«Een rijk, mooi geschreven verhaal over grote thema’s.» – Jan Hendrik Bakker

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst in Den Haag Centraal, 22 februari 2024:

(…) Aan het begin van de vorige eeuw is Matisse een vroege dertiger, hij is nog geen beroemd kunstenaar en gaat in Noord=Frankrijk op zoek naar het zonlicht. Want dat licht heeft hij nodig voor wat er in zijn schildersbrein ligt te broeden. Op een dag klopt Matisse tijdens zon zwerftocht aan bij een oudere, alleenstaande boer die een rustig leven leidt. Deze Théodore zal de vriend van Matisse worden. En over Théodore gaat dan ook deze novelle. (…)  Matisse is duidelijk het type van de autonome, scheppende kunstenaar, een man met grote ambities en geldingsdrang. (…) Théodore is een filosofisch ingestelde weduwnaar die tevreden is met wat hij heeft en met de herinneringen aan zijn in het kraambed overleden vrouw. Hij bezoekt af en toe zijn geliefde dochter en haar man, een paar boerderijen verderop. (…) Zo komen het gekwelde romantische type en de naar harmonie en innerlijke vrede strevende mens naast elkaar te staan. (…) Het verhaal in deze novelle ontwikkelt zich rond de dochter van Théodore. (…) Matisse wil deze Jeanne graag portretteren, omdat hij onder de indruk is van  de schoonheid van de jonge vrouw. Tegelijkertijd is hij bezig met een schilderij dat de gloedvolle zonsondergang bij de kleine boerderij moet weergeven. (…) De ontknoping van het verhaal is tamelijk verrassend en zet het geheel in een breder perspectief dan de kleine geschiedenis die Monkhorst daarvoor heeft geschetst. ‘De vriend van Matisse’ is daarmee in elk geval een rijk, mooi geschreven verhaal geworden over grote thema’s, zoals liefde, schoonheid, zin van het leven en omgang met elkaar, zonder veel humbug en dicht bij het dagelijkse bestaan van een eenvoudige wereld in een andere tijd. (…) Een boek dat bekoort door zijn geschiedenis en personages. De zeggingskracht ervan zit in het doeltreffende verhaal dat vertelt over de dingen die echt tellen in het leven.

Lees hier ‘Kleine geschiedenis in grote thema’s’
Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Elke bladzijde opnieuw genieten van de pennenvruchten van Theo Monkhorst.» – Kees de Kievid

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst op Boekenbijlage 16 februari 2024:

(…) Een schrijver en een schilder. (…)  We mogen hier het aantekenschrift van Théodore en het schilderdoek van Henri Matisse als uiterst belangrijk omschrijven. Op papier en doek komt hun innerlijk te liggen, open en bloot. (…) De twee zijn ook elkaars tegenpolen: de gezapige rust en beslotenheid van het dorp, de ingetogenheid van Théodore, tegenover de uitbundigheid, speelsheid en vrijheid van Matisse. Overeenkomst is te vinden in beider creativiteit: de aantekeningen en de schilderwerken. Théodore’s overpeinzing zegt het eigenlijk al: “Iets maken wat nog niet bestaat, dacht hij, misschien ligt daarin het geheim. Deze gedachte maakte hem nog nieuwsgieriger naar de jonge man die zo onverwachts was verschenen.” Op deze manier wordt de lezer geconfronteerd met twee wordingsprocessen: de aantekeningen van Théodore en de doeken van Matisse. Hoewel die laatsten misschien wat spectaculairder zijn, blijkt dat de auteur dieper in gaat op Théodore dan op Henri.
Het is bewonderenswaardig hoe de auteur in de huid van de mensen van zo’n honderdtwintig jaar geleden is gekropen en hoe waarheidsgetrouw hij die tijdsperiode onder woorden brengt. Dit is niet het eerste boek van Monkhorst. Wie hierdoor meer van hem wil lezen… ik kan het aanbevelen.

Lees hier de recensie ‘Relatie tussen dichter en schilder’
Meer over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Theo Monkhorst rasschrijver.» – Johannes Thoen

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst, 30 december 2023:
Met ‘De vriend van Matisse’ bewijst de Haagse schrijver Theo Monkhorst ten overvloede dat hij een rasschrijver is. Dat deed hij vrij recent al met de romans ‘De zegen van weemoed’ en ‘Rozen en rook’. Drie absolute aanraders. Theo Monkhorst verdient meer bekendheid en misschien, maar dat is deels aan hemzelf, een grotere uitgever.

Johannes Thoen schrijft regelmatig over boeken op Facebook in zijn ‘serie (2023) over schrijvers en gelezen boeken’. Deze bijdrage dateert van 3 december 2023; Thoen schreef eerder over werk van Theo Monkhorst.

Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Mooi hoe Monkhorst met fantasie en vervolgens met gedegen onderzoek naar het leven in die tijd een roman heeft geconstrueerd.» – Hein van der Hoeven

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst op Elders, 27 november 2023:

Het boek voert de lezer naar het Noord-Franse platteland zoals dat er in 1903 moet hebben uitgezien. Het verkeer gaat per paard, per ezel en in bijzondere gevallen per koets. Van trein en tram nog geen spoor in deze uithoek aan de grens met België. Hier woont de hoofdpersoon van de roman: een boer op leeftijd die bevriend raakt met de jonge, toen nog net niet doorgebroken schilder Henri Matisse (1869–1954). (…) Naast zijn agrarische bezigheden schrijft boer Théodore. Hij noteert zijn overpeinzingen op papier en bewaart die voor zichzelf. Ze worden in de roman cursief weergegeven. Mooie gedachten. (…) Matisse komt naar de streek van de boer om er te schilderen. Matisse komt te logeren bij de boer, ze raken bevriend. Logé en gastheer gaan het gesprek aan over de liefde van de boer voor zijn dieren en de passie van de schilder voor de schilderkunst. (…) Matisse schildert ter plaatse de ondergaande zon en voltooit daarmee zijn eerste expressionistische schilderij. Dat wordingsproces beschrijft Monkhorst. ‘Dit werk van Matisse leek uit vloeibaar zonlicht gegoten te zijn; licht dat alle kleuren feller maakte, dat pijn deed aan de ogen.’ (…)  De boer heet voluit Théodore le Nid du Moine. (…) Schiet je Frans tekort, dan gaat er wellicht een lichtje branden bij het lezen van de slotregels. ‘Het huis van zijn vriend in het lege land tussen Champagne en Vlaanderen heeft hij (= Matisse) nooit weer bezocht. Er woont nu een schrijver, nazaat met dezelfde naam, zonder varkens en kippen.’ Mooi hoe Monkhorst zich verbeeld heeft dat de jonge Matisse ooit in zijn huis moet hebben rondgelopen en met die fantasie en vervolgens met gedegen onderzoek naar het leven in die tijd een roman heeft geconstrueerd.

Bron
Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Centraal staat een portret van een jonge vrouw.»

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst in Amsterdams Dagblad,  3 oktober 2023:

Wat is de relatie tussen een huis in het niemandsland tussen Champagne en Vlaanderen en drie romans die Theo Monkhorst de laatste vijf jaren heeft geschreven? (…) Waarom schreef Monkhorst die romans op het moment in zijn leven dat hij ze schreef  (…)  en speelt zijn nieuwe roman in een tijd zonder elektriciteit? Kortom: Waarom schrijft een schrijver wat hij schrijft op het moment van schrijven? (…)  In ‘De vriend van Matisse’ staat een portret van een jonge vrouw centraal. (…) De jonge Henri Matisse schildert het portret in het jaar 1903 als hij te gast is bij een boer op het Franse platteland. (…)
Bron
Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Monkhorst beschreef een mens van vlees en bloed.» – Peter de Rijk

Over ‘De vriend van Matisse’ van Theo Monkhorst in  Straatjournaal (nr. 307, oktober 2023), 30 september 2023:

Met de titel ‘De vriend van Matisse’ weet Theo Monkhorst ons nieuwsgierig te maken. Meteen vragen we ons af wie die vriend van de beroemde Frans kunstenaar wel mag zijn. En ook welk verband er met de kunstschilder is die deel uitmaakte van de fauvisten en voor wie de kleurrijke schilderijen van Vincent van Gogh enorm belangrijk waren. Je verwacht dat het een andere schilder betreft, maar het blijkt een ‘simpele’ boer te zijn. (…) Wanneer Matisse Théodore voorstelt om zijn dochter Marianne te schilderen ontstaat er een nieuwe situatie. Wat betekent het om haar vast te leggen? Staat haar echtgenoot dat wel toe, een vreemde man zal haar immers urenlang aanstaren en wie weet met welke gevolgen… Opvallend goed, en prettig leesbaar, zijn de beschrijvingen van de boerderij, het land en de dieren in deze roman. Dat Monkhorst een eeuwenoud huis bewoont in de omgeving waar het boek zich afspeelt, merk je aan alles wat hij daarover schrijft. Het is levensecht en je gaat ervan houden, net zoals je van de vriend van Matisse gaat houden. Monkhorst beschreef een mens van vlees en bloed.
‘Straatjournaal’ is sinds 1996 de (maandelijkse) straatkrant van Noord-West Nederland.
Lees hier de recensie
Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

Presentatie ‘De vriend van Matisse’ op 3 september in HKK

VoorplatVriend-75"‘De vriend van Matisse’, de nieuwe roman van Theo Monkhorst, zal worden gepresenteerd op zondag 3 september om 15:00 uur in De Haagse Kunstkring.

De roman: Een portret van een jonge vrouw waarin alles samen komt: liefde, familie, vriendschap, de plaats van de mens tussen dieren en in de natuur, de dreiging van de dood, schoonheid en zelfs kapitalisme en oorlog. Dat is wat de jonge Henri Matisse schildert in het jaar 1903 als hij te gast is bij een boer op het Franse platteland. Ten noordoosten van Parijs, een halve dag te paard van Reims, in het niemandsland tussen Champagne en Vlaanderen. Hij raakt er verzeild als hij een plaats zoekt waar zijn paard water kan drinken en Théodore, de boer, hem gastvrij ontvangt. Een boer die cider maakt, varkens fokt, kippen houdt en bovendien dagelijks zijn gedachten noteert om beter na te kunnen denken. Tussen de twee mannen, de schilder en de schrijver, ontstaat een bijzondere vriendschap.

De auteur: Tijdens de presentatie vertelt Theo Monkhorst over het huis in Frankrijk waar hij vaak verblijft, een huis met een oude traditie, dat in drie van zijn romans een belangrijke rol speelt. Zo ook in ‘De vriend van Matisse’, een roman die speelt in de korte periode van vrede in de campagne voor La Grande Guerre. Theo Monkhorst legt uit dat in de drie romans het huis steeds een andere rol speelt, die te maken heeft met de periode waarin hij leefde tijdens het schrijven. Zo is dat huis ook een portret van de auteur.

De acteur Piet van der Pas zal fragmenten uit de drie romans voorlezen. Gastheer is Peter de Rijk, redacteur bij Uitgeverij In de Knipscheer. U bent van harte welkom. Na afloop napraat. U kunt het boek ter plekke aanschaffen (pin aanwezig). Theo Monkhorst zal desgewenst ‘De vriend van Matisse’ graag voor u signeren. Locatie:  HKK Denneweg 64, 2514 CJ  Den Haag. Toegang gratis.
Meer  over ‘De vriend van Matisse’
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer

Theo Monkhorst – De vriend van Matisse. Roman

VoorplatVriend-75"Theo Monkhorst
De vriend van Matisse
roman
gebrocheerd in omslag met flappen,
196 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-10-1
eerste druk september 2023

Een portret van een jonge vrouw waarin alles samen komt: liefde, familie, vriend – schap, de plaats van de mens tussen dieren en in de natuur, de dreiging van de dood, schoonheid en zelfs kapitalisme en oorlog. Dat is wat de jonge Henri Matisse schildert in het jaar 1903 als hij te gast is bij een boer op het Franse platteland. Ten noordoosten van Parijs, een halve dag te paard van Reims, in het niemandsland tussen Champagne en Vlaanderen. Hij raakt er verzeild als hij een plaats zoekt waar zijn paard water kan drinken en Théodore, de boer, hem gastvrij ontvangt. Een boer die cider maakt, varkens fokt, kippen houdt en bovendien dagelijks zijn gedachten noteert om beter na te kunnen denken. Tussen de twee mannen, de schilder en de schrijver, ontstaat een bijzondere vriendschap. Zij wonen samen tussen de dieren en praten over hun dagelijkse beslommeringen, ambities en de taak van de kunstenaar en de boer. Matisse speelt op zijn viool en Théodore ontdekt het begrip schoonheid. Matisse raakt geïnspireerd door de dochter van Théodore, echtgenote van een ambitieuze jonge boer. Als hij haar portret wil schilderen ontstaat er onrust in de landelijke gemeenschap. Maar ook een bijzondere relatie tussen de schilder en zijn model.

De vriend van Matisse speelt zich af in een analoge wereld, waar het leven traag verloopt, de dood dichtbij is en een boer de taal van een dichter schrijft: Ik denk wel eens dat woorden op een schep lijken, waarmee ik steeds dieper kan graven zonder ooit op het diepste punt te geraken. Wel kom ik onderweg van alles tegen: wormen, mieren, een mol, die op zichzelf weer een wereld vormen. Met woorden open ik steeds nieuwe diepe holen om in rond te kruipen en te bewonderen, waarachter zich steeds nieuwe gangen bevinden. Na de dood van zijn vriend schrijft Matisse een brief aan zijn dochter. Lieve Marianne, Ik heb de notities van mijn vriend Théodore gelezen en ze hebben mij zeer ontroerd. Plotseling zag ik wat ik al die tijd wist als ik met hem sprak: een wijs en bescheiden man die zijn talent voor zichzelf hield. Hij schreef zijn teksten als troost voor zichzelf en om te begrijpen wat zijn leven betekende. Als ik mijzelf met hem vergelijk dan schaam ik mij voor mijn ijdelheid, mijn behoefte aanbeden te worden, kunstenaar voor de wereld te zijn. Ik dank hem mij deze spiegel voor te hebben gehouden. Hij kwetst mij niet met die woorden, integendeel ik ben hem dankbaar dat hij zich verwaardigde over mij na te denken.

De Haagse schrijver Theo Monkhorst (1938) publiceerde romans, poëzie en toneelstukken. Zijn werk werd opgenomen in tal van literaire tijdschriften, waaronder Extaze. Bij Uitgeverij In de Knipscheer kwamen in 2016 de roman De blijmoedige leugenaar  en in 2018 de eerste delen in één band van zijn trilogie De zegen van weemoed uit, in 2020 gevolgd door de afsluitende roman Rozen en rook. Zijn dichtbundel Huis Huid verscheen in 2019, en zijn roman De Schrijver en de Luchtvrouw in 2021.
Meer over Theo Monkhorst bij Uitgeverij In de Knipscheer