Tag: Friese letteren

Lex Paleaux – Winterwater. Roman

VoorplatWinterwater-75Lex Paleaux
Winterwater
roman
Nederland
genaaid gebrocheerd in omslag met flappen,
titel voorplat in blindpreeg, 224 blz.
€ 19,50
ISBN 978 90 6265 792 6 NUR 301
Eerste druk februari 2020

Winterwater speelt zich af in het Friesland van de jaren tachtig en negentig. In dit fictieve drama op basis van feiten volgen we Lexje, een eigenzinnig kind dat vol verwondering kijkt naar de wereld om zich heen. Gedurende een korte wandeling, naar en door zijn huis, krijgen we inzage in de jeugdjaren van Lex. Hoogte- en dieptepunten volgen elkaar op om de lezer uiteindelijk naar het plaats delict te leiden.

«Zo voorzichtig mogelijk trok ik aan de plakrand van de envelop. Het scheurende geluid leek door mijn verstopplek heen te echoën. Ik durfde bijna niet te ademen en hoopte dat het openen van de envelop niet de aandacht van mijn moeder zou trekken; het laatste wat ik wilde was ‘aandacht’.»

«Een klap in je gezicht is net zoiets als twee treinen die frontaal op elkaar botsen. Het gaat ontzettend snel en de schade is enorm. De knokkels die het zachte weefsel van lippen raken maken ook veel stuk.»

»Na een hele week stof en lawaai bestond mijn kleine slaapkamer niet meer. Zoals ik tijdens de wiskundeles van meneer Wiersma met mijn gum verkeerde antwoorden uitwiste, zo was mijn slaapkamer weggegumd uit ons huis.»

«Behalve dat zijn stem al jaren voor zijn dood door mijn koptelefoon dreunde, kende ik niets van deze man. Behalve zijn stem, die van God verkregen, wonderschone stem waar er maar één van was. En die stem kreeg aids, ook van God.»

«Kom je na school bij mij thuis muziek luisteren? Ik heb een nieuwe cd van Bob Marley.’ Ik schudde mijn hoofd en vertelde hem dat ik niet kon. ‘Jammer, man.’ Hij werd door een klasgenoot geroepen en liep bij mij vandaan. ‘Lex, zie ik je zo nog?’ Ik knikte en hij stak zijn duim omhoog.»

Lex Paleaux (1977) is een Haarlemse schrijver van Friese komaf. Met het schrijven van scripts voor diverse tv-series, korte films en theater ontwikkelde hij een originele, visuele schrijfwijze. Paleaux neemt de lezer bij de hand en geeft hem in zijn ongekende stijl toegang tot de wereld in zijn hoofd. Winterwater is zijn romandebuut.

Meer over ‘Winterwater’
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer

«IJzig mooie verzen.» – Ton van ’t Hof

Opmaak 1Over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ van Edwin de Groot op Dingen & structuur, 29 juli 2018:
Ik heb de afgelopen dagen ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ van Edwin de Groot gelezen. (…) Mijn korte recensie over zijn eerder uit het Fries naar het Nederlands overgebrachte derde bundel eindigde destijds als volgt: ‘De Groots Nederlandstalige debuut is buiten Friesland vrijwel onopgemerkt gebleven. Wat maar één ding betekenen kan: zijn bundel is niet door recensenten gelezen, want anders zouden er loftrompetten zijn gestoken en hadden meer mensen van deze prachtige aardse poëzie kennis kunnen nemen. Edwin de Groot bezit de gave.’ Ook in ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ staan weer enkele ijzig mooie verzen en ook nu weer vormen natuur en vergankelijkheid de voornaamste thema’s. (…) Verwacht (…) een natuurmens die zichzelf en de wereld om hem heen in beproefde lyriek, en zo nu en dan op begaafde wijze, gestalte geeft. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’

«Mooie, inhoudelijke en krachtige poëzie.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ van Edwin de Groot op Ansiel, 17 juli 2018:
(…) ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ is het Nederlandstalige poëziedebuut van de Friese dichter Edwin de Groot. Het is mooie, inhoudelijke en krachtige poëzie. Persoonlijk vind ik deze bundel een hele warme ode aan Friesland, zijn bevolking en zijn taal. De dichter presenteert zich uitdrukkelijk als bewoner van Friesland, en in zijn taalgebruik zit een grote hang naar een dierbare identiteit. Ook al verwijst inhoudelijk veel naar Friesland, toch verkent de dichter ook andere oorden zoals de Ardennen, en de Alpe d’Huez. Zijn gedichten zijn mijmerend en filosofisch, en brengt ook een waardige hommage aan Emily Dickinson. De dichter neemt zijn lezer mee in een diversiteit van poëzie waar zowel het aardse als het bovenaardse in beeldspraken en stevige taal naar voren komt.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’

«Roept zonder mooischrijverij een wereld op van plattelandsleven.» – Wijnand Steemers

Opmaak 1Over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ van Edwin de Groot voor NBD / Biblion, 5 juli 2018:
(…) Poëziedebuut [van Friese dichter] in het Nederlands. Titelgedicht biedt een mise-en-scène van haven, polder en uitzicht op zee (zie de strandgrot op omslag). Zes afdelingen, waarvan de eerste een vierluik. De eeuwige terugkeer van leven en sterven van mens en dier in de natuur – met name het veenlandschap – eist continu thematische ruimte op, waartegen de ‘ongelovige’ dichter taal en herinneringen inzet en poëtisch bezweert: ‘openbaring mankeert’. Citaten uit werk van Lowry, Dante, Dickinson e.a. zijn met een YouTube video-link aangegeven. Roept zonder mooischrijverij een wereld op van plattelandsleven met baggeraars, turfstekers, vissers, kerkklokken, observaties van vogels, zelfs wielrennen (Huez). (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’

«Een authentiek geluid in beeldend Nederlands.» – Hans Franse

Opmaak 1Over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ van Edwin de Groot op Meander Magazine, 27 mei 2018:
(…) Ik vind het fascinerend om nu de eerste bundel in het Nederlands van een Friese dichter te recenseren. (…) Het betreft hier de bundel (…) ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’, naar het gelijknamige mystieke gedicht, waarin de dichter een zondag beschrijft langs een (Friese?) dijk, waarbij ‘de ziel wordt uitgelaten’ en een mantelmeeuw die is gevallen bij de vuilstort weer verteert en ‘alles wat zij bezit / wordt weer zee’. (…)
De dichter presenteert zich uitdrukkelijk als bewoner van Friesland, o.a. in het gedicht ‘Hoog op zolder’. Citaat: ‘ik gelijk het nuchtere land waar ik uit ontsproten ben’. In zijn woordkeus zit een grote authenticiteit, die verwijst naar het vlakke Friese land. Hij presenteert zich ook duidelijk als kwetsbare dichter, al of niet belaagd door analyserende critici. (…) Toch is de dichter geen enge provincialist, hij schrijft over de Ardennen, vaak laadt hij zijn gedichten met een filosofie, hij schrijft over Poolse vrienden, over Alpe d’Huez en geeft een variatie op een gedicht van Emily Dickinson (pag.43), waarin prachtige regels voorkomen: ‘Klief de prikklokklokkende doodbidder / open, dan vind je de gebeten grijze / muizen één voor één, als vitrinefabeldiertjes / gewikkeld in zilveren kwijl’. (…) Samenvattend: een authentiek geluid in beeldend Nederlands, waardoorheen ‘it Heitelân’ verbeeld en verklankt wordt: aardse poëzie van grote kracht, mede door de soms heel bijzondere woordkeus, vaak met neologismen die eveneens iets authentieks hebben. De bundel getuigt ook van de hoge kwaliteit van de Friese poëzie, een bijzonder stukje literatuur in ons Nederlandse taalgebied. Alleen daarom al is deze ‘cross over’ van belang. Van harte aanbevolen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’

Edwin de Groot – Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee

Opmaak 1Edwin de Groot
Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee
Gedichten
Nederland – Friesland
Gebrocheerd in omslag met flappen, 44 blz.
€ 18,50
ISBN 978-90-6265-985-2

Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee is het Nederlandstalige poëziedebuut van de Friese dichter Edwin de Groot. Het is mooie, inhoudelijke en krachtige poëzie.

Windworp

Dichters zijn grote hoge schepsels
die met voelbaar klunzige kruinen
als volle ruisende zeilen de wind vangen

met onontkoombaar het lotgeval
dwars over het pad geworpen te worden
zo tot koninkrijken vervallen aan kordate
kappers met bijlen en kachels

de fijnvoelende vingers, tenen en binnenwerk
in een vloek en een zucht tot ordentelijke blokjes
gekloofd, gepast, gestapeld in kubiek met
– al is de troost schraal en symboliek –
de aanzegging van een soort van thermiek

Edwin de Groot (Heerenveen 1963) dicht in zowel het Fries (Frysk) als het Nederlands. Hij is redacteur van ensafh, (online) tijdschrift voor Friese literatuur. ‘Zelfs een Tibetaan belandt uiteindelijk in zee’ verscheen in 2017 bij de uitgeverij Afûk als zijn vierde Friestalige bundel. Gedichten van hem zijn gepubliceerd in o.a. De Moanne, Nieuw Vlaams Tijdschrift en Hollands Maandblad. Dit jaar won Edwin de Groot voor de vierde keer de Rely Jorritsmaprijs voor Friese literatuur. Bij Uitgeverij In de Knipscheer droeg hij met het gedicht ‘Vergaan en bestaan’ bij aan de hommagebundel voor Rogi Wieg ‘In een kring van menselijke warmte’.