Aly Freije / Annemarie van Buuren – De donkere kamer. Poëzie en fotografie

VoorplatDonkereKamer-75Aly Freije
De donkere kamer
gedichten
fotografie Annemarie van Buuren
foto omslag Annemarie van Buuren
gebrocheerd in omslag met flappen,
48 blz., geïllustreerd met 14 zwartwit foto’s,
€ 16,50
ISBN 978-94-93214-11-8
eerste druk september 2023

In de zomer van 2021 werkten dichter Aly Freije en fotograaf Annemarie van Buuren samen tijdens het jaarlijks terugkerende kunstproject Monnikenwerk, kunst in de kerk. Zes weken lang reageerden ze, ieder vanuit een andere middeleeuwse kerk in het noorden van Groningen, op elkaars experimenten. Ze onderzochten de beelden en associaties die bovenkwamen en probeerden daar een gezamenlijke vorm voor te vinden.

De donkere kamer is een voortzetting van deze samenwerking. In deze bundel is een belangrijke rol weggelegd voor het besef van de eindigheid en een sterke verbondenheid met de omringende natuur, met de elementen, de planten en dieren en de gevaren die overal dreigen op planeet Aarde. Dichter en fotograaf dwalen door aangetaste landschappen, stuiten op sporen, zijn op zoek naar een zeker evenwicht. Ze moeten beiden ‘de donkere kamer in’ om de betekenissen aan het licht te brengen, ieder in hun eigen genre. Een dichter kan wellicht het onzichtbare bovenhalen en de fotograaf het onzegbare laten zien.

In de interactie tussen beeld en taal ontstaan in tussenruimtes nieuwe gedichten en foto’s die samen een mozaïek vormen. Engelen veranderen in gevleugelden, die tijdens hun reis boodschappen beginnen over te seinen. Wanhoop maar ook verwondering en verlangen gaan hand en hand.

Annemarie van Buuren (1961) zoekt in haar werk graag de grenzen van fotografie op. Van klassieke fotografie met moderne camera’s tot avonturen met oude camera’s, van fotograferen met een conservenblikje tot het ombouwen van het gebouw van de reddingsbrigade tot enorme camera obscura. Voor deze bundel werkte ze veel met een houten droge-plaat camera uit 1880. De papieren negatieven en de ongecorrigeerde lenzen van deze antieke camera geven beelden een extra dimensie: ze gaan niet langer alleen over ruimte, maar ook over tijd. Ze won met haar fine art fotografie internationale prijzen en eervolle vermeldingen.

Aly Freije (1944) bracht haar jeugd door in de Oost-Groninger Veenkoloniën, vlak bij de Duitse grens. Grensganger zijn en tussen de regels het onzichtbare, het leven met verlies en het niet-gezegde bovenhalen was steeds de inzet van haar schrijven. Haar verbondenheid met het landschap speelt daarbij een eigen rol. In 2008 werd aan haar de Duitse Freudenthal-prijs voor Nedersaksische literatuur toegekend. Ze publiceerde in 2009 de Groningstalige poëziebundel Wondpoeier bij Uitgeverij kleine Uil. Daarna volgde Nederlandstalig werk bij Uitgeverij In de Knipscheer:  in 2016 de poëziebundel Door het vanggat,  in 2018 de novelle De vloeivelden in en 2021 de dichtbundel Een engel aan de deur.

De pers over haar eerder werk:
«Het afgelopen jaar waren er heerlijke eerstgeborenen [zoals] het romantisch-zwarte Door het vanggat van Aly Freije.» – Ellen Deckwitz in De Morgen
«Meteen aan het begin van het boek De vloeivelden in worden al je zintuigen aangesproken: het gaat over warmte, licht, geluid. (…) De natuur spiegelt de sfeer van het verhaal, die nu eens weids, dan weer onheilspellend is.» – Nels Fahner in Fries Dagblad
«Wat opvalt in Een Engel aan de deur is dat Freije niets invult (…) maar door de sfeertekening, de stapeling van beelden voel je des te meer, en dat vraagt om rustige herlezing, na rustige herlezing.» – Erik-Jan Hummel op Tzum
«Ik heb nog nooit gedichten over stilte gelezen met zoveel geluiden en lawaai.» – Tonnus Oosterhoff

10 augustus ’21 – De Epiloog [9] met Henna Goudzand Nahar

Opmaak 1Op 10 augustus 2021 richt De Epiloog de spotlight op Henna Goudzand Nahar. Het programma wordt live gestreamd, maar kan ook door belangstellenden worden bijgewoond in de Pletterij (Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem). Henna Goudzand Nahar (1953, Paramaribo) legt in haar roman ‘De geur van bruine bonen’ haarfijn uit hoe het slavernijverleden vandaag de dag het leven van een deel van de Surinaamse bevolking beïnvloedt. Daarom is dit boek nu belangrijker dan ooit. Het biedt kansen om Suriname te begrijpen en mensen te verbinden. Niet alleen voor Nederlanders, maar ook voor Surinamers zelf.» – La Chispa

De Epiloog is een wekelijkse livestream/podcast waarin In de Knipscheer-redacteur Peter de Rijk een-op-een in gesprek gaat met een schrijver van een recente, bijzondere roman. Soms zijn dat auteurs van Uitgeverij In de Knipscheer, soms van andere uitgeverijen. De Epiloog wordt live gestreamd en technisch mogelijk gemaakt door de Pletterij, centrum voor debat en cultuur in Haarlem. Aanvang livestream 16.00 uur stipt. Zaal open 15.30 uur. Einde 17.00 uur. Toegang is gratis, maar wel vooraf boeken via website Pletterij of via telefonische reservering op 023 542 35 40.
U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun Youtube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op beide laatstgenoemde media kunt u de uitzending later ook terugzien.
Meer over ‘De Epiloog’ (eerdere en komende afleveringen)
Klik hier voor de aankondiging op de website van de Pletterij
Meer over ‘De geur van bruine bonen’
Meer over Henna Goudzand Nahar bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Niet alleen deze roman is gebouwd met een cirkelstructuur maar ook zijn hele oeuvre tot nu toe.» – Wim Rutgers

VoorplatVergankelijkheid75Over ‘De vergankelijkheid der dingen’ van Eric de Brabander op De Leesclub van Alles, 5 april 2019:
(…) Hoe lees je de eind vorig jaar verschenen vijfde roman van Eric de Brabander, ‘De vergankelijkheid der dingen’: als een eenvoudig verhaal over een beroemde ontwerper en fabrikant die aan het begin van de twintigste eeuw een polshorloge ontwerpt dat vervolgens een wonderlijke tocht door tijd en ruimte maakt, door de hele vorige eeuw heen van 1918 tot 2016, en van Zwitserland via Nederland, Colombia naar Curaçao? Of ontlenen we ons leesplezier aan de ‘verborgen’ diepere lagen van het verhaal? (…) Is leesplezier van leesbegrip afhankelijk? (…) De zwerftocht van het horloge is een metafoor voor de zwerftocht die de lezer onderneemt op zijn leesavontuur door tijd en plaats. Het horloge biedt de bezitters ervan bepaald niet altijd geluk. Het horloge wordt cadeau gedaan bij de pensionering van Gaspard, een medewerker bij de Franse Peugeotfabriek, het komt vervolgens terecht bij diens zoon Julien, bij zijn kleindochter Helène, vervolgens bij een horlogemaker, bij Johannes die veilinghuizen afstruint, bij witwasser en drugshandelaar Hans van Amerongen en zijn vrouw Mireille die op Curaçao slachtoffer worden van een atrako omdat een grote drugsdeal via de Rotterdamse haven is mislukt, de twee jonge schlemielen Juny en Gerold die voor de drugsdealer Kabès Rodriguez werken, die op zijn beurt slachtoffer wordt van de grote Colombiaanse drugsbaron Alejandro Morales Peña, dan bij een schoonmaakster op vliegveld Hato die het gevonden horloge verkoopt en vervolgens politie-inspecteur Berti Camelia die het van zijn broer op zijn verjaardag cadeau krijgt, om tenslotte te eindigen bij Gunnar Fischer, de achterachterkleinzoon van de ontwerper. De twaalf hoofdstuktitels verwijzen naar al deze personen. Dan zijn we als lezers honderd jaar verder en hebben we vanuit Zwitserland een tocht gemaakt naar Nederland, Curaçao, Colombia en opnieuw naar Curaçao, waarna het horloge tenslotte weer in Zwitserse handen komt. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘De vergankelijkheid der dingen’
Meer over Eric de Brabander op deze site

«Hoe maak je rond vierkant?» – Wim Rutgers

VoorplatVergankelijkheid75Over ‘De vergankelijkheid der dingen’ van Eric de Brabander in Antilliaans Dagblad, 23 februari 2019:
(…) Het verhaal begint er mee dat een prachtig rond uurwerk in een rechthoekig kastje moet worden gemonteerd. Hoe maak je rond vierkant? Het blijkt symbolisch voor de rest van het boek over echt en onecht, mogelijk en onmogelijk. (…) Aan dat concrete voorbeeld wordt in het verhaal een hele reeks van vragen naar waarheid en leugen gekoppeld. (…) Het hele verhaal door komen onopgeloste en onoplosbare problemen voor, rond schijn en werkelijkheid, feit en perceptie, wetenschap en persoonlijke overtuiging, empathie, gevoel en verstand, opportunisme, angst, religie, uiteindelijk uitmondend in schaamte en de idee van keuzevrijheid en morele verantwoordelijkheid van de mens. (…) Na deze beschouwingen krijgt het verhaal een heel andere wending als we als lezers van Zwitserland naar Nederland, Curaçao en Medellín gaan. Dan verhardt het verhaal zich tot een verhaal van witwaspraktijken en drugshandel, maar ook daar blijft het horloge een rol spelen door ook dan van hand tot hand te gaan. (…) Het uurwerk zit dan wel in zijn benauwde vierkante kastje maar is en blijft in werkelijkheid rond. Zo is het ook met het verhaal want na alle omzwervingen van het horloge is ook het verhaal rond en eindigt het horloge waar het begon, bij een verre nazaat van de ontwerper en fabrikant in Zwitserland. (…) Met zijn vijf romans bouwt Eric de Brabander aan een hecht oeuvre waarin vanuit geheel verschillende situaties en een gevarieerdheid aan gegevens desondanks een eenheid van motieven en thema’s steeds terugkomt. Er blijkt in ‘De vergankelijkheid der dingen’ veel terug te komen uit onder meer zijn debuut ‘Het hiernamaals van Doña Lisa’. In die betekenis is niet alleen deze roman gebouwd met een cirkelstructuur maar ook zijn hele oeuvre tot nu toe. Prof. dr. Wim Rutgers is als buitengewoon hoogleraar Caraïbische letterkunde verbonden aan de universiteiten van Aruba en Curaçao.
Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘De vergankelijkheid der dingen’
Meer over Eric de Brabander op deze site

«Overtuigend en onderhoudend beschreven.» – Peter Bosma

VoorplatVergankelijkheid75Over ‘De vergankelijkheid der dingen’ van Eric de Brabander voor NBD / Biblion, 25 februari 2019:
Het verhaal start in 1918 in Zwitserland, waar een uurwerkmaker gevraagd wordt mee te werken aan de productie van een gouden polshorloge. Het is een prachtige sfeerschets van een overspannen, depressieve man die liever zakhorloges blijft maken zoals hij gewend is. Daarna volgt een aaneenschakeling van verhalen over elf andere personages, waarbij het horloge fungeert als verbindingsschakel. Een knappe metafoor van wegtikkende tijd. Elk verhaal is filmisch geschreven en voert de spanning op over wat er met de bezitters van het horloge zal gebeuren. Met grote tijdsprongen naar 1921 en 1952 komen we in de 21e eeuw terecht. De locatie verschuift van Zwitserland naar Frankrijk, Nederland, Curaçao en Columbia. Het toeval regeert in deze reeks als een soevereine kracht, het noodlot loert steeds om de hoek. De eindfase is een dwaaltocht door de Nederlandse en Caribische criminele onderwereld, overtuigend en onderhoudend beschreven. Eric C de Brabander (1953) laat zich ook in zijn vijfde roman kennen als een rasverteller. Een onderhoudende en spannende ketting van verhalen.
Meer over ‘De vergankelijkheid der dingen’
Meer over Eric de Brabander op deze site

«Een eigen plek binnen de Nederlandse literatuur, en die van Curaçao.» – Ezra de Haan

VoorplatRodeAppel75dpiKleinOver ‘De rode appel’ van Giselle Ecury op Literatuurplein.nl, 28 februari 2014:
Giselle Ecury speelt de verschillen tussen mensen op voorbeeldige wijze uit. Je ziet conflicten ontstaan en ook, en dat is misschien wel het meest interessante, hoe mensen ze vervolgens oplossen. Het gaat in deze kloeke roman om Nick en Elisabeth. Beiden woonachtig in Nederland en met een gedeeld verleden dat zich op Curaçao heeft afgespeeld. Hun vriendschap en intieme gesprekken zorgen voor de ontwikkelingen in dit boek. (…) Door verschillende periodes in het leven van Elisabeth met elkaar te laten kruisen vormt zich ook een beeld van hoe ze haar leven later als een vijftiger bekijkt. Juist dat scharnieren van tijdsgewrichten is een van de factoren waardoor dit verhaal boven zichzelf uit wordt getild. Er is zoveel veranderd in vijftig jaar dat zelfs mensen die het hebben meegemaakt er vol verbazing op terugblikken. (…) Giselle Ecury heeft met De rode appel een roman geschreven die tot nadenken dwingt. Het schijnbaar gemak waarmee ze haar boeken schrijft, geeft de lezer daar alle ruimte toe.

Lees hier de recensie

Meer over ‘De rode appel’

Meer over Giselle Ecury

«Hart weet 500 pagina’s lang de aandacht te boeien.» – Brede Kristensen

VoorplatVerkiezingsdans75KleinOver ‘Verkiezingsdans’ van Joseph Hart in Ñapa (Amigoe), 26 oktober 2013:
Joseph Hart schreef een spannend en politiek belangwekkend boek: Verkiezingsdans. Een boek met drie gezichten, dat toch een eenheid vormt. Het eerste gezicht is het gezicht van een thriller, een verhaal over criminele organisaties, gespecialiseerd in cocaïne, opererend vanuit Colombia, Curaçao en Nederland. Curaçao vervult een spilfunctie. Hoe en wie die touwtjes in handen hebben, wordt pas aan het einde van het boek duidelijk, als een belangrijke politicus wordt geliquideerd. Zoals het een goede thriller betaamt. (…) Het boek ontleent zijn titel aan het tweede gezicht, het belangrijkste: de verkiezingsdans kenmerkend voor verkiezingen Curaçaose stijl in de tijd dat de Nederlandse Antillen nog bestonden. Veel populisme, feesten, roddels, media-optredens met spectaculaire onthullingen over dubieuze persoonlijke geschiedenissen, belangen en betrokkenheid bij criminele organisaties. (…) De verborgen psychische problemen van de hoofdfiguur, Matthew, vormen het derde gezicht. Dit verhaal leest als een psychologische thriller. Ogenschijnlijk redelijk en talentvol, blijkt zich achter die façade een vulkaan te bevinden, een onderdrukt oedipuscomplex dat voor gewelddadige explosies zorgt. Zijn relaties met vrouwen lijden daar zwaar onder. Om iets van die uitbarstingen te kunnen begrijpen, moet de lezer wel regelmatig als een voyeur getuige willen zijn van erg expliciet beschreven seksscènes. (…) Ingenieus heeft Joseph Hart de verhalen van die drie gezichten met elkaar verweven. Tussen alle spanning door wordt duidelijk dat Hart een uitgesproken kritische mening over de Curaçaose politieke cultuur etaleert. Eigenlijk zegt hij dat als deze politieke cultuur niet verandert, de toekomst uitzichtloos is en burgers uitgeleverd zijn aan politici voor wie het publieke belang samenvalt met eigen belang. (…) Zeker een boek dat te denken geeft.

Lees hier de hele recensie

Meer over ‘Verkiezingsdans’

Orchida Bachnoe – Azijn in mijn aderen. Roman

ORCHIDA BACHNOE
Azijn in mijn aderen.
Roman
Nederland, Hindostaans
Genaaid gebonden met stofomslag, 144 blz., € 18,50
2012
ISBN 978-90-6265-693-6

Op de dag dat haar favoriete Bollywoodster zichzelf van het leven berooft, hoort Anjani de stem van de beroemde actrice in haar hoofd. De stem geeft haar de opdracht een zelfmoorddagboek bij te houden.

Anjani is een meisje dat in zichzelf een espressokleurige dwerg ziet. Klasgenoot Teela betrapt haar terwijl ze met een aardappelmesje haar arm verminkt op de wc. Ze worden ‘bloedzusters’. Het onafscheidelijke duo worstelt met het achttien zijn. Het vriendje belt niet of het vriendje wil maar een ding. Ruziënde ouders zijn gestoord. Chocoladelikeur en jonko’s zijn hét middel om abortus en old skool te vergeten.
Knellende Hindostaanse gewoontes doen de rest. Een reeks zelfmoorden in de familie wordt verzwegen. Teela’s oom kan zijn handen niet van haar afhouden. De ouders van Anjani willen haar uit- huwelijken aan de lelijkste jongen op aarde.

In een taal, razend als een snelvuur, neemt Orchida Bachnoe in Azijn in mijn aderen de verwachtingen van haar hoofdpersonen op de korrel.
Een satirische meidenroman geschreven in streetwise tempo waarin, na een dolzinnige wending, een Bollywoodtycoon Anjani en Teela voor de vuurproef stelt.

Het was kwart voor vijf uur in de ochtend toen ik naar huis strompelde. Mijn hart gebroken, mijn kleren onder de kots en mijn armen onder de krassen. Het kon me allemaal niets schelen. Ik zag dat het licht in de woonkamer brandde. Shit. Hoe zou ik in godsnaam ongezien binnenkomen. Ik kon niet door de voordeur naar binnen en ook de achterdeur zat vergrendeld. Ik voelde het langzaam zwart om me heen worden.

Met haar boek Lintjesregen maakte Orchida Bachnoe naam bij een breed publiek. Als fictie-auteur debuteerde zij bij In de Knipscheer met een verhaal in de bundel Waarover we niet moeten praten (2007), verhalen van Surinaamse en Antilliaanse vrouwen.

Ilona Verhoeven – Voor de eerlijke vinder. Verhalen

ILONA VERHOEVEN
Voor de eerlijke vinder.
Verhalen
Nederland
Genaaid gebonden met stofomslag, 144 blz., € 18,50
juni 2012
ISBN 978-90-6265-696-7

Hoe loop je door de tuin als je daar alles voort laat woekeren? Gaat het om waarvoor je buigt of hoe je buigt? Je weet wel: buig je recht, met de beweging slechts in de knieën, of plof je gewoon vol overgave met het hele lichaam naar voren? En: vind jij het geluk of vindt het geluk jou?

In de verhalen van Ilona Verhoeven is de lezer direct aan zet. Spring in het diepe van een regenplas, waar uiteindelijk een fantastisch binnenmeer onder blijkt te liggen.

Dit boek is Voor de eerlijke vinder. Een verrassende verzameling verhalen, teksten en collages. Over mensen en dieren die het wel en niet met elkaar kunnen vinden, de kracht van het woord, over dingen die zoek raken of juist zomaar aan komen vliegen.

Ilona Verhoeven woont en werkt in Berlijn en Amsterdam. Al van kinds af aan heeft ze een voorliefde voor kopieerapparaten. De afgelopen jaren heeft ze zodoende een aantal verhalen uitgebracht als mini-zine: met behulp van het kopieerapparaat zelf geproduceerde kunstenaarsboekjes. Voor de eerlijke vinder is haar eerste verhalenbundel.

De verhalen van Ilona Verhoeven zijn vaak kort, soms zelfs ultrakort. Deels absurdistisch en zeker fantasierijk is dit proza dat een heel eigen kijk op de dagelijkse werkelijkheid heeft.

De Ware Tijd Literair over Ashetu

Het zuur van de citroen en de scherpte van het mes.’

Nicolaas Porter in De Ware Tijd Literair (Suriname), 07-01-2012:
Heel soms overkomt het je dat er een boek op je bureau ligt waar je helemaal door van je sokken wordt geblazen. Dat is precies wat mij overkwam met de dichtbundel ‘Dat ik je liefheb’ van Bernardo Ashetu. (…) Een dichter die wat mij betreft zonder meer in aanmerking komt voor de Nobelprijs-literatuur, terwijl veel mensen waarschijnlijk nog nooit gehoord hebben van deze grote dichter van Surinaamse afkomst.
Lees