Over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ van Frans Lopulalan in New West Indian Guide [nr.96], april 2022:
(…) ‘De nieuwe koloniale leeslijst’, edited by Rasit Elibol (Amsterdam: Das Mag, 2021, paper €21.99), consists of 22 essays by established authors, poets, and critics on how to (re)read, (re)discover, and rethink Dutch colonial classics. Some are well known, such as ‘Max Havelaar’ by Multatuli, others may be hidden gems—I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘ (1986) on Moluccan experiences in the Netherlands. Ten chapters cover nine novels and one volume of poetry on the Caribbean published between 1931 and 2018: ‘De Stille plantage’ by Albert Helman (Xandra Schutte), ‘Mijn zuster de n[egerin]’ by Cola Debrot (Stephan Sanders), ‘Sarnami, hai’ by Bea Vianen (Warda El-Kaddouri), ‘Dubbelspel’ by Frank Martinus Arion (Kees ’t Hart), ‘Kollektieve schuld’ by Edgar Cairo (Rasit Elibol), ‘Over de gekte van een vrouw’ by Astrid [H] Roemer (Basje Boer), ‘Schilden van leem’ by Boeli van Leeuwen (Yra van Dijk), ‘De morgen loeit weer aan’ by Tip Marugg (Michiel van Kempen), ‘Badal’ by Anil Ramdas (Manon Uphoff), and ‘Habitus ‘by Radna Fabias (Alfred Schaffer). Despite the (deliberately?) awkward title, this is a rewarding read.
Bron
Meer over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’
Meer over ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ op deze site
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: Over de gekte van een vrouw
Astrid H. Roemer – Ik ga strijden moeder. Gekozen gedichten
Astrid H. Roemer
Ik ga strijden moeder
gekozen gedichten
bezorgd door Koos van den Kerkhof
Suriname, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
royaal formaat, 138 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-57-6
eerste uitgave november 2021
Samenstelling, inleiding en verantwoording Koos van den Kerkhof
Het poëtische oeuvre van Astrid H. Roemer is niet groot, maar wel spannend, interessant, actueel en provocerend en gelukkig niet in een hokje te stoppen. Van Astrid H. Roemers poëzie zou je wel tien verschillende bloemlezingen kunnen samenstellen. Ik ga strijden moeder echter laat de ontwikkeling zien van de jonge activistische dichter tot de diva die in spannende vertelbeelden de lezer weet te betoveren. De voortdurende gedaanteverandering in de poëzie van Astrid H. Roemer vindt zijn voorlopige voltooiing in haar laatste bundel uit 2012. Zinnen zijn herkenbaar, maar de grens tussen de ene en de andere is vloeibaar. Deze bloemlezing bundelt gedichten van Astrid H. Roemer uit haar eerste bundel van 1970 tot en met haar jongste poëziepublicaties in literaire tijdschriften vanaf 2015 tot in 2020. Haar vroege poëzie heeft een wat bescheiden plaats en het latere dichtwerk krijgt meer ruimte. Zo wordt de groei zichtbaar van een dichter met een directe en persoonlijk geladen expressieve stem tot een intrigerende epische verteller die een eigen wereld creëert. Een dichter die haar gedachten en emoties vormgeeft, actievoert, haar solidariteit uit maar vooral het bestaan liefheeft.
Astrid H. Roemer is natuurlijk op de eerste plaats als prozaschrijver bekend en niet als dichter. In de luwte van het proza rijpt haar poëtische meesterschap. Haar poëzie is nauwelijks te vergelijken met die van welke Nederlandstalige dichter dan ook. Voor Roemer is een gedicht een manier om met de lezer te communiceren. In haar vroegste verzen kondigt zich alles al aan. Vrije verzen doortrokken van emotie, zelfs rebellie. Astrid H. Roemer blijkt dan al de taal in al zijn facetten en in al zijn poëtische nuances te beheersen. Alle registers van het gevoelsleven slaat ze aan: de woede, het heimwee, de moed, de nostalgie en het verdriet. Poëzie met een grote betrokkenheid bij het leven van mensen die in de ogen van de ‘doorsnee Nederlander’ ‘anders zijn’. Met elke bundel zet de verandering in Astrid H. Roemers poëzie door. Het verhaal wordt poëzie. De liederen worden vrije verzen, vrije verzen worden liederen. De voortdurende gedaanteverandering is vanaf het begin een kenmerk van haar poëzie en ze eindigt voorlopig in pure muzikaliteit, taligheid en vormkracht. Het is een bijna mythologische gedaanteverandering.
Astrid H. Roemer (1947) debuteert onder het pseudoniem Zamani in 1970 met de dichtbundel Sasa. Ze breekt door naar een groot publiek met de roman Over de gekte van een vrouw (Uitgeverij In de Knipscheer, 1982). Inmiddels heeft ze een veertigtal titels op haar naam staan, in alle denkbare literaire genres: van gedichten tot novellen, romans, columns, toneelwerken, liederen, libretto’s en autobiografieën. Voor haar romans is ze in 2016 bekroond met de P.C. Hooftprijs en voor haar gehele oeuvre in 2021 met de Prijs der Nederlandse Letteren. Ik ga strijden moeder (2021) markeert haar 50-jarig schrijverschap.
Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer op deze site
«Alle akelige dingen die in het boek gebeuren ervaar je niet direct, maar via een schitterende omweg.» – Basje Boer
Over ‘Over de gekte van een vrouw’ van Astrid H. Roemer in De nieuwe koloniale leeslijst van De Groene Amsterdammer/Das Mag Uitgevers, maart 2021:
(…) Ze schreef tal van boeken, waarvan ‘Over de gekte van een vrouw’ het bekendste werk is. (…) Ze bouwde haar roman op uit fragmenten, schakelt heen en weer tussen heden en herinnering – ook dat geeft niet meteen toegang tot Noenka’s verhaal. Maar dat fragmentarische maakt je ook, op een heel wezenlijke manier, deelgenoot van Noenka’s beleving. (…) In ‘Over de gekte van een vrouw’ houden tegengestelde krachten elkaar in balans: natuur staat tegenover religie, lichaam tegenover geest, wit tegenover zwart, verwekking tegenover sterven. Ouder zijn minnaars, een orchidee in bloei maskeert de stank van de dood. Een moeder sterft, een kind wordt geboren. Heden en verleden lopen door elkaar, en dat voelt even tegenstrijdig als logisch. Wat jaren geleden gebeurde, gebeurt opnieuw. Het leven is herhaling en beweegt zich in cycli.
In ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ komen bijdragen aan bod van en over de volgende (soms voormalige) In de Knipscheer-auteurs: Frans Lopulalan, Alfred Birney, Albert Helman, Bea Vianen, Frank Martinus Arion, Edgar Cairo, Astrid H. Roemer, Marion Bloem, Boeli van Leeuwen, Michiel van Kempen, Tip Marugg.
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over de koloniale leeslijst op deze site [ = ]
Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Van Astrid H. Roemer verscheen bij Uitgeverij in de Knipscheer:
Over de gekte van een vrouw, roman, 1982, 90-6265-102-X
Nergens ergens, roman, 1983, 90-6265-127-5
En wat dan nog?, gedichten, 1985, imprint Furie, 90-71035-02-6
Wat heet anders, liedteksten lp, 1987, 90-6265-252-2
Levenslang gedicht, roman, 1987, 90-6265-183-6
– Als: Een naam voor de liefde, 1990, licentie-uitgave
De wereld heeft gezicht verloren, verzamelde novellen, 1991, 90-6265-703-6
Niets wat pijn doet, verhalen, 1993, 90-6265- 374-X
The Order of the Day, 1994, 90-6773-017-3
A Name for Love, 1994, 90-6773-018-1
Maar ik blijf, 1996, licentie-uitgave van Over de gekte van een vrouw, Nergens ergens, Een naam voor de liefde
Nog leverbaar in de boekhandel of bij de uitgeverij:
Omhels Mij, 2009, 17 gedichten op muziek van Frank Ong-Alok, cd, 978-90-6265-604-2
In: Woorden op de westenwind (Michiel van Kempen, Michel Szulc-Krzyzanowski), 1994, 978-90-6265-398-0
In: Extaze 15, ‘Verwantschap’ [Jrg. 4, nr. 3], oktober 2015, 978-90-6265-890-9
Meer over Astrid H. Roemer op deze site
Astrid H. Roemer – Niets wat pijn doet. Verhalen
ASTRID ROEMER
Niets wat pijn doet
Verhalen
Nederland – Suriname
Genaaid gebrocheerd, 224 blz. € 18,50
1993
ISBN 90-6265-374-X
rechtstreeks te bestellen bij de uitgever
Niets wat pijn doet is, na romans als Over de gekte van een vrouw en Levenslang gedicht/Een naam voor de liefde en de in De wereld heeft gezicht verloren verzamelde novellen, de eerste verhalen bundel van Astrid H. Roemer.
De verhalen, geschreven tussen 1985 en 1992, zijn op het eerste gezicht heel divers, van pure fictie tot en met ‘gereconstrueerde dagboekaantekeningen’, spelend in Suriname of in Nederland, met heel verschillende personages, soms een ‘ik’, soms een ‘zij’: van een opgroeiend meisje tot een uit het lood geslagen weduwe. Maar belangrijker nog dan de verschillen zijn de overeenkomsten – de thematiek (communicatie en lichamelijkheid in altijd ‘spannende’ relaties) en het taalgebruik (met een doordacht gebruik van volkomen eigen metaforen) -, die de kracht en het unieke karakter van Astrid Roemer’s schrijverschap uitmaken: «Literatuur die de aal van het lichaam spreekt.»
Omdat verscheidene verhalen specifiek voor jongere lezers geschreven zijn, is Niets wat pijn doet buitengewoon geschikt als eerste kennismaking met het werk van Astrid Roemer.
Astrid H. Roemer – Nergens ergens. Tweede druk
ASTRID ROEMER
Nergens ergens
Roman
Nederland – Suriname
Genaaid gebrocheerd, 180 blz.
Tweede, herziene druk 1984
ISBN 90-6265-127-5
Uitverkocht
Na het verrassende succes van Over de gekte van een vrouw presenteert Astrid H. Roemer een roman waarvoor zij ruim acht jaar eerder de basis legde met de publicatie van ‘Neem mij terug Suriname’. Het centrale thema van dat boek heeft zij nu uitgewerkt en geactualiseerd in deze nieuwe roman, Nergens ergens.
Terwijl Paramaribo in toom wordt gehouden door militairen reist een jonge Surinamer naar Nederland: Zijn droomvrouw is verliefd geraakt op een buitenlandse diplomaat en de politieke machtsstrijd wordt hem te beklemmend. In de vervreemdende Hollandse steden houden herinneringen aan zijn geboorteland hem overeind. De frustraties van vrienden en familie drijven hem echter ongemerkt naar de zelfkant van de maatschappij, waar het leven is overgestroomd en de nood natuurlijke, staatkundige en culturele wetten breekt.
Met Nergens ergens heeft Astrid Roemer een eigentijdse klassieke roman geschreven: Een politieke en diep-persoonlijke verbeelding van het rusteloze vliegen van Surinamers tussen Zanderij en Schiphol.
«Een ontroerende roman… De wijze waarop Astrid Roemer erin geslaagd is de gevoelswereld van een Surinamer ook voor een Nederlands publiek zo overtuigend te schilderen, wijst op een groot schrijftalent.» Haarlems Dagblad, Joke Linders-Nouwens
«Een aanwinst voor de Nederlandse literatuur.» De Volkskrant, August Hans den Boef)
Astrid H. Roemer – Nergens ergens
ASTRID ROEMER
Nergens ergens
Roman
Nederland – Suriname
Genaaid gebrocheerd, 192 blz.
1983
ISBN 90-6265-127-5
Uitverkocht
Na het verrassende succes van Over de gekte van een vrouw presenteert Astrid H. Roemer een roman waarvoor zij ruim acht jaar eerder de basis legde met de publicatie van ‘Neem mij terug Suriname’. Het centrale thema van dat boek heeft zij nu uitgewerkt en geactualiseerd in deze nieuwe roman, Nergens ergens.
Terwijl Paramaribo in toom wordt gehouden door militairen reist een jonge Surinamer naar Nederland: Zijn droomvrouw is verliefd geraakt op een buitenlandse diplomaat en de politieke machtsstrijd wordt hem te beklemmend. In de vervreemdende Hollandse steden houden herinneringen aan zijn geboorteland hem overeind. De frustraties van vrienden en familie drijven hem echter ongemerkt naar de zelfkant van de maatschappij, waar het leven is overgestroomd en de nood natuurlijke, staatkundige en culturele wetten breekt.
Met Nergens ergens heeft Astrid Roemer een eigentijdse klassieke roman geschreven: Een politieke en diep-persoonlijke verbeelding van het rusteloze vliegen van Surinamers tussen Zanderij en Schiphol.
Naar aanleiding van Over de gekte van een vrouw schreef Het Parool: ‘Een uitdaging… De schrijfster stevent af op het absolute, op de Liefde met een hoofdletter.’ En de Arnhemse Courant: ‘Overrompelend, doorleefd en voortdurend interessant… Astrid Roemer palmt je met haar rijke proza moeiteloos in.’
Astrid H. Roemer – Over de gekte van een vrouw
ASTRID ROEMER
Over de gekte van een vrouw
een fragmentarische biografie
Roman
Nederland – Suriname
Genaaid gebrocheerd, 258 blz.
1979, 1982
ISBN 90-6265-102-X
Uitverkocht
«Met Suriname ben ik getrouwd, Nederland is mijn minnaar, met Afrika heb ik een homofiele relatie en met elk ander land ben ik geneigd slippertjes te maken.»
Deze uitspraak karakteriseert niet alleen het leven van Astrid Roemer, maar vooral ook de sfeer van universaliteit in Over de gekte van een vrouw – de grote roman waarmee de in Paramaribo geboren schrijfster een nieuwe fase in haar literair werk inluidt.
Astrid Roemer heeft in deze ‘fragmentarische biografie’ – waarin de symboliek zo wordt gehanteerd, dat verschillende dimensies van zijn zich tegelijk opdringen – een synthese beoogd tussen individualiteit en collectiviteit.
Centraal staat de menselijke warmte die zich uit allerlei relaties vrijmaakt en individuen confronteert met hun onverbiddelijk maatschappelijk isolement. Noenka, de hoofdpersoon, probeert zich daaruit los te maken, maar dreigt steeds meer gevangen te raken in voorgevormde levensstijlen en culturele valsstrikken.
Astrid Roemer laat in deze roman zien dat zij meer is dan een zwarte vrouw die tegen onderdrukking strijdt. Haar worsteling in taal geldt de grenzen van de menselijke vrijheid.
Astrid Roemer (1947) debuteerde in 1970 met de dichtbundel Sasa – volgens Frank Martinus Arion een even unieke als boeiende bundel, literatuur met een overtuiging en een gebod. Tussen 1974 en 1976 publiceerde zij drie prozaboeken: Neem mij terug Suriname, De wereld heeft gezicht verloren en Waarom zou je huilen mijn lieve lieve. Zij heeft ook enkele hoor- en theaterspelen op haar naam staan, waaronder De buiksluiter (1981) en Paramaribo! Paramaribo! (1982).