Over ‘Grenzenloos’ samengesteld door Klaas de Groot voor NBD / Biblion, 7 maart 2019:
Poëzie is een geheel eigen vertolking van de werkelijkheid en kan onvermoede gevoelswerelden oproepen. Daarvan getuigt ook deze verzamelbundel, die 190 gedichten van ruim 160 dichters uit het Nederlandse taalgebied bevat. Veel dichtregels raken het hart. Bijvoorbeeld van Mark Insingel: ‘Zij was zo mooi in / zijn verwarring. / Hij was zo tenger in / haar tederheid. / Zij waren zo opwindend / in elkanders armen’. Ontroerende regels ook van Clyde Lo A Njoe: ‘Moet ik weer denken aan jou, mij lief, mijn leed. / Zit ik trouw naast jou en luister gebroken naar je gefluister. / Zag ik, hoe het leven wreed en tergend traag uit je weggleed. / Zong je zacht die schlager voor mij in het schemerduister…’ Aangrijpende regels van Hubert Booi: ‘Mijn vrouw heeft me verlaten, al de kinderen gevlucht / Niemand is er om me te helpen, ik voel mij verloren. / In de donkere nacht slaap ik alleen, onder een verlaten boom / Regen verjaagt mij soms, mensen spotten met mij’. Een veelzijdige bundel voor een brede kring van poëzieliefhebbers. Met lijst van dichters en bronvermelding.
Meer over ‘Grenzenloos’ [ = ]
Tag: Klaas de Groot
«Weer een zalige editie van Extaze!» – André Oyen
Over Extaze 28 ‘Geloof in de kunst’ op Lezers tippen lezers, 22 februari 2019:
Literair tijdschrift Extaze is een kwartaalschrift gewijd aan literair en beeldend werk van Nederlandse en Belgische schrijvers en kunstenaars. (…) ‘Extaze 28’ bevat 5 essays. (…) In ‘Van West naar Oost’ analyseert Klaas de Groot zes Indische gedichten van de Surinaamse auteur Bernardo Ashetu (1929-1982). (…) Hoewel hij debuteerde in een tijd toen vele dichters zich voor het eerst presenteerden, onttrekt zijn in het Nederlands geschreven poëzie zich aan de toon en de dichterlijke objecten van die dagen (in het bijzonder aan de maatschappelijk bewogen strijdpoëzie). Hij schrijft gevoelige verzen, fijnzinnig observerend hoe droom en werkelijkheid uit elkaar groeien (hij had een enorm problematische relatie met zijn vader) en uiteindelijk slechts droefenis overblijft voor ontheemden overal ter wereld. Lang na zijn overlijden begonnen zijn gedichten te verschijnen in de ‘Spiegel van de Surinaamse poëzie’ (1995) en in tijdschriften als Dietsche Warande & Belfort, Bzzlletin, Poëziekrant en De Tweede Ronde. In 2002 kwam er een nieuw bundeltje van hem uit in Paramaribo: ‘Marcel en andere gedichten’. In 2007 verscheen in Nederland een keuze uit zijn werk gemaakt door Gerrit Komrij onder de titel ‘Dat ik zong’. Later dat jaar verscheen een bibliofiele editie van zijn gedicht ‘Indiaans’. In dit Extazenummer treft de lezer ook gedichten van Guy Commerman, Anne Karelse, Lisa Rooijackers en Merel van Slobbe en korte verhalen van Michiel van den Berg, Jens Bezemer, Guido Eekhaut, Else de Jonge, Christien Kok, Dewi de Nijs Bik, Phaedra Onclin, Yoko Theeuws en Liedewij Vogelzang. Het beeld is van Mariëtte van Erp. Weer een zalige editie van Extaze!
Lees hier de aankondiging
Meer over ‘Extaze 28’
«Zeven ‘Indische’ gedichten van Bernardo Ashetu.» – Klaas de Groot
Klaas de Groot kwam in de nog ongepubliceerde poëzie van de Surinaamse dichter Bernardo Ashetu (1929-1982) zeven gedichten tegen die een ‘Indisch’ etiket opgeplakt zouden kunnen krijgen. Hij schreef er eerder bijdragen over op Caraïbisch Uitzicht en in literair tijdschrift Extaze (nr. 28) en werkte deze publicaties om tot het artikel ‘Een durian als handgranaat’, op 11 februari 2019 verschenen op Caraïbisch Uitzicht: ‘De poëzie van Bernardo Ashetu heeft veel weg van een oceaan. Achter iedere horizon ligt een andere einder. Iedere herlezing zorgt ervoor dat nieuwe ruimtes zich openen, nieuwe perspectieven zich presenteren. Dit hoeft niet te verwonderen, want achter het pseudoniem school immers de zeeman Hendrik George (Henk) van Ommeren. Een man die vele zeeën en oceanen heeft gezien. Van Ommeren werd op 4 maart 1929 geboren te Paramaribo, hij overleed in Den Haag op 3 augustus 1982. Zijn graf bevindt zich daar op Oud Eik en Duinen. Tijdens zijn werkend leven als telegrafist heeft hij veel poëzie geschreven, maar algemeen bekend is hij nooit geworden. Ook hier is er een parallel met de zee: het allergrootste deel van de gedichten kwam niet aan de oppervlakte. Na de publicatie van Yanacuna in 1962, een aflevering van de Antilliaanse Cahiers, kwamen er geen bundels meer naar buiten. Hij stelde nog dertig selecties samen die hij niet wilde publiceren. Weerzin tegen de naam van zijn vader, Van Ommeren, moet hen daartoe gebracht hebben. Het is logisch dat tussen alle gedichten van Ashetu heel wat poëzie staat die met de zee te maken heeft. Er zijn meer dan negentig zeegedichten. Daarnaast is er een veel kleinere groep gedichten te ontdekken. Dat is een opvallende reeks van zeven gedichten, die een ‘Indisch’ etiket opgeplakt zouden kunnen krijgen. (…)
Lees hier het artikel
Meer over Bernardo Ashetu bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Klaas de Groot bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Gevarieerde selectie van boeken door Caribische schrijvers en dichters.» – Otti Thomas
Over ‘In de Knipscheer presenteert nieuwe uitgaven’ in Amigoe, 17 december 2018:
Het boek Trouwportretten, Surinaamse voorouders in beeld is een van de meest opvallende nieuwe publicaties van In de Knipscheer, maar liefhebbers van gedichten en romans komen niets tekort. Uitgever Franc Knipscheer presenteerde zondag 16 december in Amsterdam een gevarieerde selectie van boeken door Caribische schrijvers en dichters.
Lees hier het bericht
Bekijk hier het programma in Podium Mozaïek in 75 foto’s van André Homan
Meer over het programma ‘Dubbelbloed in Podium Mozaïek
DUBBELBLOED in Podium Mozaïek
Verhalen van en over Curaçao en Suriname op zondagmiddag 16 december 2018:
Natuurlijk verwijst de titel van het programma naar het boek ‘Dubbelbloed’ van Etchica Voorn dat vorig jaar in Podium Mozaïek gepresenteerd werd en dit jaar de OPZIJ Literatuurprijs won. Op 16 december 2018 gaat het niet alleen om de fysieke dubbelbloeden, maar ook om die schrijvers die in en met hun boeken bruggen slaan tussen hier en daar, tussen zwart en blank, tussen toen en nu, tussen kolonisator en gekoloniseerde, tussen slaaf en meester. Uitgeverij In de Knipscheer biedt u een afwisselend programma met spoken word, film en muziek over haar nieuwe Caribische boektitels van 2018 en 2019. Met of over Boeli van Leeuwen, Chesley Rach, Eric de Brabander, Walter Palm, Kees Broere, Clyde Lo A Njoe (Antillen) en Michaël Slory, Jit Narain, Karin Lachmising, Diana Tjin (Suriname). Verder aandacht voor moedercontinent Afrika (ter herinnering aan Decade for People of African Descent, ‘Trouwportretten: Surinaamse voorouders in beeld’ van Lucia Nankoe en de bloemlezing ‘Grenzenloos’ door Klaas de Groot. Muzikaal intermezzo: LAKSHMI. Deze feestelijke boekpresentatiemarathon vindt in 2018 voor het achtste achtereenvolgende jaar plaats in Podium Mozaïek. Met medewerking van Lucia Nankoe, Usha Marhé, Peter de Rijk, Franc Knipscheer. Ontbrekende informatie over genoemde auteurs en hun te presenteren nieuwe boektitels verschijnt binnenkort op deze site.
Kaarten voorverkoop/ online € 5,00. *
Kaarten aan de zaal (voor zover dan nog beschikbaar en alleen met pin ) € 7,50
Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191, 1055 DT Amsterdam. Klik: Route & bereikbaarheid
Op zondag in de omgeving vrij parkeren.
Zondag 16 december 2018, foyer open 13.30 uur; zaal open 14.15 uur, programma 14.30 tot 17.00 uur
Kaart- en boekenverkoop vanaf 14.00 uur; na afloop signeren en napraat in de foyer.
Podium Mozaïek: 020-580 0381 [++ 3120 580 0381]
*Alleen als het digitaal bestellen van kaarten bij het theater niet lukt, mag u de kaarten ook bestellen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over de vorige edities in Podium Mozaïek
Literair tijdschrift Extaze 28 ‘Geloof in de kunst’ [Jrg. 7, nr. 4]
Extaze 28– Geloof in de kunst
zevende jaargang nr. 4, november 2018
redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
gebrocheerd, geïllustreerd, 112 blz.,
€ 15,00
presentatie 15 november 2018
ISBN 978-90-6265-623-3
Zoals in elk nummer wordt ook in dit nummer de inhoud bepaald door essays, gedichten, korte verhalen en beeld en nog uitgebreid met interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze. ‘Extaze 28’ bevat 5 essays. In zijn essay ‘De tegenverbeelding van het religieuze’ concludeert Kris Pint na lezing van Gerard Reve’s literaire werk, dat de schrijver in het katholicisme een tegenverbeelding vond die krachtig genoeg was om de strijd met zijn wanhoop, verslaving en angst voor depressies aan te gaan. De neurotheologie leert ons dat de religieuze verbeelding dient als interface om met de primitieve religieuze ervaringen om te gaan die in de specifieke structuur van de hersenen zijn opgeslagen.
De sterke religieuze vervoering die is uitgedrukt in het beeld ‘Extase van de heilige Theresia’ van Giam Lorenzo Bernini (1598-1680) zet Onno Schilstra in ‘Het nachtkastje van Franco’ op hetzelfde spoor als Pint. De sculptuur vormt een verwijzing naar iets onzegbaars, iets ‘onbegrippelijks’ dat hooguit door het soort symbolen waarover Reve schrijft in ‘Moeder en zoon’ (1980) in taal uitgedrukt kan worden.
’Een verrukkende heidense schoonheid’ is de titel van Ruurd Halbertsma’s essay over de waardering van de antieke beeldhouwkunst door de eeuwen heen en de aantrekkingskracht die de lichamelijkheid en sensualiteit van de beelden uitoefenden op mensen met sluimerende seksuele fantasieën. Louis Couperus beschouwde de antieke wereld als een ‘foreign country’, waarnaar hij terugreisde op elk moment dat hij in extase een klassieke sculptuur beschouwde.
Artien Utrecht is geboeid door de tegenstelling die de schrijver Junichiro Tanaziki waarnam tussen de Japanse sensitiviteit voor nuances van licht en duisternis en de westerse voorkeur voor het felle licht. Op het Japanse kunsteiland Naoshima ervaart ze dat het spel van schaduwlagen en hun verschillende diepten je dwingt om te kijken met je zintuigen. Het donker vraagt om een voorbijgaan aan het ‘gewone’ zintuiglijke zien. Voorbij het gewone zien ligt de verbeelding van wat niet is, maar zou kunnen zijn.
In ‘Van West naar Oost’ analyseert Klaas de Groot zes Indische gedichten van de Surinaamse auteur Bernardo Ashetu (1929-1982), wiens thematiek: dood en verandering gekoppeld aan geweld, voor hem een middel was om zich bevrijd te voelen van beklemming en onderdrukking.
In dit nummer gedichten van Guy Commerman, Anne Karelse, Lisa Rooijackers en Merel van Slobbe en korte verhalen van Michiel van den Berg, Jens Bezemer, Guido Eekhaut, Else de Jonge, Christien Kok, Dewi de Nijs Bik, Phaedra Onclin, Yoko Theeuws en Liedewij Vogelzang. Het beeld is van Mariëtte van Erp.
De presentatie van Extaze 28 vindt plaats op donderdag 15 november 2018. Locatie: Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang: 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree: € 10,00 (alleen contant te betalen). Reserveren: redactie@extaze.nl. Presentatie: Cor Gout. Licht en geluid: Anton Simonis (Adesign).
Lees ook supplement van ‘Extaze’
Meer over ‘Extaze’
Klaas de Groot (samenstelling) * Grenzenloos
Grenzenloos
40 jaar Knipscheer Poëzie
Bloemlezing koninkrijkspoëzie
samenstelling Klaas de Groot
redactie Peter de Rijk
gebrocheerd in omslag met flappen
298 blz., € 19,50
2018
ISBN 978-90-6265-953-1
Poëziebloemlezingen kunnen er niet genoeg zijn. Gelukkig lokken er overal velden waar een bloemlezer verlekkerd kan rondwaren. Hij of zij kan kiezen uit wat er over een bepaald onderwerp is gedicht. Hoeveel is er niet verzameld over de dood of over de liefde? Keuzes uit bepaalde periodes of bepaalde dichters worden geregeld gemaakt. Het soort bloemlezing dat meestal voor veel beweging zorgt, is de verzameling uit het werk van een groep of generatie dichters.
Een keuzeveld met duidelijke grenzen is het fonds van een uitgeverij. Als de bloemlezing dan ook nog bedoeld is om een verjaardag te vieren, dan is het terrein duidelijk, de piketpalen staan er. Uitgeverij In de Knipscheer is veertig jaar geworden en daarom verschijnt de bloemlezing Grenzenloos. De tussen-n is verplicht, omdat het tijdschrift Mandala, de wieg van de uitgeverij, zich een grenzenloos tijdschrift noemde en de n mag als het woord een gebied bedoelt dat geen grenzen heeft. De wereld buiten de eigen wereld, dat is het terrein. Tijdens de jaren dat In de Knipscheer nu bestaat, zijn er natuurlijk verschuivingen geweest, maar het kijken over de grenzen is gebleven.
In 2015 ontstond het idee voor de bloemlezing. Uitgevers moeten en zullen verder denken dan bloemlezers, bang moeten ze ook niet zijn. Al helemaal een uitgever met veel poëzie in zijn fonds. Die geeft vaak uit op de grens, die springt geregeld in het diepe. En dat diepe kan dus ook heel breed zijn. Uitgeverij In de Knipscheer heeft nu veertig jaar dat uitgegeven wat de uitgever de moeite waard vond en vindt. Samensteller Klaas de Groot heeft meer dan twee meter poëzie (boeken, bundels en de tijdschriften Mandala, De Held en Extaze) ingedikt naar enkele centimeters, waarbij de bundels vertaalde poëzie van buiten de koninkrijksgrenzen buiten beschouwing bleven. Grenzenloos bundelt ruim 160 dichters met in totaal 190 gedichten.
Aletta Beaujon in Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland.
(…) In 2008 vond Klaas de Groot in de Openbare Bibliotheek van Den Haag een kantooragenda van Aletta Beaujon over het jaar 1957. Deze was waarschijnlijk via Debrot in de boekencollectie van Sticusa ondergebracht en vervolgens meeverhuisd naar de Haagse bibliotheek. In de agenda stonden 78 handgeschreven gedichten. Onder de titel ‘Words washed away / Weggespoelde woorden’ zijn 64 tot dan toe onbekende, voornamelijk Engelstalige gedichten samen met 14 in 1959 al gepubliceerde gedichten, gebundeld. In 2009 verzorgden Aart G. Broek en Klaas de Groot een uitgave met alle gedichten van Beaujon: ‘De schoonheid van blauw’. (…)
Lees hier de pagina in het lexicon
Meer over ‘De schoonheid van blauw’
«Het mooiste blijft hoe dit gedicht met klanken en ritme de transitie (…) tastbaar maakt.» – Jeroen van den Heuvel
Over het gedicht ‘Ochtend’ uit ‘De schoonheid van blauw / The Beauty of Blue’ van Aletta Beaujon op Ooteoote.nl, 25 september 2017:
Er zijn gedichten waarbij je het gevoel krijgt: “het klopt”, nog voordat je hebt nagedacht over wat het zou kunnen betekenen. De klanken rijgen de woorden en versregels aan elkaar. De meeste van de klanken doen onnadrukkelijk hun werk. (…) Hoe je er ook tegenaan kijkt, voor mij blijft het mooiste hoe dit gedicht met klanken en ritme de transitie die zich aan het begin van een nieuwe dag voltrekt weet vorm te geven. Nee, sterker: tastbaar maakt.
Lees hier het gedicht en ‘het verslag van een close reading’
Meer over ‘De schoonheid van blauw’
«Zijn leven verliep in isolement. Hij schiep zijn eigen eilanden.» – Klaas de Groot
Over ‘De (zee)laarzen van Bernardo Ashetu’ in Nieuw Letterkundig Magazijn, (jrg. 35 nr. 1), mei 2017:
De Surinaamse dichter Bernardo Ashetu (1929-1982) publiceerde tijdens zijn leven één bundel: ‘Yanacuna’ (1963). Het grootste deel van zijn werk bleef in portefeuille. De mans achter het pseudoniem Ashetu, Hendrik George (Henk) van Ommeren, was marconist en werkte een deel van zijn leven op de koopvaardij. Als zeeman schreef hij heel wat zeegedichten. In veel daarvan is Ashetu’s neiging tot het surrealisme merkbaar. (…) In Nederland komt in 2007 ‘Dat ik zong’ op de markt en in 2011 de meest uitgebreide keuze ‘Dat ik je liefheb’, ook met gedichten uit de dertig ongepubliceerde bundels. Het is wonderbaarlijk om te zien dat degenen die iets zeggen over deze verzamelingen, allemaal heel enthousiast zijn, terwijl het werk verder een stil leven blijft leiden. Klaas de Groot schreef eerder over Bernardo Ashetu o.a. in Literair tijdschrift Extaze 17/18 ‘Water-Zee’ [Jrg. 5, nr. 1/2, april 2016]
Lees hier het artikel
Lees hier een uitgebreidere versie op Caraïbisch Uitzicht dd. 2 juni 2017
Meer over Bernardo Ashetu op deze site
Meer over Klaas de Groot op deze site