Over ‘Pom’ van Kees Broere in Antilliaans Dagblad, 19 juni 2019:
(…) ‘Pom’ is een vlot lezende roman van Kees Broere. De hoofdpersoon is Peter Flinck. Gedurende twintig jaar (1993-2013) bouwt hij een band op met verschillende mensen, die hij – al dan niet vluchtig – op diverse plekken in Nederland/België, maar vooral in Kenia/Afrika waar hij woont, ontmoet. Deze mensen houden hem vaak een spiegel voor. (…) ‘Pom’ geeft op een bijzondere manier de ‘werkelijkheid’ van een ander, ‘onbekend’ continent en andere, ‘onbekende’ culturen en menselijke verhoudingen weer. Zowel ontroerende, hartverwarmende taferelen, als verschrikkelijke wreedheden doen zich voor. (…) Paradoxaal genoeg ontregelt dit wellicht het leestempo; het bijzondere ervaringsgevoel van een strakke spanningsboog zou eronder kunnen lijden. We hebben hier waarschijnlijk tegelijk te maken met een spanning die, als een traag vallende sluier, de contouren van het echte verhaal geleidelijk onthult. (…) Het zijn kleine, subtiele details, met allerlei intertekstuele verwijzingen, die je prikkelen tot verder lezen; alsof je telkens puzzelstukjes ontdekt, die het raadsel vergroten; een schijnbaar onontwarbaar kluwen, dat op het eind toch tot een verrassende ontknoping leidt. (…) Het verhaal blijft intrigeren en lang nawerken. Houdt Peter misschien zichzelf en de lezer voor de gek? Of zet de onbetrouwbare verteller je op een dwaalspoor? Allemaal vragen die zich tijdens het lezen van ‘Pom’ opdringen.(…)
Geciteerd uit: ‘Welkom in het spiegelpaleis! – (1)’. Nadat deel 2 van dit essay is gepubliceerd in Antilliaans Dagblad kunt u de gehele tekst op deze site terugvinden.
Lees hier de eerste aflevering
Meer over ‘Pom’
Tag: Nederlandse literatuur
«Een boek dat eeuwig jong blijft!» – André Oyen
Over ‘Het eind van de kaart’ van Albert Helman op Lezers tippen lezers, 16 juni 2019:
(…) Als auteur debuteerde Albert Helman in 1926 met ‘Zuid-Zuid-West’, een roman over Suriname en de verwaarlozing en uitbuiting ervan door de Nederlandse kolonisator, gevolgd door een vergelijkbaar boek qua thema, ‘De Stille Plantage’. Vele andere romans, essays en gedichten zouden volgen. Ook hield hij zich bezig met film. Zo schreef hij o.a. de muziek voor ‘Regen’ (1929) van Joris Ivens. In 1932 (…) vocht Helman aan republikeinse zijde mee in de Spaanse Burgeroorlog. Voor de kranten NRC en de Groene Amsterdammer schreef hij verslagen over de overlevingsstrijd (…) tegen de fascisten van generaal Francisco Franco. (…) In 1939 keerde hij terug in Nederland. (…) Helman dook aan het begin van de oorlog onder omdat hij zo bekend was als antifascist dat hij niet langer in het openbaar kon verschijnen. Actief in het verzet vervalste hij persoonsbewijzen, publiceerde verzetsverzen en protesteerde bij rijkscommissaris Seyss-Inquart tegen de oprichting van de zogenaamde Kultuurkamer waar kunstenaars lid van moesten worden. (…) Het reisjournaal ‘Het eind van de kaart’ schreef hij in 1955. Het zou een boek blijken dat eeuwig jong blijft!
Lees hier de aankondiging
Meer over ‘Het eind van de kaart’
Meer over ‘Verdwenen wereld’
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«De werkelijkheid benoemen met dat machtige instrument taal.» – Frans August Brocatus
Over ‘De schoonspringer’ van Jos van Daanen op De Boekhouding, december 2018:
(…) De bundel is onderverdeeld in twee stukken: ‘De schoonspringer’ en ‘Indexering’. (…) De dichter sleurt je vervolgens mee en fileert de hem omringende wereld. Hij verpakt zijn observaties en feiten in een stortvloed van woorden. Hij legt er geen vinger maar hele handen op. Je ontkomt er niet aan. Er is zoiets als een gevoel van gewurgd worden maar dan net niet want de laatste sprong hangt in de lucht. Intrigerend is voor mij deze bundel. Om fragmentarisch te lezen om vervolgens terug te keren naar het begin. Het dak voor de sprong. Te kiezen voor trappen of een lift. De werkelijkheid in de ogen te kijken en te benoemen met dat machtige instrument taal. Terwijl in het eerste deel gekozen is voor één lang gedicht wordt in ‘Indexering’ bladzijde na bladzijde met verwijzing naar pagina’s een wereld in kaart gebracht waarop wij onze greep verliezen. (…) ‘De schoonspringer’ is een confronterende bundel die niet vanzelfsprekend is maar voortdurend tot nadenken stemt, tot reflectie over onszelf en de ons omringende wereld.
‘De Boekhouding’ is een blog van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De schoonspringer’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Drama over een verlopen dorp.» – Wim Rutgers
Over ‘Het wonder van Santa Clara’ van Chesley Rach in Antilliaans Dagblad, 18 juni 2019:
(…) Het verhaal laat zich ook lezen als een drama over een verlopen dorp en een alcoholische journalist, de wonderen van Salvador, het verraad van El Brujo en de pastoor die de genezer vanaf de kansel voor de ‘antichrist’ uitmaakt, de dood van de genezer Salvador en de wraak van moeder Maria, maar de uiteindelijke delging van de schuld door ‘berouw en vergiffenis’, de titel van het laatste hoofdstuk van de veertien – als een kruisgang. Zo kun je in de roman ook reminiscenties in moderne vorm zien aan de middeleeuwse mirakelverhalen en de 19de-eeuwse verhalen over Maria-verschijningen. Ook de naamgeving van de personages is in dit verband interessant: de koster Pedro Portero, de hospita Anna Maria de los Santos, de kritische wetenschapper Juan de la Luz, de verpleegkundige Philomena del Rosario Espinoza, waarbij de namen de betekenis en functie van de personages illustreren. (…)
Lees hier of hier de recensie
Zie ook
Meer over ‘Het wonder van Santa Clara’
Meer over Chesley Rach
«Belangrijke roman over hedendaags terrorisme, contraspionage en politieke dwarsverbanden.» – Ezra de Haan
Over ‘Pom’ van Kees Broere in Antilliaans Dagblad, 15 juni 2019:
(…) Peter Flinck is de man om wie het allemaal in ‘Pom’ draait. (…) We schrijven het jaartal 1993, Nelson Mandela staat op het punt verkozen te worden als president van Zuid-Afrika. Het is het Afrika dat Kees Broere als journalist dagelijks volgde en dat merk je ook als hij erover schrijft. Waarschijnlijk heeft hij zijn eigen ervaringen naadloos in de dialogen van ‘Pom’ verwerkt. Zo leert Peter Flinck dat taal politiek is. Dat de gruwelen van Rwanda nu ‘les événements’ genoemd worden en beide strijdende partijen ervoor zorgden dat de brouwerij openbleef. ‘Zonder bier geen oorlog’ was het devies. Kees Asten is de journalist die Flinck dit allemaal vertelt. Een grapje van Kees Broere, die zijn pseudoniem van weleer gebruikt voor een personage in het eerste boek onder eigen naam. (…) Als in een thriller zorgt Kees Broere voor cliffhangers die je doen doorlezen. Je weet dat er iets gaat komen. Maar wat? Het moment van confrontatie met zichzelf komt wanneer Peter Flinck het gastenboek van de Chui Lodge doorbladert en zijn eigen naam tegenkomt. Het moet iemand anders met dezelfde voor- en achternaam zijn, want hij is er nooit eerder geweest. Maar dan ziet hij dat zelfs de tekst die deze Peter Flinck schreef overeenkomt met zijn eigen tekst, ooit in een hotel in Colombo op Sri Lanka in een gastenboek geschreven… Het is een variant op het dubbelgangersmotief die je wel vaker in de literatuur tegenkomt. (…) Nu iemand rondloopt met zijn naam en men hem aanspreekt alsof ze hem al jaren kennen, bekruipt hem een ongemakkelijk gevoel. En dat is pas het begin van deze uiterst verrassende roman. (…) Met ‘Pom’ heeft Kees Broere een belangrijke roman over hedendaags terrorisme, contraspionage en politieke dwarsverbanden geschreven waarbij hij vernuftig gebruik weet te maken van alle ervaringen die hij in Afrika opdeed. ‘Pom’ is een roman die om herlezen vraagt. Want wat lag aan de oppervlakte en wat heb je over het hoofd gezien?
Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘Pom’
«Ze zwijgt niet, Chawwa Wijnberg.» – Hans Franse
Over ‘Het ontbreken hoor je niet’ van Chawwa Wijnberg op Meander Magazine, 17 juni 2019:
(…) Na een dichterschap van dertig jaar ontmoeten we in deze mooi uitgegeven bundel Chawwa Wijnberg als een oude strijdbare dame, die nog steeds bij de maatschappij betrokken is, maar tegelijkertijd de problemen van het ouder worden verdicht, zich afvragend hoeveel tijd er nog is, duidelijk de slijtage ervarend. (…) Er zijn meerdere gedichten over de onmacht en de acceptatie van het ouder worden. Onder andere een gedicht over een bezoek aan een arts: ’Het spreekuur / heeft constipatie / en zeven kwalen / wachten op hun beurt’. Het blijkt echter uit de rest van de bundel dat het leven haar nog steeds tot liefdesgedichten inspireert, die ze deelt met haar oud geworden lief. (…) Ze zwijgt niet, Chawwa, het nieuws biedt haar inspiratie. De weerzin tegen vluchtelingen levert een gedicht op, waarin ze het opneemt voor die bedreigde groep: ’je gaat toch niet voor de lol / weg van de bakker om de hoek / je gaat niet voor de pret / met een rubberbootje / op de zee waarin/al zoveel doden’. (…) De bundel eindigt met een gedicht waarin de hoop en de wanhoop elkaar naderen. Ze weet niet hoe lang nog, maar ze wacht het trillend af, het lijkt dood tij. (…) Het vat een leven van dichten samen, het geeft aan waar ze staat, het geeft ook aan dat er steeds nieuwe groei komt, dat het leven, niet het menselijk leven, oneindig is en steeds opnieuw kan beginnen en dat wij allen dit moeten ondergaan. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het ontbreken hoor je niet’
Meer over Chawwa Wijnberg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Strijdbaar engagement met de onderdrukten en de bedreigden.» – Hans Franse
Over ‘Aan mij is niets te zien’ van Chawwa Wijnberg op Meander Magazine, 17 juni 2019:
(…) Haar eerste bundel Aan mij is niets te zien geeft in de titel weer dat ze als persoon hier en nu leeft en het beste ervan maakt, maar niemand kan aan haar zien welke emotionele strijd zich bij haar afspeelt, want aan haar is ‘niets te zien’, ze is ‘eigenlijk niet geschikt voor deze wereld’. Ze vertelt over haar zware nachten, de droombeelden, want hoewel ‘het’ over is: ‘veertig jaar voorbij / hitler is een oude wolk geworden / maar nog altijd stormt en regent het in mij’. (…) De bundel bestaat uit drie afdelingen waarin steeds de dreiging van de spoken, het spinnenweb waarin ze zichzelf vastkleeft, leesbaar is. Gelukkig zijn er veel mooie liefdesgedichten, gedichten over de natuur. Het laatste deel vertelt over de kracht van de muze: met haar woorden in een gedicht gevat leeft ze dit leven en zoekt zich een plaats. Wat mij opvalt is dat de ‘woede’, misschien de ‘angst’ van dit in 1942 geboren onderduikkind zich ontwikkelt tot een strijdbaar engagement met de onderdrukten en de bedreigden. Dit is al zichtbaar in de eerste bundel. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Aan mij is niets te zien’
Meer over Chawwa Wijnberg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Wacht maar af, dit boek wordt ‘cult’.» – Cor Gout
Over ‘De Weinigen’ van Lucas Hirsch op Extaze, 16 juni 2019:
(…) De stijl van deel een van het boek, ‘2009’, dat in de chronologie van het verhaal aansluit bij het vijfde en laatste deel, laat zich omschrijven als Amerikaans proza in het Nederlands, korte zinnen volgens de regels van de kunst van het weglaten, cool, springerig en scheutig met het strooien van namen… Lucas Hirsch goes Bret Easton Ellis. (…) De hoofdstukken die de bitterzoete ervaringen van hoofdpersoon Jonas Staal als medewerker bij de afdeling Coördination, Intelligence & Analysis van een grote Nederlandse bank beschrijven, zijn rustiger van toon en ritme, documentair in de uitbeelding van een aspect van de realiteit (de bankwereld), ironisch in de beschrijving van Jonas’ meerderen, en parodistisch in de weergave van de taal die binnen het bedrijf (ook door Jonas) gebezigd wordt. (…) De verteltrant in de hoofdstukken die gaan over de huwelijksperikelen van Jonas, wordt gekenmerkt door iets langere zinnen en uitgebreider aandacht voor beschrijvingen van emoties en entourages dan in de andere gedeeltes van het boek, waardoor die doet denken aan de schrijfstijl die we vaak aantreffen in de betere soort roman over intermenselijke relaties. (…) De stijl van de schelmenroman (baldadig, stoer, in dit geval ook studentikoos) dringt door in deel drie, ‘1997’, waarin een beeld wordt geschetst van Jonas als lid van het Amsterdams Studenten Corps en van de vriendschap met zijn dispuutgenoot Jimmy Nooyman. (…) Hirsch had een thriller kunnen schrijven over de misstanden in het bankbedrijf in zijn algemeenheid en die in Jonas’ bank in het bijzonder. (…) Had Hirsch zich tot deze materie beperkt, dan was de persoon van Jonas Staal als privé-persoon (…) ondergeschikt gebleven aan het bankverhaal. En al deze facetten optuigen met uiteenlopende stijlen? Ach, waarom niet. Wacht maar af, dit boek wordt cult. Daarbij licht geholpen door de opmerkelijke vormgeving van de omslag.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De weinigen’
«Haar aandacht voor detail is treffend en intelligent en opent een nieuwe kijk op de werkelijkheid.» – H. Marzak
Over ‘In het licht’ van Ilona Verhoeven voor NBD/Biblion, 14 juni 2019:
Derde bundel met korte verhalen van de auteur (1974) die woont en werkt in Berlijn. Ze studeerde kunstgeschiedenis en Nederlandse taal- en letterkunde. Evenals in haar vorige boeken gaat ze uit van een zelfgemaakte collage of, zoals in dit geval, van een toevallig gevonden foto, om in een lichtvoetige beschouwing haar gedachten te laten gaan over een veelheid van onderwerpen. Met het beeld op een foto als vertrekpunt verkent zij het alledaagse leven op poëtische wijze en geeft daarin blijk van een grote belezenheid en oog voor het kunstzinnige in gewone voorvallen. Haar aandacht voor detail is treffend en intelligent en opent een nieuwe kijk op de werkelijkheid voor de lezer. De 47 verhalen zijn soms speels, dan weer filosofisch, of ze geven een beschrijving van de afbeelding gekoppeld aan een herinnering, maar ze worden nergens zwaar. De onderwerpen variëren van graffiti tot de kerstman, van de badkamer van Kandinsky tot het meeliften achterop de fiets: ze vormen een breed scala waarin de originele kijk van de auteur goed tot zijn recht komt. Met zwart-wit- en kleurenfoto’s. Mooie bundel die de lezer aanzet tot nadenken.
Meer over ‘In het licht’
Meer over Ilona Verhoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer
«De auteur verwoordt ook heel knap hoe een schrijfproces iemands leven helemaal op zijn kop kan zetten.» – André Oyen
Over ‘Bang voor de liefde’ van Niek Bremen op Lezers tippen lezers, 13 juni 2019:
De Tweede Wereldoorlogtrauma’s spelen ook in de Nederlandstalige literatuur regelmatig op. Het zijn onverwerkte herinneringen die zowel in non-fictie als in fictie opduiken. Ook in ‘Bang voor de liefde’ dat het verhaal vertelt van Andreas von Hechtel, die opgroeit in een Duits gezin in Amsterdam, na de Tweede Wereldoorlog zitten heel wat pijnlijke naweeën van het nazisme en de Tweede Wereldoorlog verweven. Zijn ouders hebben hem tot zijn groot onbegrip altijd als een stuk vuil behandeld. Door zijn traumatische jeugd is hij niet in staat gevoelens van liefde te ontwikkelen. Zijn besef van de eigen kwetsbaarheid maakt hem zwijgzaam en wantrouwend. Alleen met Maurits, zijn enige vriend, onderhoudt hij contact en durft hij echt praten. De plotse dood van zijn moeder, die het nog een beetje voor hem opnam, verandert zijn leven volkomen. Die avond wordt Andreas iets opzienbarends onthuld over zijn verleden en zijn achtergrond; maar een reconstructie is nog niet mogelijk, er zijn te veel hiaten. Later, op het sterfbed van zijn vader, krijgt hij uiteindelijk een brief, die een nieuw licht werpt op zijn bestaan, en veel verklaart, zoals onder andere de haat van zijn vader, maar dat hem ook met afschuw vervult. De ontdekking van zijn ware identiteit en de moeizame verhouding met zijn ouders lopen als een rode draad door het leven van Andreas. Hij besluit op Texel zijn herinneringen op papier te zetten en in een roman te verwerken. Op dat eiland maakt hij kennis met bijzondere mensen waar hij een goede band mee krijgt. Als Maurits bij hen komt logeren, neemt zijn leven een totale en absurde wending. Alle abstracte gesprekken krijgen concrete contouren, alle stukjes van de puzzel vallen in mekaar. ‘Bang voor de liefde’ is een heel intelligent boek dat heel duidelijk aantoont hoe de trauma’s die het nazisme veroorzaakt nog altijd voortwoekeren. De auteur verwoordt ook heel knap hoe een schrijfproces iemands leven helemaal op zijn kop kan zetten. Een debuut dat beklijft!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Bang voor de liefde’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer