«Oost-Europa. De spin-off van de oorlog in Oekraïne zal zich daar nog meer voelbaar maken.»

Over ‘Kloppen voor de lift’ van Kees Broere op De Buitenlandredactie (Standplaats Verweggistan), 2 april 2024:

Peter Schouten ging in gesprek met rot in het vak Kees Broere over het correspondentschap en zijn nieuwe boek. Zijn recent uitgekomen ‘Kloppen voor de lift’ is de verzameling – soms mistige, afgewisseld met zonneklare – herinneringen die scheidend correspondent Kees Broere (1958) aan veertig jaar buitenlandjournalistiek heeft. (…) “Op weg naar een terroristische aanslag zei een collega eens: ‘Another day at the office.’ Ja, dat is ook zo, dacht ik toen. We hebben dan misschien geen kantoorbaan, maar voor geromantiseer zie ik geen reden.” (…) Je mag nog één keer een standplaats kiezen. Waar zou je nu heengaan? “Oost-Europa. De spin-off van de oorlog in Oekraïne zal zich daar nog meer voelbaar maken. Een correspondent staat daar in de nabije toekomst in het brandpunt van de belangstelling. Rondom die hele politieke frontlinie tussen Oost-Europa en Rusland gaan nog veel belangrijke verhalen gemaakt worden.” (…)  “Er staat enorm veel druk op onze democratische rechtsstaat. Des te belangrijker is een vrije, onafhankelijke en serieuze pers.”

‘De Buitenlandredactie’ is een platform over moderne buitenlandjournalistiek dat werkt voor een sterkere positie van freelancers in het buitenland. Peter Schouten (41) is freelance correspondent voor o.a. Algemeen Dagblad, NPO Radio1 en SBS6.

Lees hier het artikel
Meer over ‘Kloppen voor de lift’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Oost-Europa en Oekraïne

Lezing over het hoe en wat van Oekraïne en Rusland online op YouTube

Deze maand hield onderzoeksjournalist en schrijver Els de Groen in het debat-en cultuurcentrum de Pletterij een uitgebreide lezing over de stand van zaken met betrekking tot Oekraïne en Rusland. Als voormalig Europarlementariër en publicist bezocht ze decennialang Rusland en andere Oost-Europese landen en ervaarde hoe het Rusland van perestrojka en glasnost onder Poetin langzaam maar zeker het pad naar meer democratie verliet. Aan de hand van een uitgelezen reeks foto’s laat ze zien wie een rol speelt in het spel om de macht. Ze eindigt haar lezing met een aantal boekentips, waaronder behalve haar eigen boek ‘Nuttige idioten’ (‘Voor het volk’) vooral het boek van Bill Browder ‘Achtervolgd door de staatsmaffia’. Na afloop van de lezing beantwoordde ze nog voor de camera vragen uit het publiek.
Kijk hier naar de lezing op YouTube
Meer over deze Oekraïnelezing
Meer over ‘Voor het volk’
Meer over ‘Nuttige idioten’
Meer over Els de Groen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Lezing: Oekraïne, grensland tussen oost en west

LezingOekraineOp donderdag 9 juni 2022 geeft Els de Groen een lezing over ‘Oekraïne, grensland tussen oost en west’ in de Pletterij.
In 1989 viel de Muur. Maar de voorzichtige toenadering tussen Oost en West leidde niet tot ontspanning. Met het aantreden van Poetin in 2000 ontstond er een nieuwe rivaliteit, waarin grenslanden als Oekraïne dreigen te worden vermalen. Als schrijver en onderzoeksjournalist schreef Els de Groen een tiental boeken over Oost-Europa, waaronder ‘Nuttige idioten’. Van 2004 tot 2009 zat ze in het Europees Parlement, waar ze zich vooral met Oost-Europa bezighield. Een kleine 6 jaar geleden vond in de Pletterij een debat plaats over het Associatieverdrag tussen Oekraïne en de Europese Unie n.a.v. het Nederlandse ‘nee’ tegen zo’n samenwerking. Anno 2022 belooft Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, Oekraïne een versnelde procedure om lid van de EU te worden. Politiek is een opmerkelijk bedrijf, waaraan Els de Groen 5 jaar heeft meegedaan. Vrijwel alles draait er om geld en macht. Immateriële waarden als vrijheid, gerechtigheid en cultuur gedijen het best in een rechtsstaat, in een parlementaire democratie. Oekraïne betekent letterlijk grensland. Hoewel Oekraïne geografisch geheel in Europa ligt, is het de grens geworden tussen landen met een democratie en een dictatuur waar het recht geen enkele rol meer speelt. Oekraïne lijkt een bufferstaat die de klappen opvangt uit het Oosten, maar onze beschaving verplicht. Ze houdt niet op bij een grensland.
Locatie: Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem. Aanvang 20.00 uur stipt. Toegang € 3,00 . Het programma wordt ook live gestreamd. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun Youtube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op YouTube kunt u de uitzending later ook terugzien.
Klik hier voor de aankondiging op de site van Pletterij
Meer over Oekraïne op deze site

Lezing Els de Groen ‘Grensland tussen Oost en West’

VoorplatVoorhetVolk1_Opmaak 1.qxdOp 11 mei 2022 organiseert het OKW-café een lezing door auteurs Els de Groen over een zeer actueel onderwerp. Geschokt door de ontwikkelingen in Oekraïne neemt Els de Groen ons mee naar Oost-Europa en alles wat ze onderweg zag. In 1989 viel de Muur. Maar de voorzichtige toenadering tussen Oost en West leidde niet tot ontspanning. Met het aantreden van Poetin in 2000 ontstond er een nieuwe rivaliteit, waarin grenslanden als Oekraïne dreigen te worden vermalen. Els de Groen zat van 2004 tot 2009 in het Europees Parlement, waar ze zich vooral met Oost-Europa bezighield. Als schrijfster en onderzoeksjournalist schreef ze meerdere boeken over Oost-Europa, voor Uitgeverij In de Knipscheer o.a. ‘Voor het Volk, 30 jaar Europese geschiedenis’ en ‘Nuttige idioten, voor en na de Muur’. De lezing (voor Vereniging voor Onderwijs, Kunst en Wetenschap) vindt plaats in het ACEC-gebouw (Apeldoorns Centrum voor Eigentijdse Cultuur), Roggestraat 44, 7311 CD Apeldoorn. Aanvang 20.00 uur. Toegang gratis.
Meer over lezingen OKW
Meer over ‘Voor het volk’
Meer over Els de Groen bij Uitgeverij in de Knipscheer

Els de Groen – Nützliche Idioten. Im Namen des Volkes

VoorplatNutzliche-75Els de Groen
Nützliche Idioten
Im Namen des Volkes
Bericht einer ehemaligen Europa-Abgeordneten

Vertaling van ‘Voor het volk’
Medu Verlag
€ 9,95
oktober 2018
ISBN 978-3-96352-014-3

Europa zerfällt – wenn wir nichts dagegen unternehmen. Derzeit herrscht ein politisches Klima wie im Kalten Krieg. Die Führer, die behaupten, dem Volk zu dienen, sind zahlreich. Die Angst vor Einwanderern spielt den Populisten in die Hände, rechte Parteien erhalten vermehrt Zulauf. Der Ruf nach Schutz mauern und Grenzen wird wieder laut. Wie einst die Mauer in Berlin errichtet wurde, werden heute wieder in ganz Europa Stacheldrahtz äune hochgezogen. Els de Groen, ehemalige Europa-Abgeordnete, Autorin und Osteuropa-Expertin, lässt die letz ten 30 Jahre Revue passieren, schreibt über Unterschiede zwischen Ost und West, über die Auswirkungen atomarer Verseuchung im Nahen Osten, über Armut und Korruption und die aktuelle politische Entwicklung. “Die aktuelle Situation erfordert eine Politik der Visionen, nicht der Wände.”
Meer over ‘Voor het volk’
Andere In de Knipscheer-titels in vertaling 1, 2, 3, 4, 5 Rights catalogue

Els de Groen – Voor het Volk

VoorplatVoorhetVolk1_Opmaak 1.qxdEls de Groen
Voor het Volk

Essay
Paperback, 176 blz.,
met 40 foto’s van bekende fotografen uit Oost en West
€ 16,50
Eerste uitgave oktober 2016
ISBN 978-90-6265-939-5

Talrijk zijn de leiders die beweren het volk te dienen. Hun vijand is de ander, hun wapen is de angst, hun oplossing is een muur. Zoals ooit de Muur in Berlijn en nu de rollen scheermesjesdraad overal in Europa. Maar wie zijn dat volk waarvoor ze zeggen op te komen? Homogene naties zijn allang een fictie. In een globaliserende wereld wordt de bevolking steeds diverser. Dat vergt beleid en visie. Geen hek! Vandaag klinkt opnieuw de roep om beschermende grenzen en muren. Maar schuilen gaat niet meer, stelt De Groen. ‘Van een vestingvolk zijn we vlaktebewoners geworden, kwetsbaar op een manier die niet meer te harnassen valt. Deden we vroeger ons best ons van anderen te onderscheiden, nu worden we gedwongen te zoeken naar overeenkomsten.’ Met Voor het Volk levert Els de Groen met krachtige 25 columnachtige hoofdstukken een bijdrage aan (het begin van) een inhoudelijke discussie over hoe-nu-verder in een tijd van populisme, terreur en oorlogsgeweld.

Els de Groen raakte gefascineerd door het onbekende en ontoegankelijke Oosten. Toen, begin jaren tachtig, werd ze nog geplaatst in de categorie ‘nuttige idioten’. Die benaming werd voor haar een geuzennaam. Ze reisde 30 jaar door Rusland en de landen van Oost-Europa. Ze schreef er een groot aantal boeken over die ter plekke veel aftrek vonden. Haar kritiek op de Europese Unie kwam haar te staan op de uitnodiging ‘het dan zelf maar te komen oplossen’. Van 2004 tot 2009 was ze lid van het Europees Parlement. In oktober 2015 verscheen van haar hand Nuttige Idioten met als laatste ontwikkelingen Charlie Hebdo, de strijd in Oekraïne en de ramp met vlucht MH 17. De stormachtige ontwikkelingen sindsdien, zoals de aanslagen in Parijs en Brussel, de vluchtelingenstroom en het Oekraïnereferendum in Nederland, vroegen om een uitgebreide editie – voor het eerst geïllustreerd met kenmerkende foto’s van bekende fotografen uit Oost en West – die nu het licht ziet onder de titel Voor het Volk.
Meer over ‘Voor het Volk’
Meer over Els de Groen op deze site

Els de Groen houdt inleiding over ‘Nuttige idioten’ als opstap voor Oekraïnedebat

Opmaak 1

Op 30 maart 2016 werd in de Haarlemse Pletterij een debat gehouden over het Referendum associatieverdrag Oekraïne tussen ‘nee-stemmer’ Tuur Elzinga en ‘ja-stemmer’ Alexander Rinnooy Kan. Hieraan voorafgaand liet oud-Europarlementariër Els de Groen naar aanleiding van haar recent verschenen boek ‘Nuttige idioten’ in vogelvlucht 30 jaar ‘Oost-Europese’ geschiedenis de revue passeren. Ze lardeerde haar overkoepelende verhaal over ‘nieuw nationalisme in Europa’ met foto’s (die overigens niet in de boekuitgave zijn opgenomen).
Kijk hier op YouTube naar inleiding Els de Groen en debat tussen voor- en tegenstander van het associatieverdrag Oekraïne
Meer over ‘Nuttige idioten’ op deze site

30 maart in Haarlem: debat over Europees nationalisme en Oekraïnereferendum

Debat 30 maart_Opmaak 1.qxdPletterijdebat over Nieuw nationalisme in Europa en over Referendum associatieverdrag Oekraïne met Els de Groen, Tuur Elzinga en Alexander Rinnooy Kan, 30 maart 2016:
Voor de pauze houdt Els de Groen (oud-Europarlementariër) een inleiding plus Q&A, de lijn volgend van haar publicatie ‘Nuttige idioten’, over hedendaags groeiend populisme en nationalisme tot aan het Oekraïne-referendum: ‘Tijdens de Koude Oorlog stond er in West-Berlijn een soort vliegtuigtrap bij de Muur. Je kon naar boven klimmen om over de rand te kijken en naar Oost-Europeanen te zwaaien. De vraag is: willen we dat weer, een muur om Europa, en een muur om landen afzonderlijk. Dat wordt ook een muur om onszelf. Alleen het gas mag nog binnen, het gas van Gazprom. Dat roept een luguber beeld op, maar is een terechte associatie.’ (…) ‘Zowel in Oost als West groeien extreemrechtse partijen als kool (niet zelden met steun van voormalig links). Wat al die partijen gemeen hebben, is dat ze goed gedijen in een klimaat van frustraties. Om die frustraties uit te vergroten wordt de angst aangewakkerd en om die angst concreet te maken worden veroorzakers aangewezen: Roma, Joden, Turken, immigranten, homo’s, vluchtelingen. Met het andere, het vreemde, wordt ook het eigene beklemtoond.’ (…) ‘Maar de wereld is geen tafelvoetbal met elftallen in twee kleuren. Alle nationalistische tendensen, uit welke hoek ze ook komen, zijn onverantwoordelijke simplificaties. Ze leiden tot paranoia en staan constructieve aanpakken in de weg.’
Na de pauze volgt het debat over de voor en tegens van het associatieverdrag (referendum 6 april) met D66-Eerse Kamerlid Alexander Rinnooy Kan en SP-Eerste Kamerlid Tuur Elzinga. Presentatie en debatleiding is in handen van Annemieke Windt, verslaggever bij het Haarlems Dagblad en een van de vaste debatleiders van de Pletterij.

Locatie: Pletterij, Lange Herenstraat 122, 2011 BX Haarlem
Aanvang 20.00 uur. Toegang € 3,00 / tot 25 jaar € 1,50. Reserveren is gewenst, via reserveren@pletterij.nl of bel 023 542 35 40.

Meer over ‘Nuttige idioten’

«Je begint de vluchtelingencrisis beter te begrijpen.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Nuttige Idioten. Voor, na en door de Muur’ van Els de Groen op Ansiel, 22 maart 2016:
Els de Groen is een Nederlandse schrijfster, publiciste en journaliste. Ze was van 2004 tot 2009 lid van het Europees Parlement en maakte deel uit van de fractie De Groenen/Vrije Europese Alliantie. De naam ‘Nuttige idioten’ werd begin jaren ’80 in Nederland gegeven aan mensen zoals schrijfster Els de Groen, die veel naar het Oostblok reisden. (…) ‘Nuttige idioten’ beslaat ruim dertig jaar, waarin de rode draad de chronologie is én een pleidooi voor verkenning en volledige opening van zaken. In het oosten is het de staatspropaganda, in het westen kleuren zakelijke belangen veel informatie. (…) Door de vluchtelingenstroom, de rol van Rusland in Syrië en het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne, staat de Oost-West relatie nog hoger op de agenda. Maar ook de rol van Europa roept herhaaldelijk vragen op. (…) Els de Groen beschrijft ook de veranderingen in 1989-1990, de eis van de deelrepublieken om autonomie, het pijnlijke uiteenvallen van de SU in Rusland en 14 kleinere landen. (…) Het uiteenvallen van Joegoslavië, het nationalisme, de etnische schoonmaak (lees: de genocide op Albanezen, moslims en Roma) na het overlijden van Tito vindt ze een regelrechte ramp.
Ze vertelt ook over Bulgarije (…): een heel grote corruptie, een genadeloos vervuilde natuur, getto’s, armoede, massaal misbruik van Westers geld na de toetreding tot de E.U. Ze meldde dat allemaal aan het Europees Parlement, maar haar meldingen bleven zonder gevolg. Als je deze essays aandachtig leest begin je de reactie van de Oost-Europese leiders op de vluchtelingencrisis beter te begrijpen.
Lees de recensie hier en hier
Meer over ‘Nuttige idioten’

«Het boek verdient wel een positievere titel.» – Jef Abbeel

Opmaak 1Over ‘Nuttige idioten’ van Els de Groen in Hermes, maart 2016:
De naam ‘Nuttige idioten’ werd begin jaren ’80 in Nederland gegeven aan mensen zoals schrijfster Els de Groen, die veel naar het Oostblok reisden. Het boek verdient wel een positievere titel, want het bevat heel wat nuttige informatie. De schrijfster trok meer dan twintig jaar lang door de Sovjet-Unie en de landen van Oost-Europa. Ze beschrijft hoe ze in de jaren ’80 in Moskou ontvangen (en in ’t oog gehouden) werd door de Schrijversbond, hoe het eten eruit zag, hoe leeg de winkels waren, hoe de kranten zwegen over de ramp in Tsjernobyl (1986) en hoe onwetende soldaten de boel moesten opkuisen, hoe moeizaam de contacten verliepen en hoe die schrijvers zich voelden en gedroegen wanneer ze tijdens Gorbatsjovs perestrojka in Nederland op bezoek mochten komen. Ze beschrijft ook de veranderen in 1989-1990, niet alleen in de USSR/Rusland, maar ook in andere Oost-Europese landen.
Hermes is het Tijdschrift van de Vlaamse Vereniging leraren Geschiedenis Mavo PAV Cultuurwetenschappen (nummer 59, jaargang 20).
Meer over ‘Nuttige idioten’