hugo pos – Pagina 3 – Uitgeverij In de Knipscheer

Hugo Pos – Voorbij Confucius. Verhalen

HUGO POS
Voorbij Confucius
Nederland, Verhalen
paperback, 196 blz., € 15,75
ISBN: 90-6265-433-9
Eerste uitgave 1996

In Voorbij Confucius worden – en niet alleen in het gelijknamige titelverhaal – zekerheden aan het wankelen gebracht zowel door de macht van de verbeelding, eigen aan elke echte schrijver, als door de onmacht van het geheugen, een kenmerk in het hele werk van Pos. ‘Achter de ik gaat,’ verklaart Hugo Pos in het verhaal Net als Pirandello, ‘een niet te noemen personage schuil, dat ik maar al te goed gekend heb.’ Die ik is in de eerste verhalen slechts personage in een verhaal, vervolgens personage en schrijver tegelijk en in de laatste, steeds persoonlijke verhalen uiteindelijk enkel nog schrijver. In deze 13 nieuwe verhalen toont Hugo Pos zijn meesterschap meer dan ooit; telkens weet hij de lezer te betrekken in een ingenieus spel met fictie en werkelijkheid. In veel verhalen is er die bijzondere suspense omdat de verteller als oud-rechter zich geplaatst ziet in situaties, waarin men van hem verwacht dat hij niet alleen wikt en weegt, maar ook beschikt…

Hugo Pos (1913) is een nog jonge schrijver: hij debuteerde in 1985 met Het doosje van Toeti. In 1996 ontving hij voor zijn negende boek, de autobiografie In Triplo, de E. du Perronprijs 1995: ‘een autobiografie van literair niveau’ (De Beste Boeken van 1995, Vrij Nederland), ‘een monument dat tot de beste boeken van 1995 gerekend kan worden’ (Nieuwe Revu). Vooral de verhalen die men zijn ‘Rechter Pos-verhalen’ is gaan noemen winnen bij een toenemend aantal lezers snel aan populariteit.

Hugo Pos – In Triplo. Autobiografie

HUGO POS
In Triplo
Nederland, Autobiografie
Gebonden met stofomslag 256 blz., € 22,00
ISBN: 90-6265-423-1
Eerste uitgave 1995

Hugo Pos (Paramaribo, 1913) debuteerde pas op 71-jarige leeftijd als schrijver met de verhalenbundel Het doosje van Toeti, sindsdien gevolgd door nog zeven bundels verhalen en kwatrijnen. Veel van zijn literair werk vindt zijn oorsprong in het kleurrijke leven dat hij leidde.

In zijn autobiografie In Triplo beschrijft Hugo Pos dit leven en de drie verschillende facetten van zijn persoon: Surinamer, Nederlander, jood – die soms uit elkaar liepen maar tenslotte een eenheid vormden. Pos komt op 14-jarige leeftijd naar Nederland, studeert rechten in Leiden en Parijs in een tijd (de Spaanse Burgeroorlog en de opkomst van Hitler) die de groei van zijn persoonlijkheid bepaalt.

Na de capitulatie in Nederland ontvlucht hij via Rusland en Japan naar Engeland. Hij krijgt een officiersopleiding, wordt in Australië ingedeeld bij de Netherlands Indies Civil Affairs en in 1944 naar Nieuw Guinea gezonden. Als Japan capituleert is hij bij de eerste troepen die met kolonel Spoor in Batavia/Jakarta aankomen en maakt aldaar het begin van de revolutie mee. Hij krijgt de opdracht om in Portugees Timor onderzoek te doen naar Japanse oorlogsmidsaden en wordt t.b.v. het Internationaal Tribunaal in Tokio benoemd tot Prosecutor Minor War Crimes.

Vanaf 1950 werkt hij in Suriname als rechter en als procureur-generaal. Op zijn vijftigste keert hij met zijn gezin terug naar Nederland, wordt eerst rechter in Amsterdam in de Provo-tijd en dan raadsheer in Den haag. Na zijn pensionering wordt hij literair recensent van Het Parool en Trouw en sinds 1985 wijdt hij zich in toenemende mate aan zijn schrijversschap.

In Triplo boekstaaft niet alleen deze opmerkelijke en avontuurlijk levensloop, maar vooral de innerlijke problemen die daarmee gepaard gaan: zijn houding ten aanzien van de onafhankelijkheid van Indonesië, nadat hij eerder doodstraffen wegens collaboratie had geëist, zijn opvattingen over de berechting van oorlogsmisdadigers in Japan, de opkomst van het nationalisme in Suriname, de verboren plekken van het rechterschap, de achtergrond van zijn verhalen en de boeken die hem hebben beïnvloed.

Michiel van Kempen – Woorden op de westenwind

MICHIEL VAN KEMPEN
MICHEL SZULC-KRZYZANOWSKI
Woorden op de westenwind. Surinaamse schrijvers buiten hun land van herkomst
Nederland / Foto / Essays
Ingenaaid, groot formaat, 244 blz., € 24,50
ISBN 90-6265-398-7
Eerste druk 1994
Nog beperkt leverbaar bij uitgever

In 1992 portretteerden Michiel van Kempen, kenner van de Surinaamse literatuur, en fotograaf Michel Szulc-Krzyzanowski (Zilveren Camera, 1987) tien schrijvers in Suriname, in Woorden die diep wortelen. Het boek oogstte veel lof en was binnen enkele weken tijds geheel uitverkocht.
In Woorden op de westenwind presenteren Michiel van Kempen en Michel Szulc-Krzyzanowski nu tien schrijvers van Surinaamse origine die buiten hun land van herkomst zijn gaan wonen: Albert Helman, Hugo Pos, Rudy Bedacht, Paul Marlee, Astrid H. Roemer, Thea Doelwijt, Chitra Gajadin, André Pakosie, Cándani en Anil Ramdas. Hun leven en werk wordt in een essay en een fotoserie in beeld gebracht. Voorts zijn van elke van de schrijvers nieuwe, nog niet eerder gepubliceerde teksten opgenomen.

Hugo Pos – Voordat ik afreis. Nestoriaanse kwatrijnen

HUGO POS
Voordat ik afreis
Nederland, Nestoriaanse Kwatrijnen
82 blz., paperback, € 12,50
ISBN: 90-6265-384-7
Eerste uitgave 1993; uitverkocht

Hugo Pos (Paramaribo, 1913) debuteerde op 71-jarige leeftijd met de veelgeprezen verhalenbundel Het doosje van Toeti. Sindsdien verschenen nog drie verhalenbundels, een bundel reisverhalen en herinneringen en de kwatrijnenverzameling Een uitroep zonder uitroepteken. En nu hij tachtig wordt verblijdt hij ons met een nieuwe bundel: Voordat ik afreis. Nestoriaanse kwatrijnen

Hoewel hij aan zijn proza zijn grote faam te danken heeft, is het schrijven van kwatrijnen voor Hugo Pos altijd de meest geliefde bezigheid gebleven. Deze voor het merendeel nieuwe kwatrijnen zijn gegroepeerd rond het thema van de ouderdom en de naderende dood.

Voordat ik afreis, Charon, heel licht, handbagage,
de boedel opgedeeld, de leeftocht weggedaan,
gun mij een laatste blik als zwermen ganzen
in V-formatie naar het zuiden gaan.

De bijzondere kracht van deze kwatrijnen – en van zijn gehele oeuvre – is dat Hugo Pos toch zo waarwichtige thema’s zo lichtvoetig weet te verwoorden.

Hugo Pos – Van het een

HUGO POS
Van het een
Nederland – Suriname Verhalen
102 blz., paperback € 12,50
ISBN: 978-90-6265-355-3
Eerste uitgave 1992

In Van het een heeft Hugo Pos verhalen gebundeld die alle geschreven zijn na de voltooiing van het drieluik Het doosje van Toeti (1985), De ziekte van Anna Printemps (1987) en Het mausoleum van de innerlijke vrede (1989). De bundel bevat vijf langere verhalen, waarin de afstand tussen ware gebeurtenissen en de herinnering aan of de literaire verwerking van die gebeurtenissen een centraal thema is. De twee meest autobiografische verhalen, bij voorbeeld, beschrijven gebeurtenissen waarmee de auteur door een toeval wordt geconfronteerd, maar die geheel en al uit zijn geheugen waren verdwenen.

Van het een is, ondanks de thematische samenhang en de doordachte opbouw, een heel afwisselende bundel, waarin de lezer meegevoerd wordt naar Suriname en via Indië en Nederland weer terug naar Suriname, en waarin ook de rechterlijke macht en de altijd precaire schuldvraag weer voor wezenlijke spanning zorgen. Over de verhalen van Hugo Pos (Paramaribo, 1913) schreef Trouw: ‘Slechts zelden zijn in de Nederlandse literatuur de grote thema’s uit het leven zo lichtvoetig en schijnbaar achteloos, maar daardoor niet minder indringend beschreven… het zijn stuk voor stuk briljante verhalen die ertoe uitnodigen de lezer deelgenoot te maken van je leesgenot.

Hugo Pos – Reizen en stilstaan. Verhalen

HUGO POS
Reizen en stilstaan
Nederland – Suriname Verhalen
176 blz., paperback, € 13,50
ISBN: 90-6265-280-8
Eerste uitgave 1988

Dat Hugo Pos (Paramaribo, 1913) een opmerkelijke man is, met een leven vol opmerkelijke ervaringen, laat Oost en West en Nederland zien, het boek dat Jos de Roo over en met hem schreef en dat met name over de periode voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog handelt. Opmerkelijk nog wordt hij als men beseft wat hij de afgelopen jaren, sinds zijn pensionering uit de rechterlijke macht allemaal heeft ondernomen. Niet alleen is hij een verrassend productieve verhalenschrijver geworden (Het doosje van Toeti verscheen in 1985, De ziekte van Anna Printemps in 1987, bovendien heeft hij de laatste tien jaar verscheidene malen door Zuidoost-Azië gereisd, tweemaal naar India en Nepal en in 1986 nog via Thailand en de Filipijnen naar Japan.

Reizen en stilstaan bestaat voor een groot deel uit de verhalen over deze reizen naar Zuidoost-Azië, verschenen in het Parool, De Volkskrant en Trouw. Ze worden voorafgegaan door twee verhalen die tijdens en vlak na de oorlog eveneens in Zuidoost-Azië spelen en door enkele herinneringen aan Suriname.

Of Hugo Pos nu anekdotes schrijft of journalistiek bedrijft, al deze verhalen hebben die lichte toon en die relativerende wijsheid die ook zijn literaire verhalen zo aangenaam en waardevol maken.

Hugo Pos – De ziekte van Anna Printemps

HUGO POS
De ziekte van Anna Printemps
Nederland – Suriname Verhalen
144 blz., paperback € 12,50
ISBN: 90-6265-257-3
Eerste uitgave 1987

Twee jaar na zijn enthousiast onthaalde debuut Het doosje van Toeti verrast Hugo Pos (Paramaribo, 1913) met een nieuwe verhalenbundel, De ziekte van Anna Printemps.
Was in zijn eersteling de herinnering aan zijn jongensjaren in Paramaribo het uitgangspunt voor de verhalen, in De ziekte van Anna Printemps heeft Pos meer variatie nagestreefd. Niet alleen omspant het boek een langere periode (van Paramaribo in de jaren twintig, via Europa vóór en Zuidoost-Azië aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, naar het Suriname van de jaren vijftig en zestig), bovendien speelt de factor fictie een grotere rol, ook in de verhalen die in de ik-vorm zijn geschreven.

Maar natuurlijk zijn er vooral overeenkomsten: de ‘toevallige’ details,, de speels-filosofische ondertoon en de subtiele verteltrant. Wat over Het doosje van Toeti is geschreven gaat dan ook niet minder op voor De ziekte van Anna Printemps: `Slechts zelden zijn in de Nederlandse literatuur de grote thema’s uit het leven zo lichtvoetig en schijnbaar achteloos, maar daardoor niet minder indringend beschreven… Stuk voor stuk briljante verhalen die ertoe uitnodigen de ander deelgenoot te maken van je leesgenot.’

Hugo Pos / Jos de Roo – Oost en West en Nederland

HUGO POS/JOS DE ROO
Oost en West en Nederland
Nederland – Suriname Episodes
176 blz., paperback € 13,50
ISBN: 90-6265-229-8
Eerste uitgave 1986

Door een aaneenschakeling van toevalligheden was Hugo Pos (Paramaribo, 1913) ooggetuige van bijzondere historische gebeurtenissen: de evacuatie van de Engelsen bij Duinkerken in 1940, de aankomst van het eerste Nederlandse schip op Java na de oorlog, de berechting van oorlogsmisdadigers en de confrontatie met het pas verslagen Japan, het begin van het onafhankelijkheidsstreven in Suriname.
Vooral zijn ervaringen in het Verre Oosten illustreren de persoonlijke dilemma’s van de enkeling die in de maalstroom van grote historische processen terechtkomt. Als lid van de geallieerde strijdkrachten in de Stille Oceaan werd Hugo Pos aanklager bij processen tegen Indonesiërs die zich in de oorlog niet loyaal tegenover hun voormalige Nederlandse meesters hadden opgesteld. Met het besef dat de koloniale politiek hem van bevrijder tot bezetter dreigde te maken, vertrok Hugo Pos uit het oosten, om in Suriname en Nederland als rechter te gaan werken.
In 1985 debuteerde hij op 71-jarige leeftijd als schrijver met de verhalenbundel Het doosje van Toeti, gebaseerd op zijn vroege jeugd in Paramaribo.

Jos de Roo publiceerde eerder het Antilliaans literair logboek en De tijd zal het leren (over Sarnami hai van Bea Vianen). Hij heeft met Hugo Pos een serie gesprekken gevoerd over diens leven, die door Radio Nederland Wereldomroep – met name voor het publiek in Suriname – zijn uitgezonden. Oost en West en Nederland is een bewerking van deze gesprekken, met de nadruk op de oorlogsjaren.