«Een samenhangende, boeiende roman.» – Otti Thomas

voorplatwarburg75Over ‘Het dilemma van Otto Warburg’ van Eric de Brabander in Ñapa [Amigoe], 19 november 2016:
(…) De verschrikkingen van concentratiekamp Buchenwald, het bloedige bewind van de Dominicaanse president Rafael Trujilo, de onafhankelijkheidsstrijd van de Centraal Afrikaanse Republiek en onderzoek naar een middel voor de bestrijding van kanker. Het zijn vier onderwerpen die schijnbaar weinig overeenkomsten hebben en zich dus vooral lijken te lenen voor een verhalenbundel of afzonderlijke romans. Auteur Eric de Brabander slaagt erin om ze bijna vanzelfsprekend samen te brengen in een samenhangende, boeiende roman. (…) Curaçao functioneert uitstekend als de schakel voor al die verhalen. Als het eiland een smeltkroes is van tientallen nationaliteiten, dan is het ook een verzamelpunt van evenzoveel waardevolle geschiedenissen van mensen die allemaal met dezelfde levensvragen en twijfels zitten, lijkt de boodschap van de auteur. (…)
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Het dilemma van Otto Warburg’
Meer over Eric de Brabander op deze site

«Gedetailleerde schrijfstijl en volle compositie.» – Reinier van Houwelingen

CoverStromenvoorDef.inddOver ‘Stromen die de zee niet vinden’ van Rob Verschuren op Literair Nederland, 23 januari 2017:
(…) De stijl van ‘Stromen die de zee niet vinden’ is behoorlijk rijk. Vooral de precieze (natuur)beschrijvingen vallen op. Alles krijgt een naam of een bijnaam, in regels waarin het aan bijzinnen en opsommingen niet ontbreekt. (…) Frequent worden er verhalen binnen verhalen opgevoerd door Rob Verschuren. Bijvoorbeeld via een bijfiguur die een oude historie uit de doeken doet, of door een droom. (…) De meeste verhalen eindigen onbestemd, met een natuurbeeld of een vergezicht. Er is geen pointe en geen boodschap. Het gaat vooral om de sfeer die telkens knap wordt opgeroepen. Verschuren schetst elf keer trefzeker een kleine wereld en laat die wereld nadien weer achter zich. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Stromen die de zee niet vinden’
Meer over Rob Verschuren op deze site

«Sfeertekening is confronterend. Prachtige roman.» – J. Swaen

Opmaak 1Over ‘Anbessa’s dochter’ van David van Reen voor NBD | Biblion, 24 januari 2017:
(…) Gedwongen door het geweld van de soldaten vlucht Lasta naar Addis Abeba. (…) De sfeertekening door de auteur is confronterend, maar laat ook zien hoe Lasta er toch steeds weer in slaagt haar leven inhoud te geven. De ervaringen van David van Reen vinden zijn neerslag in het verhaal dat laat zien hoe duizenden ontheemden tot op de dag van vandaag in Ethiopië moeten leven. (…) Een prachtige roman over het leven van mensen aan de onderkant van de samenleving. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Anbessa’s dochter’

«Rasverteller.» – André Oyen

CoverStromenvoorDef.inddOver ‘Stromen die de zee niet vinden’ van Rob Verschuren op Ansiel, 17 januari 2017:
(…) Omdat het korte verhalen zijn, is het voor een schrijver waarschijnlijk moeilijk om een lezer direct mee te nemen in het plot en de sfeer van zijn verbeelding. Maar dat is Rob Verschuren juist wel goed gelukt. Als lezer schakel je moeiteloos van het ene verhaal naar het andere ook al speelt zich dat af in een totaal andere setting. (…) Elk verhaal is een roman of novelle, waarin een wereld vol geuren, kleuren, emoties, dromen en werkelijkheden tot bloeien. Een schitterend voorbeeld is het verhaal Krabnevel, dat ergens op zee begint met twee parende krabben die opgevist worden onder de sterren, twee mensen die elkaar ontmoeten en verliezen gekoppeld aan de geschiedenis van twee identieke eettentjes tegenover elkaar waar uiteindelijk het krabbenpaar gekookt wordt opgediend om de hongerige magen van Russische toeristen te vullen. (…)
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Stromen die de zee niet vinden’
Meer over Rob Verschuren op deze site

«Talige spitsvondigheid en een onalledaagse brille qua stijl.» – Sander Meij

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Tzum, 15 januari 2017:
(…) ‘Maskerade’ is geschreven vanuit verschillende perspectieven, in de vorm van brieven, interviews en andere ego-documenten; vol woordgrapjes, neologismen, intertekstuele verwijzingen en postmoderne bespiegelingen over het bestaan. In die zin zou je Maskerade ook een experimentele roman kunnen noemen. Maar vanuit de gedachte dat veel romans die wij als ‘klassiek’ beschouwen, in brief- dan wel dagboekvorm zijn geschreven, zou je dit boek tegelijkertijd ook als zodanig kunnen bestempelen. (…) Het verhaal is ingebed door brieven van de Rotterdamse Ada Brink, die als een soort Kaspar Hauser tijdens haar jeugd opgesloten heeft gezeten in een bijkeuken. Verder bestaat het uit interviewfragmenten met de fictieve kunstschilder Bob Boëtius, die net als Rob Scholte zonder benen door het leven gaat, plus het verontwaardigde commentaar van diezelfde Bob Boëtius op de weergave van zijn woorden ín die interviews. De interviewer wordt door Boëtius ‘Vaantje’ genoemd, in wie de lezer de bijnaam van de auteur kan herkennen. Daar tussendoor klinkt vanuit een ‘versteende baarmoeder’ ook nog de stem van Ben Boëtius, de ongeboren tweelingbroer van Bob. Ben tekent de baarmoederwand vol met ‘schilderingen’ en bij gebrek aan daglicht tekent hij ook in het luchtledige. (…) Tot slot krijgen we ook nog de brieven van vader Boëtius te lezen. (…) In zijn laatste brief besluit hij dan ook voor eeuwig te zwijgen, ‘niemand breekt mij de bek nog open.’ Hier klinkt de echo van Hermans’ ‘Au pair’, waarin personages in opstand willen komen tegen de almacht van de auteur en zich vertwijfeld afvragen waarom de ellende die hen overkomt juist hén moet overkomen. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Intrigerend.» – L.W. Zandberg

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op NBD | Biblion, 13 januari 2017:
Bob zit opgesloten in het donker, van waaruit hij een gevecht levert met zichzelf. Ben is zijn nooit geboren tweelingbroer. Deze dode foetus koestert zich in het feit dat hij nooit ter wereld is gekomen. Meerdere stemmen komen aan het woord. Zo vertelt Bob over zijn gevecht, maar becommentarieert hij zijn eigen vertelling en maakt deze soms zelfs belachelijk. Daarnaast is er een voor- en nawoord van Ada, een verteller die misschien niet bestaat, net als de andere personages. (…) Er wordt driftig verwezen naar allerlei filosofen, dichters en personages uit de wereldliteratuur. Dit maakt het plotloze boek zowel intrigerend als irritant. (…)
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Van Kempen staat stil bij wereldbeeld van ‘politicus’ Helman.» – Jerry Egger

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in De Ware Tijd Literair [5], 7-8 januari 2017:
(…) De opvattingen van Helman nog voor hij naar zijn geboorteland kwam, staan in een geschrift uit 1945, ‘Suriname aan de Tweesprong’. Het geeft een beeld van zijn ideeën over de plaats van Suriname vooral in Zuid-Amerika en het Caribische gebied. (…) In het boek van Michiel van Kempen wordt stilgestaan bij diverse aspecten van het wereldbeeld van Helman. (…) Van Kempen schrijft over de ontmoetingen die Helman als minister in een Surinaams kabinet heeft met Caribische schrijvers, intellectuelen en politici. (…) Na zijn pensionering strijkt hij neer op Tobago. Van Kempen volgt in de sporen van Helman om zijn eigen beschrijving te geven en uiteraard ook onderzoek te doen om het leven van Helman te kunnen beschrijven. Ook dit deel van het leven van deze wereldburger wordt levendig beschreven in de biografie. Omdat er zoveel brieven en andere persoonlijke stukken zijn, kan vaak uitgebreid worden geschreven over Helman’s observaties en kan hij gevolgd worden naar heel wat van de plaatsen die hij bezocht. Het komt deze publicatie ten goede, al moet direct erbij gezegd worden dat het Helman niet altijd sympathieker maakt vanwege de venijnige manier waarop het een en ander wordt beschreven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«Zijn dadendrang doet denken aan V.S. Naipaul, nog zo’n grote Caribische schrijver.» – Tessa Leuwsha

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in De Ware Tijd Literair [4], 7-8 januari 2017:
Helman was niet alleen uiterst actief op literair gebied. Hij produceerde in eenzelfde tempo boeken en andere geschriften, als dat hij vrienden vergaarde en vrouwen versleet. Zijn dadendrang doet denken aan V.S. Naipaul, nog zo’n grote Caribische schrijver. (…) Hij neemt het op tegen de dogma’s van de katholieke kerk en tegen de seksuele moraal van zijn tijd. Dat impliceert een eenzaamheid die misschien wel leidt tot nog meer boeken en tot de vele reizen die hij in zijn leven onderneemt. Hij is altijd op zoek naar ontsnapping aan de dagelijkse realiteit. (…) In 1925 reist hij naar Italië en Noord-Afrika. (…). In Rome en het Vaticaan is hij onder de indruk van de roomse pracht en praal, maar hij is er ook getuige van een fascistische optocht van troepen van Mussolini. (…) Helmans reizen en schrijven zullen altijd in dienst staan van elkaar. Toch maakt hij in zijn werk ook mentale reizen naar zijn geboorteland. In 1926 verschijnt ‘Zuid-Zuid-West’ dat hem als schrijver op de kaart zal zetten. (…) ‘Zuid-Zuid-West’ gaat over een man die naar Europa trok en vervolgens als antropologische reisleider terugkeert naar het land waar zijn wieg stond. Het is niet moeilijk Helman hierin te herkennen. In het boek speelt het Surinaamse binnenland een belangrijke rol, het oerbos met zijn mystieke krachten. In 1932 verruilt Helman Nederland voor Spanje (…) en Mexico, waar hij na het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog zijn heil heeft gezocht. (…) Na de Tweede Wereldoorlog keert Helman terug naar Suriname en bekleedt er verschillende functies. Het land waarmee hij zijn leven lang een haat-liefde verhouding onderhoudt, zal hem nooit helemaal loslaten. (…) Deze vuistdikke, boeiende biografie, is het resultaat van jarenlang onderzoek. Een mooie aanleiding voor Suriname om onze grote landszoon te eren.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«Weergaloos goede stijl.» – Hans Puper

Opmaak 1 Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 11 januari 2017:
(…) Taal speelt een essentiële rol: de verhouding met het onzegbare bijvoorbeeld. Ada, een ander personage, schrijft daarover in haar brief die aan de vertelling vooraf gaat: ‘Er schijnen lieden te zijn, die daar levenslang over neuzelen. Anderen verhangen zich erom. Dichters krijgen er woorddiarree van. Overloop. Hoe miezerig, hoe kleinzielig. Is er een erfzonde, dan is dat de taal.’ Van dat geneuzel is ook dit boek gelukkig niet vrij; het had anders ongeschreven kunnen blijven. Zo zegt Ben – zie hieronder – bijna aan het slot: ‘Bob, ik kan niet anders dan verstillen. Stilte, het is het onvermogen om het onzegbare te benaderen. Ik heb een leven van zwijgen in te halen.’ Hij is de enige niet. (…) Een groots boek. De thematiek is van alle tijden, maar lijkt nieuw door de bijzondere vorm. De grote kracht van Vaandrager ligt echter in zijn weergaloos goede stijl.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Van Kempen oordeelt niet over het liefdesleven van Lou Lichtveld.» – Hilde Neus

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in De Ware Tijd Literair [3], 17-18 december 2016:
Van Kempen heeft het liefdes- en seksleven van de grote Surinaamse schrijver geïnventariseerd, en dat levert nogal wat anekdotes op. Helman begon nogal conservatief, hij huwde Lenie Mengelberg in 1927. Zij leverde commentaar op zijn kritische muziekrecensies over het werk van haar beroemde oom, de musicus Willem Mengelberg. Met Leentje kreeg Helman drie kinderen, de meisjes Cecilia (Cieltje) en Noni en zoon Peter. In 1932 vestigen ze zich in Spanje. (…) Helman ontmoet in Barcelona de Duitse beeldhouwster Lili Cornils. Met haar begint hij een affaire, en zij zal, in Van Kempens woorden, ‘dertig jaar lang de haven blijven waarin de motorsloep genaamd Lou Lichtveld beschutting vond na de zoveelste storm’ (p. 176). (…) Van Kempen is een toekijker van afstand, hij beschrijft en oordeelt niet. (…) Naast een aantal romances (aan beide zijden van de oceaan) trouwt hij na het overlijden van Lily (1962) in 1965 een derde maal, met Thera Rebel. Zij brengen veel tijd door op Tobago en in Italië, waar zij de contacten onderhoudt. Ook dit loopt stuk (…). In 1974 gaan ze met grote onenigheid uit elkaar. Zijn laatste langdurige relatie van dertien jaar is met Janneke Monshouwer. Hij trouwt echter niet met haar en het eindigt in 1993 met het vertrek van Helman uit haar woning.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site