«En steeds klinkt in haar werk die echo om rechtvaardigheid. Beslist een aanrader.» – Wim van Til

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer in De Auteur, juni 2022:
Astrid H. Roemer neemt in de Nederlandstalige literatuur een aparte positie in. Van meet af aan werkt zij haar thematiek uit met eigen inkt. Centraal daarin staat de dekolonisering met alle aspecten die daar bij horen: verlies van en zoeken naar de eigen identiteit, ontluikend en groeiend besef van haar plaats in haar wereld, de groei van haar persoonlijkheid en de maatschappelijke positie die zij daarbij inneemt. Naast de bekendere thema’s zoals liefde, verlangen en gemis. (…) Samensteller Koos van den Kerkhof heeft uit 50 jaar poëzie kunnen putten, vanaf haar debuut in 1970 tot aan de publicatie van ‘Tot nader’ in ‘De Gids’ (6/2020). (…) Koos heeft mooie, treffende gedichten gekozen, soms strijdvaardig, soms innemend sensueel. En steeds klinkt in haar werk die echo om rechtvaardigheid, om gerechtigheid, een stem die niet ophoudt te zoeken naar woorden die de uiteindelijke bevrijding bewerkstelligen. Astrid H. Roemer is voor haar oeuvre in 2021 bekroond met de Prijs der Nederlandse Letteren, en dat is niet zomaar gebeurd. Haar activistische houding ten opzichte van de Surinaamse politieke leiders heeft nog wel consequenties gehad voor de officiële uitreiking. Het maakt duidelijk dat ook beleidsmakers en andere politici zich beter zouden moeten verdiepen in haar werk, waarin Astrid H. Roemer oproept tot een duidelijke stem die het lange wachten op die gerechtigheid verwerkelijkt. (…) Voor wie nog niet bekend is met de poëzie van Astrid H. Roemer is deze bloemlezing beslist een aanrader.
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie ‘Mijn leven mijn liefde mijn gevecht’
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht van Astrid H. Roemer [2]

VoorplatRoemerBloemlezing-75In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Vandaag (27 april 2022) is het de sterfdag van W.F. Hermans, maar ook de geboortedag van onder anderen Robert Anker, Astrid H. Roemer, Paul Hautmans en Bies van Ede. Bij wijze van felicitatie kiest uitgeverij In de Knipscheer kiest in dit bericht voor het gedicht ‘Zeevogels’ van Astrid H. Roemer (1947) uit haar in 2021 bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen bloemlezing ‘Ik ga strijden moeder’.

Zeevogels

Zeevogels vandaag.
Zomaar in mijn tuin.
Ze schenen niet wit.
Ze neigden naar bruin.
Het waren er 2. Een echtpaar misschien. Of
hartsvriendinnen op droomreis naar Brasil.
Ik was verrukt. Ik rook ruig de zee.
Ik hoorde hem ruisen. Jij liep met mij mee.
Jij hield mijn hand vast. – Ik had
handschoenen aan –.
Ik blijf van je houden zolang meeuwen bestaan.
Jouw stem klonk diep.
Ze vlogen prompt op. Sneeuwwit en luidruchtig.
Driehonderd en tien.

Weer staan 2 in mijn tuin. Op zoek naar
zout brood?
Zo laat in de middag. Dear me.
Ga niet dood!

Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De Surinaamse geschiedenis in de Nederlandstalige poëzie.» – Louis Smit

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer voor NBD/Biblion, 9 maart 2022:
(…) De gedichten, in totaal zo’n 80, zijn bij elkaar gebracht uit eerdere bundels en literaire tijdschriften. Verscheidene gaan over de zwarte Surinamer die zich niet thuis voelt in Nederland en de ‘roze blagen die mij om mijn huidskleur plagen’. Andere gaan over liefde en andere ontroerende onderwerpen. De gedichten hebben kracht, maar krijgen vooral kleur als ze worden voorgedragen, zoals bleek bij podiumoptredens van de schrijfster. (…) In zijn verhelderende inleiding gaat de samensteller Koos van den Kerkhof) in op de aandacht voor het slavernijverleden in het werk van Roemer. De bundel zal vooral in de smaak vallen bij mensen die geïnteresseerd zijn in de invloed van de Surinaamse geschiedenis in de Nederlandstalige poëzie.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

« * * * * Authentieke, strijdbare en ontroerende poëzie.» – Ko van Geemert

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer in Parbode, februari 2022:
De vele malen bekroonde Astrid H. (Heligonda) Roemer (Paramaribo, 1947) kwam de laatste tijd vaak in het nieuws door haar uitspraken over Desi Bouterse. Hier hebben we het gelukkig weer over waar het toch in eerste instantie om gaat: haar werk, en om preciezer te zijn: haar poëzie. Roemer is allereerst bekend als auteur van romans, maar haar gedichten maken een belangrijk onderdeel van haar oeuvre uit, ze debuteerde zelfs met poëzie, met de bundel ‘Sasa: mijn actuele zijn’, in 1970, onder het pseudoniem Zamani. (…) Onlangs verscheen de bloemlezing ‘Ik ga strijden moeder’, ondertitel: ‘gekozen gedichten’, gekozen uit haar bundels, maar ook uit allerlei tijdschriften. De keuze (80 gedichten) is gemaakt, in- en uitgeleid door de half november overleden dichter Koos van den Kerkhof. (…) Terug naar de poëzie, en specifiek naar de wat minder bekende ‘verspreide gedichten’, die vanaf 2015 in diverse tijdschriften verschenen. Een paar citaten: ‘Zet mijn gedachten in de week / bleek ze / wring ze uit de herinneringen / wil geen nattigheid en niets wat druppelt’. (…) De laatste woorden van het laatste gedicht (over haar moeder) in deze bundel: ‘Wij moesten jou begraven in stromende regens. / De zonnigste vrouw. / Ik blijf aan jou denken als warm licht in mij / Leven. / Ik houd van jou.’ Kort samengevat: authentieke, strijdbare en ontroerende poëzie. In de Verantwoording noemt Van den Kerkhof het samenstellen van een dergelijke bloemlezing ‘monnikenarbeid’. We zijn verheugd dat hij zich daaraan gezet heeft en dat uitgeverij In de Knipscheer dit monnikenwerk heeft uitgegeven.
Lees hier de recensie of hier
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een mooi overzicht van haar werk.» – Hilde Neus

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over Ik ga strijden moeder van Astrid H. Roemer in De Ware Tijd Literair van
weekendeditie van 14 t/m 16 januari 2022:
De bundel van Roemer is bezorgd door Koos van den Kerkhof. (…) Van den Kerkhof geeft in zijn inleiding een wandeling door haar werk, vanaf ‘Sasa, mijn actuele zijn’, waarin haar jeugdpoëzie is verzameld (1970). Uit deze bundel komt een gedicht, getiteld ‘voor mama’ waarin de laatste regel van elke strofe is: ‘ik ga strijden’. Dit heeft de basis gelegd voor deze verzameling, onder de titel: ‘Ik ga strijden moe[1]der’. Voor Astrid. H. Roemer is haar moeder vanaf het begin een belangrijke inspiratiebron geweest en gebleven, en steeds weer spreekt uit haar werk haar grote, tedere liefde voor de vrouw die haar heeft gebaard. Daaraan zijn nauw gekoppeld de thema’s vrouw -zijn, bloed, het gehele leven zelf. (…) Aanvankelijk snijdt Roemer thema’s aan als afscheid, toekomst, of de ziel van de immigrant. Deze vloeien later over in onderwerpen als etniciteit en vrijheid, uitgedrukt in beschouwingen over het slavernijverleden. Ook de lesbische liefde en katten zijn belangrijke elementen. (…) Van den Kerkhof roemt het muzikale in haar werk en haalt het begrip ‘vertelbeeld’ aan. (…) Vertelbeeld is het uitgaan van een kernzin, die steeds in andere bewoordingen terugkomt en zo steeds beter determineert wat er gezegd moet worden. Dit is een spelen met taal, maar ook het uiterste er uit halen. Voorbeelden worden geschetst aan de hand van Roemers poëzie, maar ook duidelijk gemaakt door fragmenten uit interviews en beschouwingen over haar werk toe te voegen. (…) De laatste woorden (uit verspreide gedichten) in het boek zijn, hoe kan het anders, een ode aan haar moeder.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ademloze aaneenrijging van sferen, klanken, woorden.» – Peter Vermaat

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op MeanderMagazine, 10 januari 2022:
(…) Al in haar eerste bundel, die ze in 1970 onder het pseudoniem Zamani publiceerde, gebruikt Astrid H(eligonda) Roemer naast het Nederlands ook Sranantongo, een voornamelijk in Suriname gesproken creooltaal. Ook al beheers je die niet als lezer, de muzikaliteit van de dichter blijkt er duidelijk uit. (…) Het beste is ze op dreef wanneer ze klank en ritme kan verbinden met eindrijm, binnenrijm, zelfs acrostisch rijm en bovenal een bijna mantrische herhaling, zoals in ‘O dichter zonder nageslacht’, in 1990 gepubliceerd in De Gids. (…) Wanneer je begint te lezen, trekt het gedicht je naar binnen en dendert door tot de laatste punt. Pas na een aantal keren lezen besef je dat het gedicht als een paradox beschrijft hoe de dichter uiteindelijk zonder gedicht, ‘zonder nageslacht’ achterblijft. Het gedicht, waarvan je deel uitmaakt, materialiseert niet, hoezeer het als taalbouwwerk ook in elkaar grijpt, het blijft een bijna ademloze aaneenrijging van sferen, klanken, woorden. (…) Zij zingt. Vooral dat. Laat dat genoeg zijn.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Haar pogen om een eigen taal te creëren slaagt.» – André Oyen

VoorplatRoemerBloemlezing-75Over ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op Ansiel (België), 29 november 2021:
(…) Ik leerde Astrid Roemer eerst kennen door haar proza, waar ik ook heel wat poëzie vond inzitten. Haar poëzie was dan toch helemaal apart. ‘Ik ga strijden moeder’ geeft een goed beeld van de ontwikkeling van de jonge activistische dichter tot de diva die in spannende vertelbeelden de lezer met de kracht van de verbeelding weet te betoveren. Roemer was weliswaar niet de eerste die zich tegen koloniale overheersing en voor een opwaardering van de zwarte huid uitsprak, zij kan wel gerekend worden tot de eersten van de tweede golf Surinaamse onafhankelijkheidspoëzie die in 1975 haar grootste hoogte zou bereiken. Haar pogen om een eigen taal te creëren slaagt in een plotseling opduikend beeld dat verrast, in een oorspronkelijke strofe soms. (…)
Lees hier het hele signalement
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht uit ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op Laurens Jz Coster

VoorplatRoemerBloemlezing-75Uit ‘Ik ga strijden moeder’ van Astrid H. Roemer op Laurens Jz. Coster, 15 november 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 15de november 2021 Astrid H. Roemer (1947) van wie dezer dagen de bloemlezing ‘Ik ga strijden moeder’ verschijnt bij Uitgeverij In de Knipscheer. De bloemlezing is samengesteld en ingeleid door Koos van den Kerkhof. Het door Noë gekozen gedicht ‘Hoop’ is vandaag ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.

Hoop

Hoe heet het wachten
dat niet wordt beëindigd.

Het wachten dat ophoudt omdat die
wacht door de dood wordt overvallen.

Is er een naam voor onvervuld
wachten.

Een wachten vergelijkbaar met
bloeiende rozenstruiken waarvan niet één
roos wordt geplukt door een gretige
hand.
Een oceaan die onophoudelijk golft en
geen strand voelt.
Vergelijk het met een albatros die na
jaren in de wind geen hooggebergte
vindt om te landen.

Er moet een naam worden gevonden voor
het wachten dat zich verzamelt
in mij tot wanhoop
en instort
en niets achterlaat dan een plek
waar het is gebeurd met
dat opgestapelde wachten op jou.

Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Astrid H. Roemer – Ik ga strijden moeder. Gekozen gedichten

VoorplatRoemerBloemlezing-75Astrid H. Roemer
Ik ga strijden moeder
gekozen gedichten
bezorgd door Koos van den Kerkhof

Suriname, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
royaal formaat, 138 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-57-6
eerste uitgave november 2021

Samenstelling, inleiding en verantwoording Koos van den Kerkhof

Het poëtische oeuvre van Astrid H. Roemer is niet groot, maar wel spannend, interessant, actueel en provocerend en gelukkig niet in een hokje te stoppen. Van Astrid H. Roemers poëzie zou je wel tien verschillende bloemlezingen kunnen samenstellen. Ik ga strijden moeder echter laat de ontwikkeling zien van de jonge activistische dichter tot de diva die in spannende vertelbeelden de lezer weet te betoveren. De voortdurende gedaanteverandering in de poëzie van Astrid H. Roemer vindt zijn voorlopige voltooiing in haar laatste bundel uit 2012. Zinnen zijn herkenbaar, maar de grens tussen de ene en de andere is vloeibaar. Deze bloemlezing bundelt gedichten van Astrid H. Roemer uit haar eerste bundel van 1970 tot en met haar jongste poëziepublicaties in literaire tijdschriften vanaf 2015 tot in 2020. Haar vroege poëzie heeft een wat bescheiden plaats en het latere dichtwerk krijgt meer ruimte. Zo wordt de groei zichtbaar van een dichter met een directe en persoonlijk geladen expressieve stem tot een intrigerende epische verteller die een eigen wereld creëert. Een dichter die haar gedachten en emoties vormgeeft, actievoert, haar solidariteit uit maar vooral het bestaan liefheeft.

Astrid H. Roemer is natuurlijk op de eerste plaats als prozaschrijver bekend en niet als dichter. In de luwte van het proza rijpt haar poëtische meesterschap. Haar poëzie is nauwelijks te vergelijken met die van welke Nederlandstalige dichter dan ook. Voor Roemer is een gedicht een manier om met de lezer te communiceren. In haar vroegste verzen kondigt zich alles al aan. Vrije verzen doortrokken van emotie, zelfs rebellie. Astrid H. Roemer blijkt dan al de taal in al zijn facetten en in al zijn poëtische nuances te beheersen. Alle registers van het gevoelsleven slaat ze aan: de woede, het heimwee, de moed, de nostalgie en het verdriet. Poëzie met een grote betrokkenheid bij het leven van mensen die in de ogen van de ‘doorsnee Nederlander’ ‘anders zijn’. Met elke bundel zet de verandering in Astrid H. Roemers poëzie door. Het verhaal wordt poëzie. De liederen worden vrije verzen, vrije verzen worden liederen. De voortdurende gedaanteverandering is vanaf het begin een kenmerk van haar poëzie en ze eindigt voorlopig in pure muzikaliteit, taligheid en vormkracht. Het is een bijna mythologische gedaanteverandering.

Astrid H. Roemer (1947) debuteert onder het pseudoniem Zamani in 1970 met de dichtbundel Sasa. Ze breekt door naar een groot publiek met de roman Over de gekte van een vrouw (Uitgeverij In de Knipscheer, 1982). Inmiddels heeft ze een veertigtal titels op haar naam staan, in alle denkbare literaire genres: van gedichten tot novellen, romans, columns, toneelwerken, liederen, libretto’s en autobiografieën. Voor haar romans is ze in 2016 bekroond met de P.C. Hooftprijs en voor haar gehele oeuvre in 2021 met de Prijs der Nederlandse Letteren. Ik ga strijden moeder (2021) markeert haar 50-jarig schrijverschap.

Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer op deze site

«Geen revolutie is volbracht.» – Franc Knipscheer

astrid_roemer750-Chris van Houts foto Chris van Houts
Geen revolutie is volbracht. Over Bouterse en Roemer en De prijs der Nederlandse Letteren 2021’ op website In de Knipscheer, 14 augustus 2021:
De recente uitspraken van Astrid H. Roemer over oud-legerleider en ex-president van Suriname Desi Bouterse veroorzaken veel ophef. Ik herinner me heel goed de tijd – 1980 – waarin de staatsgreep plaatsvond. Het was de tijd dat de poster van Che Guevara nog op menige studentenkamer hing. Het was een revolutionaire tijd, niet alleen in Nederland maar zeker in Zuid- en Midden-Amerika. Hoe welwillend men in progressief Nederland tegenover die staatsgreep van Bouterse stond, herinner ik me nog goed. In brede kring vond men dat het beleid van de toenmalige democratisch gekozen regering van Suriname onder Henck Arron had gefaald. Bouterse c.s. kreeg van velen in Suriname, maar ook in Nederland, het voordeel van de twijfel. Wat dat betreft hebben de hekelaars van nu wel boter op hun hoofd.

Wie het werk van Astrid H. Roemer tot op zekere hoogte kent, weet dat deze omwenteling indruk op haar maakte. Haar engagement op dat moment ten opzichte van de coup kan geen verrassing zijn, hoewel ze in haar werk de coup nimmer expliciet noemde en in mijn herinnering nimmer Bouterse publiekelijk bejubelde. Dat politieke engagement is al terug te lezen in haar bij In de Knipscheer verschenen jaren tachtig romans ‘Nergens ergens’ en ‘Levenslang gedicht’ en zeker in haar roemruchte jaren negentig trilogie ‘Gewaagd leven’, ‘Lijken op liefde’ en ‘Was getekend’, verschenen bij Uitgeverij De Arbeiderspers. (…)
Uitgeverij In de Knipscheer brengt dit najaar van Astrid H. Roemer een door Koos van den Kerkhof uit haar poëtisch oeuvre samengestelde bloemlezing uit onder de titel ‘Ik ga strijden moeder’ die het 50-jarig schrijverschap van Roemer markeert.

Lees verder op Columns+ of klik hier
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer