Over de alternatieve Nobelprijs voor het oeuvre van Maryse Condé in Trouw, 15 december 2018:
(…)In een interview dat ik met haar over ‘Ségou’ had, zei ze dat Afrika ooit de geboortegrond van Antillianen was geweest, “maar de ergste vergissing die een Antilliaan kan maken is te denken dat zijn wortels uitsluitend in Afrika liggen en dat hij daar zijn identiteit moet gaan zoeken. Dat heb ik zo’n jaar of twintig zelf ook gedaan, maar de charme van de Antillen is juist die verscheidenheid aan expressie in een culturele gemeenschap.” (…) Het werk van Condé nestelt zich met zijn zwarte personages in de verwaarloosde ruimtes van de geschiedenis. Dat doet ze met de gratie van een begenadigd verteller. Haar scherpe blik, wars van sentimentaliteit, haar ruimhartige perspectief en haar grote eruditie hebben haar in staat gesteld gangbare clichés op een heldere manier ter discussie te stellen. Met suspense en humor, fascinerende observaties en trefzekere beelden. Deze Nobelprijs is haar welverdiende kroon.
Mineke Schipper is schrijver en emeritus hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden
Lees hier of hier het essay ‘Een andere winnaar’
Meer over Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018
Meer over het oeuvre van Maryse Condé op deze site
Tag: mali
Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur voor Maryse Condé
Over Maryse Condé door Ingrid van der Graaf op Literair Nederland, 14 oktober 2018:
Aan Maryse Condé (Guadeloupe, 1937) werd op vrijdag 12 oktober 2018 de eerste en enige alternatieve Nobelprijs voor Literatuur toegekend. De alternatieve Nobelprijs werd in het leven geroepen nadat bleek dat de Nobelprijs voor Literatuur dit jaar voor het eerst sinds 1949 niet zou worden uitgereikt als gevolg van een schandaal in de Zweedse Academie. Maryse Condé voelde zich als schoolkind al aangetrokken tot de – vooral – Engelse literatuur. Op zestienjarige leeftijd vertrok ze naar Parijs om Literatuurwetenschappen te gaan studeren waarna ze begon met schrijven. Ze debuteerde in 1976, op 40-jarige leeftijd met de roman, Heremakhonon: wacht op het geluk. In de jaren tachtig brak de schrijfster wereldwijd door met het uit twee delen bestaande epos Ségou; De aarden wallen (1984), gevolgd door Ségou; de verkruimelde aarde (1985). In dit omvangrijke werk beschrijft Condé de geschiedenis van de ondergang van het Bambara Rijk van het (huidige) Mali in de negentiende eeuw. Een geschiedenis van het volk Toeareg gekoppeld aan de tragedie van de individuele mens. (…). Volgens de jury van de Nieuwe Academie is Maryse Condé ‘een grootse verhalenverteller’ en voldoet ze aan het criterium dat de winnaar over de verhouding man/vrouw in de wereld heeft geschreven. Ze schrijft haar boeken met ‘respect en precisie’ en verhaalt met humor over de verwoestingen die het kolonialisme heeft aangericht en de chaos van het postkolonialisme.
Lees het artikel hier verder
Klik hier voor de boeken van Maryse Condé bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Eindelijk iemand die buiten de grenzen denkt.» – Peter de Rijk
Over ‘Alleen dapper te zijn’ van Edith Tulp op Paperback Radio, 12 september 2018:
Paperback Radio is het boekenprogramma van Amsterdam FM dat dagelijks van 14.00 uur tot 15.00 uur is te beluisteren. Op die woensdagen is Peter de Rijk de vaste gesprekspartner/presentator. Afgelopen week verscheen haar tweede roman ‘Alleen dapper te zijn’. Edith Tulp reisde als journalist regelmatig af naar het donkere continent, schreef voor publieks- en vakbladen maar koos uiteindelijk toch voor de vrijheid van de literatuur. De boeken die ze schreef doen eerder aan Engelse of Amerikaanse auteurs denken, zo vlot, zijn ze, humoristisch maar ook aan aangrijpend. Tulp is een nieuwe stem in de Nederlandse literatuur. Eindelijk iemand die buiten de grenzen denkt. Haar debuutroman ‘De Bushsoldaat’ (2016) beleeft inmiddels een tweede druk. Edith Tulp leest in de uitzending enkele passages uit ‘Alleen dapper te zijn’.
Luister hier naar de uitzending
Meer over ‘Alleen dapper te zijn’
Meer over Edith Tulp bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een uiterst plezierige verhalenbundel.» – Ezra de Haan
Over ‘Vreemd eten’ van Hans van Hartevelt op Literatuurplein, 13-01-2009 :
Ieder verhaal is een aanleiding voor de auteur om alles eruit te halen wat erin zit. Voedsel, het eten ervan en waar dat gebeurt, het genot of de walging die het teweeg brengt, biedt mogelijkheden tot variatie die Hans van Hartevelt ten volle heeft benut. Hans van Hartevelt doet denken aan een chef-kok die met niet meer dan wat worteltjes, uien, paprika en een stuk kip in staat is iets op tafel te zetten dat je niet snel vergeten zal. Zijn bundel komt overeen met een goed diner. Je vindt er de amuse, het voorgerecht, het culinaire hoogtepunt en het verrassende toetje. Een beschaafde lezer consumeert deze bundel in alle rust.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vreemd eten’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer
Hanneke van der Hoeven – In Afrika. Beeldroman
HANNEKE VAN DER HOEVEN
In Afrika. Beeldroman
Afrika, Beeldroman
Paperback, Groot formaat, 128 blz. Geïllustreerd
ISBN 90-6265-516-5
Eerste druk 2001
€ 19,50
In de ‘beeldroman’ In Afrika bundelt Hanneke van der Hoeven haar impressies van Ghana, Burkina Fasso en Mali, impressies die nauwelijks woorden behoeven. De beelden die op het netvlies bleven branden vonden hun neerslag in dit boek waarin de lezer letterlijk met Hanneke van der Hoeven meekijkt tijdens haar reis.
Als geen ander weet ze de soepele gang van de vrouwen met hun felgekleurde, doorstikte jurken in de brandende zon te schetsen. Ze toont ons het wonderschone landschap, de huizen van ongebakken klei, de moskee van Mopti, versierd met ornamenten en torentjes. Maar ook heeft ze ook voor het verval, het vuil en de oprdringerige verkopers. Het is de contrastrijke wereld van de Bambara, Toeareg, Dogon, Peul die voor ons zichtbaar wordt in een krachtige stijl.
De Afrikaanse beelden die ze ooit verwonderd had bekeken in de musea van Afrikaanse kunsten bleken dichter bij de werkelijkheid te staan dan ze dacht, en ook haar eigen tekeningen hebben soms die bizarre vervormingen – als in een door malaria opgewekte koortsaanval.
Hanneke van der Hoeven (1955) is schilder. Zij voltooide de kunstacademie in Groningen, publiceerde strips in onder meer de Groene Amsterdammer en maakte kinderboeken voor Querido, o.a. Staartenboek en het bekroonde Gijsbrecht.
De pers over In Afrika
«Bijzondere tekeningen en trefzekere ‘bijschriften’. De sobere impressie in zwart-wit vormen een sterke reeks.» – De Volkskrant
Maryse Condé – Segou II. De verkruimelde aarde
MARYSE CONDÉ
Ségou II, De verkruimelde aarde
Roman
Guadeloupe, Mali
Vertaling: Edith Klapwijk
Paperback, 444 blz. € 22,00
ISBN 978-90-6265-287-7
Eerste druk, gebonden 1987
Zevende editie, november 2018
Ter gelegenheid van het toekennen van de Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018 aan Maryse Condé verschijnen Ségou I en Ségou II weer als aparte paperbacks.
Het verval van een trots en onafhankelijk rijk in Noordwest-Afrika zoals dat werd beleefd door een vooraanstaande familie – dit is het thema van De verkruimelde aarde, de tweede roman van Maryse Condé’s monumentale cyclus Ségou.
Na de zegevierende intocht van de islamitische veroveraar El-Hadje Omar in Ségou is de inheemse dynastie verjaagd en zijn de fetisjen verbrand: de minaretten verrijzen achter de aarden wallen en de vrouwen bedekken zedig hun haar en hun borsten. Ségou bekeert zich tot het geloof aan de ware God, al is hij bij velen niet meer dan een sluier die hun dierbaarste tradities bedekt.
Nu het spookbeeld van de vreemde overheersing werkelijkheid is geworden en de mensen zich zo goed mogelijk in hun nieuwe lot schikken, doemt een nieuwe bedreiging op: de blanken stellen zich niet langer tevreden met hun handelsconcessies en nederzettingen langs de kust; hun kanonneerboten varen de rivieren op, expedities worden naar de binnenlanden gestuurd en spoorwegen worden gepland om Afrika’s rijkdommen te ontsluiten.
De verscheurdheid van de Bambara’s, het volk dat Ségou had gesticht, vindt zijn weerslag in de lotgevallen van de familie Traoré: zij verspreiden zich in alle windrichtingen, tot aan Brazilië en Jamaïca toe; de een vecht voor het rijk van Allah terwijl een ander in Franse dienst treedt en een derde de roeping van de kerk van de God der blanken volgt. De strijd om de overheersing van Afrika wordt ook de strijd om de ziel van de Afrikaan.
De pers over Ségou
«Ségou is niet de overbekende geschiedenis van de kolonisatie; het is de – vooralsnog genegeerde – geschiedenis van de Afrikanen… Een wereld openbaart zich tegelijk met haar verval. Maryse Condé weet door haar overtuigende verteltrant afstanden te overbruggen.» – L’Express
«Dit werk van Maryse Condé laat zich op de eerste plaats lezen als een goed geschreven avonturenroman, rijk aan verwikkelingen en onvoorziene gebeurtenissen.» – Le Figaro
«Ik heb Afrika zijn lompen willen afnemen waarin het tegenwoordig gekleed gaat.» – Maryse Condé
Meer over Maryse Condé op deze site
Maryse Condé – Ségou I. De aarden wallen
MARYSE CONDÉ
Ségou I, De aarden wallen
Roman
Guadeloupe, Mali
Vertaling: Stefaan van den Bremt
Paperback, ca. 512 blz. € 22,00
ISBN 978-90-6265-286-0
Eerste druk, gebonden 1987
Zevende editie, november 2018
Ter gelegenheid van het toekennen van de Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018 aan Maryse Condé verschijnen Ségou I en Ségou II weer als aparte paperbacks.
Ségou, ‘de tuin der listen’, is de hoofdstad van een machtig rijk in Noordwest-Afrika. De burgers aanbidden hun fetisjen en genieten van hun voorrechten als heersers over vele onderworpen volkeren in de omstreek. Totdat in het midden van de vorige eeuw vanuit het noorden de roep naar Allah doorklinkt – en zich in dezelfde tijd de eerste blanke voor de poorten van Ségou aandient. De priesters raadplegen de heilige voorwerpen en duiden de tekens: het einde van het leven zoals zij het kennen is in zicht; niets meer zal zijn zoals het was…
Met haar monumentale saga Ségou ontsluit Maryse Condé een geheel onbekende wereld.
Gesitueerd in het 19-de eeuwse Mali worden de lotgevallen gevolgd van Dousika Traoré, vertrouweling van de koning van Ségou, en zijn vrouwen. Hun nazaten symboliseren de dilemma’s en gevaren waarvoor zich de Afrikanen geplaatst zien: de aantrekkingskracht van een universele godsdienst, de verleidingen van de Europese beschaving, de alom loerende slavenhalers, het lokkende vooruitzicht om het onveilige vaderland te verlaten en het geluk in vreemde dienst te zoeken.
De historische achtergrond van dit familie-epos vormt de neergang van een der laatste authentieke Afrikaanse rijken, dat van de Bambara met de hoofdstad Ségou. Dit krijgshaftig volk van landbouwers die de oude Afrikaanse tradities aanhangen, worden uitgedaagd door de oprukkende islam. Steeds meer onderworpen nomadenvolkeneren uit de streek worden bekeerd en de rivaliserende handelssteden Tombouctou en Djenné zijn tot centra van Arabische (god)geleerdheid geworden. Maar ook onder de bevolking van de hoofdstad – tot zelfs in de families der edelen – neemt de invloed van deze godsdienst toe.
Een andere permanente dreiging gaat uit van de Europese Nederzettingen langs de Golf van Guinee. Zij moeten met een gestage stroom slaven voor de Nieuwe Wereld worden voorzien, en de blanken hebben plannen om hun gebieden uit te breiden en grote plantages in Afrika op te zetten.
De pers over Ségou
«Deze geschiedenis mag zich dan anderhalve eeuw geleden afspelen onder zwarten uit het verre Mali, als hedendaagse blanke lezer herken je moeiteloos hun drijfveren en emoties, hun worsteling met zichzelf en de wereld om hen heen. Het collectieve drama van de geschiedenis en de individuele tragedie van de mens zijn in dit epos op meesterlijke wijze op elkaar betrokken. Zelden las ik zo’n geslaagde poging het leven in al zijn dimensies te verbeelden.» – Vrij Nederland
«Met Ségou heeft Maryse Condé een nieuwe standaard gevestigd voor de historische roman over Afrika.» – De Volkskrant
«Een van de beste romans die ik sinds lang gelezen heb en waar ik meer dan vijfhonderd bladzijden lang genoten heb. Maryse Condé levert hier een pareltje van verplichte literatuur.» – Het Volk
«Deze magistrale saga, waarin ook onvergetelijke vrouwenfiguren, speelt in het oude animistische Afrika aan het eind van de achttiende eeuw. De geschiedenis van het binnendringen van de islam in Afrika is nog niet erg bekend; zeker in romanvorm is er weinig over geschreven.» – NRC Handelsblad
Meer over Maryse Condé op deze site