«Zeer doordacht boek, dat na zeer veel research werd geschreven.» – André Oyen

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas op Ansiel, 14 april 2021:
(…) Vormen van slavernij komen nog steeds op verscheidene plekken in de wereld voor. Volgens de Global Slavery Index van de Walk Free Foundation bedroeg het aantal mensen dat gebukt ging onder moderne slavernij in 2016 meer dan 40 miljoen. Het is met deze wetenschap dat Fred de Haas aan zijn boek ‘Servus’ begon. (…) De auteur hoopt dat er leraren zijn die, misschien naar aanleiding van deze vertelling, de kinderen te leren dat ze kritisch moeten zijn wanneer ze geconfronteerd worden met zogenaamde helden die eigenlijk misdadigers waren. (…) ‘Servus’, is een zeer doordacht boek, dat na zeer veel research werd geschreven, om de mens anno 2021 met de neus op de gruwelijke feiten uit de geschiedenis te drukken.
Lees hier het signalement
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«Geslaagde poging het fenomeen slavernij in een juiste historische context te zetten.» – Eric de Brabander

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas in Antilliaans Dagblad, 10 april 2021:
(…) Met het boek heeft Fred de Haas een geslaagde poging gedaan het fenomeen slavernij in een juiste, niet door emoties verwrongen historische context de zetten. (…) Hij heeft met dit boek een blauwdruk geschreven voor hoe in de toekomst onderwijs gegeven dient te worden over dit pijnlijke stukje vaderlandse geschiedenis. Want dat het droevig gesteld is met de kennis over dit onderwerp is duidelijk. Het boek hoort in Nederland in elke schooltas thuis. En bij ons op Curaçao ook. (…) ‘Servus’ lijkt mij niet bedoeld als aanklacht, maar wel als een waarschuwing hoe het denken over andere volkeren en gemeenschappen maar al te gemakkelijk, uit economische motieven of valse zelfbescherming van de eigen ‘hoogstaande’ moraliteit, een akelig randje kan krijgen. ‘Servus’ laat ook zien hoe Nederlandse volkshelden in de ogen van anderen misdadigers kunnen zijn. (…)
Lees hier of hier het artikel
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«Olga Orman (1943-2021) laat meer achter dan een schim: de blijvende bekoring van haar poëzie.» – Fred de Haas

IMG_1954 Antilliaans boekenfeest 2015 1080p crop foto André Homan

In Memoriam Olga Orman door Fred de Haas in Antilliaans Dagblad, 9 maart 2021:
(…) Olga Orman was werkzaam in het onderwijs, eerst op Curaçao en vervolgens in Nederland in de meest multiculturele omgeving die men zich bedenken kan: de Amsterdamse Bijlmer. Hoe langer hoe meer drong het tot haar door dat kinderen zich verstikt konden voelen op school vanwege het feit dat ze zich moesten uitdrukken in een taal, het Nederlands, die niet de hunne was. (…) Dat verklaart waarom zij zich haar leven lang heeft ingezet voor het opheffen van deze geestelijke taalblessure door het ontwikkelen van lesmateriaal dat geschikt was om de schoolkinderen meer zelfvertrouwen te geven. In dit verband zou zij ook haar moedertaal, het Papiaments, blijvend gaan koesteren, niet in de laatste plaats hiertoe geïnspireerd door een van de eerste verdedigers van het gebruik van de moedertaal, de Curaçaose dichter Luis Daal. Olga Orman schreef prachtige, toegankelijke poëzie waarin zij altijd spreekt van hart tot hart. (…) Wie kennis wil nemen van haar poëzie kan genieten van de tweetalige bundel gedichten die zij in 2015 publiceerde bij Uitgeverij In de Knipscheer: ‘Cas di Biento / Doorwaaiwoning’ : “(…) Ik laat niets achter / dan mijn schim, / herinnering, wat geuren: / Een doorwaaiwoning met twee deuren.” (…)
Lees hier het I.M. op Caraïbisch Uitzicht
Meer over Olga Orman op deze site
Meer over Fred de Haas op deze site

I.M. Olga Orman

Olga Orman[Portret door fotograaf Nicolaas Porter met dank aan de Werkgroep Caraïbische Letteren.]

Op 7 maart 2021 is in Amsterdam de op Aruba geboren pedagoge en schrijfster Olga Orman (1943) op 77-jarige leeftijd overleden. Ze was lang actief in het onderwijs, zowel op Aruba en Curaçao als in Nederland op dat gebied publiceerde ze tal van boeken. Vanaf begin jaren tachtig publiceerde zij ook regelmatig gedichten in het Papiaments in tal van bloemlezingen en tijdschriften. Bij In de Knipscheer manifesteerde zij zich als dichter in 2011 in de door Fred de Haas samengestelde bloemlezing Wie ik ben / Ta ken mi ta op initiatief van de Antilliaanse schrijversgroep Simia Literario, van welke stichting zij ook jarenlang bestuurslid was. Pas in 2015 trad zij met een eigen bundel naar buiten: Cas di biento / Doorwaaiwoning, een door Fred de Haas in het Nederlands vertaalde bloemlezing uit haar verspreid gepubliceerde gedichten uit de periode 1981–2014 en ze oogstte daarmee lof en erkenning van onder anderen de Caribische literatuurkenner Wim Rutgers en de bekroonde Vlaamse dichter Stefaan van den Bremt. Het titelgedicht uit de bundel werd in 2018 door Klaas de Groot gebloemleesd in Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie.

Ik kies hier voor het slotgedicht:

Als een schelp

Ik lig
aan zee,
mijn mond halfopen,
voel hoe golfjes langs mijn lichaam lopen:
heen en weer, weer heen en weer,
ik wentel, kantel, draai en keer,
Ze kietelen me telkens weer.

Wat mij als uitgever vooral bij zal blijven is haar onvoorwaardelijke betrokkenheid bij de Antilliaanse letteren én bij deze uitgeverij: vanaf 2011 was zij trouw bezoeker van onze jaarlijkse Caraïbische boekpresentaties in Podium Mozaïek (waar zij in 2015 een van de optredende podiumgasten was) – en dat was negen jaar lang een weerzien dat telkens hartverwarmend was.

franc knipscheer, Haarlem

Meer over Olga Orman bij Uitgeverij In de Knipscheer

Fred de Haas * Servus. Macht, slavernij, uitsluiting en verzet.

VoorplatServus-75Fred de Haas
Servus
Macht, slavernij, uitsluiting en verzet

(koloniale) geschiedenis
gebrocheerd in omslag met flappen,
216 blz. geïllustreerd, € 19,50
ISBN 978-94-93214-16-3 NUR 680, 695
eerste uitgave maart 2021

Servus vertelt in vogelvlucht een verhaal van macht en onderdrukking. Zonder te zoeken naar sensatie en met een focus op Europa en het Caribische gebied. Een vertelling die, getrouw, de werkelijkheid weerspiegelt. Zolang er mensen zullen zijn, zolang zal ook vernedering bestaan. Uitingen hiervan zijn pijnlijk, soms vernietigend. Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij. Sinds onheuglijke tijden zijn er mensen geroofd van huis en haard, verkocht, gedeporteerd naar landen om daar tot het einde van hun dagen onder dwang te werken. Door Servus zal de lezer een glimp ontwaren van een geschiedenis van knechting en vrijheid die zich tot nu toe in het ‘beschaafde’ Europa, het Caribisch gebied en de rest van de wereld nog steeds aan het voltrekken is. Het is een vertelling uit een lang, beangstigend verhaal van koloniale en postkoloniale overheersing.

Servus is een aanklacht, een oproep tot niet aflatende waakzaamheid. De auteur hoopt dat er veel scholen zullen zijn die, mede naar aanleiding van deze vertelling, hun leerlingen willen laten zien hoe betwistbaar mensen in bepaalde omstandigheden kunnen denken en handelen. En dat bejubelde helden en/of aanvaarde rolmodellen niet alleen maar ‘helden’ zijn, maar soms ook misdadigers.

Fred de Haas (Utrecht, 1938) studeerde cum laude af aan de Rijksuniversiteit te Utrecht in de Franse, Spaanse en Portugese taal- en letterkunde. Hij werkte als leraar Frans en Spaans in het middelbaar onderwijs en gaf o.a. les aan het Radulphus College in Willemstad-Curaçao. Als literair vertaler vertaalde hij uit het Papiaments werk van Antilliaanse dichters als Luis Daal, Pierre Lauffer, Elis Juliana, Henry Habibe, Frida Domacassé, Lucille Berry-Haseth, Olga Orman, Quito Nicolaas en Joseph Sickman Corsen. Uit het Frans vertaalde hij werk van een twintigtal Caraïbische dichters en schrijvers, alsmede, uit het Spaans, werk van Zuid-Amerikaanse dichters als Jorge Luis Borges en Pablo Neruda. Ook vertaalt hij uit het Russisch. Met grote regelmaat schrijft hij artikelen over taal en cultuur van de Antillen. Daarnaast was hij leider, zanger en gitarist bij het Latijns-Amerikaans ensemble Alma Latina.

Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij in de Knipscheer
Meer over slavernij in het fonds van Uitgeverij In de Knipscheer

In Memoriam MM

MMuitsnedeFred de Haas herdenkt Margarita Molina op Caraïbisch Uitzicht en in Antilliaans Dagblad, 1 en 2 december 2020:
(…) Op 23 november 2020 stond ook de tijd stil voor MM, voor ‘Margarita Molina’, het pseudoniem dat zij gebruikte voor haar zo Nederlandse naam: Henna Mulders. Margarita Molina was de naam waaronder zij haar schitterende boek ‘Schaduwvrouw’ (…) waarin zij, eerlijk en onverbloemd, haar intens beleefde bestaan heeft beschreven. In haar boek vertelt zij over haar liefde voor Curaçao en over de innige vriendschap met een van de grootste kunstenaars van het eiland, Elis Juliana, een vriendschap die in het teken stond van schrijnend verlangen en pijn van steeds terugkerend afscheid. (…) Wie haar boek leest kan ook genieten van haar beschrijvingen van de jaren ’60 en ’70 in Nederland, een tijd waarin alles kon en niets te gek was. Maar Curaçao en haar bevolking hadden haar hart gestolen. Zij bewonderde de manier waarop Elis Juliana in het leven stond en naar zijn volk keek. (…) In het Voorwoord van de door haar bezorgde bundel Nederlandse gedichten van Elis Juliana ‘Blijf nog wat’ schrijft ze nog steeds bewonderend: ‘Alles wat hij deed was doordacht, lach en kritiek wisselden elkaar af en gingen vaak samen. Hij spaarde zijn landgenoten niet, maar was nooit grof of hard in zijn uitspraken’. Een week voor zijn dood in 2013 schreef Elis Juliana nog een laatste bericht naar Henna in Nederland: ‘Dushi, ik leef naar de dag dat wij ons laatste hoofdstuk samen zullen ondertekenen om dan als één druppel in de kosmos te verdampen’. Henna heeft hun laatste hoofdstuk ondertekend op 23 november 2020. (…)
Lees hier het IM van Fred de Haas
Meer over Margarita Molina bij Uitgeverij In de Knipscheer

Quito Nicolaas digitale gast op drie internationale festivals

Quito NicolaasDichter, schrijver en essayist Quito Nicolaas is in september uitgenodigd deel te nemen aan het Internationale Literatuurfestival in Berlijn, aan het Festival Medellin in Colombia (26 september) en het Festival San Cristobal in Mexico. Vanwege corona bestaan de optredens (voordracht en/of lezing) uit speciaal voor de festivals gemaakte video-opnamen. Van Quito Nicolaas (San Nicolas, Aruba, 1955) verscheen in 2015 bij Uitgeverij In de Knipscheer de tweetalige (Papiaments-Nederlands) bundel ‘Cucuisa cabisha / Als de aloë sluimert’, bezorgd door Fred de Haas en in juli 2019 de bundel ‘Argus’ uit (Engels /Nederlands), ingeleid door Sara Florian.
Klik hier voor de flyer van festival Berlijn
Klik hier voor de flyer van festival Medellin
Meer over Quito Nicolaas bij Uitgeverij In de Knipscheer

Caribische eyeopeners in Podium Mozaïek

eyeCaribische eyeopeners in Podium Mozaïek op 18 oktober 2020:
Uitgeverij In de Knipscheer, de kleurrijkste uitgever van Nederland, nodigt u uit Caribische eyeopeners, een spannende presentatie van de nieuwe boeken uit het Caribisch Gebied, op zondag 18 oktober 2020 in Theater Podium Mozaïek in Amsterdam. Het is voor het 10de achtereenvolgende jaar dat de uitgeverij op deze wijze aandacht vraagt voor de literatuur uit de voormalige Nederlandse koloniën, inclusief voormalig Nederlands-Indië. Met presentaties, lezingen, voordrachten, muziek en film. In de loop van de maanden augustus en september is hieronder het programma regelmatig nader ingevuld met de nieuwe titels van 2020 en optredende auteurs.

Ronny Lobo met De bouwval, Clyde Lo–A-Njoe met Het dossier van de drakendoder, Henna Goudzand-Nahar met De geur van bruine bonen, Diana Tjin met De catalograaf, Saya Yasmine Amores met Het verdriet van de fluit, Sakoentela Hoebba met Een schoolvakantie, Henry Toré met De eed, Michiel van Kempen met Het eiland en andere gedichten, Carla van Leeuwen met Because en andere gedichten (bezorgd door Klaas de Groot), Fred de Haas met Servus. Macht, slavernij, uitsluiting en verzet.

Noteer de datum in uw agenda.
Kaarten online. € 10,00 incl. pauzedrankje*
Geen kaartverkoop aan de zaal, ook niet op 18 oktober.
* Reserveer snel. Het aantal toegangskaarten is i.v.m. coronarichtlijnen beperkt.
Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191, 1055 DT Amsterdam. Klik: Route & bereikbaarheid. Op zondag in de omgeving vrij parkeren.
Zondag 18 oktober 2020, foyer open 13.30 uur; zaal open 14.15 uur, programma 14.30 tot 17.00 uur. Na afloop boekenverkoop en signeren in de zaal; niet in de foyer.
Podium Mozaïek: 020-580 0381 [++ 3120 580 0381]
*Alleen als het digitaal bestellen van kaarten bij het theater niet lukt, mag u de kaarten ook bestellen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over de vorige edities in Podium Mozaïek

Aart G. Broek over de eerste Papiamentstalige dagkalender van Elis Juliana

E-Juliana-03copyOver ‘Awe t’awe: het is me ’t dagje wel!’ van Elis Juliana in op Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 20 januari 2020:
Op 29 september 1998 ging Elis Juliana een overeenkomst aan voor de uitgave van Awe t’awe: het is me ‘t dagje wel! Hij tekende voor de eerste Papiamentstalige dagkalender. Het werd een overrompelend succes. Vijftienhonderd exemplaren werden er in enkele weken tijds verkocht op Curaçao (met een bevolking van hooguit honderdvijftig duizend mensen). Vlak na Elis’ verjaardag, op 8 augustus, kreeg ik deze uitdaging als uitgever/redacteur – toentertijd woonachtig op het eiland – in de schoot geworpen. Een herinnering aan de op zijn geboorte-eiland Curaçao populaire auteur van gedichten en verhalen én beeldend kunstenaar, die in 2013 overleed. ‘Mijn volk leest niet,’ verzuchtte Elis Juliana en hij schreef verder. ‘Mijn volk leest niet, weet je. Maar het is wel dol op praten. Het houdt van filosoferen. Leg ze een gedachte voor en ze kunnen er uitgebreid over nadenken en met elkaar de voors en tegens afwegen. Daar zijn mijn haiku’s voor. Kleine gedichtjes. Drie regeltjes. Een vast aantal lettergrepen per regel. Antilliaanse haiku’s. Haiku’s met een heel lichte moraal. Even over nadenken. Even bij stilstaan. Een duwtje in de rug. Een handreiking. Een luchtige vingerwijzing.’ (…)
Lees verder in ‘Geluk kwispelt maar heel even zijn stompe staart’ op Columns+
Of klik hier
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zeer de moeite waard.» – Ko van Geemert

Opmaak 1Over ‘Blijf nog wat. Liefdespoëzie’ van Elis Juliana bezorgd door Margarita Molina voor NBD / Biblion, 21 november 2019:
Elis Juliana (1927-2013) was een bekend en gelauwerd Curaçaos tekenaar, antropoloog, dichter, veelal schrijvend in het Papiaments. (…) In ‘Blijf nog wat’ staan 25 liefdesgedichten voor de Nederlandse journaliste en lerares Margarita Molina, met wie hij in 1963 een verhouding begon die tot zijn dood duurde. Molina publiceerde er in 2016 de roman ‘Schaduwvrouw’ over. De bundel opent met een droevig gedicht van haar: ‘koud is mijn lichaam / om nooit meer / warm te worden’. De toegankelijke gedichten van Juliana zijn in tweeën gesplitst, allereerst uit de periode 1963-1992: ‘Ga niet / nog niet weg / blijf nog wat’, vervolgens uit 2004-2013: ‘dushi, ik leef naar de dag / dat wij ons laatste hoofdstuk / samen zullen ondertekenen / om dan als één druppel / in de kosmos te verdampen’. De (…) bundel bevat nog een voorwoord van vertaler Fred de Haas, een verantwoording van Margarita Molina en een aantal karakteristieke tekeningen van Elis Juliana. Zeer de moeite waard.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Blijf nog wat’
Meer over ‘Schaduwvrouw’
Meer over Elis Juliana op deze site
Meer over Margarita Molina op deze site