kleurrijkste uitgever van Nederland voor avontuurlijke lezers
Over ‘Een droom die ik heb’ van Nydia Ecury voor NBD/Biblion, 17 december 2013:
Voor deze tweetalige bloemlezing werd een selectie gemaakt uit zes bundels geschreven in het Papiaments van de Antilliaanse toneelregisseur, cabaretier en dichteres (1926-2012). … Het ritme van het tropische eiland, een zekere gelatenheid, de hitte, het grote verlangen vormen de onderstroom in Nydia Ecury’s fraaie gedichten.
Lees hier de recensie
Meer over Nydia Ecury
Ets Bert Kienjet
Aart G. Broek bij overhandiging nalatenschap aan Letterkundig Museum, 15 december 2013:
‘Met een enkele lezer ben ik niet tevreden,’ liet Boeli van Leeuwen mij eens weten in een gesprek en hij vervolgde: ‘Hoe meer mensen mij lezen hoe liever het mij is.’ (…) ‘Papiamentu is mijn moedertaal. Wij spraken thuis altijd Papiamentu, ook toen ik van 1936 tot in 1946 met mijn moeder in Nederland woonde. In het Papiamentu SCHRÍJVEN is echter een heel andere zaak!’ Voor het schrijven verkoos Van Leeuwen het Nederlands.
Lees hier
de toespraak van Aart G. Broek
Lees hier het verslag op Caraïbisch Uitzicht
Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in Antilliaans Dagblad, 23 maart 2013:
‘Het is goed eenzaam te zijn’, zo begint het motto van de meest recente dichtbundel van Shrinivási. Is dat zo, vraag ik me af, de mens is toch een sociaal wezen? Maar het motto gaat verder. ‘Het is goed eenzaam te zijn want de eenzame geeft acht op de stilte.’ Inderdaad, besef ik. De dichter gebruikt de stilte om dichter tot de essentie van het leven te komen. De dichter geeft zichzelf een andere naam dan zijn geboortenaam, een identiteit die niet is terug te vinden in een burgerregister, een identiteit die niet sterft als de schepper van dat pseudoniem gaat hemelen. Shrinivási is de auteursnaam van Martinus Lutchman en betekent ‘van Suriname een nobele bewoner’.
De recensie is ook gepubliceerd op Caraïbisch Uitzicht
Meer over deze bundel
Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in Ñapa/Amigoe, 2 maart 2013:
Uniek kenmerk van Shrinivási trouwens, al die talen vervlochten met elkaar, zonder dat het storend is. De ontmoeting tussen mensen en talen gaat hand in hand. Niemand hoeft zijn taal ontrouw te worden. Onze werkelijkheid is meertalig. (…) Met het klimmen der jaren is zijn poëzie aan eenvoud gaan winnen. Het komt mij voor dat deze late gedichten, zoals nu gebundeld, tevens zijn meest fascinerende zijn. Waarom? Wanneer het vele overbodige is opgeruimd, ligt de weg tot de kern en daarmee tot inzicht open.
Lees hier de recensie of in Ñapa/Amigoe
Meer over deze bundel
Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in Parbode, februari 2013:
In 1984 stelde Geert Koefoed voor uitgeverij In de Knipscheer uit het werk van Shrinivási de bloemlezing ‘Een weinig van het Andere’ samen. Dezelfde Koefoed zorgde ook voor het informatieve nawoord in ‘Hecht en Sterk’. Een mooie, zorgvuldig uitgegeven, aanbevolen poëziebundel. Het slotgedicht ‘Een bruine zandweg’ is op de muur van de bibliotheek in Nieuw-Nickerie aangebracht en is, zo stelt Koefoed ‘al op weg een evergreen te worden’. Terecht zou ik eraan toe willen voegen.
Lees hier de recensie
Meer over deze bundel
SHRINIVASI
Hecht en Sterk. Gedichten
Suriname/Nederland
Genaaid gebonden met stofomslag,
met leeslint, 88 blz., € 19,50
januari 2013
ISBN 978-90-6265-819-0
De poëzie van Shrinivási (pseudoniem van Martinus H. Lutchman, geboren 1926) heeft in de Surinaamse samenleving altijd grote weerklank gevonden. In 1984 is bij In de Knipscheer een bloemlezing uit zijn werk tot dan toe verschenen: Een weinig van het Andere. In 1991 publiceerde hij zijn tot nu toe laatste bundel, Sangam. Hierin is aanvaarding, van het leven met zijn pijn en desillusies en van de naderende dood, het belangrijkste thema.
In Hecht en Sterk komen thema’s ‘voorbij’ de aanvaarding tot uiting: dankbaarheid en liefde voor het leven. Maar er is ook een terugkeer naar het begin, naar kinderlijk vertrouwen en geluk om kleine, dichtbije dingen.
Kenmerkend voor Shrinivási’s poëzie is de ontvankelijke houding waarmee de dichter de werkelijkheid tegemoet treedt. Shrinivási beleeft alledaagse situaties als meerdimensionaal, vol kleine of grote wonderen. Hij ziet schoonheid in details die anderen over het hoofd zien. Het nu draagt geschiedenis maar ook toekomst in zich; en soms is ‘het Andere’, de transcendente dimensie, voelbaar aanwezig.
Het slotgedicht, Een bruine zandweg, is in dit opzicht exemplarisch. Een kleine gebeurtenis vormt de aanleiding: twee scholieren die met elkaar pratend voorbij fietsen en om de hoek verdwijnen. Shrinivási beleeft dit voorval zoals een poëzieliefhebber een gedicht leest: hij ontdekt er betekenislagen in. Gelukkig voor ons heeft hij van de poëzie die hij in deze en andere ‘gewone’ gebeurtenissen ziet, gedichten in taal gemaakt.
Over ‘Pierre Lauffer: het bewogen leven van een bevlogen dichter’ van Bernadette Heiligers door Ezra de Haan in Antilliaans Dagblad, 19 november 2012:
Pierre Lauffer hoort bij de grote dichters en heeft ervoor gezorgd dat zijn Papiaments eindelijk deel uit ging maken van de wereldliteratuur. In 1944 debuteert hij als dichter met Patria. We danken dat aan Luis Daal die, heel terecht, tegen hem zei: ‘Zolang jij je gedichten niet publiceert, ontneem je ons volk iets waar het recht op heeft.’ Pierre Lauffer deed het Papiaments zingen als geen ander. Bernadette Heiligers schreef de biografie die hij verdiende: een die bewondert en toch niets verzwijgt. Het maakt de biografie onmisbaar voor iedere liefhebber van Caribische literatuur.
Lees hier de recensie en hier in Antilliaans Dagblad
Meer over deze biografie
Carel de Haseth/J.M. Capricorne
Bida no Koló / Kleuren van leven
Curaçao, tweetalig Nederlands en Papiaments
Vertaling J.M. Eustatia
Paperback 40 blz.,
Poëzie
Illustraties J.M. Capricorne
ISBN 90-6265-101-1
Eerste uitgave december 1981
Tijdens een expositie in Den Haag toonde kunstschilder José María Capricorne in 1972 zijn Antilliaanse dieren, die in ongeveer een jaar tijd ontstaan waren. Dichter Carel de Haseth werd er zo door getroffen, dat hij de dieren in het Papiamentu naschreef, de schilderijen met woorden illustrerend. Een andere dichter, José M. Eustatia, vertaalde de gedichtjes in het Nederlands.
Het geheel is een samenspel van beeld en woord, kleur en klank. Schilderijen en poëzie zijn als het ware elkaars aanvulling, leggen onvermoede verbanden, leiden tot een dieper verstaan. Negenentwintig dieren, die elk de groei naar geboorte illustreren.
Meer over Carel de Haseth