UITVERKOCHT: Antilliaanse boekpresentatie op 8 september 2013 in Podium Mozaïek

Izaline Callister1Foto: Bret Russell
Onder de titel ‘Porto Marie’ organiseert Uitgeverij In de Knipscheer voor het derde achtereenvolgende jaar in Podium Mozaïek een gevarieerd Caribisch schrijversprogramma met film, voordracht, lezing, interview en muziek rond de nieuwe boeken van Joseph Hart en Ronny Lobo uit Curaçao, Jacques Thönissen uit Aruba en Giselle Ecury, muzikaal omlijst door Izaline Calister. De titel van het programma is ontleend aan de eind mei op Curaçao gepresenteerde boektitel ‘Porto Marie’, die oorspronkelijk eveneens op 8 september in Nederland in het bijzijn van de auteur gepresenteerd zou worden, ware het niet dat de auteur Els Langenfeld 10 dagen na de presentatie overleed.
In het programma wordt kort stilgestaan bij het overlijden op Curaçao van Els Langenfeld en van Elis Juliana in juni van dit jaar, en via hen bij ‘150 jaar afschaffing slavernij’. Izaline Calister wordt begeleid door gitarist Ulrich de Jesus.

Presentatie Franc Knipscheer, interviews Peter de Rijk.
Podium Mozaïek Bos en Lommerweg 191 1055 DT Amsterdam. Klik: Route & bereikbaarheid
zondag 8 september 2013, zaal open 14.30 uur; programma 15.00 tot 17.15 uur
signeren en napraat in de foyer
Kaarten voorverkoop/ online € 5,00. Kaarten aan de zaal (voor zover dan nog beschikbaar) € 7,50.
Bestel kaarten: www.podiummozaiek.nl/ of via e-mail aan indeknipscheer@planet.nl
Podium Mozaïek: 020-580 0381 [++ 3120 580 0381]

«Els Langenfeld is een uitstekende verteller.» – Walter Palm

Over ‘Porto Marie’ van Els Langenfeld op NBD/Biblion, 26 juni 2013:
Rode draad in dit boek is de heterogeniteit indertijd in de Curaçaose slavenpopulatie. Er is een verschil in afkomst van de slaven, in status (veld- dan wel huisslaaf, vrije slaaf) en in opvattingen over de grote slavenopstand in 1795. In het eerste verhaal dat zich in 1738 afspeelt kan de slaaf Mbambo niet communiceren met anderen omdat hij uit een ander deel van Afrika komt. In het tweede verhaal dat zich afspeelt tijdens de grote slavenopstand van 1795 ziet de slavin Assienta niets in de slavenopstand en zij gaat bij het uitbreken van de opstand met haar dochter Ita naar haar moeder Ana Maria in de stad die daar huisslavin is. Ook de vrije slaaf Theodoor en zijn vrouw Gracia doen niet mee met de opstand. In het derde verhaal dat zich afspeelt in 1888 wanneer de slavernij is afgeschaft, gloort er hoop voor emancipatie als de plantage-eigenaar Herman Rojer bereid is om de studie te betalen van de jongen Mathias die op zijn plantage opgroeit. De auteur is een uitstekende verteller. Op beeldende wijze brengt zij historische figuren en gebeurtenissen tot leven.

Meer over ‘Porto Marie’

«Langenfeld vertelt meer dan alle geschiedschrijvers ooit hebben kunnen hopen.» – Federico Besamusa

Over ‘Porto Marie 1738 – 1795 – 1888’ in La Chispa, Het Latijns Amerika Magazine, 24-06-2013:
‘Porto Marie’ leest als een trein. De opbouw is helder; het kolonialisme, de slavernij, de slavenopstand van Tula en de emancipatie vormen de context waarin een beperkt aantal personages wordt gevolgd. Langenfeld slaagt erin mannen en vrouwen van vlees en bloed neer te zetten, met eigen ideeën en ambities en doorbreekt zo het beeld van de vormloze zwarte massa. Met een goed verhaal toont ze dat zwart nooit automatisch solidair was met zwart. Flexibele loyaliteiten en eigengewin maakten de realiteit complexer dan de Grote Geschiedenis ons wil laten geloven. Langenfeld laat zien dat gedachten en handelingen van de kleine man ons meer vertellen over de geschiedenis dan alle bibliotheken en geschiedschrijvers ooit hebben kunnen hopen.

Lees hier de recensie

Meer over Porto Marie

«Els Langenfeld maakt iets van dat gemis goed met Porto Marie.» – John Jansen van Galen

Over ‘Porto Marie. 1738- 1795- 1888’ van Els Langenfeld in Het Parool, 20 juni 2013:
Slavernij is een schaars thema in de Nederlandse literatuur, een klassieke roman als ‘De negerhut van Oom Tom’ kent ons taalgebied niet. Els Langenfeld maakt iets van dat gemis goed met ‘Porto Marie’, geen roman, maar een bundeling van drie novellen die zich afspelen in respectievelijk 1738, 1795 en 1888. Het tweede deel is met 150 pagina’s bijna een roman op zich en gaat over de legendarische opstand van Curaçaose slaven onder leiding van Tula. Scherp brengt Langenfeld de dilemma’s van de opstandelingen in beeld. Haar vertelling heeft een sterk plot. (…) De derde novelle geeft een levendig beeld van het armzalige leven op het eiland een kwart eeuw na de afschaffing van de slavernij, toen het er voor hen niet beter op werd.

Lees hier de recensie

Meer over Porto Marie

«Niet alleen een hoedster van de waarheid is voor Curaçao verloren gegaan maar ook een kwaliteitsmerk.» – Elodie Heloise

Els-Langenfeld-web2-Klein
(foto van Ken Wong)

Bij het overlijden van Els Langenfeld (1958-2013), 11 juni 2013:
‘Get your facts right’ dat was de boodschap van Els Langenfeld en wie zich daar met een Jantje van Leiden vanaf maakte, kon rekenen op lik op stuk. En vaak, heel vaak had zij het bij het rechte eind, aantoonbaar. Leuk of niet. Ze had gelijk omdat ze deed wat iedereen zou kunnen of ‘moeten’ doen… ze zocht het uit, tot op de bodem hetgeen niet zelden ook tot ontdekkingen en inzichten leidde over de historische, culturele en maatschappelijke omstandigheden waarin ons verleden zich afspeelde en waarin onze voorouders leefden. (…) In dat licht bezien is er zondag niet alleen een hoedster van de waarheid voor Curaçao verloren gegaan maar ook een kwaliteitsmerk.

Lees hier ‘Hoedster van de waarheid’

Meer over Els Langenfeld

«Els Langenfeld kon fel zijn als ze wist dat ze het gelijk aan haar zijde had.» – Eric de Brabander

Els LangenfeldIn Memoriam Els Langenfeld in Antilliaans Dagblad, 11 juni 2013:
Els Langenfeld was een gedreven mens, altijd met haar neus in archieven. Ze was dan wel niet als historicus opgeleid, toch was Els een wandelende encyclopedie als het ging over het koloniale verleden van Curaçao. Daar heeft zij ook verscheidene boeken over gepubliceerd, afgezien van de regelmatige middenpagina’s in het Antilliaans Dagblad over dit onderwerp. Gedreven was Els en die gedrevenheid ging gepaard aan een vrolijkheid en optimisme die aanstekelijk was, ook tijdens haar ziekte de afgelopen drie jaar. (…) Als Els er was, dan was ze er. Je kon er niet omheen. Dat lijkt in contradictie met haar aangeboren bescheidenheid, maar dat was het niet. Want Els kon fel zijn als ze wist dat ze het gelijk aan haar zijde had.

Lees hier het IM

Meer over Els Langenfeld

Els Langenfeld overleden

Els LangenfeldEls Langenfeld is zondag 9 juni 2013 op Curaçao overleden. Els Langenfeld (1958) woonde sinds 1991 met haar gezin op Curaçao. Al snel raakte zij gefascineerd door de boeiende geschiedenis van dit (ei)land. Met hart en ziel heeft zij zich gestort op archiefonderzoek om zo de kennis en het begrip over de oude Curaçaose samenleving te verbreden. Met een vlotte pen deelde zij de opgedane kennis met een breed publiek via tal van publicaties, zoals boeken, bronnenpublicaties en artikelen in dagbladen en tijdschriften. In 2011 werd zij voor haar werk benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Met haar op 29 mei 2013 op Curaçao gepresenteerde boek Porto Marie betrad Els Langenfeld een nieuw terrein: het schrijven van drie fictieve historische novellen in een zodanig correct historische context, dat zij waar gebeurd zouden kunnen zijn.

In maart 2012 ontving ik van Aart Broek een e-mail met als bijlage drie lange verhalen van Els Langenfeld met de mededeling: ‘Het lijkt mij dat je er eens nader kennis van moet nemen.’ Een maand later mail ik Els Langenfeld: ‘We hebben uw manuscript ondanks de beschreven verschrikkingen met genoegen gelezen.’ En: ‘Dat we zeer genegen zijn om uw manuscript als drie samenhangende verhalen uit te geven in 2013.’ Precies een jaar later kwam haar boek van de drukker. Vlak daarvoor nodig ik haar uit voor de Nederlandse presentatie van Porto Marie in ons ‘Antilliaans schrijversprogramma’ in Podium Mozaïek Amsterdam op zondagmiddag 8 september 2013. Els Langenfeld mailt me te zullen komen omdat ze de presentatie kan combineren met een al gemaakte afspraak die maand. De ochtend van haar Curaçaose boekpresentatie laat Els Langenfeld me weten: ‘Helaas is de kanker nu toch definitief aan de winnende hand. De kans dat ik de bijeenkomst in september haal, is zeer klein.’ (Franc Knipscheer)

Bibliografie Els Langenfeld

Kijk hier naar beelden van de boekpresentatie op 29 mei 2013

Meer over Porto Marie

Porto Marie in de achttiende en negentiende eeuw

Gesprek over ‘Porto Marie’ met Els Langenfeld door Dick Drayer op Caribisch Netwerk, 31 mei 2013:
‘Porto Marie’ van Els Langenfeld is deze week officieel gepresenteerd op Curaçao. Het boek is uitgebracht bij uitgeverij In de Knipscheer. Het bevat drie novellen die het dagelijks leven op Curaçao rond de jaren 1738, 1795 en 1888 beschrijven en dan met name wat zich afspeelt op plantage Porto Marie. Voor het eerst heeft Langenfeld gekozen voor ‘historische fictie’ als vorm om een kijkje te nemen in de tijd van de slavernij. Net als in haar populair wetenschappelijke werken probeert Langenfeld het verhaal van de gewone man te vertellen, weg van de karikatuur van de zielige slaaf en de boze blanke eigenaar. Maar dit keer laat ze de emotie die zij daarbij voelt wel spreken, in fictieve vorm tegen de achtergrond van historische feiten. Langenfeld heeft een oeuvre van tien boeken, dat 18 jaar geleden begon en waarschijnlijk binnenkort eindigt; de auteur heeft kanker. ‘Porto Marie’ is naar eigen verwachting haar laatste boek.
Luister hier naar het interview

Meer over Porto Marie

«In Porto Marie draait juist alles om de emotie.» – Els Langenfeld

Els Langenfeld over ‘Porto Marie’ bij de presentatie op Curaçao in Antilliaans Dagblad, 30 mei 2013:
Wetenschap en emotie gaan moeilijk samen. Op het moment dat emotie in een wetenschappelijk onderzoek een rol gaat spelen, is het onderzoek niet meer objectief. In mijn vele historische artikelen probeer ik dan ook zo objectief mogelijk de feiten weer te geven. Liefst laat ik het aan de lezer over om conclusies te trekken. Voor emotie is in deze artikelen weinig ruimte. Dit in tegenstelling tot dit boek, wat geen wetenschappelijke status heeft maar die van fictie. Daarin draait juist alles om de emotie. Dat dit voor mij als auteur een enorme omschakeling betekende, mag duidelijk zijn.

Lees hier het verslag of in hier in Antilliaans Dagblad

Meer over ‘Porto Marie’

«Ik moet het voor mij zien, ik moet het zelf voelen.» – Els Langenfeld

Els Langenfeld over ‘Porto Marie’ bij de presentatie op Curaçao in Antilliaans Dagblad, 30 mei 2013:
Ik krijg vaak te horen: ‘Maar jij schrijft zo makkelijk!’ Nee, wat ik schrijf, leest makkelijk. Maar het kost mij heel veel moeite om het zo op papier te krijgen. Om in woorden goed te kunnen weergeven wat de personages in het boek voelen, hun emoties en gedachten, moet ik het aan de binnenkant van mijn ogen bekijken. Ik moet het voor mij zien, ik moet het zelf voelen. (…) Zoals gezegd, hoewel in dit boek veel feitelijke informatie is verwerkt, draait het vooral om de emotie: de lezer deelgenoot maken van de gevoelens, de zorgen en dromen van de kleine man in die tijd. Of dat is gelukt, kan ik zelf natuurlijk moeilijk zeggen. Daarop zal de lezer een antwoord moeten geven.

Lees hier het verslag of in hier in Antilliaans Dagblad

Meer over ‘Porto Marie’