«Poëzie zonder opsmuk, emotie nooit vals.» – Will van Broekhoven

Opmaak 1Over ‘de laatste framboos‘ van Elly Stolwijk in De Auteur, 26 maart 2022:
Elly Stolwijk (…) debuteerde in 2020 met ‘liefde de vluchtige holte’ (…) Haar debuutbundel draaide om de thema’s sterven en rouw. Zij dichtte onder meer over haar doodgeboren dochtertje. De tweede bundel, ‘de laatste framboos’, is uitsluitend aan haar gewijd, meer dan vijfentwintig jaar na dato. (…) Hoewel het onderwerp is beladen met onuitsprekelijke liefde en verdriet, weet de dichter een melodramatische toonzetting te vermijden, zonder in een onderkoelde toon te vervallen. Heel wat passages zijn feitelijke mededelingen, die naadloos overgaan in poëzie, maar steeds zonder opsmuk. Met als resultaat dat de emotie bij de lezer overkomt, soms zelfs hard aankomt, en nooit als vals wordt ervaren. (…) We volgen de periode van zwangerschap, waarin zich een intieme relatie ontwikkelt tussen moeder en kind. (…) De overleden baby moet langs de weg van de bevalling ter wereld komen. Dan volgen zware momenten: de autopsie (die geen doodsoorzaak aan het licht brengt) en het fysieke afscheid: Woensdag bezoeken wij jou, klein meisje in je blauwe cape. / Ik verstar in het kijken naar jouw gesloten gezicht. / Je bent ouder geworden. / De stilte om jou heen is volmaakt en ondoordringbaar. (…)
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie
Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Vrouwen zorgen voor Reuring

ReuringReuring is een initiatief van dichter en poëziepromotor Alja Spaan. Het is een platform voor livepoëzie dat sinds tal van jaren op wisselende locaties in Alkmaar wordt georganiseerd. Op zondag 13 maart 2022 treedt Maria Barnas aan als de nieuwe stadsdichter van Alkmaar. Ze wordt welkom geheten door haar Alkmaarse mededichteressen Margreet Schouwenaar (voormalig stadsdichter), Elly Stolwijk, Inge Nicole en Alja Spaan. Met muziek van Annemarie Brijder. Plaats van samenkomst is Bibliotheek Kennemerwaard, Gasthuisstraat 2, 1811 KC Alkmaar (centrum). Aanvang 14.00 uur. De toegang is gratis. Komt allen!
Meer over Maria Barnas op deze site
Meer over Alja Spaan bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Margreet Schouwenaar bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Inge Nicole bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een weinig aangeroerd thema prachtig verwoord.» – O.W. Dubois

Opmaak 1Over ‘De laatste framboos‘ van Elly Stolwijk voor NBD / Biblion, 25 november 2021:
Tot de meest existentiële ervaringen van een vrouw behoort ongetwijfeld een doodgeboren kindje. In deze bundel geeft de (…) dichteres Elly Stolwijk – van wie eerder verscheen ‘Liefde de vluchtige holte’ (2020) – stem aan haar gevoelens bij het overlijden van haar dochtertje in haar moederschoot. Alles had klaar gestaan: de wieg, kleine zacht gewassen kledingstukjes en ‘We verwarmen je kamertje en doen regelmatig het raam open’. Maar de dood was gekomen: ‘Wat ik niet kan omschrijven is hoe de dood je beschadigd had. / Je was mooi. / Je oogjes waren voor altijd gesloten. / We koesterden je, je vader en ik’. Heel mooi is ook het vers waarin zij opsomt wat haar dochtertje nooit zal kennen: spelen in de golven, verliefd worden op haar leraar, de cellosuites van J.S. Bach ontdekken of een troostende hand voelen. Een fijnzinnige bundel waarin op ontroerende wijze vorm is gegeven aan een groot verdriet, waarvoor de poëzie echter troost kan bieden. (…)
Lees hier de complete recensie
Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Renée Sterre heeft bestaan, ik zal haar naam voor altijd onthouden. Een indrukwekkend poëtisch verslag waar je stil van wordt.» – Janine Jongsma

Opmaak 1Over ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk op Meander Magazine, 4 oktober 2021:
(…) Nu is daar haar nieuwe bundel ‘de laatste framboos’, een autobiografisch poëtisch verslag over haar dochter Renée Sterre. Baby Renée stierf in haar buik toen Stolwijk achtenhalve maand zwanger was in 1995 en werd een paar dagen daarna doodgeboren. De oorzaak is nooit gevonden. (…) Bijna vijfentwintig jaar na het verlies van baby Renée begon Stolwijk het verhaal te vertalen naar een poëtisch verslag. (…) Stolwijk zegt in haar aantekeningen dat ze flink geschrapt heeft om tot een sober geheel te komen. (…) Dat kun je alleen wanneer er een hele lange tijd overheen is gegaan, pas dan ben je in staat om je niet te laten leiden door de heftige emoties van de beginjaren. Die soberheid zorgt dat de pijn invoelbaar wordt voor de lezer. (…) Als lezer ga je mee in deze pijnlijke, intieme reis van Elly Stolwijk die afscheid moet nemen van haar kind. In het ziekenhuis worden de weeën opgewekt: ‘Ik baar een schitterend door de dood gehavend meisje’. (…) Stolwijk heeft met deze bundel haar kleine meisje gestalte gegeven. Ze stelt zich kwetsbaar op als rouwend moederdier, maar blijft ver weg van het sentiment. Het gebruik van de taal is aards en sterk. Een indrukwekkend poëtisch verslag waar je stil van wordt. Moeders die in dezelfde omstandigheden verkeren of hebben verkeerd, zullen herkenning vinden. (…) Renée Sterre heeft bestaan, ik zal haar naam voor altijd onthouden.
Lees hier de recensie ‘Het stille gewicht’ inclusief citaten uit de bundel
Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Hoe vind je taal voor zoiets?» – Lex Bohlmeijer

Opmaak 1Ik sluip door de taal’ uit ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk in Passagio (KRO NCRV), 29 september 2021:
Presentator en programmamaker Lex Bohlmeijer leest ‘Ik sluip door de taal (…)’ van Elly Stolwijk op NPO Radio 4. In de laatste framboos schetst de schrijver in proza en poëzie de beleving van een vrouw die, in de negende maand van de zwangerschap, moet constateren dat haar ongeboren kind overleden is. “Hoe vind je taal voor zoiets?”
Luister hier naar dit fragment uit het programma
Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht uit ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk op Laurens Jz Coster

Opmaak 1Uit ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk op Laurens Jz. Coster, 29 september 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 29ste september 2021 Elly Stolwijk (1957) van wie zojuist de bundel ‘de laatste framboos’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. De gekozen tekst ‘Ik sluip door de taal als door een oud huis’ is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Ik sluip door de taal als door een oud huis.
Duw mijn voorhoofd tegen het behang tot geuren vrijkomen.
Ik herinner me hoe smal mijn schouders waren.

Lakens te lang op het bed en nooit lang genoeg.

Wek het kind niet, maak haar levend.
Ik ruik aan oortjes, kindermond.
Betast zacht de fontanel, voel het licht, de eenvoudige verbinding.

De gang, ik verdwijn in de zilveren nevel van stof en spiegels.

Een asla die niet open wil gaan.

Ik wacht tot het kind wakker wordt van de wind die een tak
door het raam jaagt en losse dekentjes maakt, lakentjes.

Uitgesloten.

Dat zij terugkeert is uitgesloten.

Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

«In de teksten stel ik het moment van het schrijven over de geboorte van het overleden kind, Renée Sterre, uit». – Elly Stolwijk


Op 19 september 2021 werd ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk gepresenteerd in de Haarlems Pletterij, centrum voor debat en cultuur. Tijdens de presentatie las Elly Stolwijk een aantal gedichten uit ‘de laatste framboos’. « In de teksten stel ik het moment van het schrijven over de geboorte van het overleden kind, Renée Sterre, uit. Met iets over een hardloopwedstrijd, of over het inrichten van een tentoonstelling of over een tocht over het wad.» Een van de podiumgasten was pianist Koenraad Spijker die een drietal stukken ten gehore bracht. Elly Stolwijk: «De muziek van Bach speelt in het boek een rol, als enorme troost. Een vriend, bracht in die eerste week een cd met de Trauerode van Bach, een prachtige cantate. Daar hebben we heel veel naar geluisterd in de tijd van de acute rouw. (…) Een half jaar na de geboorte en bijna uitsluitend luisteren naar Bach, kreeg ik de gelegenheid om naar de opera Moses und Aron van Schönberg te gaan. Te luisteren naar deze voor mij – en ook in de tijd dat dat gecomponeerd werd – zo nieuwe, vreemde, onthutsende muziek betekende een grote stap in het rouwproces. er is leven na Bach! Dat iemand dat durfde, deze muziek te maken, ervaarde ik als zo positief en vol levenskracht dat het mij optilde.»
Kijk hier of hier of hier naar de presentatie op Youtube
Meer over ‘de laatste framboos’
Lees hier de recensie van Ezra de Haan
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Renée Sterre is een indrukwekkend boek geworden dat ‘de laatste framboos’ heet.» – Ezra de Haan

Opmaak 1Over ‘De laatste framboos’ van Elly Stolwijk in Pletterij, 19 september 2021:
‘de laatste framboos’ kun je zien als een memoriaal, een herinneringsboek ter nagedachtenis aan Renée Sterre. Het is een poging verlies op te heffen door het te bewaren, vast te leggen en op te slaan. (…) Het kind dat er maar even was, moest blijven, in nauwgezet gekozen woorden, in proza en poëzie en in door haarzelf gemaakt illustraties. (…) Met woorden worden alle zintuigen op scherp gezet. De auteur eist volledige aandacht. ‘Laat geen woord, geen letter ontsnappen aan je aandacht.’ Iets wat de lezer geen moeite zal kosten, want er staat geen woord te veel waardoor datgene wat er staat keihard binnenkomt. Dit komt mede door de intimiteit van het relaas. Prachtig wordt het ervaren proces, waaronder de zwangerschap, beschreven zoals alleen een vrouw dat kan. (…) Het gaat om ‘nieuwe woorden wegen’, taal te vinden bij momenten waarbij mensen meestal geneigd zijn te zwijgen. Ze zijn sprakeloos, lamgeslagen. Stolwijk doet het anders. Ze pakt de taal aan. ‘De taal moet dunner worden, dunner dan een vlies van traanvocht.’ Desondanks zijn de woorden waarmee de bevalling van het kind beschreven worden ontluisterend. Zeker voor diegenen die zelf een miskraam mochten beleven. En toch zijn de woorden verbijsterend mooi. (…) In het laatste gedicht vraagt Elly Stolwijk zich af in welke vorm haar kind voortleeft. Of het nu een meisje, een wezen van de overkant, een gaasvliegje of een vuursalamander is? Het antwoord mag duidelijk zijn. Ze is een indrukwekkend boek geworden dat ‘de laatste framboos’ heet.
Ezra de Haan schreef en schrijft recensies voor o.a. Literatuurplein, Antilliaans Dagblad en Caraïbisch Uitzicht.
Lees hierhier de recensie
Klik hier voor de presentatie in Pletterij
Meer over ‘de laatste framboos’

Boekpresentatie ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk in Pletterij (gratis livestream)

19 SEP STOLWIJK Artscreen 1080x1920Op zondag 19 september 2021 presenteert Uitgeverij In de Knipscheer vanaf 18.30 uur zowel via livestream als live met publiek ‘de laatste framboos’, de tweede dichtbundel van Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer. De presentatie vindt plaat in de Pletterij, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem. In ‘de laatste framboos’ schetst de schrijver in proza en poëzie de beleving van een vrouw die, in de negende maand van de zwangerschap, moet constateren dat haar ongeboren kind overleden is. Aan het programma werken o.a. mee recensent Ezra de Haan en pianist Koen Spijker, die werken ten gehore brengt van Bach en Schönberg. Na afloop signeert de auteur voor de aanwezigen haar nieuwe bundel.

Aanvang 18.30 uur stipt. Zaal open tussen 18.00 uur en 18.15 uur. Einde 19.15 uur. Toegang is gratis, maar wel vooraf boeken via website Pletterijof via telefonische reservering op 023 542 35 40. Het programma wordt ook live gestreamd. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun Youtube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op de laatste twee media kunt u de uitzending later ook terugzien.

Klik hier voor de aankondiging op Pletterij
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Elly Stolwijk – de laatste framboos. Gedichten

Opmaak 1
Elly Stolwijk
de laatste framboos

gedichten
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
royaal formaat 17 x 22 cm
90 blz., € 18,50
ISBN 978-94-93214-52-1
eerste uitgave september 2021
presentatie 19 september 2021

In de laatste framboos schetst de schrijver in proza en poëzie de beleving van een vrouw die, in de negende maand van de zwangerschap, moet constateren dat haar ongeboren kind overleden is.

‘Met behulp van echoapparatuur verschijn jij op een beeldscherm,
doorzichtig.
We kunnen in jou kijken.
Je hartje staat stil: er is geen beweging in de vier compartimentjes.’

‘Ik bepaal de taal en zou de zinnen willen verkorten tot een punt.
De rouw, de verschrikking transformeren tot het kleinste zwarte gat,
een razend brandpunt van zwaartekracht.’

In 1986 verblijft Elly Stolwijk (1957) als vogelwacht twee maanden op een onbewoond eilandje in de Waddenzee. Daar, midden in de wildernis, besluit ze toelatingsexamen te doen voor de Gerrit Rietveld Academie. In 1993 studeert zij af aan de afdeling Autonoom. In haar werk zoekt ze in tekeningen, installaties en gedichten naar de verbinding tussen de woorden en de beelden. Ze debuteert als dichter succesvol in 2020 met de bundel liefde de vluchtige holte. Het Poëziecentrum te Gent nomineerde deze bundel voor de Poëziedebuutprijs 2021.

Over liefde de vluchtige holte:
«De vormgeving geeft de bundel een misleidende lichtheid, maar in de gedichten zit een heel leven vervat. Stolwijks stijl is helder en beklijft door een aangrijpende directheid. Deze lijvige bundel verdient het met zorg gelezen te worden.» – Jury Poëziedebuutprijs 2021

«Een bundel waar inhoud en vorm perfect matchen, impulsen omgezet in poëzie, woorden en beelden. Verklarende aantekeningen sluiten deze bundel af. Een revelatie om te koesteren. Bijzondere bundel met onvergetelijk mooie poëzie.» – NBD/Biblion

«De poëzie is even fijnzinnig en intrigerend als de tekeningen zijn. Daarbij zijn de teksten behalve intrigerend ook klankrijk, verrassend van taal en waaieren ze breed uit. Kortom, een ruime en ruimhartige bundel.» – H.C. ten Berge

Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer