«Boek met wandeltocht door onbekend Haarlems verleden.» – Maurice Blaauw


Over ‘Haarlemmers en de slavernij’ van Ineke Mok en Dineke Stam op Haarlem 105, 30 juni 2023:
Dineke Stam en Ineke Mok deden tien jaar lang onderzoek naar de slavernij in Haarlem. De verhalen schreven ze op in het interactieve boek Haarlemmers en de slavernij. In het boek is een kaart toegevoegd met huizen in Haarlem die verbonden zijn aan het slavernijverleden. “Je kan met de kaart door de stad lopen en lezen welke verhalen achter deze huizen kleven”, vertelt Mok. Naast de Haarlemse verhalen zijn er ook verhalen uit Bloemendaal en Heemstede in het boek te vinden. “Aan de achterzijde van het boek zit een fietsroute die je langs de buitenhuizen brengt, zoals Hartekamp en paviljoen Welgelegen”, vertelt Mok. Ondanks dat er veel sporen van slavernij in de stad zijn, had Haarlem vroeger geen kantoor van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) of de West-Indische Compagnie (WIC) in de stad. In de tien jaar hebben de auteurs vele archieven afgestruind. “Er staan soms best heftige dingen in de archieven”, meldt Mok. Toch vindt ze het raar dat ze vaak de eerste is die ze leest. “Ik hoop mensen te inspireren om eens te kijken of ze thuis nog wat hebben liggen wat ze kunnen doorlezen.”
Lees hier de aankondiging
Meer over ‘Haarlemmers en de slavernij’
Meer over slavernij in andere boeken van Uitgeverij In de Knipscheer

«Maakt zichtbaar wat er daadwerkelijk gebeurde. Door namen te noemen.» – Geerlof de Mooi

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Over ‘Haarlemmers en de slavernij’ van Ineke Mok en Dineke Stam in Haarlems Dagblad, 20 mei 2023:
Haarlem draagt de sporen van slavernij. Dat blijkt uit het nieuwe boek van Ineke Mok en Dineke Stam. Ze willen het heersende perspectief op de geschiedenis, eurocentrisch als die is, doorbreken. Hoe? Door zichtbaar te maken wat er daadwerkelijk gebeurde. Door namen te noemen. En door de link met het heden te leggen. (…) Dineke Stam en Ineke Mok schreven er een boek over. Ze keken naar testamenten en kerkregisters. Ook spraken ze met nazaten van tot slaafgemaakten. (…) Ineke Mok: “Op de plantage St. Maria kwamen de tot slaafgemaakten in opstand. Zij waren vanaf het slavenfort Elmina naar Curaçao gebracht in opdracht van een Haarlemmer. Ze werden opgepakt. Tien mensen zijn gruwelijk geëxecuteerd. Wij noemen niet alleen de opstand. Wij noemen die namen. We brengen een eerbetoon aan het verzet.” (…) Dineke Stam: “We zeggen niet alleen: kijk, deze mensen zijn er rijk van geworden. We laten ook de mensen zien die er arm van zijn geworden. Die alles zijn verloren.” (…) “Racisme is een wit probleem. Zwarte mensen worden benadeeld, maar wij zijn degenen die moeten veranderen. Niet zij.” (…) Ineke Mok: “Er komt steeds meer kennis naar boven. Ook in andere steden. Amsterdam, Den Haag, Utrecht. Hier werd de slavenhandel georganiseerd, hier werden de winsten behaald. Dat verhaal moet verteld worden.” (…)
Lees hier het artikel/interview
Meer over ‘Haarlemmers en de slavernij’
Meer over slavernij in andere boeken van Uitgeverij In de Knipscheer

«Haarlem verdiende flink aan die verfoeide slavernij.» – Jaap Timmers

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Over tentoonstelling ‘Haarlemmers en de slavernij’ in Frans Hals Museum in Haarlems Dagblad, 5 mei 2023:
(…) Twaalf tot vijftien werken uit de Haarlemse collectie van het Frans Halsmuseum worden in juli en augustus getoond in het kader van de herdenking van het slavernijverleden in de Haarlemse gemeenschap. Veel gefortuneerde Haarlemmers verdienden hun geld aan slavernij, en zij staken dat in onder meer kunst en gebouwen. De herdenking, waarvan de voorbereidingen een jaar geleden begonnen, is op touw gezet door het Frans Hals Museum en de Stichting Keti Koti Haarlem. Het evenement schenkt aandacht aan de Haarlemse rol in de slavernijgeschiedenis. Burgemeester Jos Wienen zal namens de gemeente aanwezig zijn bij de herdenking. De voordvoerder: “We worden door de samenwerking met Keti Koti Haarlem en onderzoekers Ineke Mok en Dineke Stam, die binnenkort een lijvig boek over het slavernijverleden van Haarlem publiceren, veel bewuster van het slavernijverleden.” De tentoongestelde en aan slavernij gelinkte objecten zijn schilderijen en gebruiksvoorwerpen zoals zilverwerk. „Wij vinden het als museum belangrijk om stil te staan bij het slavernijverleden”, aldus een woordvoerder van het Frans Hals Museum. „Als stad zijn we nauw verbonden met de slavernij. Veel opdrachtgevers van kunstwerken of rijke Haarlemmers op portretten verdienden hun geld direct of indirect aan slavernij. Vaak door functies of investeringen in de West-Indische Compagnie (WIC) of de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC).”
Lees HDVerfoeide slavernijhier het artikel [ = pdf van krantpagina ]
Meer over ‘Haarlemmers en de slavernij’
Meer over slavernij in andere boeken van Uitgeverij In de Knipscheer

«Een indrukwekkend, meeslepend relaas.» – Ed Bausch

Opmaak 1Over ‘Red mij niet’ van Meine Fernhout in Bergens Nieuwsblad, 13 juni 2022:
(…) “Mijn leven lang ben ik spaarzaam omgegaan met wat er gebeurde met mijn twaalf jaar jongere broer. Nu ik het zo heb opgeschreven, geromantiseerd, is het beter te plaatsen, is het als het ware van werkelijkheid naar fictie gegaan. (…) Ik moest als jongeman het lichaam van mijn broer identificeren, dat was aan komen drijven tussen de pieren van IJmuiden. Hij had het een keer gezegd, tegen mij als kleine jongen: ‘Je moet niet verbaasd zijn als ik er op een dag niet ben.’ (…) Woede, verbazing, onbegrip, verwondering. Al die jaren heb ik dat allemaal om beurten bij me gedragen in een voortdurende carrousel van gevoelens over de gebeurtenissen van toen. Door mezelf als een verzonnen persoon in de situatie met de andere verzonnen persoon in het boek te plaatsen ben ik het gaan begrijpen.’ (…) Meine Fernhout werd, nog in HBS-tijd, gitarist in de roemruchte Bintangs. Hij studeerde sociale wetenschappen, werd journalist, docent, hoofd educatie bij het Frans Hals Museum en uiteindelijk directeur van de Academie voor Beeldende Vorming, nu de Breitner Academie. (…)
Lees hier het interview
Meer over ‘Red mij niet’
Meer over Meine Fernhout bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een vermakelijk verhaal over een interessant onderwerp.» – Arjen van Meijgaard

Opmaak 1Over ‘Jongen met rood vest’ van Hein van der Hoeven op Extaze, 24 april 2018:
(…) Van der Hoeven heeft ervoor gekozen het verhaal te vertellen vanuit Heleen, een vrouw op leeftijd. Het is weliswaar niet vanuit het ik-perspectief, maar de lezer krijgt alleen haar gedachten en ideeën mee. Dat is een interessante invalshoek, zij staat immers min of meer aan de zijlijn. (…) De spanning in het verhaal zit hem vooral in het feit dat de lezer meegevoerd wordt in de twijfels over het wel of niet aangaan van een procedure om het schilderij terug te vorderen en of die procedure überhaupt een kans zou maken. Daar doorheen lopen de fricties tussen Bob en Heleen, de herinneringen aan het verleden en de lijntjes die uitgezet worden en waar de lezer op moet wachten om te zien hoe ze aflopen. Soms ontrolt zo’n lijntje zich iets te voor de hand liggend of toevallig. Maar zeker naar het einde toe is er een onverwachte wending die mooi past bij het verhaal. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Jongen met rood vest’
Meer over Hein van der Hoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer