Tag: emancipatie

Nawal El Saadawi – De zoektocht van Fouada

NAWAL EL SAADAWI
De zoektocht van Fouada
Roman
Egypte
Vertaling Djuke Poppinga
Genaaid gebonden met stofomslag, 192 blz., € 19,50
ISBN 978-90-6265-399-7
Eerste druk 1994
Alleen nog rechtstreeks bij de uitgeverij

Elke dinsdag, al jarenlang, ontmoet Fouada haar geliefde, Faried, in een restaurant bij de Nijl. Maar op een dag blijft hun tafeltje plotseling leeg. Als ze hem opbelt verbreekt het rinkelen van de telefoon slechts de stilte in een lege kamer. Faried is verdwenen. In de dagen die volgen raakt Fouada volledig gedesoriënteerd. Het leven lijkt te zijn veranderd in een droom die de zin van haar werk als scheikundige, en van haar bestaan als geheel, versluiert.
Of is ze met het verdwijnen van Faried juist ontwaakt uit een droomtoestand, en is de wereld vol pijn en twijfel zoals die zich nu aan haar voordoet niets meer dan een getrouwe afspiegeling van de werkelijkheid?

De zoektocht van Fouada is een poëtische roman, waarin tegen de achtergrond van de moderne Egyptische samenleving het klassieke thema van de verloren geliefde op zangerige, bijna hypnotische toon verwoord wordt.

Nawal El Saadawi werd geboren in Kafr Tahla, een dorp in Egypte. Ze weigerde om zich in de traditionele rol van de Arabische vrouw te schikken, ging medicijnen studeren en werd een vooraanstaand arts en psychiater.
Daarnaast verwierf ze grote bekendheid als schrijfster van zowel romans als nonfictie, waarin – telkens taboe-doorbrekend – de positie van de Arabische vrouw centraal staat. De zoektocht van Fouada is haar tiende boek dat in Nederlandse vertaling verschijnt.

«Saadawi bewijst met haar romans en reisverhalen hoe emancipatie in zijn werk gaat. En hoe het verhaal van één persoon het culturele klimaat van een heel land kan veranderen.» – Anil Ramdas

De pers over De zoektocht van Fouada
Het klassieke thema van de verloren geliefde wordt door Nawal El Saadawi tot op het bot uitgekleed, verschoond van elke romantische bijsmaak. Wat overblijft is ontreddelng, de kwetsbare ziel van de eenling, die mens heet.» – Friesch Dagblad

«Nawal El Saadawi schreef met De zoektocht van Fouada een ontroerend portret van een jonge Arabische vrouw op zoek naar houvast in een wereld die aan alle kanten wankelt. De roman laat een pijnlijke indruk achter van een onvervuld leven, van iemand die zich wil uiten, maar geen middel heeft kunnen vinden.» – Trouw

«Fouada ontdekt dat zij alles in haar leven alleen gedaan heeft terwijlle van haar moeders hooggespannen verwachtingen. Is het soms dit inzicht dat haar verlamt? Interessant is deze sobere roman vooral omdat hij een ver stadium van emancipatie toont.» – NRC Handelsblad

«De zoektocht van Fouada behelst een mengeling van emancipatie en westers introspectie en klinkt als een klaaglied. De toon is verwant met de bewoordingen van de Profeet waarin de nacht koud, en de dag heet is, en waarin vreugde en verdriet elkaars volkomen tegendeel zijn. Saadawi verzet zich als psychiater en als auteur tegen de traditionele inperking van de vrouw in de islam en zij eist gelijkwaardigheid en een volwaardig menselijk bestaan.» – Haagsche Courant

Buchi Emecheta – Kehinde en de geest van Taiwo

BUCHI EMECHETA
Kehinde en de geest van Taiwo
Nigeria, Roman
Vertaling: Tilly Schel
Gebonden met stofomslag, 208 blz., € 17,90
ISBN 90-6265-401-0
Eerste druk 1994

Kehinde keert met haar man Albert en hun in Londen geboren en getogen kinderen terug naar Nigeria. In een voortdurende dialoog met Taiwo, haar tweelingzusje dat bij de geboorte is overleden, spiegelt Kehinde zich in haar verleden en haar toekomst.
In Nigeria huwt Albert een tweede vrouw en Kehinde besluit op eigen kracht terug te keren naar Engeland. Die kracht ontleent zij aan het herstelde contact met Taiwo en het verleden dat ze – over de grenzen van leven en door heen – met haar zusje deelt.

Kehinde en de geest van Taiwo is een roman waarin de essentie van Afrikaanse tradities inhoud geeft aan de verpersoonlijking van een vrije, zelfstandige vrouw. Kehinde staat er alleen voor, maar ze is vrij. Verzoend met haar mislukte huwelijk, met zichzelf en met haar omgeving bouwt ze aan een nieuw leven.
Opnieuw is Buchi Emecheta erin geslaagd de psychologische strijd van haar hoofdpersoon op een knappe en vooral menselijke manier literair gestalte te geven.

Buchi Emecheta (Nigeria, 1944) maakte grote naam met boeken Als een tweederangs burger, De prijs van de bruid, De zegeningen van het moederschap en Het hoofd boven water De specifieke Emecheta thema’s zijn ook in Kehinde en de geest van Taiwo aanwezig, waarbij de vrijheid van de vrouw en haar bewustwordingsproces op de scheidslijn van haar Nigeriaanse achtergrond en de invloed van het Westen de belangrijkste zijn.

De pers over Kehine en de geest van Taiwo
«Het proza van Emecheta heeft de glans van originaliteit. Haar onderwerpen hebben altijd te maken met overleven, waardoor haar verhalen aan gewicht winnen.» – John Updike in The New Yorker

«Een doel dat ik mezelf stel is het geven van een stem aan de Afrikaanse vrouw. Wie mijn boeken achter elkaar leest, krijgt een aardig beeld van Nigeria van de onafhankelijkheid tot nu toe. Niet dat ik bewust historisch schrijf. Je kunt het vergelijken met Engelse schrijfsters als Jane Austin en Emily Brontë. Uit hun boeken leerde ik de sociale geschiedenis van Engeland begrijpen.» – Buchi Emecheta, 1996

«Kehinde en de geest van Taiwo is een roman over het conflict tussen traditie en modernisering, over familiebanden en vrijheid van de vrouw.» – Haagsche Courant

«Haar bestaan is een aaneenschakeling van vernederingen geweest, maar Kehinde is er sterker door geworden. Na jaren in Londen te hebben gewoond, keert ze terug naar haar geboorteland Nigeria en ziet zich geconfronteerd met de hopeloze positie die haar en haar sekse-genoten is toebedeeld. Ze neemt er geen genoegen mee. Kehinde en de geest van Taiwo is als een glimlach van een oude leeuwin.» – Utrechts Nieuwsblad

Alice Walker – De tuinen van onze moeders, een zoektocht

ALICE WALKER
De tuinen van onze moeders, een zoektocht
Verenigde Staten, Vrouwkrachtig proza
Vertaling: Ank van Wijngaarden
Pocket, 480 blz. € 7,50
ISBN 90-6265-720-6
Eerste druk als Globe Pocekt 1993
Uitverkocht

«Een van de meest belangrijke, betrokken, integere en eerlijke schrijvers ooit uitgegeven.» – June Jordan

Misschien nog meer dan in haar bekende romans De kleur Paars en Het geheim van de vreugde is Alice Walker in dit imposante boek schrijfster, namelijk dat wat een auteur uiteindelijk is: vertolker van en schatbewaarder voor ‘zijn mensen’.

Wat het betekent zwart te zijn en wat het betekent vrouw te zijn, is waar het Alice Walker om gaat. Literaire hoogtepunten in haar zoektocht zijn de inmiddels befaamd geworden verhalen over de zwarte schrijfster Zora Neale Hurston, over Martin Luther King en de Beweging voor Burgerrechten, over het schrijven van De kleur Paars en het titelverhaal over haar moeder.

Alice Walker (1944) werd wereldberoemd met de roman De kleur Paars waarvoor zij in één jaar de drie belangrijkste literatuurprijzen in Amerika ontving – een unicum. Het meest recent verschenen van haar in Nederlandse vertaling de romans De tempel van mijn gezel (1989), Het geheim van de vreugde (1992) en de verhalenbundel Een vrouw een vrouw, een woord een woord (1993).

Alice Walker – Een vrouw een vrouw, een woord een woord

ALICE WALKER
Een vrouw een vrouw, een woord een woord
Verenigde Staten, Verhalen
Vertaling: Irma van Dam
Paperback, 220 blz. € 14,75
ISBN 90-6265-720-6
Eerste druk 1993

De boeken van Alice Walker gaan alle over zwarte vrouwen in hun strijd om hun waardigheid en een menswaardig bestaan, die vaak samenvalt met de ontwikkeling van een spiritueel bewustzijn. Vaak zijn de thema’s zwaar: de uitwassen van vrouwenonderdrukking en kindermishandeling, zoals incest (De kleur Paars) en vrouwenbesnijdenis (Het geheim van de vreugde); vaak zijn de personages machteloze slachtoffers en wordt hun leven door dienstbaarheid gekenmerkt, zoals in de verhalenbundel Verliefd & Verloren.

In Een vrouw een vrouw, een woord een woord zet Alice Walker haar in eerder werk begonnen onderzoek voort naar man-vrouw- en zwart-wit-verhoudingen – en alle mogelijke combinaties daarvan. Kenmerkend voor deze bundel is echter dat de sterke zwarte vrouwen die de hoofdpersonages vormen uiteindelijk altijd aan het langste eind trekken. Met humor en hartstocht beschrijft Walker haar heldinnen op hun persoonlijke zegetocht op het gebied van liefde, seksualiteit, spiritualiteit, kunst en wetenschap. Het zijn geen willoze slachtoffers meer, maar zelfbewuste vrouwen, beschreven in een heldere, sprankelende stijl die van Een vrouw een vrouw, een woord een woord vooral een onderhoudend en aangenaam leesbaar boek maakt.

Nawal El Saadawi – Dagboek van een vrouwelijke arts

Nawal El Saadawi
Dagboek van een vrouwelijke arts
Novelle
Vertaling Ted LaGro
Globe Pocket, 112 blz., € 7,50
ISBN 978-90-6265-712-4
Eerste druk 1992
Uitverkocht

In deze novelle beschrijft Nawal El Saadawi een Egyptisch meisje dat tijdens haar groei naar volwassenheid van negenjarige scholiere tot beginnend arts, in opstand komt tegen de maatschappij die haar sociaal en seksueel onderdrukt.
Nawal El Saadawi (1930) is psychiater en schrijfster. Als arts protesteerde zij als eerste in het openbaar tegen de traditie van clitorisbesnijdenis in Afrikaanse en Aziatische landen. Als schrijfster staat zij al sinds 1960 met deze debuutnovelle, die eerder verscheen onder de titel Wat bedoel je dat je de man bent, op de bres voor vrouwenbelangen.

«Dit boek moet een schok hebben veroorzaakt door zijn openhartigheid, door de beschreven details en intimiteiten die wij hier niet opzienbarend vinden maar in Egypte vrijwel als pornografisch beschouwd worden.» – NRC Handelsblad

«Een kleine ontwikkelingsroman die om zijn emancipatoire inhoud gelezen mag worden.» – De Tijd

Meer over Nawal El Saadawi op deze site

Nawal El Saadawi – De andere kant van de wereld

NAWAL EL SAADAWI
De andere kant van de wereld
reisverhalen
Egypte
Vertaling Karin Malta en Astrid de Groot
Paperback, 274 blz., € 19,50
ISBN 978-90-71035-42-5
imprint Uitgeverij Furie
Eerste druk 1991
uitverkocht

«Ik had altijd gedacht dat mijn vaderland de hele wereld was, net zoals ik als kind gedacht had dat onze straat het hele land was. Naarmate ik groeide, werd de straat kleiner. Maar toen ik eenmaal buiten mijn vaderland kwam, kromp de aarde en voelde ik me voor het eerst groter dan woorden.» – Nawal El Saadawi

De andere kant van de wereld is een reisboek in de geografische zin van het woord, maar is tevens een persoonlijke tocht in heteigen hoofd, waarin Nawal El Saadawi haar innerlijke grenzen overschrijdt. Negen verhalende reportages van de ‘grande dame’ der Egyptische letteren.

Nadat de arts-schrijver de moeizame weg vol ambtelijke drempels heeft beschreven om als vrouw Egypte uit te komen, voert zij de lezer in heel persoonlijk getinte observaties mee op haar reizen rond de wereld.
Haar eerdere werk (De gesluierde Eva, De val van de imam, God stierf bij de Nijl en Het eeuwige refrein) heeft de Egyptische cultuur in het algemeen en de postie van de vrouw in het bijzonder voor de westerse lezer toegankelijk gemaakt en westerse (voor)oordelen ten opzichte van de Islam in het tegenlicht van haar eigen achtergrond geplaatst. Nu is zij het die zich als Egyptische vrouw met eigen (voor)oordelen laat verrassen door andere culturen.
Vanuit die openheid verslaat zij haar reizen naar ‘de andere kant van de wereld’: verbazing in Helsinki over de acceptatie van alleenstaande moeders, verwondering over het culturele verschil in hetetaleren van macht zowel in Londen als in het Iran van vóór de revolutie, maar ook verwoorde woede over de oorlogsagressie tegen haar moederland die zij emotioneel associeert met algemeen geaccepteerde agressie tegen de vrouw.

De andere kant van de wereld is een verzameling reisherinneringen waarin Saadawi haar reizen van de afgelopen tientallen jaren geboekstaafd heeft in een meeslepend boek waarin zij de moed heeft zich ook kwetsbaar op te stellen in haar ontmoetingen met andere culturen.

Meer over Nawal El Saadawi op deze site

Wim van Binsbergen – Zusters Dochters. Afrikaanse verhalen

Wim van Binsbergen
Zusters, dochters
Nederland, Afrika, verhalen
Paperback 160 blz.,
ISBN 90-6265-173-9

In Zusters, dochters, zijn eerste verhalenbundel, vervolgt Wim van Binsbergen het onderzoek van de thema’s die ook zijn poëzie en zijn wetenschappelijk werk tot nu toe hebben bepaald: religie, lichamelijkheid, verwantschap, verlangen en bevrijding, samenkomend in de confrontatie tussen Afrika en Europa.
De verhalen spelen in verschillende gebieden en tijdperken, maar in alle vier klinkt de geschiedenis van de onderdrukking en verzet in Afrika door; vooral echter vormen zijn een eenheid omdat zij als hoofdpersonen Afrikaanse vrouwen opvoeren die, in crisismomenten van hun leven, hun zelfstandigheid en identiteit tegenover mannen bevechten. Kernprobleem daar bij is de spanning tussen twee soorten bindingen met mannen: die welke zij vrijwillig aangaan, en die waaraan zij als zusters en dochters van mannen onderworpen zijn en die bijna onontkoombaar blijken. Die laatste zijn bedreigend, maar bieden even vaak bescherming tegen een nog bedreigender seksualiteit.

Wim van Binsbergen (1947) publiceerde de dichtbundels Leeftocht (1977) en Klopsignalen (1979), en vertaalde Okot p’Biteks Lied van Lawino en Lied van Ocol voor de Afrikaanse Bibliotheek (1981). Van zijn vele wetenschappelijke publicaties over Afrika heeft vooral Religious change in Zambia (1979, 1981) internationaal aandacht getrokken.
Meer over Wim van Binsbergen