Dee Brown – Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

VoorplatBrown1-75Dee Brown
Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier
De ondergang van de Indianen in Noord-Amerika

vertaling Jos Knipscheer
royaal formaat
gebrocheerd in omslag met flappen 512 blz., geïllustreerd, € 24,50
ISBN 978-94-93214-39-2
8ste editie druk (sinds 1992) 2023

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier verhaalt, na een inleidend hoofdstuk tot 1492, met name van de periode van 1830-1890, het tijdvak waarin een definitief einde kwam aan de vrijheid van de oorspronkelijke bewoners van de Verenigde Staten van Amerika. Dee Brown heeft die catastrofale periode beschreven vanuit het gezichtspunt van de Indianen.

Dit boek, dat onmiddellijk na zijn verschijnen zeer de aandacht trok, roept een wereld op, die we vooral denken te kennen uit films en spannende (jeugd)romans: de wereld van de Dakota’s, de Comanches, de Cheyennes, de Sioux, de Apachen en al die andere stammen, en van hun legendarische opperhoofden als Geronimo en Zittende Stier. Maar dat doorsnee film- en romanbeeld van ‘wilde en bloeddorstige roodhuiden’ strookt niet met de werkelijke geschiedenis.

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier vertelt het op historische documenten gebaseerde verhaal van het laatste Indiaanse verzet tegen de opdringende blanke beschaving in de periode 1830-1890. Amerika was duizenden jaren lang een paradijs geweest, en de Indianen wisten dat. Machteloos moesten zij toezien, hoe de blanken met tomeloze woede alles vernietigden wat mooi en natuurlijk was: de wouden, de meren, de kreken, de dieren. De hebzucht en de landhonger van de blanken namen onvoorstelbare vormen aan. Om het land te verwerven deinsden de veroveraars voor niets terug: verdragen werden verbroken of naar eigen willekeur geïnterpreteerd; de ene slag tegen ‘de roodhuiden’ volgde na de andere en met elk bloedbad (waarbij vrouwen noch kinderen ontzien werden) werd de levensruimte voor de Indianen verder ingekrompen, tot hun verzet gebroken was en de lijdensweg naar en in de reservaten begon. De poging om met de blanke man in vrede en harmonie te leven was uitgelopen op letterlijk niets.

Dee Brown heeft in dit unieke boek de geschiedenis geschreven van de verovering van het Amerikaanse Westen, zoals de Indianen die ervaren hebben. Zijn boek laat niets heel van het traditionele beeld van het Wilde Westen, met al zijn mythen en legenden – zo leren wij bijvoorbeeld, dat het scalperen een uitvinding van de blanken was, en niet van de Indianen. De talrijke authentieke documenten en getuigenissen, waarvan vele hier voor het eerst zijn afgedrukt, de portretten van de grote stamhoofden, hun vrouwen en hun krijgers, en het rake, sfeervolle proza van Dee Brown maken dit belangwekkende boek tot een leesavontuur van de eerste orde.

Dee Brown (1908-2002), aanvankelijk bibliothecaris aan de Universiteit van Ilinois, is de auteur van tientallen studies en romans over het Amerikaanse westen. In 1993 verschenen zijn memoires ‘When the Century Was Young’. Zijn belangrijkste werk, Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier (‘Bury My Heart at Wounded Knee’), is het resultaat van jarenlang onderzoek. Het groeide uit tot hét standaardwerk over de geschiedenis van de Noord-Amerikaanse Indianen.
Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

«Een onthullende studie over een uitermate tragisch onderwerp.» – Biblion

Over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’ van Dee Brown voor Biblion, 19 juli 2016:
Dit boek handelt over de penetratie van Westerse kolonisten in indiaans gebied in de tweede helft van de negentiende eeuw, waardoor het grondgebied van de Verenigde Staten werd verdubbeld. Een verhaal van schending van overeenkomsten, van wreedheden en van de uitroeiing van een cultuur, gebaseerd op historische stukken en getuigenissen. De auteur laat de partij aan het woord die ten offer viel. Een onthullende studie over een uitermate tragisch onderwerp waar nog steeds veel interesse voor is. Bevat zwart-witfoto’s, normale druk.
Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

«Beste boek over indianen.»

Over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’ van Dee Brown op Alles over boeken en schrijvers, 6 juli 2016:
Boeken over indianen. Wat zijn de beste indianenboeken? Indianen spreken bij velen tot de verbeelding. Dus het is niet vreemd dat er veel boeken over indianen zijn geschreven. Maar lang niet elk indianenboek is goed en het lezen waard. Vooral veel wat oudere boeken over indianen zijn trouwens ronduit racistisch te noemen. Toch zijn er ook heel goede boeken over indianen geschreven die een eerlijk beeld geven over hoe het ze vergaan is nadat Amerika werd ‘ontdekt.’ (…) Goed om te weten is trouwens dat ‘de indianen’ eigenlijk niet bestaan. Het is een naam die bedacht is door Columbus die dacht Indië te hebben gevonden toen hij Amerika bereikte in 1492. En de oorspronkelijke bevolking die hij aantrof in Amerika noemde hij daarom Indios (Indianen). Het is dus een naam die de oorspronkelijke inwoners van Amerika niet zelf gebruikten. (…) Oordeel redactie: +++ (zeer goed).
Bekijk hier de pagina van ‘Alles over boeken en schrijvers’
Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

«Voor de indianen was Dee Browns magnum opus een openbaring.» – Imco Lanting

Over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’ van Dee Brown in Nederlands Dagblad:
Het in 1970 gepubliceerde werk van de (niet-indiaanse) auteur Dee Brown, waarin hij op grond van getuigenissen en authentieke documenten minutieus verslag doet van de ondergang van de indianen in de periode 1860- 1890, sloeg in als een bom. Wat Brown had opgeschreven, was dan ook niet zomaar wat. Hier werd voor het eerst de geschiedenis verteld, helemaal vanuit het oogpunt van de indianen, ongecensureerd door (historici van) de blanke overwinnaars. En dat was uniek. (…) Recensenten bombardeerden het vijfhonderd pagina’s tellende boek meteen tot standaardwerk. ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’ keerde het zelfvoldane beeld van de American Dream en Manifest Destiny, vol dappere pioniers en stoere cowboys, rücksichtslos om. Veel Amerikanen namen de inhoud van het boek met buikpijn en plaatsvervangende schaamte tot zich. Voor de indianen daarentegen was Dee Browns magnum opus een openbaring, die een enorme boost gaf aan de strijd voor hun zaak. De schrijver vertelde ooit: ‘Het leek wel of de Indianen niet in staat waren te geloven dat iemand tegen hen kon liegen.’
Lees hier en hier het artikel en
Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

«Een legendarisch geschiedenisboek.» – Lea Zuyderhoudt

VoorplatBegraaf75Over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’ van Dee Brown in OVT (VPRO-Radio NPO1), 8 mei 2016:
Gesprek met Lea Zuyderhoudt (als historicus en cultureel antropoloog verbonden aan de Universiteit van Leiden). De settlers presenteerden de kolonisering van en de genocide op de Native Americans in hun blanke geschiedschrijving als een heldendaad. Dee Brown laat de slachtoffers aan het woord op basis van de door hen ondertekende verdragen. Een ongelooflijk belangrijk boek.
Luister hier naar het item
Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

Dee Brown – Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

DEE BROWN
Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier
De ondergang van de Indianen in Noord-Amerika

Vertaling: Jos Knipscheer
Royaal formaat 155 x 235 mm
Genaaid gebonden, met stofomslag en leeslint, 512 blz., geïllustreerd, € 34,50
ISBN 978-90-6265-671-4
7de (gewijzigde) druk (sinds 1992) mei 2016
Niet meer te bestellen bij CB (Centraal Boekhuis)

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier verhaalt, na een inleidend hoofdstuk tot 1492, met name van de periode van 1830-1890, het tijdvak waarin een definitief einde kwam aan de vrijheid van de oorspronkelijke bewoners van de Verenigde Staten van Amerika. Dee Brown heeft die catastrofale periode beschreven vanuit het gezichtspunt van de Indianen.

Dit boek, dat onmiddellijk na zijn verschijnen zeer de aandacht trok, roept een wereld op, die we vooral denken te kennen uit films en spannende (jeugd)romans: de wereld van de Dakota’s, de Comanches, de Cheyennes, de Sioux, de Apachen en al die andere stammen, en van hun legendarische opperhoofden als Geronimo en Zittende Stier. Maar dat doorsnee film- en romanbeeld van ‘wilde en bloeddorstige roodhuiden’ strookt niet met de werkelijke geschiedenis.

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier vertelt het op historische documenten gebaseerde verhaal van het laatste Indiaanse verzet tegen de opdringende blanke beschaving in de periode 1830-1890. Amerika was duizenden jaren lang een paradijs geweest, en de Indianen wisten dat. Machteloos moesten zij toezien, hoe de blanken met tomeloze woede alles vernietigden wat mooi en natuurlijk was: de wouden, de meren, de kreken, de dieren. De hebzucht en de landhonger van de blanken namen onvoorstelbare vormen aan. Om het land te verwerven deinsden de veroveraars voor niets terug: verdragen werden verbroken of naar eigen willekeur geïnterpreteerd; de ene slag tegen ‘de roodhuiden’ volgde na de andere en met elk bloedbad (waarbij vrouwen noch kinderen ontzien werden) werd de levensruimte voor de Indianen verder ingekrompen, tot hun verzet gebroken was en de lijdensweg naar en in de reservaten begon. De poging om met de blanke man in vrede en harmonie te leven was uitgelopen op letterlijk niets.

Dee Brown heeft in dit unieke boek de geschiedenis geschreven van de verovering van het Amerikaanse Westen, zoals de Indianen die ervaren hebben. Zijn boek laat niets heel van het traditionele beeld van het Wilde Westen, met al zijn mythen en legenden – zo leren wij bijvoorbeeld, dat het scalperen een uitvinding van de blanken was, en niet van de Indianen. De talrijke authentieke documenten en getuigenissen, waarvan vele hier voor het eerst zijn afgedrukt, de portretten van de grote stamhoofden, hun vrouwen en hun krijgers, en het rake, sfeervolle proza van Dee Brown maken dit belangwekkende boek tot een leesavontuur van de eerste orde.

Dee Brown (1908-2002), aanvankelijk bibliothecaris aan de Universiteit van Ilinois, is de auteur van tientallen studies en romans over het Amerikaanse westen. In 1993 verschenen zijn memoires ‘When the Century Was Young’. Zijn belangrijkste werk, Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier (‘Bury My Heart at Wounded Knee’), is het resultaat van jarenlang onderzoek. Het groeide uit tot hét standaardwerk over de geschiedenis van de Noord-Amerikaanse Indianen.

«Dit is het einde van een legende, de onthulling van een bittere waarheid, nooit tevoren werden de ontzettende gebeurtenissen beschreven als in deze Indiaanse geschiedenis van hun ondergang. Met bloed en tranen is dit boek beschreven.» – C.W. Ceram

«Een op historische stukken en getuigenissen steunende documentaire, maar duizendmaal spannender en dramatischer dan welk wild-westverhaal voor de televisie ook, of alle zeventig boeken van Karl May. Een huiveringwekkende tragedie.» – Willem Brandt

«Los van zijn waarde als leesevenement heeft het gigantische succes van dit boek de mythe doen wijken voor de historische waarheid.» – Elseviers Literair Supplement

«Een hard verslag over de ontsluiting van het Amerikaanse westen, en een van de beste boeken op dit gebied.» – De Volkskrant
«Een beklemmende bestseller.» – Vrij Nederland

Meer over ‘Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier’

Mooie woorden (2) over De tranen van de zeegans van Inge Nicole

1. Jan van Damme in PZC (19 december 2011):
Ik heb de novelle gelezen. En ben daar nog steeds en voor altijd heel blij om. (…) Elk drama blijft in woorden op afstand en komt daardoor des te harder aan.
Lees meer

2. Het Nederlands Dagblad op 13 mei 2011 [De lotgevallen van een prostituee]:
Inge Nicole laat zien hoe het verschil in macht, wel moeten leiden tot de tragische en noodlottige daad van Aleida aan het eind van de novelle. Door de krachtige beelden en het poëtische taalgebruik is het effect van de schokkende gebeurtenissen des te groter
Lees: DE LOTGEVALLEN VAN EEN PROSTITUEE.

3. NBD|Biblion:
Poëtisch geschreven novelle die je in een ruk uitleest. Zonder plastische beschrijvingen weet de schrijfster toch heel nauwkeurig de verschrikkingen die Aleida ondergaat te treffen, zodat je het verhaal als een film voor je ziet.
Lees meer

4. Ezra de Haan op Literatuurplein.nl:
Dit is schrijven. Vaak vergeet je dat je slechts een paar bladzijden hebt gelezen, zoveel indruk maakt dat wat je gelezen hebt. Je krijgt het gevoel een film te hebben gezien, een klassieker te hebben gelezen. De naïeve Aleida en haar pooier Pons, die niet te vertrouwen was tot hij gevoelens voor haar kreeg, vormen het ideale duo voor deze zeer goed geschreven novelle. Inge Nicole heeft ermee bewezen zeer getalenteerd te zijn op de korte baan.
Lees meer

5. Wilma van den Brink, historica:
Het boek geeft een interessant tijdsbeeld en weet door de poëtische schrijfstijl de lezer te boeien.
Lees meer

6. Karel de Vey Mestdagh, schrijver, recensent:
Ik heb net je boek gelezen. Een ontroerend verhaal dat je prachtig hebt geschreven! Met je subtiele taalgebruik uit een verder verleden voerde je mij terug in de tijd en hield je mij gevangen in je verdrietige vertelling. Ik heb er werkelijk bewondering voor hoe je dat in zo’n kort bestek zo geloofwaardig kon doen. Zoals al bij de presentatie naar voren kwam: geen woord te veel. Als schrijver weet ik maar al te goed hoe moeilijk dat is. En na het lezen ervan zeg ik eens te meer: wat een prachtige titel!

7. Guus Bauer, schrijver, recensent:
Een boek is een huis waar je in kunt wonen. Een schrijver schept een wereld, de lezer voegt daar zijn of haar eigen beleving aan toe. Zo ontstaat er een derde wereld met een eigen mythologie die noch aan de een noch aan de ander behoort. De Tranen van de Zeegans is een novelle die staat als een huis, een beschrijving van een hoerenkast in de 19de eeuw, met als hoofdthema de ongelijke verhoudingen. In het pand gebeuren zaken die intrigeren en afstoten tegelijk. Dat is wat literatuur moet doen.

Inge Nicole
De Tranen van de Zeegans. Novelle
Genaaid gebonden met stofomslag, 100 blz.
ISBN 978-90-6265-663-9
€ 16,50

Alfred Birney – Rivier de IJssel

Alfred Birney
Rivier de IJssel

Novelle. Nederland
Gebonden, 112 blz.,
ISBN 978-90-6265-650-9 € 16,50
Eerste druk 2010

Een muzikant hoopt op een wilde nacht met een zangeres die hij moet begeleiden. Maar er is een derde in het spel: een dubbelganger die hem een vervreemdend gevoel geeft over zijn afkomst en een grote kennis van het Nederlands koloniaal verleden aan de dag legt. De muzikant krijgt het idee te moeten kiezen tussen de liefde en zijn zucht naar historische kennis. Wellicht zal hij zijn vaders motieven leren doorgronden: een politiek vluchteling onder de vlag van Nederland anno 1950. Met dit boek toont de schrijver dat migratie geen eenrichtingsverkeer is en dat racisme overal op de loer ligt. Rivier de IJssel is geschreven door iemand die weet hoe het voelt te leven in een land waar de mensen jou vertrouwd zijn maar jij hun niet.

‘Weet je wat het is met rivieren? Ze migreren niet. Ze raken vervuild, vergiftigd, drogen uit, lopen weer vol, stromen over, wat dan ook, maar ze blijven op hun plaats. Hun mysterie is dat ze stromen. Dát is dus waar het om gaat: op je plaats blijven en tegelijk blijven stromen.’

Rivier de IJssel is de follow-up van Rivier de Lossie, maar kan ook gemakkelijk zelfstandig, of in omgekeerde volgorde gelezen worden.

Schitterend geschreven novelle… Arnhem aan Zee.

Chapeau voor de auteur die zijn familiegeschiedenis weet te overstijgen en een universeel verhaal neerzet. Den Haag Centraal.

Birney heeft een heldere stijl van schrijven die erg plezierig aandoet. – NBD/Biblion.

Ryszard Kapuscinski – De Keizer – Macht en ondergang van Ras Tafari

Ryszard Kapuscinski
De Keizer. Macht en ondergang van Ras Tafari
Polen, Ethiopië, reportage
gebrocheerd, 256 blz., € 19,50
ISBN 90-6265-178-8
1e druk 1984
7e druk 2009

Briljant portret van de laatste dagen van Haile Selassie en zijn waanzinnig middeleeuws hof.

In De Keizer geven ooggetuigen – bedienden, ambtenaren en hoogwaardigheidsbekleders – een beeld van het leven aan het hof van Haile Selassie, die met grote vaardigheid een archaïsche samenleving bijna 50 jaar lang door de twintigste eeuw loodste: hij regeerde zijn volk zonder wetten en begrotingen – en wist door zijn feilloos instinct aan de macht te blijven. De mensen van zijn hofhouding, die na de revolutie zijn ondergedoken of zich hebben vermomd, vertellen over de intriges, de vele ongeschreven wetten die ieder moest kennen en naleven, en over het fascinerende proces van ineenstorting van een der oudste rijken op aarde.

«De Poolse journalist Ryszard Kapuscinski (1932-2007) heeft hele generaties beroepsgenoten overal ter wereld geïnspireerd. Met zijn schrijfstijl, een mengeling van journalistiek en literatuur, maar vooral met zijn vermogen om de menselijke maat terug te halen in alles en iedereen verzwelgende historische gebeurtenissen.

Kapuscinski was de chroniqueur van de Derde Wereld. In de jaren zestig en zeventig reisde hij voor het Poolse nieuwsagentschap PAP jarenlang door Azië, Latijns-Amerika, maar vooral door Afrika. Hij deed verslag van de dekolonisatie en, vooral, van de enorme chaos daarna. Hij was getuige van 27 staatsgrepen en revoluties en werd vier keer ter dood veroordeeld. Het boek dat hem internationale faam bracht was De Keizer (Cesarz) uit 1978, over de val van de Ethiopische keizer Haile Selassie.» – NRC Handelsblad

«Een reportage die meer beschrijft dan de feiten, het is een meesterwerk.» – De Volkskrant

Dee Brown – Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

DEE BROWN
Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

De ondergang van de Indianen in Noord-Amerika
Vertaling: Jos Knipscheer
Ingenaaid, Globe Plus Pocket, 520 blz., geïllustreerd, € 12,50
ISBN 978-90-6265-709-4

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier verhaalt, na een inleidend hoofdstuk tot 1492, van de periode van 1830-1890, het tijdvak waarin een difinitief einde kwam aan de vrijheid van de oospronkelijke bewoners van de Verenigide Staten van Amerika. Dee Brown heeft die catastrofale periode beschreven vanuit het gezichtspunt van de Indianen.

«Dit is het einde van een legende, de onthulling van een bittere waarheid, nooit tevoren werden de ontzettende gebeurtenissen beschreven als in deze Indiaanse geschiedenis van hun ondergang. Met bloed en tranen is dit boek beschreven.» – C.W. Ceram

«Een op historische stukken en getuigenissen steunende documentaire, maar duizendmaal spannender en dramatischer dan welk wild-westverhaal voor de televisie ook, of alle zeventig boek van Karl May. Een huiveringwekkende tragedie.» – Willem Brandt

«Los van zijn waarde als leesevenement heeft het gigantische succes van dit boek de mythe doen wijken voor de historische waarheid.» – Elseviers Literair Supplement

«Een hard verslag over de ontsluiting van het Amerikaanse westen, en een van de beste boeken op dit gebied.» – De Volkskrant