«Nu, 33 jaar later, kan Paleaux er redelijk goed over praten.» – Froukje Sijtsma

Over ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op Tresoar,  6 maart 2024:

(…) Het theaterstuk is gebaseerd op Lex Paleauxs gelijknamige debuutroman ‘Winterwater’ (2020) uitgegeven bij uitgeverij In de Knipscheer. Hierin vertelt Paleaux (pseudoniem) vanuit kinderperspectief over zijn jeugd in de jaren tachtig en negentig in Fryslân. Een jeugd waarin Lex zich vaak eenzaam en alleen voelt. Onlangs verscheen de Friese vertaling ‘Winterwetter’ bij uitgeverij Noordboek. Paleaux (1977) is scriptschrijver en filmmaker in Haarlem. Hij woont al jaren niet meer in Fryslân. Hij vluchtte. Weg van het geweld thuis en weg van zijn trauma. Maar zijn geschiedenis laat hem niet los. ‘Ik was dertien jaar toen ik seksueel werd misbruikt. Door een man die ik niet kende en die ik ook nooit weer heb gezien.’ Het zet zijn leven op de kop. ‘Ik ben toen een stukje van mezelf verloren.’ Ook de relaties thuis en op school lijden er behoorlijk onder. Nu, 33 jaar later, kan Paleaux er redelijk goed over praten. ‘Ik kon het verhaal pas opschrijven, toen het mij niet meer continu aanvloog.’ Zo zou het ook moeten in de literatuur, vindt de auteur. ‘Je kunt pas schrijven over je trauma, als je het hebt verwerkt. Anders zit je te dicht op de materie en dat doet afbreuk aan de belevenis van je lezers. Je publiek is niet je therapeut.’ (…)

‘Tresoar’ combineert de functies van bibliotheek, archief en museum. Het is de grootste erfgoedinstelling van Friesland.

Lees hier het artikel
Luister ook naar de radiocolumn van Froukje Sijtsma op Omrop Fryslân
Meer over Winterwater in het theater
Klik hier voor de speellijst
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Humor en een soort lichtvoetigheid stellen het gevoel van beklemming uit tot je er echt niet meer omheen kunt.» – Heleen Zoethout

Over ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op Hoe was het op school?, 4 maart 2024:

‘Winterwater’ vertelt het verhaal van Lex, een nieuwsgierige jongen met een grote fantasie. Lex groeit op in Friesland in de jaren tachtig. Hij voetbalt bij de plaatselijke club en Freddie Mercury van Queen is zijn held. Met pake en beppe in de buurt, buitenspelen met zijn broers, het geloof dat thuis een belangrijke rol speelt zou het kunnen lijken of Lex’ jeugd leek op mijn jeugd. “Je bent nooit alleen”, wordt hem verzekerd. Toch ontbreekt er iets heel belangrijks, dat voor jou en mij misschien vanzelfsprekend is of was tot vandaag. In de roman ‘Winterwater’ van Lex Paleaux  leer je Lex en zijn familie kennen in korte hoofdstukjes waarin hij op een ontvankelijke en nieuwsgierige manier zijn leventje leeft. Humor en een soort lichtvoetigheid stellen het gevoel van beklemming uit tot je er echt niet meer omheen kunt. Ingrijpende gebeurtenissen moet Lex helemaal alleen ondergaan, er is geen hand op zijn schouder, er zijn geen bemoedigende woorden op het moment dat hij die nodig heeft. (…) Studio Figur, Rieks Swarte en productiehuis Feikes huis weten zijn verhaal te vertellen in een bijzondere beeldende voorstelling. ‘Winterwater’ is geen ‘poppentheatervoorstelling’, de hoofdpersoon komt op een zorgvuldige en liefdevolle manier tot leven in de handen van vier krachtige spelers. De spelers vloeien op zo’n waarachtige manier in elkaar én de pop over, dat je hem gelooft en bijna onmiddellijk in je hart sluit. (…)

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Klik hier voor de speellijst
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

Lex Paleaux komt met boektrailer ‘Als de dood zucht…’

Op vrijdag 16 februari 2024 plaatste  schrijver Lex Paleaux  op zijn Facebookpagina  de boektrailer ‘Als de dood zucht…’ vergezeld van devolgende tekst. «‘Je boeken lezen als een film…’. ‘Als de dood zucht…’ bestaat één jaar, is bijna toe aan de vierde druk en daarnaast sinds kort ook als e-book verkrijgbaar. Of de film er ooit gaat komen weet ik niet, ik zou het de hoofdrolspelers uit het boek wel gunnen. Ze verdienen een stem die gehoord mag worden. Tot die tijd heeft de onvolprezen Bart Thimbles deze korte, maar krachtige ‘film’ gemaakt. Alsof het verhaal van de bewoners uit de psychiatrische jeugdkliniek, in een vergeten videorecorder lag te wachten om afgespeeld te worden. Delen zou ik geweldig vinden. Namens: Fenna, Joachim, Mirjam, Frank, Thea, Reinout, Felix en Quintin een enorm dankjewel aan alle lezers. Zowel die uit het verleden, als in de toekomst.»

Meer over het e-book ‘Als de dood zucht…’
Kijk ook naar de andere boektrailers van In de Knipscheer-auteurs

«Je gelooft direct in het ontwapenende mannetje in Winterwater, ook al is het een pop.» – Elise van Dam

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Het Parool, 22 januari 2024:

(…) Voetballen op te grote schoenen, stiekem een sigaret roken, schaatsen op een bevroren vijver; Winterwater is als een collage van momenten uit een kindertijd waaruit de contouren naar voren komen van een kind dat met zijn nieuwsgierigheid en dagdromen geregeld in de problemen komt. Dat zoekt naar de liefde van zijn oudere broers en ouders en in het niets grijpt. Want die anderen zien de wereld niet zoals Lexje hem ziet. In een vormgeving die bovenal ruimte creëert voor de verbeelding, zoals theatermaker Rieks Swarte dat kan, vertolken vier acteurs afwisselend Lex en de personages rond hem. Sigaret tussen wijs- en middelvinger en Gerold Guthman is Lex’ moeder. Kop koffie in de hand en licht hangende schouders en Alexander Brouwer is zijn vader. Maar middelpunt is de door Pluck Venema (van Studio Figur) ontworpen pop die Lex verbeeldt. Vaak door drie acteurs bediend, geloof je direct in dit ontwapenende mannetje. Des te wranger is het als die versie van Lex letterlijk en figuurlijk verdwijnt. Na een traumatische gebeurtenis trekt Lex zich steeds meer terug. (…) Het is een ontroerende keuze om de pop van Lex in dit deel te vervangen door een iets grotere versie, weggedoken onder een pet en capuchon, en vooral: zonder gezicht. Het is onmogelijk dat kleine kereltje uit het begindeel niet in je hart te sluiten en dat jochie zien verdwijnen doet pijn.

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Prachtige fijngevoeligheid in een hard en grimmig verhaal.» – Eva van der Weerd

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Theaterkrant, 21 januari 2024:

(…) Lexje is dan ook het enige personage dat uitgebeeld wordt door een pop, gemaakt door Pluck Venema. Zij speelt Lexje samen met Nick Bos, Gerold Guthman en Alexander Brouwer, soms afwisselend, soms tegelijk. Ook alle andere personages en de muzikale begeleiding (veelal liedjes van Queen, door Sebastiaan Bax in een soundscape verweven) zijn voor de rekening van deze vier acteurs. De spelers zijn sterk in hun poppenspel. Ze slagen erin Lexje vloeiend en menselijk te laten bewegen, met als hoogtepunt een schaatsscène waar hij eerst met trillende knietjes, maar daarna sierlijk over het ijs glijdt. (…) In de tweede helft van de voorstelling krijgt Lexje te maken met seksueel misbruik. Ook hier is het de interactie tussen de spelers en de pop die zorgen voor een ijzingwekkende scène. Plots trekken alle acteurs hun handen van Lexje af. De enige die hem nog bespeelt is zijn belager. In de rest van de voorstelling is Lexje alleen nog een lege huls kleding, al verstopt hij zich zo onder zijn pet en capuchon dat je niet direct ziet dat zijn hoofd ontbreekt. Het zijn deze keuzes van regisseur Noufri Bachdim en vormgever Rieks Swarte die ervoor zorgen dat ‘Winterwater’ emotioneel raakt. (…) Studio Figur maakte met ‘Winterwater’ een aangrijpende, kille variant op het verhaal van een small town boy die wil ontsnappen uit zijn omgeving. Zonder hoopvol sprookjeseinde. (…)

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar  bestelformulier
a href=”https://www.indeknipscheer.com/?s=winterwater%2Broman”>Meer over Winterwater – de roman

«Zijn kinderlijke verwondering slaat om in rebellie.» – Margriet Prinssen

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Haarlems Dagblad, 17 januari 2024:

(…) Paleaux is blij met de manier waarop Patrick Minks zijn roman heeft bewerkt. ‘Hij heeft de voor mij belangrijke elementen absoluut behouden. Rieks en Noufri zijn totaal verschillende makers en ze hebben allebei vanuit hun eigen expertise er iets heel moois van gemaakt. Het is bijzonder om je eigen verhaal terug te zien op het toneel.’ (…) ‘Winterwater’ is een coming of age verhaal, deels fictief, maar grotendeels gestoeld op waargebeurde feiten. Het gaat over een jongen, niet toevallig Lex geheten, die opgroeit met een strenggelovige Friese moeder, een Franse vader en twee oudere broers. Hij is nieuwsgierig en open maar eigenlijk wil niemand de grote vragen horen die hij stelt. Naarmate hij ouder wordt, neemt iedereen steeds meer afstand van hem. Zijn kinderlijke verwondering slaat om in rebellie, onhandelbaar gedrag en een steeds grotere existentiële wanhoop. (…) ‘Het is een prachtig boek’, zegt Rieks Swarte. ‘Het gaat in wezen over eenzaamheid, de eenzaamheid die een onbevangen kind kan voelen in een benauwende omgeving waar eigenlijk geen enkele aandacht is voor zijn gevoel van anders-zijn. Lex heeft dat heel mooi beschreven. … Er gebeuren steeds kleine dingen die bij elkaar een enorm domino-effect hebben. Uiteindelijk leidt dat tot een drama.’ (…)Noufri Bachdim: ‘Je kunt een acteur honderd keer laten opkomen en de meest extreme dingen laten doen maar hij bereikt nooit hetzelfde effect als een pop kan bereiken. Dat gevoel van verwondering is uniek, misschien wel omdat een pop niet leeft. Als toeschouwer kun je als het ware je eigen emoties projecteren op een pop en dat werkt heel sterk.’ (…)

Lees hier het artikel in Haarlems Dagblad
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

‘Winterwater’ op muziek gezet door Sebastiaan Bax

Op zaterdag 20 januari 2024 gaat de theatervoorstelling ‘Winterwater’ in première in De Schuur in Haarlem. De muziek bij de voorstelling, gebaseerd op de gelijknamige roman van Lex Paleaux, is gecomponeerd en wordt gespeeld door Sebastiaan Bax. Sebastiaan Bax (1994) is componist, pianist en muzikaal leider. Hij studeerde bij Musician 3.0 op het Utrechts Conservatorium en componeert muziek voor film, theater en andere visuele kunstvormen. Het album ‘Winterwater’ komt uit rond 25 januari. De eerste single is vanaf 16 januari 2024 te beluisteren op Spotify en verklankt de passage uit het boek en de voorstelling  waarin Lexje op de vijver schaatst en door het ijs zakt.

Luister hier naar de single
Meer over de theatervoorstelling

Boekbestelling Winterwater van Lex Paleaux


Boekbestelling Winterwater van Lex Paleaux
Klik op bovenstaande kop voor bestelformulier.
Meer over ‘Winterwater in het theater’

Doorgestroomde In de Knipscheer-auteurs in 2023.

doorstromersNieuw werk van Els Launspach, Peter Drehmanns, Kristien De Wolf, Alja Spaan, Margreet Schouwenaar en Lex Paleaux, 01 januari 2024:

Sinds twee jaar is op onze website (onder Uitgeverij) te lezen: “Het is het voornemen van uitgever Franc Knipscheer – bij leven en welzijn – de uitgeverij op haar vijftigste verjaardag, 24 maart 2026, te beëindigen en vanaf 2022 het uitgavenbeleid en -beheer kwantitatief geleidelijk af te bouwen.” En (onder Contact): “Het betekent dat de uitgeverij wel nog nieuw werk uitgeeft van bestaande fondsauteurs, maar geen nieuwe auteurs meer laat debuteren, tenzij al eerder toegezegd.” In 2022 maakten al enkele auteurs de overstap naar collega-uitgevers. Ook in 2023 vond een aantal auteurs een nieuw onderdak. Els Launspach publiceerde bij In de Knipscheer in 2015 de (‘Indië’-) roman ‘Jonker’ en in 2016 de historische roman ‘Maîtresse van Oranje’. Haar nieuwe roman ‘De tuinen van licht’ verscheen bij Sterck De Vreese, onder meer gespecialiseerd in boeken over geschiedenis. Van Peter Drehmanns verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer de romans ‘Het Wezen’ (2020) en ‘Boetegrond’ (2022). Zijn nieuwe roman ‘Het slapen op de koude vlakte’ van verschijnt naar verwachting dit voorjaar bij Uitgeverij Vleugels. Kristien De Wolf debuteerde in 2017 met de verhalenbundel ‘Rotgeluk’ in de Extazereeks van Uitgeverij In de Knipscheer. De Extazereeks was een gezamenlijk initiatief van het literair tijdschrift Extaze en Uitgeverij In de Knipscheer, en bood Vlaamse en Nederlandse schrijvers die eerder in Extaze hadden gepubliceerd de mogelijkheid hun werk in een zelfstandige uitgave te presenteren. Daarna verschenen de romans ‘Ava Miller en ik’ (2019) en ‘Regensoldaten’ (2021). Haar nieuwe roman ‘Mooie Jo’ komt in maart 2024 uit bij de Vlaamse uitgever Borgerhoff Lamberigts (Gent). Alja Spaan (‘Tegen het vergeten en voor de behoedzaamheid’, 2018) maakte de overstap naar de Belgische poëzie-uitgever Uitgeverij P (Leuven) met haar nieuwste bundel ‘Het langzaam voorovervallen’ Hetzelfde geldt voor dichter Margreet Schouwenaar (‘Waaraan het vlees ontsnapt’, 2014 en ‘De overmaat van ontbreken’, 2020). In samenwerking met Uitgeverij P bracht Uitgeverij In de Knipscheer sinds 2013 een zestal co-producties uit. Lex Paleaux ontpopte zich in korte tijd tot een oeuvreschrijver met zijn romandrieluik over Lexje ‘Winterwater’, ‘Het leven is een circus’ in 2020 en ‘Vlo’ in 2022. In 2023 volgde ‘Als de dood zucht’. Zijn komende roman heeft de titel ‘Liften naar de hemel’ en zal bij Uitgeverij Ambo Anthos verschijnen. Uitgeverij In de Knipscheer blijft blij met hun boeken en wenst de genoemde auteurs alle succes met hun nieuwe boeken bij hun nieuwe uitgevers.

Meer over Els Launspach bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Peter Drehmanns bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Kristien De Wolf bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Alja Spaan bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Margreet Schouwenaar bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer
Klik hier voor ‘Doorgestroomde In de Knipscheer-auteurs in 2022’
Klik hier voor co-uitgaven met Uitgeverij P Leuven

«Een steeds groter publiek.» – Marc Knip

Over Lex Paleaux in LETTER, leesbijlage bij Leeuwarder Courant en Friesch Dagblad, herfst/winter 2023, 29 december 2023: :

Van schrijver, (radio)columnist en scenarist Lex Paleaux (1977) verscheen dit jaar zijn vierde roman, ‘Als de dood zucht, houd ik mijn adem in’. Met compassie en humor beschrijft hij de levens van acht jongeren in een psychiatrische jeugdkliniek. Hoewel Paleaux voor dit onderwerp meer dan royaal uit eigen ervaring kan putten, worden zijn romans nergens zwaar. Hij bereikt dan ook een steeds groter publiek met zijn werk. Zijn debuut ‘Winterwater’ verschijnt binnenkort in het Fries bij uitgeverij Noordboek en de theaterversie ervan gaat in januari 2024 in première. (…)

Lees verder
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer