«Een ongebruikelijk boek. Wie wil nu lezen over iemand die doodgaat?» – Lydia Sevenster

Opmaak 1Over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster op de presentatie van het boek op 11 oktober 2020:
Op die zondag vond de (uitgestelde) presentatie plaats van ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster in Boekhandel Blokker in Heemstede. Aan het eind van het programma haalde Lydia Sevenster–van der Lelie op vaak humoristische manier herinneringen op aan de samenwerking met de andere sprekers op de presentatie: Arno Koek, Koos van den Kerkhof, Maarten Asscher en Radboud Molijn, die ieder op eigen wijze een rol speelde bij de uiteindelijke totstandkoming van ‘De wind van morgen’. Zo komt de kijker van de opname te weten dat Arjen Sevenster aanvankelijk wel boekhandelaar of rector van een middelbare school had willen worden en dat Lydia de doorslaggevende factor was in zijn uitgever worden bij de wetenschappelijke afdeling van uitgeverij Elsevier. Mooi is ook te horen hoe en op welke wijze een deel van de as van Arjen verstrooid kon worden in Japan. «Zo’n fantastisch idee. Dit is gewoon een 10. Ik ben tenslotte juf.»
Kijk hier naar het dankwoord van Lydia Sevenster–van der Lelie op 11 oktober
Klik hier voor de integrale opname van de boekpresentatie
Meer over de presentatie en de andere toespraken
Meer over Lydia Sevenster op deze site
Meer over ‘De wind van morgen’

«Arjen Sevenster is er niet meer, behalve in onze geest, in zijn poëzie en in zijn indrukwekkende Kronieken ‘De wind van morgen’.» – Radboud Molijn

Opmaak 1Over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster op de presentatie van het boek op 11 oktober 2020:
Ter gelegenheid van de uitgestelde presentatie van Arjen Sevensters boek ‘De wind van morgen’ bij Boekhandel Blokker te Heemstede hield Radboud Molijn een toespraak met de titel ‘Radboud Molijn, Japankenner: Spel zonder snaren, wat Japan betekende voor Arjen’. Radboud Molijn was sinds 1978 bevriend met Arjen Sevenster die hij ontmoette in Japan. Hij is ondernemer en werkt vooral voor Japanse bedrijven met interesse in business-development in Europa. “(…) Zeker, Arjen was gefascineerd door Japan. (…) Arjen hield van de schoonheid van Japan. (…) Hoe zou Arjen gestorven zijn zónder zijn overtuiging ‘Ik ga terug naar het Licht’, een overtuiging die hij, zeker niet godsdienstig, in Japan had opgedaan? Als tijd niet lineair is maar cyclisch zoals men soms zegt dat die in Japan is, dan zou je ook kunnen denken dat oorzaak en gevolg, net als vorm en leegte, inwisselbaar zijn en dat hij, Arjen, om terug te keren naar het Licht, naar Japan moest gaan en dus Japans moest gaan studeren. De enige die we dit hadden kunnen vragen is Arjen. En die is er niet meer, behalve in onze geest, in zijn poëzie en in zijn indrukwekkende Kronieken, verwoord in zijn indrukwekkende boek ‘De wind van morgen’.”
Kijk hier naar de toespraak van Radboud Molijn op 11 oktober
Klik hier voor de tekst van de toespraak
Klik hier voor de integrale opname van de boekpresentatie
Meer over de presentatie en de andere toespraken
Meer over Radboud Molijn op deze site

«Zo ongelooflijk indrukwekkend, een boek om vele malen te herlezen.» – Maarten Asscher

Opmaak 1Over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster op de presentatie van het boek op 11 oktober 2020:
Op 11 oktober 2020 vond de (uitgestelde) presentatie plaats van ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster in Boekhandel Blokker in Heemstede. Het programma van de presentatie (ingeleid door boekverkoper Arno Koek) omvatte 4 toespraken: van Koos van den Kerkhof, Maarten Asscher, Radboud Molijn en Lydia Sevenster. Maarten Asscher, plaatsgenoot en vriend van de Sevensters, vormde met Arjen “een soort tweepersoons lotgenotengroepje” dat enkele malen sprak “over onze respectieve kankerbehandelingen en de vooruitzichten daarvan.” (…) “Dat was in elk geval voor mij waardevol, zowel vanwege het luisteren als vanwege het praten. Dat ik hier voor u sta, terwijl Arjen er niet meer is, beschouw ik als een tijdelijke voorsprong, waaraan geen enkele rechten ontleend kunnen worden, eerder enige morele plichten. En een van die morele plichten is dat ik graag nog een keer onder woorden wil brengen waarom ik Arjens chemo-kronieken zoals gebundeld in ‘De wind van morgen’, zo ongelooflijk indrukwekkend vind, een boek om vele malen te herlezen.” (…) “In mijn poging om nog weer iets terug te zeggen op de literaire nalatenschap van Arjen Sevenster heb ik het over drie aspecten gehad, drie manieren waarover deze bijzondere man beschikte om het leven tegemoet te treden: de wiskunde, het Boeddhisme en het schrijven.” (…) “Wiskunde en taal vormden in hem geen tegenstelling, maar een synthese. En de Boeddhistische traditie in Japan had voor hem alles te maken met zijn vak als wiskundige, alsook met zijn wens en zijn vermogen om zich in poëzie te uiten.” (…)
Maarten Asscher verdiende zijn sporen in het boekenvak respectievelijk als auteursrechtjurist, als uitgever bij Meulenhoff, als directeur van Athenaeum Boekhandel en de laatste decennia vooral als schrijver.
Kijk hier naar de toespraak van Maarten Asscher op 11 oktober
Klik hier voor de tekst van de toespraak ‘Eindigheid en oneindigheid in De wind van morgen van Arjen Sevenster’
Klik hier voor de integrale opname van de boekpresentatie
Meer over de presentatie en de andere toespraken
Meer over Maarten Asscher op deze site

Boekpresentatie ‘De wind van morgen’ op YouTube

Opmaak 1Op 11 oktober 2020 werd bij Boekhandel Blokker in Heemstede alsnog het verschijnen van de nagelaten literaire kroniek ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster (1946-2019] gevierd, een half jaar nadat het boek uitkwam. Van deze presentatie, voor een vanwege corona klein publiek, is door Pepijn Dellen een integrale beeldopname gemaakt waarop Arno Koek van Boekhandel Blokker, redacteur Koos van den Kerkhof, Maarten Asscher, Radboud Molijn en Lydia Sevenster te horen en te zien zijn. De toespraken van Koos van den Kerkhof, Maarten Asscher en Radboud Molijn zullen ook als leestekst gepubliceerd worden op deze site met bijbehorende videofragmenten.
Klik hier voor de integrale video-opname
Meer over ‘De wind van morgen’
Meer over de presentatie en de toespraken
Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Aangrijpend, precies en een bron van steun.» – Koos van den Kerkhof

Opmaak 1Over ‘De wind van morgen’ van Arjan Sevenster op de presentatie van het boek op 11 oktober 2020:
Op 11 oktober 2020 vond de (uitgestelde) presentatie plaats in Boekhandel Blokker in Heemstede. Het programma van de presentatie omvatte 4 toespraken: van Koos van den Kerkhof, Maarten Asscher, Radboud Molijn en Lydia Sevenster. Koos van den Kerkhof is o.a. dichter en redacteur bij Uitgeverij In de Knipscheer en schrijfdocent bij Scriptplus. In zijn toespraak doet Koos van den Kerkhof verslag van de totstandkoming van een aangeleverd manuscript tot persklare kopij. “Hoe vertel je iets interessants over zoiets saais als het redigeren van een manuscript?” Alle redactionele overwegingen en beslissingen die tot het definitieve bestand leidden, passeren de revue: de ontvangst van het manuscript op 14 februari 2019 tot de definitieve versie op 5 maart 2020. «Wat begon als een eenvoudige redactieklus mondde uit in een lange rivier van berichten (…) alsof het een etappekoers was die geen einde had om de vreugde van het redigeren te vieren. Tot de lockdown als een onneembare Stelvio de voortgang van het proces definitief blokkeerde. Arjens manuscript wachtte op uitgave, het had reguliere zorg nodig in tijden van corona. En die uitgave kwam er, mooi vormgegeven en met een veelzeggende omslagillustratie.» Op 19 april zou de presentatie plaats vinden. Op 23 april verscheen De wind van morgen in de boekhandel.
Kijk hier naar de toespraak van Koos van den Kerkhof op 11 oktober
Klik hier voor de tekst van de toespraak
Klik hier voor de integrale opname van de boekpresentatie
Meer over de presentatie
Meer van Koos van den Kerkhof op deze site

«Ik zou zeggen: leest u dit prachtige boek zelf.» – Betty Keizer

Opmaak 1Over ‘De wind van morgen’ van Arjan Sevenster op Humanistisch Verbond, 29 juli 2020:
“De wind van morgen blaast morgen.” Een deel van dit prachtige Japanse gezegde is gebruikt voor de titel en geeft de levensvisie van de schrijver weer. Arjen Sevenster, wiskundige, Japanoloog, uitgever, schrijver en dichter, krijgt de diagnose: uitgezaaide prostaatkanker. Een donderslag bij heldere hemel. Hij heeft nog weinig jaren meer te gaan. Hij houdt zijn familie en vrienden via zijn ‘levenskronieken’ precies op de hoogte van het verloop van zijn ziekte. Hij deelt hierin zijn gedachten, observaties en gevoelens met zijn dierbaren via proza ondersteund door gedichten van eigen hand. (…) Zijn stijl in het boek is zeer precies en analytisch, samenhangend met zijn wiskundeachtergrond, maar tegelijkertijd ook gericht op de spirituele aspecten van het leven. Zijn creativiteit en verbeelding spreken voor zichzelf. (…) Zijn vrouw Lydia staat in dit hele proces aan zijn zijde, zij is de organisator rond zijn ziekte. (…) Ze proberen ‘met de stroom mee te gaan’ , ‘in het nu te blijven’. Het mooie is dat hen dat nog lukt ook. Tot bijna de laatste dag blijft Arjen trouw aan zichzelf en zijn werk als schrijver en dichter. (…) Zijn beschrijvingen zijn doorspekt met prachtige gedichten, die hij aanvankelijk bespreekt met Kieki, de dichteres Margaretha Vasalis, waarin de dood vaak voorbij komt: de dood van zijn vader, zijn moeder, de poes, vrienden en natuurlijk zijn eigen dood. De manier waarop hij de dood in zijn gedichten beschrijft, is altijd weer verschillend. (…) De manier waarop Arjen naar de gebeurtenissen om zich heen kijkt, zijn vlijmscherpe observaties en zijn humor hebben altijd de toon van mildheid met de dingen om zich heen. (…) Het boek heeft mijzelf een gevoel van troost in leven en leren sterven gegeven. (…) Ik zou zeggen: leest u dit prachtige boek zelf.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De wind van morgen’
Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer

Laatste gedicht Arjen Sevenster

arjen-pasfoto-profile-2Arjen Sevenster, die op 2 februari jl. overleed, hield sinds 2017 een soortement dagboek bij waarin hij zijn ervaringen (Chemo en Controle) tijdens zijn prostaatkankerperiode vastlegde. Op 30 januari 2019 besluit hij deze kronieken met de volgende kraakhelder geformuleerde passage. ‘Het liefst zou ik de wereld in volmaakte staat achterlaten, mijn kinderen stralend van geluk, mijn kleinkinderen vrolijk op weg naar de volwassenheid. Maar zo werkt het niet. Op de baarplank moet ruimte vrijgehouden worden voor een stapeltje met afval: met zorgen, waarvan ik hoop, dat ze brandbaar zijn maar waarvan ik weet, dat ze dat niet zijn. En ik verberg niet voor mijzelf dat er voor mijn kinderen werk aan de winkel is maar ik heb ook een groot vertrouwen in hun integriteit, vindingrijkheid en doorzettingsvermogen. De oedeemtherapeut is zojuist vertrokken: na mijn kleinkinderen, die een half uur geleden door hun ouders in hun jassen geholpen werden, het tweede definitieve afscheid van de middag. En zo zullen er meer volgen tot aanstaande zaterdag het eind van de lijst bereikt zal zijn en ik mij bevrijd zal hebben van iedere sociale band.’ Om op 31 januari te eindigen met ‘tenslotte volgt hier mijn laatste gedicht’, twee dagen voordat de euthanasie zou plaatsvinden.

WORSTELING
Voor Dieuwke

Soms huilt zij van verdriet om mij,
omdat ik sterven ga en zij dat weet.
Dan zeg ik, dat ik van haar houd,
en altijd van haar houden zal,

dat ik haar droefheid ken
en haar verdriet die ik aanvaard
zoals ik haar aanvaard als zij het moeilijk heeft met leven en met dood.

Dan droogt zij een voor een haar tranen
en lacht mij toe met ogen, waaruit
de droefheid niet verdwenen is
maar sluimert als een oud verhaal.

Ik streel haar haar en leg mijn handen
rond haar hoofd. Ziehier de mens,
denk ik, mijn dochter, de onschuld zelf, die worstelt met de engel, die haar

door God gestuurd is op haar pad opdat
zij sterk en onverslaanbaar zij
en vrij van angsten in het licht
ook van een donkere dag kan staan.

Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer

Arjen Sevenster overleden

SevensterBegin deze maand overleed op 2 februari 2019 Arjen Sevenster op de leeftijd van 72 jaar. De relatie tussen Arjen Sevenster als levend dichter en uitgeverij In de Knipscheer is van korte duur geweest. Ik ontmoette hem voor het eerst op 19 september 2017 toen hij zijn vrouw Lydia vergezelde naar een lezing over ‘jongensgedrag’ in het maandelijkse debatcafé van het debat- en cultuurcentrum de Pletterij in Haarlem, alwaar ik deel uitmaakte van de redactie. De uitgeverij kwam ter sprake en Arjen vertelde dat hij ook uitgever was geweest, zij het een wetenschappelijke bij Elsevier. En dat hij een aantal jaar eerder gedebuteerd was als dichter met de bundel ‘Ogenblik’ (bij Inner Peace Publications). Ik zal zonder twijfel gezegd hebben dat ik desgewenst graag nieuw werk van hem zou willen lezen. Hij, van huis uit wiskundige, leek mij een van die bijzondere mensen die zowel alfa als bèta begaafd zijn, zoals in onze uitgeverij o.a. Rogi Wieg dat was en Ernst Jansz is. Een klein jaar later ontving ik in de e-mail het manuscript van de bundel ‘Bloemen in de regen’. Hij maakte toen al duidelijk dat hij uitgezaaide prostaatkanker had. Dat zijn poëzie kwaliteit had was meteen duidelijk bij mij en bij ‘acquirerend’ uitgeverijredacteur Peter de Rijk, waarop redacteur Koos van den Kerkhof zich over de bundel zou buigen, een proces dat 21 november 2018 resulteerde in een persklaar manuscript. In de bundel, die in december van de drukker kwam, staat als jaar van uitgave 2019 vermeld, maar een voorgenomen presentatie in poëziemaand januari zou helaas geen doorgang vinden door een acute verslechtering in zijn gezondheidstoestand. Op de rouwkaart staat zijn laatste gedicht.

KEUZE
Voor Lydia

Mocht ik er ooit voor kiezen
om vóór jou heen te gaan, weet dan
dat je mij net zo min als zee of zonlicht
kunt verliezen, dat ik geen afscheid van je
heb genomen, maar dat ik op je wacht,
waar alle wegen samenkomen.

Beloof me, mocht ik ooit beslissen
alleen op reis te gaan, dat je me
niet al te zeer zult missen
en geen leegte laat ontstaan,
maar dankbaar voor de jaren samen
de laatste mijl alleen zult gaan.

En is mijn tijd voor die van jou
verstreken, denk dan aan mij als één,
die alles in gereedheid brengt
voor als je komt, zodat het jou
aan licht noch liefde zal ontbreken,
wanneer je komt, wanneer je komt.

franc knipscheer

Meer over Arjen Sevenster bij Uitgeverij In de Knipscheer