voorwoord bij de roman met: ‘Moge dit werk de Srananman bereiken, iedereen zelfs. Uit liefde voor het leven, de auteur.’
Cindy Kerseborn Edgar Cairo: ‘Ik ga dood om jullie hoofd’ DVD
CINDY KERSEBORN
Edgar Cairo: ‘Ik ga dood om jullie hoofd’ DVD
Suriname/Nederland
Imprint: Stichting Cimaké
DVD 73:09 minuten € 18,00
2011
ISBN 978-90-6265-606-6
Pijn en schaamte over de koloniale geschiedenis van Nederland in Suriname. Dat overheerst in het leven en werk van schrijver en dichter Edgar Cairo. Het is beklemmend aanwezig in de documentaire Edgar Cairo: ‘Ik ga dood om jullie hoofd’ van Cindy Kerseborn.
De film ging op 16 november 2010, de tiende sterfdag van Edgar Cairo, in première voor een publiek van genodigden. Sindsdien is hij vertoond aan de Université Sorbonne (30 maart 2011) en op 17 september 2011 vond de Amerikaanse première plaats op de Universiteit van Californië te Berkeley bij gelegenheid van de internationale conferentie Colo-nial and Post-Colonial Connections in Dutch literature. Op 22 mei dit jaar werd een met 20 minuten ingekorte versie door de publieke omroep ntr uitgezonden bij Het uur van de wolf.
In oktober verschijnt de film op dvd, uitgebracht door Stichting Cimaké van regisseur en producent Cindy Kerseborn. Vanzelfsprekend bevat de dvd de oorspronkelijke, lange versie van de film.
Edgar Cairo overleed op 52-jarige leeftijd. Gedurende zijn korte leven schreef Edgar Cairo zo’n veertig boeken in vrijwel alle literaire genres, waarin alle tegenstellingen samen komen die de verhouding tussen migranten en gevestigde Nederlanders beheersen: huidskleur, sekse, en bovenal de onverwerkte, alsmaar doorzeurende koloniale erfenis. Hij schreef dit werk grotendeels in een heel persoonlijke versie van het Surinaams-Nederlands, en in het Sranantongo dat tot dan toe vrijwel alleen als spreektaal bestond. Bovendien schreef hij een omvangrijk poëtisch oeuvre, dat hij met een onnavolgbaar klankarsenaal wist voor te dragen en produceerde ongeveer 200 schilderijen waarin hij op geheel eigen wijze indringende thema’s wist te verbeelden.
Leo Geerts – Het gras in de duinen. Opstellen over literatuur
Leo Geerts
Het gras in de duinen
Opstellen over literatuur
genaaid gebrocheerd, 304 blz., € 19,50
geïllustreerd met 16 collages in zwart-wit
eerste uitgave 1993
ISBN 978-90-6265-386-3
leverbaar rechtstreeks bij uitgever
In Het Gras in de Duinen zijn de literaire kritieken gebundeld van Leo Geerts (1935-1991). Zijn leven lang heeft Geerts schrijver van onder andere de romans ‘Pagadders’, ‘Loeders’, ‘Dadaders’ en de Mulisch-pastiche ‘De mentor’, de internationale literatuur met een oplettend oog gevolgd.
In het Woord Vooraf bij Het Gras in de Duinen schrijft Cyrille Offermans: ‘Wat telkens opvalt is dat Geerts altijd snel ter zake komt. Hij moet niets hebben van ‘‘persoonlijke’’ inleidingen of irrelevant vertoon van eruditie. Zelden of nooit begint hij aan een bespreking met een samenvatting van de inhoud, laat staan dat hij het daarbij zou laten. Geerts is een polemisch criticus: hij stoot meteen door tot de kern van een boek en treedt – vaak via andere critici – in discussie met de auteur. Wat hij te berde brengt heeft karakter en scherpte, zet aan tot instemming en tegenspraak en – las but not least – tot lezen. Dat maakt de kritieken van Geerts altijd boeiend, ook als je het niet altijd met hem eens bent.’
Met zijn opstellen over de Nederlandse, Vlaamse en Caribische literatuur en zijn beschouwingen over het werk van ondermeer Bordewijk en Mulisch, laat Leo Geerts zich in Het Gras in de Duinen zien als een veelzijdig en begenadigd lezer en criticus.
Opmerkelijk voor een Vlaams essayist was zijn haast vanzelfsprekende belangstelling voor de Nederlandstalige Caribische literatuur uit Suriname en de Antillen (Edgar Cairo, Bea Vianen, Michiel van Kempen, Albert Helman, Michaël Slory, Astrid H. Roemer) met zelfs een ‘uitstapje’ naar de Amerikaanse Indiaan Craig Strete die in Nederlandse vertaling debuteerde.
Meer over Het Gras in de Duinen
Meer over Leo Geerts
Edgar Cairo – Dat vuur der grote drama’s
EDGAR CAIRO
Dat vuur der grote drama’s
Suriname/Nederland Roman
Paperback, 474 blz.,
ISBN 90-6265-117-8
Eerste druk 1982
In een heerlijke taal die even gemakkelijk leest als het Nederlands en toch net zo virtuoos klinkt als Cairo’s eigenljke taal (het Surinaams-Nederlands), neemt Dat vuur der grote Drama’s de lezer mee naar twee wonderlijke werelden: Nederland anno 1982 en een voormalige Nederlandse kolonie – ver weg in de ‘gouden’ zeventiende eeuw.
In een Nederlandse stadswijk vol minderheden zorgen een zwarte jongen en een blank meisje in sprankelende scènes voor tal van conflictsituaties. Met hun humor en tederheid belichamen zij de liefde op menselijke wijze en brengen daardoor onweerstaanbaar een veelomvattender emancipatieproces op gang waaraan niet één van de vele bevolkingsgroepen in die fascinerenee wijk zich kan onttrekken en dat tevens haarscherp de onmenselijke kanten van een moderne maatschappij blootlegt. En één van die minderheden is die Nederlandse oorspronkelijke bewonder, de ‘inboorling’.
Drie eeuwen vroeger in de Berbice, zou een van zijn voorvaderen een ‘aanboorling’ geweest kunnen zijn, toen de Vereenigde Provinciën de scepter zwaaide over het huidige land Guyana.
Zo worden twee spannende verhalen over leven en liefde tussen zwart en blank – daar en hier, toen en nu – versmolten tot een meeslepend leesavontuur dat grote historische verbanden tussen naties en culturen zichbaar maakt, in een stijl die westerse literair tradities met Caribische vertelkunst verenigt.
Edgar Cairo – Als je hoofd is geboord. Krantencolumns 2
Edgar Cairo
Als je hoofd is geboord. Krantencolumns 2
Suriname/Nederland. Columns
Paperback, 160 blz.
ISBN 90-6265-089 9
Eerste druk 1981
Uitverkocht
Van iemand die slecht z’n dinges onthoudt, iemand die niet in de gaten heeft, waar mensen ‘t in een bepaalde kwestie over hebben, zegt men Zijn hoofd is geboord – hij heeft als het ware een gat in z’n verstand.
Zo begint Edgar Cairo zijn inleiding tot deze tweede bundeling Volkskrant-columns, waarin hij andermaal ingaat op de Surinaams-Nederlandse taalsituatie, o.a. middels het uitgebreide essay ‘Een bufferkultuur voor minderheden’ dat in 1981 werd gepubliceerd in het weekblad De Groene Amsterdammer.
Enkel al ‘die vrijpostige, heerlijksappige, hoofdbrekerige, schandaalbarige, ogenopende, krasdadige, allemachtig wreedadig mooie stukjes uit de Volkstrant’ waarin de Surinaamse en Nederlandse actualiteit op de voet gevolgd wordt, zijn een bundeling waard. Maar juist de combinatie met de inleiding, waardoor theorie en praktijk samengaan, maakt Als je hoofd is geboord tot een volwaardig boek en een ideale introductie voor hen die zich niet eerder aan een roman van Edgar Cairo hebben ‘gewaagd’!