Over ‘En dan nog de liedjes’ van Helen Knopper in Argus (jrg.5, nr.117), 22 december 2021:
In de jaren zestig kwam mijn vader, tot ongenoegen van mijn moeder, regelmatig thuis met kunstschilder Albèrt, een overduidelijke junk, een in die tijd nog niet zo’n bekend verschijnsel, althans niet in mijn wereld van toen. Ik herinner me hem als een magere, niet onvriendelijke man met een baardje, net zo artistiek als zijn naam. (…) En nu, meer dan een halve eeuw later, lees ik voor het eerst meer over Albèrt, in het nieuwe boek van Helen Knopper: ‘En dan nog de liedjes’. (…) Helen Knopper, geboren op 18 juni 1934, schrijft al een mensenleven lang, ze debuteerde in 1965, met proza en poëzie, maar bleef bij het grote publiek vrijwel onbekend. Haar werk vertoont een hang naar het bizarre en absurde, naar de zelfkanten van het leven; haar personages zijn doorgaans alternatieve figuren. Na een periode van zo’n twintig jaar waarin zij niet publiceerde, verscheen in 2016 haar roman ‘Het loopt het ademt het leeft, biografie van een vriendschap’, gevolgd door een roman en een essaybundel. En nu is er dan deze roman over de 86-jarige Madeleine, zo genoemd naar de koekjes van Marcel Proust. Liedjes van vroeger roepen herinneringen bij haar op. (…) ‘Aangezien ik mij niet kan voorstellen dat er iets zaligers bestaat dan een pelgrimstocht door het verleden, maak ik die geregeld. Ik ken de weg als mijn broekzak.’ In die pelgrimstocht komen we Albèrt nog één keer tegen: ‘Degene die ik uit Eylders had zien komen leek meer op het angstig kijkende vogeltje van de tekening die hij bij mij gemaakt had.’ Vaak ontroerende memoires over een recente, maar voorgoed voorbije tijd, van een boeiend en eigenzinnig auteur.
Lees hier de recensie ‘Zalige pelgrimstocht naar het verleden’
Meer over ‘En dan nog de liedjes’
Meer over Helen Knopper bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: En dan nog de liedjes
«Geestdriftig protest tegen iedereen die ouderen wegzet als passief en hulpeloos.» – Elisa Veini
Over ‘En dan nog de liedjes’ van Helen Knopper op Literair Nederland, 10 december 2021:
(…) Als Helen Knopper zichzelf neerzet als de jonge Madeleine in de derde persoon, is dat geen terugkijken, maar schrijven over een blijvend heden. (…) De meest opvallende draai maakt ze bij het aanschouwen van oude foto’s. Dan verruilt ze haar eigen laconiek-geestige vertellerstoon voor de stem van haar moeder of een ander familielid die de tijd van voor haar geboorte kent. Als in een intentionele stijlbreuk worden de zinnen stug en hoekig, het is een taal van horen zeggen die hoort bij de beelden in de doos die met gemak weer dicht kan. (…) Er zit ironie in de koppige trots waarmee Knopper haar verteller zich laat verzetten tegen het idee dat haar tijd voorbij is, een ironie die zich tijdens haar carrière als schrijfster heeft bewezen. Ze debuteerde in 1965 en was de daaropvolgende decennia productief als schrijfster maar ook als vertaalster. Ze gold lange tijd als een vergeten schrijver. (…) Met een innemende levenskracht schrijft ze verder in haar teder-sarcastische proza. Zonder een oordeel te vellen doorziet ze de onvolkomenheden van anderen even goed als die van haarzelf. ‘En dan nog de liedjes’ geldt als een geestdriftig protest tegen iedereen die ouderen wegzet als passief en hulpeloos. (…)
Lees hier de recensie ‘Madeleine of de herinnering als tegenwoordige tijd’
Meer over ‘En dan nog de liedjes’
Meer over Helen Knopper bij Uitgeverij In de Knipscheer
Helen Knopper – En dan nog de liedjes. Roman
Helen Knopper
En dan nog de liedjes
roman
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
180 blz., € 18,50
ISBN 978-94-93214-56-9
eerste uitgave november 2021
Madeleine is zesentachtig, maar ze weet alles nog. Liedjes van vroeger roepen herinneringen bij haar op. Daar waar ze ooit woonde en hen die ze liefhad komen samen in liefdesverhalen. Er is altijd goed voor haar gezorgd. Door haar familie en door God. Door Onno, de bongospeler van nachtcafé Bamboebar en kunstschilder Albèrt. Door de man met de boevenkop die op Jack Palance leek. En dan nog haar veel te vroeg overleden en innig geliefde broer, met wie ze uit dansen ging…
Als meisje ging Madeleine door roeien en ruiten. Deed wat niemand durfde te doen. Werd zwanger op haar veertiende; het zou niet bij die ene keer blijven… Ze doet verslag van die wilde jaren, van haar jeugd en zelfs het huwelijksleven van haar ouders. Ze herinnert zich de voor haar zo belangrijke dienstbode juffrouw Moes, die nooit over de oorlog sprak, maar daardoor wel uit Madeleines leven verdween. Daan Bristol met wie ze verkering had, en andere geliefden als Rob Sterrenbosch, de ‘blauwe’ en de man die haar liet zitten toen ze dacht te gaan trouwen. Haar vriendin Mandy die zuster Clara werd. En niet te vergeten Govert Williamse met zijn mooie meisjesgezicht van wie ze intens hield.
De herinneringen blijven komen. ‘Als in een stormvlaag zwiepen ze over het strand van mijn geest, waar ze hoopjes vormen, heuveltjes of kluwens, die ik uit elkaar moet trekken, zoekend naar het uiteinde van de draad.’ Inmiddels compleet afhankelijk geworden van anderen, neemt Madeleine afscheid van alles wat haar dierbaar was. Het is mooi geweest. Boven verwachting.
Van Helen Knopper (1934) verschenen ruim twintig titels, w.o. romans, korte verhalen, poëzie, en een drieluik over de jaren negentig. Na een lange periode van stilzwijgen maakt Helen Knopper in 2016 haar glorieuze comeback met Het loopt het ademt het leeft, biografie van een vriendschap, (nominatie Halewijnprijs 2016). In 2018 verschijnt opnieuw Een onfatsoenlijk afscheid (oorspronkelijke uitgave 1977), een psychologische roman over een vader-dochterrelatie en de zoektocht van de dochter naar wie haar vader was. Datzelfde jaar volgt Het onbesproken beeld, het bijzondere verslag van een ziekbed met de impact van een kroniek van een aangekondigde dood, en in 2019 Het brandende huis, een indrukwekkende pleitrede voor behoud van een geestelijk gezond milieu, een essayboek en geen roman, maar wél een echte Knopper!
Over Knopper’s jongste novelle Het onbesproken beeld schreef Coen Peppelenbos in Tzum: «Behoort tot de 10 mooiste boeken die ik dit jaar gelezen heb.»
Meer over Helen Knopper bij Uitgeverij In de Knipscheer