Gedichten van Helen Knopper op Laurens Jz Coster

foto HelenUit ‘Emotioneel Esperanto’ van Helen Knopper op Laurens Jz. Coster, 13 december 2022:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 13de december 2022 Helen Knopper (1934-2022) die op 7 december is overleden. Helen Knopper begon haar schrijverscarrière als dichter. In 1966 verscheen van haar de bundel ‘Emotioneel Esperanto’. Daaruit koos Noë de onderstaande gedichten:

Let goed op
Met weinig moeite
In een ogenblik
Heb je een veld zacht hout
En plotseling
Hoor je het licht op tafel vallen.
••

Er waaide een golvenhoge
Vrijheid.
Er stond
Een hemel op wacht.
Een ster sloeg de aarde diamant
En lachte de wind
Dolzinnig naar binnen.
Alles was goed al was
Er geen post thuis
En geen mens te zien.
••

De dood van Atlas, de hagedis

Weet je,
Vaak als je sprak over ruimte
Of gooide met antieke steden
En O de gevechten
Tussen andere planeten
Dan dacht ik even aan Atlas
En zoveel andere wezens
Die we niet kennen maar
Onder natte bladeren geluidloos sterven.

Meer over Helen Knopper bij Uitgeverij In de Knipscheer

Openingsverzen van ‘Metamorphoses’ als ‘Gedicht van de Dag’ op Laurens Jz Coster

VoorplatOvidius-75Uit ‘Metamorphoses’ van Ovidius in de vertaling van Harrie Geelen op Laurens Jz. Coster, 10 november 2022:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 10de november 2022 Harrie Geelen (1939) van wie op 21 oktober zijn vertaling van ‘Metamorphoses’ van Ovidius (43 vC-17 nC) verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Noë koos voor de vijf openingsverzen van het dichtwerk, die vandaag ook Neerlandistiek.nl geplaatst zijn.

Voordat er zee was en grond met daarboven de stolp van de hemel
was al met al dat hele heelal één brok natuur; en die brok
noemen we ‘Chaos’. ‘De zooi’. Afzichtelijk: loodzware massa,
nergens leven, een dode opeenhoping, ordeloos ogend,
zinloze klontering zonder een zweem van verband of verbinding.

Want geen titanenzoon zorgde toen nog voor licht op de wereld.
Phoebe kreeg in de groei echt niet aldoor maar andere horens,
Aarde ze dobberde nog niet gewichtloos rond in een dampkring
die haar omringde. Geen Amphitríte spreidde haar lange
armen wijd uit en omhelsde omstandig de kusten van landen.

Zee, lucht en land hadden geen eigen plek. Eén pot nat was het. Daardoor
schommelde aarde, viel in de zee niet te zwemmen en had je
lucht maar geen licht. En niets hield een eigen, vaste gedaante.

Alles botste met alles, daardoor ging in één lichaam
alles elkaar te lijf: koud vocht met warm, en vocht bevocht dorheid,
hard vocht met teder, alles wat zwaarte had vocht met wat niets woog.
Strijd die een god — een natuur van veel beter allooi — kloek beslechtte:

Hij blies de Lucht weg bij Aarde, suste de kusten en golven,
rukte de ijlte onder de dichtheid vandaan. Hij ontwarde
Duister, maakte van alles veel kleinere stapeltjes en gaf
toen alle zaken nauwkeurig een plek. De plek waar ze hoorden.
Meer over ‘Metamorphoses’
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Twee gedichten van Margriet Westervaarder op Laurens Jz Coster

VoorplatWiggelied-75Uit ‘wiggelied’ van Margriet Westervaarder op Laurens Jz. Coster, 1 november 2022:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 1ste november 2022 Margriet Westervaarder van wie dit najaar haar bundel ‘Wiggelied’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Noë koos dit keer voor twee gedichten ‘zoals mijn vader altijd zei’ en ‘ik heb een lepel om brood te snijden’. Het tweede gedicht is vandaag geplaatst op Neerlandistiek.nl.

zoals mijn vader altijd zei

zoals mijn vader altijd zei
het kan verkieren
buigzaam, boogzaam
vrouw languit achter de voordeur
vrouw opgesloten in brandkast
vrouw verdwijnt in gootsteen
vrouw waait van balkon
vrouw zonder gehemelte heeft wel tanden

in taal kan alles

misschien ben ik deze vrouw
misschien een welvarend koekoeksjong
misschien een visarend boven het bos

misschien heb ik mij verzonnen
misschien ben ik een mus
een badende mus met fladderveertjes

•••
ik heb een lepel om brood te snijden

ik heb een lepel om brood te snijden
roest om de kachel te stoken
grint om een muur te bouwen
rode menie voor mijn lippen

ik heb schriften en diploma’s
zakdoeken met rozengeur
gezellige vazen
bergschoenen en een waterpas

ik heb carbonpapier
voor liefdesbrieven

en mezelf
een meisje voor dag en nacht

Meer over ‘wiggelied’
Meer over Margriet Westervaarder bij Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht uit ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op Laurens Jz Coster

VoorplatRoemerBloemlezing-75Uit ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op Laurens Jz. Coster, 15 november 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 15de november 2021 Astrid H. Roemer (1947) van wie dezer dagen de bloemlezing ‘Ik ga strijden moeder’ verschijnt bij Uitgeverij In de Knipscheer. De bloemlezing is samengesteld en ingeleid door Koos van den Kerkhof. Het door Noë gekozen gedicht ‘Hoop’ is vandaag ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Hoop

Hoe heet het wachten
dat niet wordt beëindigd.

Het wachten dat ophoudt omdat die
wacht door de dood wordt overvallen.

Is er een naam voor onvervuld
wachten.

Een wachten vergelijkbaar met
bloeiende rozenstruiken waarvan niet één
roos wordt geplukt door een gretige
hand.
Een oceaan die onophoudelijk golft en
geen strand voelt.
Vergelijk het met een albatros die na
jaren in de wind geen hooggebergte
vindt om te landen.

Er moet een naam worden gevonden voor
het wachten dat zich verzamelt
in mij tot wanhoop
en instort
en niets achterlaat dan een plek
waar het is gebeurd met
dat opgestapelde wachten op jou.

Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Gedicht uit ‘Een engel aan de deur’ van Aly Freije op Laurens Jz Coster

VoorplatEngelUit ‘Een engel aan de deur’ van Aly Freije op Laurens Jz. Coster, 26 oktober 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 26ste oktober 2021 Aly Freije (1944) van wie in september 2021 de bundel ‘Een engel aan de deur’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het door Noë gekozen gedicht ‘Witte Saab’ is vandaag ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Witte Saab

Vleugellam met stijve poot moet je er nooit
bij gaan liggen in een streekziekenhuis
huilt er altijd iets
tussen dusters en gesteven schorten.

Hakketakkend rijdt een witte Saab
met vliegtuigmotor het voorplein op.
Een vrouw in uniform stijgt op
vat aandachtig mijn knie
duwt vastberaden viermaal daags
tot waar het kraakt.

Iedere morgen taxiet mijn kwelgeest
met voorwielaandrijving binnen
schuiven pijn en passie tweetakt in elkaar
davert er iets door mijn lijf:

— dat zij als een zilverreiger op hoge poten
uit haar mouwschort stapt, zich voorover buigt
de charmeuse onderjurk haar borsten bevrijdt —

Als jaren later een Saab staccato
optrekt in de avond, klimt naar hoge toeren
schakelt mijn hart met terugwerkende kracht
terug, gaat in de vrijloop
wenkt mijn passie, stap ik in.

Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘Een engel aan de deur’
Meer over Aly Freije bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Gedicht uit ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk op Laurens Jz Coster

Opmaak 1Uit ‘de laatste framboos’ van Elly Stolwijk op Laurens Jz. Coster, 29 september 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 29ste september 2021 Elly Stolwijk (1957) van wie zojuist de bundel ‘de laatste framboos’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. De gekozen tekst ‘Ik sluip door de taal als door een oud huis’ is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Ik sluip door de taal als door een oud huis.
Duw mijn voorhoofd tegen het behang tot geuren vrijkomen.
Ik herinner me hoe smal mijn schouders waren.

Lakens te lang op het bed en nooit lang genoeg.

Wek het kind niet, maak haar levend.
Ik ruik aan oortjes, kindermond.
Betast zacht de fontanel, voel het licht, de eenvoudige verbinding.

De gang, ik verdwijn in de zilveren nevel van stof en spiegels.

Een asla die niet open wil gaan.

Ik wacht tot het kind wakker wordt van de wind die een tak
door het raam jaagt en losse dekentjes maakt, lakentjes.

Uitgesloten.

Dat zij terugkeert is uitgesloten.

Klik hier voor de boekpresentatie
Meer over ‘de laatste framboos’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Chawwa Wijnberg met ‘Gedicht van de Dag’ op Laurens Jz Coster

VoorplatAanmij1-75Uit ‘Aan mij is niets te zien’ van Chawwa Wijnberg op Laurens Jz. Coster, 10 augustus 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 10de augustus 2021 Chawwa Wijnberg (1942-2019) met het gedicht ‘Ik wankel in de bek’. Het gekozen gedicht is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl. Noë citeert kennelijk een vroege versie van het gedicht. Hieronder volgt de versie zoals die afgedrukt is in zowel de eerste als de tweede druk van Chawwa Wijnberg’s (debuut) bundel ‘Aan mij is niets te zien’ uit resp. 1989 en 2019.

Ik wankel in de bek

ik wankel in de bek
van zeker weten
de honger snauwt
en wil weer eten
buiten dreigt
het leven
ik durf niet — wat
dat ben ik al vergeten

de aarde trekt
mijn slaperige lijf
naar binnen
de zware nacht
moet nog beginnen
met beter weten
wat ik met het leven moet

verzinnen
kan ik alles
zoals zes prinsessen spelen
draken
tekenen of zingen
krijsen kwelen

uit scheuren van mijn ziel
lekt energie
ik vang die op
en voed
het klein genie
dat in mij blijft
maar toch
mijn leven sterkt

zij vangt monsters
ik
ga weer aan het werk

Meer over ‘Aan mij is niets te zien’
Meer over Chawwa Wijnberg bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

‘Schimmig’ van Karel Wasch Gedicht van de Dag op Laurens Jz. Coster

VoorplatEngel-75Uit ‘Toen dichters over engelen droomden’ van Karel Wasch op Laurens Jz. Coster, 29 juni 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 29ste juni Karel Wasch (1951) van wie zojuist de bundel ‘Toen dichters over engelen droomden’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het gekozen gedicht is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Schimmig

De dag was niet zo helder
als hij aanvankelijk leek,
er hingen stofdeeltjes in de
lucht. Het zonlicht had iets
groezeligs.
Hij ergerde zich aan de vervaging;
aan dit tweeduister,
dat nu ook zijn denken vertroebelde.
Tegelijkertijd zag hij zijn vrouw in
haar huidige hoedanigheid. Een wezen
zonder geheugen, snel in paniek
stukken oprapend van een verbrokkeld verleden.
Knappe koppen hadden mooie namen verzonnen
voor de duivelse aandoening, waartegen
geen kruid leek gewassen.
Hij verlangde naar het heldere licht
van Italië waar zij hun wittebroodsweken
hadden doorgebracht.
Daar schonk hij haar een ring met een
robijn, die ze was kwijtgeraakt, met
zijn liefde, die voor haar onherkenbaar was
geworden.

Meer over ‘Toen dichters over engelen droomden’
Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

‘Bij een madeleine’ van Barney Agerbeek Gedicht van de Dag op Laurens Jz. Coster

VoorplatPoolseliefde75Uit ‘Een Poolse Saga. Een Poolse Liefde’ van Barney Agerbeek op Laurens Jz. Coster, 28 juni 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 28ste juni Barney Agerbeek (1948) van wie zojuist de bundel ‘Een Poolse Saga. Een Poolse Liefde’’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het gekozen gedicht is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Bij een madeleine

We zijn er van tijd tot tijd
in Rotterdam, Gdańsk, Jakarta
Als we naast elkaar zitten
dan is soms de ene hier
en de andere daar

Je bent dochter, eega, moeder, oma
Een boom vol wortels en takken
Met jouw hoofd tegen mijn schouder
ben ik een jongen en jij mijn meisje

We laten vreugde niet verloren gaan
Spannen samen tegen voorbije tijden
Want wat voorgoed is verdwenen
zal niet bij een madeleine herleven

Meer over ‘Een Poolse Saga. Een Poolse Liefde’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

‘Analyse van een slecht gedicht’ van Annel de Noré Gedicht van de Dag op Laurens Jz. Coster

VoorplatExit-75Uit ‘Exit’ van Annel de Noré op Laurens Jz. Coster, 17 mei 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 17de mei Annel de Noré (1950) van wie zojuist de bundel ‘Exit’ verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het gekozen gedicht is ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

 

Analyse van een slecht gedicht

Wat maakt dat het ritme knippert en vertraagt
Wat maakt dat het vers ongerijmd onfris klinkt
Hoe komt het dat het heroïsch metrum verdrinkt
Wie heeft en wanneer is ons thema verjaagd?

Waarom wordt de dynamiek zo drastisch belaagd
Waar en hoe is zilverlicht uit inspiratie verdreven
Wie heeft dit gedicht vol transpiratie geschreven
Wie heeft ons tot eeuwigdurend gericht gedaagd?

Uit dubbel boeken, zigzag wikken, wippend wegen
worden vale woorden — gewild multi-interpretabel —
bloedeloze zinnen met opzet enkelvoudig belegen.

De mollenfabel blijkt nochtans zinloos, incapabel
om de hete pus uit epische verdichting verkregen
te karnen met de toren van de parabel van Babel.

Meer over ‘Exit’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer