Over ‘Tijd om te gaan’ van Pia van Egmond op Ansiel, 21 januari 2023:
(…) ‘Tijd om te gaan’ is haar eerste roman en is meteen een schot in de roos. Leeftijdsdiscriminatie begint zowat overal te woekeren. Oud lijkt out en wordt meer en meer aan de kant geschoven op diverse vlakken, zo getuigde ook Ann Peuteman in haar confronterend werk ‘Rebels’. (…) Er is evenwel verzet. Velen willen vrij het tijdstip kiezen waarop zij hun drionbox (euthanasiemiddel) openen. (…) ‘Tijd om te gaan’ mag dan een distopische roman zijn toch toont de auteur ons een wereld die als het zwaard van Damocles boven ons hoofd hangt en waarin het een noodzaak is dat ouderen in verzet komen tegen de mores dat je anderen laat beslissen wanneer het jouw ‘tijd is om te gaan’. (…) Deze roman is een waarschuwing voor de mogelijke fatale gevolgen van leeftijdsdiscriminatie. Ook in onze tijd neemt dat, zowel op medisch als op maatschappelijk gebied steeds drastischere vormen aan. Pia van Egmond heeft ‘Tijd om te gaan’ een even boeiend als literair boek gecreëerd met uiterst sterke personages.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tijd om te gaan’
Tag: euthanasie
«Hoe lyrisch kan een dichter zijn in zijn laatste verzen?» – André Oyen
Over Rogi Wieg in ‘Het aarzelend schrijven’ op Ansiel, 2 oktober 2021:
Onder de titel ‘Het aarzelend schrijven’ schrijft André Oyen op het blog Ansiel een wekelijkse column over schrijven, lezen en alles wat daar bij hoort! Op 20 augustus jl. wijdde hij zijn column aan Rogi Wieg. Robert Gabor Charles (Rogi) Wieg (Delft, 21 augustus 1962 – Amsterdam, 15 juli 2015) was een Nederlands schrijver, dichter, beeldend kunstenaar en muzikant. Zijn ouders vluchtten in 1956 uit Hongarije. Zij vestigden zich een jaar later in Nederland. (…) Zijn leven werd getekend door ernstige depressies. Hij werd regelmatig opgenomen in psychiatrische ziekenhuizen, onderging elektroshocktherapie en deed driemaal een poging tot zelfdoding. Wieg trouwde op 29 december 2014 met beeldend kunstenares Abys Kovács. (…) Telkens duiken er deze vier thema’s op: zijn jood zijn, zijn gevecht met de liefde en de dood en zijn zoeken naar waarheid. (…) Zijn oeuvre bestaat grotendeels uit mijmerende, soms heel gevoelige gedichten waarin de natuur, de liefde en het denken centraal staan en waarin toch ook vaak grimmigheid de boventoon voert. (…) ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’ is een kwalitatief hoogstaande bloemlezing die een diversiteit aan stemmingen en gevoelens illustreert, waarin subtiele humor regelmatig infiltreert en die het talent van de auteur in blijde en droeve dagen op een sublieme manier toont.
Lees hier verder
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Oké, als jij nog maar twee jaar hebt, dan ga je nu precies doen wat jij wil. Zoals het schrijven van de kronieken.»
Lydia Sevenster–van der Lelie in interview over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster op Humanistisch Verbond, 28 juli 2020:
(…) De brieven waren in eerste instantie bedoeld als mededeling, zodat we niet iedereen moesten bellen. Daar kreeg Arjen zoveel reacties op, dat dat hem stimuleerde om meer brieven te schrijven en er herinneringen van vroeger aan te koppelen. Het kostte veel concentratie en energie, maar Arjen genoot ervan en groeide erin. Hij ging naar Den Haag om te schrijven, maar typte het thuis af. Dan las ik zijn eindversie en dan stelde hij het weer bij. Het was zo een gezamenlijk proces. (…) Toen hij ziek werd en ze daarna zeiden dat hij nog twee jaar had, heb ik gedacht: oké, als jij nog maar twee jaar hebt, dan ga je nu precies doen wat jij wil. Zoals het schrijven van de kronieken. (…) Nadat Arjen overleden was, ben ik allemaal Arjen-projecten gaan doen. En als die dan klaar zouden zijn, moest ‘het’ over zijn. Wat dat ook was. Zo heb ik onder andere zelf een verslag geschreven van wat ik heb meegemaakt en de kronieken voor publicatie voorbereid. (…) Hij zei tot het einde: ‘Ga door met je eigen dingen, blijf je eigen werk doen’. En dat bevalt me goed. (…)
Lees hier het interview met Margot Dekker
Meer over ‘De wind van morgen’
Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een prachtige, relativerende publicatie, vol moed, angst en verdriet.» – drs. Ben Daeter
Over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster voor NBD / Biblion, 4 juni 2020:
Arjen Sevenster (1946-2019), die eerst wiskunde en het bijvak Japans studeerde en zo’n vijf jaar in Japan verbleef, maakte kennis met het zenboeddhisme en leerde mediteren. Op een bepaald moment kreeg hij de diagnose ‘uitgezaaide prostaatkanker’. Hij ging min of meer mediterend een soort dagboek schrijven over zijn ervaringen, het verloop van zijn ziekte en leven met weinig perspectief. Het is een ontroerend verhaal geworden, met tussendoor mooie eigen gedichten. Al bij al een prachtige, relativerende publicatie, vol moed, angst en verdriet, van iemand die worstelt met een naderende dood. Door deze goed leesbare publicatie, waarbij illustraties niet nodig zijn, vraagt hij om begrip en spreekt hij vele anderen, naasten en vrienden, moed in. Het is ook een nuttig werkje voor iedere medicus om zich te kunnen inleven in mensen in eenzelfde situatie. Treffend schrijft hij vóór zijn euthanasie: ‘Op het dressoir houdt de Boeddha onverstoorbaar de wacht. Hij is het die mij, als het zover is, de vleugels aan gaat binden en helpt met mijn eerste wiekslagen in de richting van het licht’. Een mooi dagboek van iemand die de dood in de ogen kijkt en uiteindelijk euthanasie pleegt.
Meer over ‘De wind van morgen’
Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer
Laatste gedicht Arjen Sevenster
Arjen Sevenster, die op 2 februari jl. overleed, hield sinds 2017 een soortement dagboek bij waarin hij zijn ervaringen (Chemo en Controle) tijdens zijn prostaatkankerperiode vastlegde. Op 30 januari 2019 besluit hij deze kronieken met de volgende kraakhelder geformuleerde passage. ‘Het liefst zou ik de wereld in volmaakte staat achterlaten, mijn kinderen stralend van geluk, mijn kleinkinderen vrolijk op weg naar de volwassenheid. Maar zo werkt het niet. Op de baarplank moet ruimte vrijgehouden worden voor een stapeltje met afval: met zorgen, waarvan ik hoop, dat ze brandbaar zijn maar waarvan ik weet, dat ze dat niet zijn. En ik verberg niet voor mijzelf dat er voor mijn kinderen werk aan de winkel is maar ik heb ook een groot vertrouwen in hun integriteit, vindingrijkheid en doorzettingsvermogen. De oedeemtherapeut is zojuist vertrokken: na mijn kleinkinderen, die een half uur geleden door hun ouders in hun jassen geholpen werden, het tweede definitieve afscheid van de middag. En zo zullen er meer volgen tot aanstaande zaterdag het eind van de lijst bereikt zal zijn en ik mij bevrijd zal hebben van iedere sociale band.’ Om op 31 januari te eindigen met ‘tenslotte volgt hier mijn laatste gedicht’, twee dagen voordat de euthanasie zou plaatsvinden.
WORSTELING
Voor Dieuwke
Soms huilt zij van verdriet om mij,
omdat ik sterven ga en zij dat weet.
Dan zeg ik, dat ik van haar houd,
en altijd van haar houden zal,
dat ik haar droefheid ken
en haar verdriet die ik aanvaard
zoals ik haar aanvaard als zij het moeilijk heeft met leven en met dood.
Dan droogt zij een voor een haar tranen
en lacht mij toe met ogen, waaruit
de droefheid niet verdwenen is
maar sluimert als een oud verhaal.
Ik streel haar haar en leg mijn handen
rond haar hoofd. Ziehier de mens,
denk ik, mijn dochter, de onschuld zelf, die worstelt met de engel, die haar
door God gestuurd is op haar pad opdat
zij sterk en onverslaanbaar zij
en vrij van angsten in het licht
ook van een donkere dag kan staan.
Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Liefde en lof in memoriam aan Rogi Wieg.» – Ruben Hofma
Over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’ in Friesch Dagblad, 16 september 2017:
Toen op 15 juli 2015 schrijver, beeldend kunstenaar en muzikant Rogi Wieg (1962-2015) overleed aan euthanasie wegens ondraaglijk lijden, braken vele harten. Twee jaar later volgt een liefdevolle hommage aan hem in de vorm van een veelzijdige gedenkbundel waar zo’n honderd dichters aan bijdroegen. (…) De verzamelbundel zou Wieg laten glunderen en snotteren (…) vanwege het portret dat eruit oprijst. Zijn warme (pret)ogen worden gememoreerd, alsook de liefde die ze verbloemden, het genieten en poëtiseren van kleine dingen, de verwijzingen naar zijn poëzie en het intense fysieke en mentale lijden en de uitputting die dat ten gevolg had. Daarnaast zijn de gedichten ontroerend, grappig en merendeels erg mooi. (…) Het kan niet anders, in zo’n kring van menselijke, dichterlijke warmte, dan dat je wordt aangegrepen en Rogi Wieg, van lijden verlost, een beetje beter leert kennen. Zijn volle hart.
Lees hier de recensie
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Elk met een eigen verhaal, een eigen beleving van Rogi Wieg of zijn gedichten.» – Ernst Jan Peters
Over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg (1962 – 2015)’ van Peter de Rijk (samenstelling), op MeanderMagazine, 11 juli 2017:
(…) De lang aangekondigde dood van Rogi Wieg heeft menig vers teweeg gebracht. Die gedichten zijn verzameld door Wiegs uitgeverij In de Knipscheer en gebundeld in de bloemlezing ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg (1962 – 2015)’. Op de 154 bladzijden staan 107 gedichten van 100 dichters, gesorteerd op de alfabetische volgorde van hun voornaam. (…) Elk van de in de hommage opgenomen dichters heeft een eigen beeld op Rogi Wieg, op zijn leven, op zijn dood of op zijn werk. En het mag allemaal naast elkaar staan. Menno Wigman doet in het gedicht ‘Pijn’ een poging om ons als buitenstaanders duidelijk te maken welke heftige pijnen Rogi moet hebben gevoeld: ‘Half vijf. Hoe moet ik slapen op een mes? / Half vijf. Hoe kom ik uit dit lichaam weg?’ Daartegenover schrijft Walter Palm in het gedicht ‘Voor wie suïcide overweegt’ dat wie overweegt om te stoppen met het leven moet bedenken dat ‘ook jij weer kunt opbloeien / als deze tegenwind draait en je zeilen bollen’.
Lees hier de recensie
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«‘In een kring van menselijke warmte’ op Poetry International.» – Albert Hagenaars
Over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’ van Peter de Rijk op Laatste Nieuws, 11 juli 2017:
In de eerste week van juni vond dit jaar in Rotterdam weer het jaarlijkse festival Poetry International plaats. Het middagprogramma van 1 juni stond in het teken van de onlangs overleden Nederlands/Hongaarse schrijver Rogi Wieg. Ter gelegenheid hiervan verscheen het boek ‘In de kring van menselijke warmte’ waar 100 Nederlandse en Vlaamse dichters aan meewerkten. Twaalf van hen, onder wie Albert Hagenaars, werden tevens uitgenodigd om tijdens de presentatie op te treden. Initiatief en samenstelling waren van Peter de Rijk, poëzieredacteur van uitgeverij In de Knipscheer. Voorafgaand aan de presentatie van het boek, was er een gesprek in het Poëziecafé met de betrokkenen. (…) Enkele van de andere dichters die aantraden waren: Mischa Andriessen, Maria Barnas, Tsead Bruinja, Emma Crebolder, Ellen Deckwitz, Ezra de Haan en Thomas Möhlmann. De presentatie van de auteurs werd verzorgd door Arjan Peters.
Lees hier het bericht
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een uniek document.» – Bert van Galen
Over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’ op Amsterdam FM Radio, 3 juli 2017:
Bert van Galen en Peter de Rijk wijden het overgrote deel van hun literatuur-uur in het Kunst- en Cultuurprogramma op Amsterdam FM-Radio op maandag 3 juli 2017 aan de hommagebundel voor Rogi Wieg ‘In de kring van menselijke warmte’, in de vormgeving een vervolg op de grote bloemlezing uit het poëtisch oeuvre van Rogi Wieg ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’. Rogi Wieg stierf in 2015 door euthanasie vanwege ondraaglijk psychisch lijden. Zijn dichtersleven en persoonlijk leven (zo eerlijk beschreven in ‘Kameraad Scheermes’) komen in dit gesprek langs: zijn depressiviteit, de mislukte zelfmoordpogingen, de uitgevers zoals Albert Hagenaars, Guus Bauer, Van Oorschot, De Arbeiderspers, de toen even succesvolle collega-auteurs zoals Leon de Winter, Joost Zwagerman. En de dichters die aan de bundel voor Rogi Wieg bijdroegen: Peter de Rijk leest gedichten van Nachoem Wijnberg, Frank Starik (wiens gedicht de titel van de bundel werd), Guus Bauer, Vrouwkje Tuinman. Een bloemlezing die een kring van menselijke warmte oplevert rond een dichter die daar wanhopig behoefte aan had, maar misschien pas kreeg toen hij er niet meer was.
Luister hier naar de uitzending. Start de tijdlijn op 11:52 minuut.
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Wat een mooi initiatief, wat een zorgvuldige bloemlezing .» – Karel Wasch
Over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’ op Leestafel, 6 juni 2017:
Het is niet verwonderlijk dat er nu een hommage is verschenen aan Robert Gabor Charles Wieg (1962-2015) die bekend werd als Rogi Wieg. Hij was een uitzonderlijk talent, schilderde, had een korte opleiding als musicus gevolgd, was uiterst begaafd op het gebied van mathematica en fysica en wierp zich later op het schrijven, hoewel hij ook bleef schilderen. (…) Zowel korte verhalen als biografische schetsen maar ook gedichten schreef Wieg. Na allerlei rellen over de toewijzing van zijn kind raakte Wieg in depressies gedompeld. Daar zou hij nooit helemaal uitkomen ondanks medicijnen, shocktherapieën en de hulp van diverse psychiaters, therapeuten en goedwillende vrienden en vriendinnen. Hij leefde al een tijd samen met de Hongaarse schilderes Abys Kovács toen hij besloot tot euthanasie. (…) Een aantal dichters werd bereid gevonden om een gedicht in te leveren ter nagedachtenis aan Wieg. (…) Bekende dichters, die meewerkten zijn o.a. Barney Agerbeek, Hans Plomp, Maria Barnas, Ingmar Heytze, Inge Boulonois, Alja Spaan, Tsead Bruinja, Ellen Deckwitz, Remco Ekkers, Thomas Möhlmann, F.Starik, Karel Wasch, Menno Wigman, Ezra de Haan, Victor Vroomkoning en Joost Zwagerman. (…) Wat een mooi initiatief van uitgever In de Knipscheer, wat een zorgvuldige bloemlezing samengesteld door Peter de Rijk. Het verdriet over Rogi’s verdwijnen blijft.
Lees hier de recensie
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer