Over ‘Razende stiltes’ van Artien Utrecht op Ansiel, 25 november 2022:
De Extazereeks-essays is een voortzetting van de Extazereeks voor korte verhalen en romans die sinds 2016 onder redactie van het literair tijdschrift Extaze door uitgeverij In de Knipscheer werd uitgegeven. De redactie en de uitgever bieden talentvolle essayisten de kans hun werk in een zelfstandige uitgave te presenteren. De essay-reeks wordt bezorgd door Cor Gout (redactie) en Els Kort (vormgeving). De tweede bundel in de reeks, ‘Razende stiltes’, laat ons kennis maken met Artien Utrecht (1950), van huis uit stedenbouwkundige. Ze is het grootste deel van haar leven als onderzoeker en projectmedewerker werkzaam geweest in de internationale samenwerking. Altijd binnen het domein van maatschappelijke organisaties. Daarin bekleedde zij posities waarin de strijd voor mensenrechten vooropstond. Opgegroeid in Indonesië, kwam zij op haar twintigste naar Nederland. In 2018 begon zij met het schrijven van essays, waarvan enkele gepubliceerd zijn in het literair tijdschrift Extaze. ‘Razende stiltes’ is een bijzonder knappe bundel met essays over onderwerpen rond kunst, architectuur, cultuur, sociologie en politiek. Aan alle essays ligt de persoonlijke ervaring van de schrijfster ten grondslag. In een persoonlijke en soms bloemrijke stijl geschreven. Met enkele zwart-witfoto’s. De elf opgenomen essays zijn ondergebracht in drie afdelingen: Taal van de stilte, Transities en De stiltes van geweld. Beginnend bij kunst en architectuur, zoals beleefd in Japan maar niet alleen daar, beweegt het schouwspel dat ons geboden wordt zich naar groepen vluchtelingen die zich tussen hoop en vrees naar het noordelijke halfrond begeven. Sporen terug leiden naar de nalatenschap van het koloniaal racisme in Nederlands-Indië/Indonesië, en heen naar de verwoestende gevolgen van de genocidale massamoorden en verdwijningen in het Indonesië van 1965 en daarna. Door het zichtbaar maken van verbindingen met feiten krijgt de gebeurtenis haar betekenis, iets waar Artien Utrecht zich aan zet en wat ze al doende tot kunst weet te verheffen. Bijzonder mooi is haar bespreking en analyse van ‘Exit West’ van Moshin Hamid waarin een verliefd stel een magisch vluchtelingenbestaan beleeft: steeds stappen ze door een deur naar een nieuw leven in een nieuwe omgeving. Alle essays tonen de rijke culturele bagage van de auteur. Zij weet ook de lezer heel nauw bij haar persoonlijke ervaringen te betrekken door een rijke schrijfstijl en een mooie woordkeuze.
Bron
Meer over ‘Razende stiltes’
Meer over Artien Utrecht bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: genocide
Joost Pollmann op Crossing Border
Van 29 oktober tot en met 4 november 2018 vindt de 26ste editie van het literatuur-m en muziekfestival Crossing Border plaats in Den Haag. Onder het kopje ‘Graphic novels’ tippen Maarten van Bracht en Katja de Bruin in de VPRO Gids: «Stripprofessor Joost Pollmann cureert een programma over graphic novels en nodigde drie geëngageerde tekenaars uit. De Schotse Karrie Fransman maakt interactieve strips. Voor het Rode Kruis verstripte ze de reis die de vijftienjarige Ebrahim maakte in ‘Over, Under, Sideways, Down’. Hij ontvluchtte Iran nadat zijn vader werd vermoord. Net zo politiek gemotiveerd is het werk van Ramón Esone Ebalé die zich al tekenend verzet tegen het dictatoriale regime in Equatoriaal-Guinea. De Vlaamse illustrator Jeroen Janssen werkte onder meer in Rwanda, waar hij de genocide tot onderwerp maakte van zijn boek ‘Abadaringi’.» Van Joost Pollmann verscheen dit jaar zijn bundel autobiografische verhalen ‘Schertsfiguur’.
Meer over Joost Pollmann bij Uitgeverij in de Knipscheer
«Bevat heel wat nuttige informatie.» – Jef Abbeel
Over ‘Nuttige idioten. Voor, na en door de Muur’ van Els de Groen op Histoforum, 25 november 2015:
De naam “Nuttige idioten” werd begin jaren ’80 in Nederland gegeven aan mensen zoals schrijfster Els de Groen, die veel naar het Oostblok reisden. Het boek verdient wel een positievere titel, want het bevat heel wat nuttige informatie. De schrijfster trok meer dan twintig jaar lang door de Sovjet-Unie en de landen van Oost-Europa. Ze beschrijft hoe ze in de jaren ’80 in Moskou ontvangen (en in ’t oog gehouden) werd door de Schrijversbond, hoe het eten eruit zag, hoe leeg de winkels waren, hoe de kranten zwegen over de ramp in Tsjernobyl (1986) en hoe onwetende soldaten de boel moesten opkuisen, hoe moeizaam de contacten verliepen en hoe die schrijvers zich voelden en gedroegen wanneer ze tijdens Gorbatsjovs perestrojka in Nederland op bezoek mochten komen. (…) Ze vertelt ook over de verwoestingen in Irak en de gevolgen van 500 ton “depleted” uranium uit de oorlogen van 1991 en 2003, 40 keer de hoeveelheid die in Joegoslavië gedropt werd. (…) Ze eindigt met de oorlog in Oekraïne en de moord op Poetin-criticus Boris Nemtsov (27.02.15), omdat hij kritiek uitte op de Russische oorlog in Oost-Oekraïne. Het boek is met veel kennis van zaken geschreven. Het bevat helaas weinig lichtpuntjes : het gaat van de ene naar de andere wantoestand. En na de val van de Muur, is de muur van onbegrip tussen Oost en West overeind gebleven, ondanks de pogingen van de auteur om daar iets aan te verhelpen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Nuttige idioten’