De voorjaarscolleges van prof. dr Michiel van Kempen over de literatuur van Suriname, de Nederlands-Caraïbische eilanden en Indië

De colleges Caraïbische letteren worden vanaf 9 februari tot en met 24 mei 2024 gegeven telkens op een  vrijdag van 15.00 tot 18.00 uur in zaal 4.40 van het P.C. Hoofthuis, Spuistraat 138  in Amsterdam. Voor volgers van Uitgeverij In de Knipscheer zijn enkele colleges van bijzonder belang: op vrijdag  16 februari 2024 over Medardo de Marchena – Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao (in aanwezigheid van bezorger dr Aart G. Broek);  op vrijdag 15 maart 2024 over Boeli van Leeuwen – Wie denk je dat ik ben? (gastcollege door redacteur Klaas de Groot); op vrijdag 19 april 2024 over  Edgar Cairo – Kollektieve schuld (gastcollege door Thalia Ostendorf MA). Wie graag de reeks of enkele colleges bijwoont kan zich per mail aanmelden: M.H.G.vanKempen@uva.nl . Het vooraf gelezen hebben van de te behandelen tekst is voorwaarde om het college te kunnen bijwonen. Auteurs aan wie de overige colleges worden gewijd zijn: Roline Redmond, Cola Debrot, J. van de Walle, Frank Martinus Arion, Ellen Ombre, Anil Ramdas, F. Springer en Chris Polanen m.m.v. onder anderen dr Karin Amatmoekrim, Mineke de Vries, dr Gábor Pusztai, prof.dr  Bert Paasman,

Klik hier voor het college-overzicht
Meer over Medardo de Marchena op deze site
Meer over Boeli van Leeuwen op deze site
Meer over Edgar Cairo op deze site

«Openhartig, zonder omwegen. Eric Schneider ontdeed zich in dit mooie boekje van alle tooi.» – Mario Molegraaf

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider in Den Haag Centraal, 2 juni 2022:
(…) Heel de bundel is in het zicht van het einde geschreven. En met de dood voor ogen biedt hij tegelijk uitzicht op zijn leven. Eric Schneider (1934-2022) was uiteraard in de eerste plaats toneelspeler. Maar hij maakte ook tekeningen (in deze bundel zijn daarvan fraaie voorbeelden te zien), publiceerde proza en schreef poëzie. Een van zijn broers, bekend geworden onder de schrijversnaam F. Springer, begon zijn literaire loopbaan met gedichten. Zelf eindigde hij zijn carrière dus met een dichtbundel (…) vooral vol van zijn eigen persoon. Openhartig, zonder omwegen. Daarvoor was geen tijd meer en was het de tijd niet meer, vlak voor zijn dood. (…) Hij neemt afscheid. Afscheid van zijn jaren als toneelspeler, waaraan hij een aantal gedichten wijdt. Afscheid van zijn familie, er is een gedicht over zijn moeder die zingt in een Japans interneringskamp op Java. Maar misschien vooral afscheid van alle rollen, de rollen die hij in de schouwburg speelde en ook de rollen op het toneel van zijn eigen leven. (…) Eric Schneider ontdeed zich in dit mooie boekje van alle tooi. (…)
Lees hier de recensie ‘Alleen nog in mijzelf wonen’
Meer over Eric Schneider op deze site

Jaap Goedgebuure – Door de jaren heen lezen. Essays

VoorplatGoedegebuure-75Jaap Goedegebuure
Door de jaren heen lezen

biografische notities van literaire auteurs
met een Personenregister van ca. 400 namen
omslagafbeelding Andrei Roiter
vormgeving Els Kort
gebrocheerd in omslag met flappen,
170 blz., geïllustreerd, € 19,50
ISBN 978-94-93214-64-4 NUR 321, 620
eerste uitgave maart 2022

Voor de fervente lezer is een boekenkast veel meer dan een hoeveelheid bedrukt papier. Aan een gelezen boek zitten altijd herinneringen vast, mooi en minder mooi, niet zelden ook pijnlijk. Waar was je toen je dat ene boek las? Wie was je? Wat deed het met je? Heeft het je leven veranderd, je denken een andere kant uitgestuurd, je blik verlegd of verruimd?

In Door de jaren heen lezen gaat Jaap Goedegebuure in 101 stukjes na hoe herinneringen aan boeken en aan de schrijvers van die boeken – Gerard Reve, Harry Mulisch, Doeschka Meijsing, Boudewijn Büch, Rogi Wieg, F. Springer en vele anderen – betekenisvolle momenten in zijn bestaan markeren. Ze vormen even zovele stippen op de routekaart van een reis door de jaren heen.

Jaap Goedegebuure (1947) doceerde letterkunde aan de universiteiten van Leiden, West-Berlijn, Tilburg en Nijmegen. Hij publiceerde boeken over onder meer H. Marsman, Jeroen Brouwers, Frans Kellendonk, het fin de siècle, literatuur en religie, en poëzie en mystiek. Sinds 1975 recenseert hij voor tal van kranten en tijdschriften.
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site

«Op hoge leeftijd onthult hij zich als poëet.» – Pauline Kruithof

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider in Friesch Dagblad, 22 september 2021:
Eric Schneider (1934) (…) werd geboren in Batavia, maar kam naar Nederland en verwierf bekendheid als toneelspeler, regisseur en schrijver (…) Op hoge leeftijd onthult hij zich als poëet. (…) Schneider verhaalt van de onrust en strijd die over de toenmalige Nederlandse kolonie valt. (…) Hij blijft weg van (…) gevoelige politiek (…) en focust op ogenschijnlijk onbeduidende persoonlijke ervaringen. Die weten de sfeer waarin hij opgroeide, die hem vormde, extra scherp neer te zetten. (…) De dichter koppelt zijn eigen wederwaardigheden aan de lotgevallen van mythische en dramatische figuren. (…) De thema’s worden naar een universeel niveau getild en de vertelsels krijgen een extra plot. (…) De dichter komt tot de conclusie dat opgroeien een illusie is, terwijl het steeds minder duidelijk is wat het betekent iemands kind te zijn. Wie waren zijn ouders precies. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt.» – Hettie Marzak

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider op Meander Magazine, 10 september 2021:
(…) De gedichten laten zich op het oog al gauw onderbrengen in drie thema’s: de gedichten die handelen over karakters uit toneelstukken die al dan niet door Schneider zelf vertolkt zijn, (…) vervolgens gedichten die gaan over zijn familie en zijn verleden en de gedichten die spelen in de tegenwoordige tijd. In de gedichten die de titel dragen van een toneelpersonage geeft Schneider de invulling van die rol weer zoals hij die ziet, maar ook kan de rol of de mythologische figuur aanleiding zijn tot uitdrukking van een gevoel dat niet rechtstreeks met de mythe te maken hoeft te hebben. Eurydike I (…) heeft een ritme dat de lezer mee stuwt met de stroom, die in korte zinnen steeds sterker wordt opgezweept om te eindigen in de climax en dan uit te vloeien in langere regels, waarin rust en stilte eindelijk drijven zonder doel. Ademen, hijgen, stil worden. Het rijm dat gehanteerd wordt, is onnadrukkelijk, onvolkomen en functioneel. (…) De gedichten over de toneelkarakters komen samen in het gedicht ‘Eindspel’. Dit gedicht vormt de overgang van het toneel en de diverse rollen naar de gedichten over de biografische werkelijkheid en het verleden van de dichter. De dichter heeft zijn hart binnenstebuiten gekeerd en zichzelf daarbij niet gespaard. Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt. De maskers van het toneel zijn afgerukt en het naakte gezicht van de dichter kijkt ons aan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Opmerkelijk debuut van 87-jarige.» – Ko van Geemert

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider in Argus (nr. 106), 6 juli 2021:
Eric Schneider tekent, schrijft, schildert en is de broer van Carel Jan (ofwel de auteur F. Springer), maar heeft zijn bekendheid toch voornamelijk te danken aan zijn toneelspel. (…) Eric Schneider (1934) wordt, net als zijn oudere broer Carel Jan, in Batavia geboren. Tijdens de Japanse bezetting komen moeder en kinderen in een interneringskamp terecht. Vader, leraar Duits, wordt tewerkgesteld aan de Birmaspoorlijn; zijn herinneringen, ‘In de hel van Birma’, zijn bezorgd door de jongste van de drie broers: Hans Schneider (Bandoeng, 1939). Eric Schneider stelt zijn herinneringen te boek in ‘Een tropische herinnering’. In de documentaire ‘De oorlog van Eric Schneider’ uit 2015 gaan zijn zonen, Olivier (1981) en Beau (1988), naar Indonesië, op zoek naar plekken uit hun vaders jeugd. Het stuk waarmee Schneider afscheid van het toneel neemt, is zijn zelf geschreven aandeel in ‘De Indië Monologen’. Kortom, Indië is nooit ver weg. En dat is ook het geval in zijn poëziedebuut dat dit jaar verscheen: ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Indringende en klassiek getoonzette poëzie.» – André Oyen

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider op Ansiel, 29 juni 2021:
Eric Schneider is in 1934 geboren, in Batavia, de hoofdstad van het toenmalige Nederlands-Indië . (…) In openhartige gedichten en intieme portretten geeft Schneider vorm aan een trauma dat hij met vele andere individuen van zijn generatie, en hun families, deelt. Er is een moeder die in een Japans interneringskamp op Java een lied zingt voor haar zoon (zoals Ophelia na de dood van Polonius in haar onstelpbare verdriet onbegrijpelijke liedjes zong). (…) ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ is een bundel indringende en klassiek getoonzette poëzie, die de vinger voorzichtig drukt op een wond die nog schrijnt. Eric Schneider schrijft al bijna zijn hele leven poëzie, maar met Waar weg weg is en stilte stiller nog is voor het eerst een aantal van zijn gedichten verzameld in een bundel. (…)
Klik hier voor het bericht op Ansiel
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

Eric Schneider Dichter van de Dag op Laurens Jz. Coster

VoorplatWEG-75Uit ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’van Eric Schneider op Laurens Jz. Coster, 25 juni 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 25ste juni Eric Schneider (1934) van wie zojuist bij Uitgeverij In de Knipscheer ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ verscheen, de debuutbundel van acteur Eric Schneider (broer van F. Springer en waarschijnlijk de oudste debutant (86) ooit). De gekozen gedichten zijn ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Empathie
In iedere rol zit wel een sleutelwoord
waarin de ziel van die ander schuilt
waarmee je je eigen ziel verruilt
zodat je nog alleen die ander hoort
• •
Drie zusters
Wersten besneeuwde grond
kraken onder hoef en laars
Altijd valt te vroeg de avond
en dan lacht men om iets naars
Dokters blijven altijd slapen
Meisjes vingeren de namen
van verzonnen knapen
in de koude condens op ramen
Als vroeg rimpels in hun huid
trekken druppels diepe sporen
in elk zwijgen is het geluid
van marsmuziek te horen

Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

Eric Schneider – Waar weg weg is en stilte stiller nog. Gedichten

VoorplatWEG-75Eric Schneider
Waar weg weg is en stilte stiller nog

gedichten
Nederland, Nederlands-Indië
12 (omslag)tekeningen Eric Schneider
gebrocheerd in omslag met flappen,
geïll. in vierkleuren, 52 blz., € 17,50
ISBN 978-94-93214-28-6
eerste uitgave juni 2021

Eric Schneider is in 1934 geboren, in Batavia, de hoofdstad van het toenmalige Nederlands-Indië. Hij is een toneelspeler, regisseur, schrijver en tekenaar. Met deze achtergrond is het niet verwonderlijk dat in zijn dichtbundel, Waar weg weg is en stilte stiller nog, een stoet mythologische en tragische figuren en personages voorbijtrekt: Hippolytos en Phaedra, Eurydike, Hamlet en Ophelia.

Maar niet alleen krijgt de thematiek gestalte in deze dramatis personae van de grote toneelschrijvers, ook in de particuliere geschiedenis van de auteur. In openhartige gedichten en intieme portretten geeft Schneider vorm aan een trauma dat hij met vele andere individuen van zijn generatie, en hun families, deelt. Er is een moeder die in een Japans interneringskamp op Java een lied zingt voor haar zoon (zoals Ophelia na de dood van Polonius in haar onstelpbare verdriet onbegrijpelijke liedjes zong). Een moeder met ‘een betonnen vrolijkheid’, maar daarachter ‘de angst dat de muziek eens stopt’. En wat dan? Er is een façade, en een achterliggende traumatische episode – ‘wat verderop spelen mijn ouders geluk’. En zíjn de ouders eigenlijk wel degenen voor wie zij zich uitgeven? Wie zijn zijn ouders in wezen? Wat gaat er achter hun gezichten schuil? En wat als de muziek stopt?
Waar weg weg is en stilte stiller nog is een bundel indringende en klassiek getoonzette poëzie, die de vinger voorzichtig drukt op een wond die nog schrijnt.

Eric Schneider schrijft al bijna zijn hele leven poëzie, maar met Waar weg weg is en stilte stiller nog is voor het eerst een aantal van zijn gedichten verzameld in een bundel. Hij is de broer van schrijver F. Springer (1932-2011). De omslagillustratie en de pentekeningen in het binnenwerk van deze bundel zijn van de hand van de auteur.

Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ruys volgt een werkwijze die betrekkelijk uniek is voor een schrijversbiografie.» – Kester Freriks

Over ‘Alles is voor even’ over Aya Zikken van Kees Ruys in NRC Handelsblad, 29 maart 2013:
In de biografie ‘Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ geeft Kees Ruys een gedetailleerde weergave van Aya Zikkens
literaire werk en de veelal autobiografische bronnen waaruit het is ontstaan. (…) ‘Alles is voor even’ is een boeiende biografie, soms zelfs meeslepend in de passages waarin Aya Zikken vecht voor erkenning en vecht voor haar schrijverschap.

Lees hierhier de recensie

Meer over de biografie over Aya Zikken