Tag: Grote Oorlog

‘Het theater der herinneringen’ in L1Cultuurcafé

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op radio L1 Limburg, 19 augustus 2023:

Op zaterdag 19 augustus 2023 van 10.00 uur tot 11.00 uur is de Limburgse schrijver Peter Lenssen te gast in het radioprogramma L1Cultuurcafé. Peter Lenssen gaat in gesprek met presentator Frank Ruber over zijn meest recente boek ‘Het theater der herinneringen’, een opmerkelijke roman waarin twee vrouwen een hoofdrol spelen: de Turkse Meryem Yildiz en de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz. Meryem volgt de roep van haar idool Käthe Kollwitz en achterhaalt wat er met haar in de Eerste Wereldoorlog omgekomen zoon gebeurde én met het Ouderpaar, haar beroemde beelden van een treurende moeder en vader, die zij schiep als universeel monument voor alle oorlogsslachtoffers. Daarvoor reist zij naar de slagvelden in de Westhoek van Vlaanderen en het Duitse soldatenkerkhof in Vladslo, waar de beelden tegenwoordig staan. Gaandeweg komt ze erachter dat ze intussen heel veel van Käthe Kollwitz weet, maar nauwelijks iets van haar eigen familie en achtergrond. Peter Lenssen zal vertellen over zijn schrijverschap (hij publiceerde reeds zes romans), zijn engagement en het aloude streven om een ‘goed’ leven te leiden.

Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Dat is schrijfkunst.» – Maria Philippens

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Hebban, 5 juli 2023:
‘Het gevaar op bijwegen te verdwalen was opnieuw levensgroot. Ze kon niet anders dan verdrinken in die onmatigheid.’ Zo beschrijft Peter Lenssen op enig moment zijn personage Meryem. Die woorden lijken ook voor mij te gelden: als lezer laat ik me meeslepen in Meryems fascinaties en moet ik oppassen daarin niet te verdrinken. Dat dit niet gebeurt is de verdienste van de schrijver. Het is niet niks wat hij van de lezer vraagt; uiterst precies en onontkoombaar beschrijft hij hoe de Eerste Wereldoorlog zich manifesteerde in de Westhoek van België. Al kijken we door de ogen van Meryem en leren we haar tussen de militaire begraafplaatsen door stapje voor stapje kennen, die oorlog domineert geruime tijd het verhaal en is daarmee op dat moment voor mij het hoofdpersonage. Knap hoe de auteur telkens weer de juiste woorden vindt om jou als lezer mee die loopgraven in te sleuren. Hij beschrijft ze in al hun gruwelijke gedaanten, waarbij de weerzinwekkendste details en de waanzinnige zinloosheid je bij de strot grijpen. Dat is schrijfkunst, bezieling én een kwestie van uitputtend onderzoek verrichten. (…) ‘Het theater der herinneringen’ leest als een dwingende aanklacht tegen oorlog. En ik kan niet anders dan denken aan de loopgraven van nu, niet zo heel ver hiervandaan. (…)
Lees hier de recensie ‘Fraai beschreven dwingende aanklacht’
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zoals Vlamingen en Limburgers kunnen schrijven.» – Jos Bours

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Elders Literair, 3 juli 2023:
Hij drukt je erin tot je bijna geen adem meer krijgt. Ontsnappen is onmogelijk. De loopgravenmodder. De rotzooi. De stank van pis en angstzweet. De menselijke smeerlapperij die oorlog is. Die dan daarna vakkundig wordt weggeplamuurd door ‘Het theater der herinneringen’. Onberispelijk gemaaide herinneringsvelden. Herdenkingen die niet zonder militair vertoon kunnen alsof trompetgeschal achteraf nog iets kan goedmaken. Zalvende redevoeringen, alsof de wond ooit dicht zou kunnen gaan. (…) Hij, dat is zij. De Turkse Meryem Yildiz die op zoek gaat. Naar de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz en haar moederlijk verdriet. (…) Dit boek is geschreven door een auteur die geen compromissen wil sluiten met de primaire woede in zichzelf. Woede tegen wat de machtigen de onmachtigen aandoen. (…) Zoals Vlamingen en Limburgers kunnen schrijven. Mag er van calvinistische taalscherpslijpers geen mus zonder betekenis van het dak vallen, moet het aantal bijvoeglijke naamwoorden tot een minimum worden beperkt en heerst er het show don’t tell-dogma, in zíjn verhalen stuiven woordveren en -veertjes in het rond en buitelen associaties en taalvondsten ongeremd over elkaar heen. Schijnbaar chaotisch, als het leven zelf dus, (dat) alsof je geen artistieke dwangstructuren kunt opleggen zonder te veel weg te laten. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«In dit grote boek zit wel degelijk een meesterwerk verscholen.» – Holly Moors

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Moors Magzine, 1 juli 2023:
De Limburgse schrijver Peter Lenssen wil zijn lezers een geweten schoppen, in de geest van Louis Paul Boon, een schrijver waar ik hem al eerder mee vergeleken heb. Dat leverde tot nu toe een paar meesterlijke romans op, met als hoogtepunt wat mij betreft ‘Bitterdagen’. ‘Het theater der herinneringen’ is een ambitieuze roman van vijfhonderd pagina’s waarin hij de levens van kunstenares Käthe Kollwitz met dat van de Duits-Turkse Meryem verweeft. Meryem gaat naar de Westhoek in Vlaanderen om daar de beelden van Kollwitz te bekijken – het ouderpaar dat rouwt om hun zoon dat daar in de Eerste Wereldoorlog om het leven kwam. Het verhaal gaat over een zoektocht naar de zin van oorlog en liefde en het treurige verhaal van Meryem’s familie, die halsoverkop van Istanbul naar Berlijn verhuisde toen ze zes was, waarna ze haar Turkse familie nooit meer zag. Schrijven kan Lenssen nog steeds. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zijn taal is rijk, guirlandesk en diep doorvoeld. Ik heb me in de 500 pagina’s laten onderdompelen.» – Jos Bours

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Cultuurhuis Heerlen, 2 juni 2023:
(…) Meryem gaat op zoek naar de kunstenaar Käthe Kollwitz en haar moederlijk verdriet. Ze heeft haar jongste zoon Peter tegen de zin van haar man, als oorlogsvrijwilliger naar Flanders Fields laten gaan. (…) De jongen sneuvelt meteen. Wat rest is een niet meer goed te maken spijt. (…) Käthe probeert die spijt en schuld te verwerken en in (…) het beeldhouwwerk Treurend Ouderpaar van Käthe blijft haar zoon leven. Maar het is niet voor niets dat het bijna 18 jaar duurt voor dat beeldhouwwerk haar lukt. (…) “Absurdisme is het vaandel van de mensheid.” schrijft Peter Lenssen in de taal die zo kenmerkend is voor hem. Die taal is rijk, guirlandesk en diep doorvoeld. Zoals Vlamingen en Limburgers kunnen schrijven. (…) Ik heb me in de 500 pagina’s laten onderdompelen. (…) Käthe en Karl Kollwitz hebben twee zonen. Hans moét in dienst maar Peter wíl naar het front. Als vrijwilliger. Vader is mordicus tegen. Moeder twijfelt. En dan ontrafelt de auteur haarfijn de psychologische communicatiepatronen in het gezin.(…) Wanneer moet je voor iets staan, wanneer moet je wijken?” Dat is de vraag die Peter Lenssen de lezer voortdurend stelt. (…) Lenssen sluit zijn verhaal af met de zin “Licht is overal”, herhaalde ze. ”Licht is overal.” En dat is op de een of andere manier een opluchting. Omdat het wáár is. Zoals zoveel in dit boek wáár is.
Jos Bours (1946) is neerlandicus, dramaturg, publicist en romanschrijver.
Lees hier de hele voordracht
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Indrukwekkende roman: verbeeldingskracht laat verleden herleven.» – Niek Bremen

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Cultuurhuis Heerlen, 2 juni 2023:
(…) ‘Het theater der herinneringen’ is een zoektocht naar de waarheid. Het is een reis door België en Duitsland (voordat de nazi’s het land definitief in de afgrond storten). (…) Peter Kollwitz, de zoon van de Duitse beeldende kunstenares Käthe Kollwitz, had het commando van luitenant Kiem aan de manschappen doorgegeven. Toen hij zich oprichtte trof hem een kogel. Hij werd door zijn kameraden omlaag getrokken in de veronderstelling dat hij gewond was. Is het werkelijk zo gegaan? Bij Meryem slaat de twijfel toe. (…) En dan gaat de verbeelding met haar op de loop. (…) Waarheid is, ontdekt ze, niet star en afgebakend, maar fluïde. In iedere waarheid zit ontwikkeling. Ook hier. Als mensen gaan praten, als de aarde spreekt, als brieven worden gevonden, dan komt de waarheid steeds dichterbij. Slechts weinigen onder ons wilden of durfden in de entourage van de Eerste Wereldoorlog het eerlijke verhaal vertellen. Dat was te moeilijk, onverteerbaar. Ja, het was onmenselijk om het hier over te hebben. (…) Toch slaagt de schrijver er wonderwel in om met zijn verbeeldingskracht het verleden te laten herleven. Neem in het theater van Peter Lenssen plaats, zoek een plekje voorin, en ik weet zeker dat je denkt: zo zou het geweest kunnen zijn, zo is het gegaan. (…) De indrukwekkende roman ‘Het theater der herinneringen’ laat zien wat het betekent om zonen op te offeren, toont het immense verdriet van de achterblijvers, die met dit verdriet moeten (door) leven. (…)
Lees hier de hele voordracht
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Bijzonder rijk en goed geschreven boek.» – André Oyen

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen op Antwerpen leest, 1 juni 2023:
(…) De titel van zijn nieuwe boek ‘Het theater der herinneringen’ is uitermate goed gekozen omdat het een boek vol herinneringen is die het Turkse hoofdpersonage Meryem, gefascineerd door het werk en leven van de grote Duitse kunstenares Käthe Kollwitz,in diverse hoeken opdelft. (…) Meyrem leest alles wat ze te pakken krijgt over de kunstenares en deelt dat heel graag met de lezers. Käthe Kollwitz begon in de oorlogsjaren 1914-1918 met beeldhouwen. Op 23 oktober 1914 stierf haar 17-jarige zoon Peter Kollwitz, musketier in het Duitse leger, bij een aanval op Diksmuide in Vlaanderen. In april 1915 begon Käthe aan de uitwerking van de eerste plannen voor een gedenksteen voor het graf van haar zoon Peter. (…) Peter Lenssen weet de passie van Meyrem (waarschijnlijk ook die van hemzelf) voor het leven en werk van de kunstenares zo overtuigend weer te geven dat je als lezer automatisch meegesleept wordt in deze passie en dat zoeken zodat je meer wil te weten komen over Käthe Kollwitz. (…) Door Käthe Kollwitz. als centrumfiguur te gebruiken legt de auteur heel sterk de nadruk op de onzin van oorlog en onderdrukking zoals ook de ouders van Meyrem ook in Turkije gekend hebben. ‘Het theater der herinneringen’ is een bijzonder rijk en goed geschreven boek dat de lezer boeit maar ook doet nadenken.
Lees hier de recensie of op Ansiel
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Inspirerend boek over twee vrouwen.»

VoorplatTheater-750Over ‘Het theater der herinneringen’ van Peter Lenssen in De Limburger, 28 mei 2023:
Tweeënhalf jaar werkte auteur Peter Lenssen uit Heerlen aan zijn roman ‘Het theater der herinneringen’. (…) Het is een inspirerend boek geworden over twee vrouwen: de Turkse Meryem Yildiz en de beroemde Duitse kunstenares Käthe Kollwitz. “Altijd al had ik in mijn achterhoofd ooit iets met mijn fascinatie voor Käthe Kollwitz te doen”, vertelt Lenssen. “Ik heb Kollwitz-musea bezocht en antiquariaten afgestruind om boeken over haar te vinden. En nu is mijn roman klaar. Ik ben er trots op!” (…) In ‘Het theater der herinneringen’ combineert hij twee verhalen. Het verhaal van de Turkse Meryem die op haar zesde met haar ouders vanuit Istanbul in Berlijn, en later in Heerlen, terechtkomt, én dat van Käthe Kollwitz, die aan het begin van de Eerste Wereldoorlog haar zoon Peter verliest. “Het zijn bijna klassieke verhalen over mensen die door een speling van het lot een deel van hun identiteit, hun bestaansgrond, kwijtraken en vervolgens op zoek gaan naar hun herkomst, de bron waaruit ze putten, om uiteindelijk zichzelf te hervinden. Käthe Kollwitz werkte achttien jaar aan haar beroemde ‘Ouderpaar’, twee beelden die in West-Vlaanderen zijn opgesteld, een eerbetoon aan haar gestorven zoon. Meryem ontsluiert in haar zoektocht naar Käthe en het ontstaan van het monument het geheim van haar eigen ouders en de leegte die ze ervaart. Twee vrouwen, werelden van elkaar verwijderd, en toch niet.” (…)
Bron
Meer over ‘Het theater der herinneringen’
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Peter Lenssen – Het theater der herinneringen. Roman

VoorplatTheater-750Peter Lenssen
Het theater der herinneringen
roman
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
506 blz., € 24,50
eerste druk mei 2023
ISBN 978-94-93214-93-4

In Het theater der herinneringen, zijn vierde roman bij Uitgeverij In de Knipscheer, gaat hoofdpersoon Meryem, gefascineerd door het werk en leven van de grote Duitse kunstenares Käthe Kollwitz, naar de Westhoek in Vlaanderen om op de militaire begraafplaats in Vladslo haar levenswerk te zien, de beelden van het beroemde ouderpaar dat rouwt om de in de Eerste Wereldoorlog verloren zoon. Het wordt een zoektocht naar passies en achtergronden, de zin van oorlog en liefde, en uiteindelijk, het droevige verhaal van haar eigen familie. Waarom verhuisden haar ouders toen ze zes was halsoverkop vanuit Istanbul naar Berlijn? Waarom zag ze haar familie daarna niet meer?

En als ze jou wegvoeren
Dan zal ik staan
Dan zal ik zorgen
Dan zal ik schrijven…

Peter Lenssen schreef het spraakmakende debuut ‘Toplöss/Mijnverdriet’, daarna de monumentale roman ‘Bitterdagen’. Met de prijswinnende roman ‘Pleisterplaats Belleville’ brak hij een lans voor de vrijheid van het woord. De roman ‘Genoeg geweest’ handelt over een volksziekte van deze tijd: de psychische en sociale verloedering die het gevolg is van het verdwijnen van privacy. Het theater der herinneringen geeft gezicht aan wat oorlog en verdriet betekenen voor mensen die achterblijven.

Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een paar weken geleden ben ik begonnen aan een nieuwe roman.» – Peter Lenssen

portret 9Peter Lenssen over zijn nieuwe roman in Buiten de Orde, 20 december 2019:
Peter Lenssen, voor zijn jongste roman ‘Pleisterplaats Belleville’ in 2018 genomineerd voor de Halewijnprijs en in 2019 bekroond met de Reinaerttrofee, is dit jaar begonnen aan zijn nieuwe roman, waarin de Eerste Wereldoorlog – of Grote Oorlog, zoals deze oorlog in een aantal buitenlanden wordt genoemd – een prominente rol speelt. Hij kondigt de nieuwe roman [werktitel: ‘De zelfmoordbestanden’; red.] voorzichtig aan in de column ‘Mannen’ in het tijdschrift ‘Buiten de Orde’ van de Vrije Bond. “(…) Een roman schrijven is een lastige opgave. Ik heb altijd wel enigszins in gedachten wie de antagonisten zijn en wat de verhaallijnen zullen worden, maar vooral in het begin is het zoeken naar de juiste toon en sfeer die ik wil oproepen. Sommige keuzes hebben het aangewezen effect, andere zitten wat ik beoog juist in de weg. Een en ander betekent dat ik de eerste twintig, dertig pagina’s soms wel tien keer moet herschrijven. Een van de dingen waar ik de afgelopen tijd tegenaan ben gelopen betreft het masculiene karakter van de geschiedschrijving, (…)”
Lees verder op Columns+
Of klik hier
Meer over Peter Lenssen bij Uitgeverij In de Knipscheer