Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal op Literatuurplein, 3 februari 2016:
‘Kaapse goudbessen’ is haar meest ambitieuze project tot nu toe. De roman speelt zich af in het Nederland van nu, maar voert, via de twee hoofdpersonen Hira en Armand terug naar het Nederland van de jaren zestig van de vorige eeuw, en Suriname en India vanaf 1873. (…) Mala Kishoendajal wil de complexe geschiedenis die de Hindostanen achter de rug hebben een plek in de literatuur geven. Maar ze wil méér dan dat. Kishoendajal voelt zich allereerst schrijver en dan pas Hindostaan. Ze wil in ‘Kaapse goudbessen’ laten zien hoe diverse mensen verbonden zijn met elkaar zonder dat ze zich daar echt van bewust zijn. En ook dat de perceptie van de werkelijkheid niet voor iedereen hetzelfde is. ‘Kaapse goudbessen’ is daardoor een roman geworden waarin tijd en plaats voortdurend wisselen. (…) Juist die caleidoscopische visie op het heden en de geschiedenis waaruit die is voortgekomen, maakt het gedrag en denken van de mensen in deze roman volkomen helder. (…) Een van de belangrijkste personages in de roman is Hira, een bejaarde vrouw. (…) Hira’s herinneringen dwalen af naar de tijd dat haar ouders nog leefden. Het waren kinderen van Brits-Indische contractarbeiders, die tussen 1873 en 1916 in de Hollandse kolonie Suriname gingen werken. De levendige verhalen die zij zich herinnert zijn wellicht de mooiste passages in deze kloeke roman. Ze vertellen de ervaringen van de grootouders van haar moeder, Masapeb Mohesh en Hiran Pyari. Masapeb en Hiran behoorden tot ‘de eerste lichting’ die met het schip Lalla Rookh van India naar Suriname kwam. Deze, in feite vrij recente, geschiedenis is zo bijzonder en tegelijkertijd haast vergeten, dat het geweldig is dat Kishoendajal het nu eindelijk eens geboekstaafd heeft. Wie heeft er immers nog een idee van hoe het leven van gewone mensen in de negentiende eeuw in India was? Wie kent alle details van hun rekrutering voor de reis naar Suriname? Wie weet iets over de hongersnood in die dagen? Kishoendajal vult die hiaten in onze kennis en weet deze vergeten gebeurtenissen en personen tot leven te wekken. (…) ‘Kaapse goudbessen’ gunt ons een blik in het Hindostaanse leven van nu en van lang geleden. We leren de geschiedenis kennen zoals die nog niet eerder werd beschreven. Het boek toont ons echter ook Den Haag zoals dat vandaag de dag is, een multiculturele stad vol mensen die allemaal een geheel eigen en vooral bijzonder leven achter de rug hebben. Vaak dragen ze, net als de ‘koelies’ op de cover van het boek, een flinke bagage mee. Een rugzak waarin de geschiedenis van generaties wordt getorst. Dat ieder mens daaronder gebukt kan gaan, waar hij ook vandaan komt, is een ander verhaal dat Mala Kishoendajal ons wil vertellen. ‘Kaapse goudbessen’ is daardoor een roman die meer biedt dan een geschiedenisles. Het is een roman over mensen in India, Suriname en Den Haag en dat wat ze elkaar én zichzelf aan kunnen doen. ‘Kaapse goudbessen’ kun je daarom met recht een wereldroman noemen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: Nederlandse literatuur
«Herkenbare poëzie van voormalige winnaar Halewijnprijs.» – R.A. Wagenaar-Duursma
Over ‘Rechte paden doen ons niets’ van Fred Papenhove voor Biblion, 3 februari 2016:
Gedichtenbundel, bestaande uit vier cycli, waarvan de eerste maar liefst uit een veertigtal gedichten bestaat. Het overkoepelend thema is het verkennen van de wereld in alle facetten: trouw, liefde en dood, waarbij de binnenwereld tegenover de buitenwereld staat. Eerder verscheen o.a. ‘De hemel is vol zwaluwen’ (2009), die bekroond werd met de Halewijnprijs. Herkenbare en redelijk toegankelijke poëzie.
Meer over ‘Rechte paden doen ons niets’
«Historie knap vervlochten in schrijnende familiegeschiedenis.» – C.H. Gajadin
Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal voor Biblion, 2 februari 2016:
Migratiegeschiedenis van Hindoestanen is het centrale thema in dit boek. De herinneringen van hoofdpersoon Hira beslaan verschillende generaties. Hoe haar grootouders als Britse contractarbeiders te werk gesteld werden op plantages in Suriname. Op knappe wijze weet de auteur historische gebeurtenissen in te vlechten in een schrijnende familiegeschiedenis. Naast Hira is Armand Veldhuizen de tweede hoofdpersoon. Een briljant afgestudeerde jonge man die zijn oude leven vaarwel zegt en een zwervend bestaan gaat leiden. Zijn omzwervingen bieden veel inzicht in het hedendaags leven van migranten in de Randstad. Aan het eind wordt duidelijk dat het leven van de twee hoofdpersonen direct verband houdt met elkaar.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Als je eenmaal van haar verhalen hebt geproefd, wil je meer.» – Aarti Rampadarath
Over ‘De lottowinnaar en andere verhalen’ van Sakoentela Hoebba voor Biblion, 1 februari 2016:
Sharda bezoekt haar aftakelende oma in Suriname. Maar ze is ook op de vlucht voor haar eigen problemen. Mandra is zonder werk overgeleverd aan de grillen van haar onberekenbare man. Dat zijn twee van de verhalen uit deze verrassende bundel. ‘De lottowinnaar’ bestaat uit elf korte verhalen waarin Sakoentela Hoebba (1958) alledaagse, maar ook beslissende momenten in het leven van haar personages beschrijft. Die zijn overwegend hindoestaans en ze worden treffend geschetst. Hoebba gebruikt vaak hindoestaanse woorden, waardoor de verhalen meer karakter krijgen. Het eerste deel is vooral sterk en de auteur heeft een authentieke stem. Haar bijdrage is uniek, omdat dergelijke verhalen redelijk onbekend zijn, vooral buiten Suriname. Sakoentela Hoebba studeerde als een van de eersten af aan de Schrijversvakschool in Paramaribo. (…) Het is terecht dat haar talent is opgemerkt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De lottowinnaar’
«Twee verhaallijnen, twee mannen, allebei gevangen in hun leven.» – Leonie Wolterink
Over ‘Slachtvinders’ van Peter De Voecht voor Biblion, 26 januari 2016:
Twee verhaallijnen, twee mannen, allebei gevangen in hun leven. Beiden op zoek om de herhaling in hun leven te doorbreken, op zoek naar een lichtpuntje aan de horizon. E., het eerste hoofdpersonage, leeft op straat en heeft een zusje met kanker in het ziekenhuis. Elke dag hoopt hij opnieuw dat het zijn laatste dag op straat zal zijn. Döppeler, het tweede hoofdpersonage, is schrijver en leeft als een vreemde voor zijn vrouw in een huis waar hij niet meer uitkomt. Voor beide personages ligt de oorlog op de loer, beide personages zijn op de een of andere manier besmet. Ze kunnen niet ontsnappen uit de verstikkende werkelijkheid waarin zij leven. (…) De stijl is niet verwonderlijk gezien het feit dat deze Vlaamse auteur (1982) eerder poëzie schreef. Dit is zijn romandebuut. Het zal mensen aanspreken die houden van een dystopisch beschreven werkelijkheid.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Slachtvlinders’
«Verhalen die zich rond de kerst afspelen.» – Ingrid van der Heijden
Over ‘Kerstverhalen voor Eva’ van Peter Andriesse voor Biblion, 26 januari 2016:
De bundel bevat tien verhalen. Elk jaar schreef de auteur een verhaal, waardoor Eva/de doelgroep voor ieder verhaal een jaar ouder wordt. Het eerste verhaal is toegespitst op Eva die drie jaar oud is, het laatste verhaal is geschreven voor de dertienjarige Eva. De verhalen zijn erg divers. Zo is er een verhaal waarin prinses Wendelien op zoek gaat naar een geschikte huwelijkspartner. Maar er staat ook een verhaal in over een eenzame oude man wiens huis nodig een schoonmaakbeurt kan gebruiken. Deze man zoekt tevens gezelschap tijdens de donkere kerstdagen. Een ander verhaal gaat over Sofietje die tijdens een wandeling in het park een jongen tegenkomt die in een doos heeft geslapen. (…) Bij ieder verhaal staat een paginagrote pentekening.
Meer over ‘Kerstverhalen voor Eva’
Meer over Peter Andriesse bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Uitstekende observator met humor.» – Rabin Gangadin
Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal op Hebban, 21 januari 2016:
‘Kaapse goudbessen’ bestaat uit een reeks column-/kroniekachtige teksten die op een bepaalde wijze met elkaar zijn samengevlochten tot een harmonieus relaas, (…) mijmeringen waarbij taferelen uit het heden en zelfs uit het zeer grijze verleden langs elkaar flitsen. Het koele heden wordt steeds gespiegeld tegen het decor van een slavernijverleden. (…) De spiegel dient om dat wat de lezer niet rechtstreeks kan waarnemen, bijvoorbeeld de psyche van de personages, te doen ontwaren. In het boek figureert een Hira die zich de verhalen voor de geest probeert te halen over de grootouders van haar moeder. De herinneringen van Hira worden afgewisseld met de omzwervingen van Armand. (…) Uiteindelijk stroomt het verhaal van Hira samen met het verhaal van Armand. Hij ziet zijn huis, baan en geheugen teloor gaan nadat hij in zijn hoedanigheid als journalist op zoek gaat naar zogeheten eerste-uursmigranten en daarbij kennis maakt met Koesoem, de ex-vrouw van de in het relaas figurerende Balwant. (…) Hij schildert het leven met zijn moeder. In zijn Haagsche observaties zijn ook de geestige dingen, waar ook de kracht van de schrijfster in zit. (…) Kishoendajal is per saldo een uitstekende observator die haar gedachte op een geslaagde wijze en met een dosis humor in een zin weet te wurmen. (…) Haar stijl is prachtig. (…) Kishoendajal heeft een gevoel voor details die door hun verbeelding en kracht de lezer door het inwendige der geheime schatten en rijkdommen leiden. Erg fascinerend is te lezen hoe de Hindies uit India, Pakistan en Suriname elkaar in publieke ruimtes opwachten om een kennelijk pueriele vete uit te vechten met als gevolg dat de tent van de uitbater daardoor komt te sluiten.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«John Coltrane en Ben Webster zingen door de bundel.» – Paul Lips
Over ‘Haarlem Nocturne’ van Djordje Matic in Haarlems Dagblad, 19 januari 2016:
In het titelgedicht ‘Haarlem Nocturne’ beschrijft hij hoe hij ’s nachts een ‘potje’ gaat praten bij het standbeeld van de vermeende uitvinder van de boekdrukkunst op het ‘Grote Plein’. Allebei zijn ze buitenstaander: ‘…Met die geheime kennis/praten we vertrouwelijk met elkaar:/ik, de Vliegende Balkaniër/en hij, een lokale dromer/van vergane dromen…’. (…) Muziek inspireert hem name de jazz. Tijdens zijn onbezorgde jeugd in een intellectueel gezin kwam hem via de radio al het internationaal vermaarde ‘Hocus Pocus’ van Focus ter ore. Hij raakte geïnteresseerd in punk- en metalmuziek, stelde fanzines samen, en was verbluft toen hij in 1986 een concert van jazztrompettist Miles Davis in Belgrado bezocht. ‘Harlem Nocturne’ (een jazzstandard uit 1939 van Earle Hagen en Dick Rodgers), ‘Amsterdam after dark’ (Steve Coleman), John Coltrane en Ben Webster zingen door de bundel. Al zwervend en dichtend trekt de ‘expert in eenzaamheid’ Matic langs rood verlichte ramen in Amsterdam. Langs doodlopende wegen, reclames in brandende kleuren en ‘dreigende straatpalen’, om uit te komen bij de gedenkplaat van Chet Baker, die bij Hotel Prins Hendrik overleed. ‘…Een gemartelde zak botten en vlees/op de meedogenloze klinkers…’.
Lees hierhier het artikel
Meer over ‘Haarlem nocturne’
«Bewondering voor dit debuut.» – Els van Swol
Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Literair Nederland, 20 januari 2016:-
Met het fragmentarische, en niet-chronologisch opgeschreven verhaal staat de schrijfster (…) in de recente traditie van de Surinaamse literatuur. Het is Astrid H. Roemer, winnares van de P.C. Hooftprijs 2016, die deze fragmentarische aanpak ook bezigde en daarmee brak met de traditionelere stijl van in Nederland bekende Surinaamse auteurs als Cynthia McLeod, Bea Vianen en Ellen Ombre. Waar ze niet mee breekt, is de aandacht voor de tradities van Suriname, zoals geestverering en dergelijke. Blijft de vraag naar de op het eerste gezicht grammaticale onhandigheden en een zekere stroefheid in de eerste twee hoofdstukken. (…) Dit taalgebruik, dit taaleigen – want dat is het – blijkt gaandeweg niet alleen het voertuig van het verhaal, maar ook de uitdrukking ervan; die eerste twee hoofdstukken waren alleen maar een ouverture om ons in die taal, in het drama dat volgt te trekken. Een taal, die niet alleen is geworteld in Suriname, maar ook in alle hevigheid, soms door punten tussen elk woord te zetten, uitdrukking geeft aan de heftigheid van het verhaal en de moeite die het kost om het te vertellen. Als je dit beseft, rest alleen meer bewondering voor dit debuut. En schaamte dat je als Nederlander toch nog zo ver van de Surinaamse vertelcultuur blijkt af te staan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Geen weg terug’
«Een grootse roman.» – André Oyen
Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Ansiel en op Lezerstippenlezers, 20 januari 2016:-
Met haar debuutroman ‘Geen weg terug’ wil Iraida van Dijk een heel moeilijke periode die het Suriname volk moest doorleven, aankaarten. Het boek schetst de periode van 1962 tot 2014, een belangrijke moment voor Suriname, met name voor al die bewoners van het gebied dat later een stuwmeer werd. (…) De auteur verweeft historische feiten met fictie in een grootse roman die een stuk patriarchaat blootlegt, waarmee we bijvoorbeeld ook geconfronteerd werden in het werk van Alice Walker, Toni Morrison en Astrid H. Roemer, en dat generaties lang giftige sporen nalaat. Een bijzonder goed gestileerd boek dat door zijn tijdschakeringen de lezer ook de evolutie van het landelijk Suriname laat beleven.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Geen weg terug’