Over ‘Blijf nog wat. Liefdespoëzie’ van Elis Juliana bezorgd door Margarita Molina voor NBD / Biblion, 21 november 2019:
Elis Juliana (1927-2013) was een bekend en gelauwerd Curaçaos tekenaar, antropoloog, dichter, veelal schrijvend in het Papiaments. (…) In ‘Blijf nog wat’ staan 25 liefdesgedichten voor de Nederlandse journaliste en lerares Margarita Molina, met wie hij in 1963 een verhouding begon die tot zijn dood duurde. Molina publiceerde er in 2016 de roman ‘Schaduwvrouw’ over. De bundel opent met een droevig gedicht van haar: ‘koud is mijn lichaam / om nooit meer / warm te worden’. De toegankelijke gedichten van Juliana zijn in tweeën gesplitst, allereerst uit de periode 1963-1992: ‘Ga niet / nog niet weg / blijf nog wat’, vervolgens uit 2004-2013: ‘dushi, ik leef naar de dag / dat wij ons laatste hoofdstuk / samen zullen ondertekenen / om dan als één druppel / in de kosmos te verdampen’. De (…) bundel bevat nog een voorwoord van vertaler Fred de Haas, een verantwoording van Margarita Molina en een aantal karakteristieke tekeningen van Elis Juliana. Zeer de moeite waard.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Blijf nog wat’
Meer over ‘Schaduwvrouw’
Meer over Elis Juliana op deze site
Meer over Margarita Molina op deze site
Tag: poëzie
«Heb ik die avond met een professor zitten dineren?» – Saya Yasmine Amores
Foto Michel Szulc-Krzyzanowski
S. Yasmine Amores over Rudy Bedacht (Paramaribo, 14 september 1932 – Amsterdam, 2 oktober 2019);
Op 2 oktober 2019 overleed op 87-jarige leeftijd de Surinaamse dichter en muziekpedagoog Rudy Bedacht (ps. van Corly Verlooghen). Uitgeverij In de Knipscheer was en is niet de uitgever van zijn werk, maar zijn dichterschap kwam wel in woord (inleiding, poëzie) en beeld (fotografie) aan bod in ‘Woorden op de Westenwind’ van Michiel van Kempen en Michel Szulc-Krzyzanowski , waarin hij een van de tien geportretteerde ‘Surinaamse schrijvers buiten hun land van herkomst’ is. Dichter en beeldend kunstenaar S. Yasmine Amores (die eerder publiceerde onder het pseudoniem Cándani) haalt in haar artikel ‘Hij vertelt geen sprookjes!’ herinneringen aan hem op.
«Hij kwam binnen met muziek. Eerste keer dat ik Rudy Bedacht gitaar hoorde spelen was op een literaire avond in de Bijlmerflat van Michiel van Kempen. Dat was begin 1991. (…) Na die avond zou ik Rudy Bedacht verschillende keren ontmoeten. De gesprekken gingen over poëzie. In zijn gesprekken was hij zeer vakgericht en hij had een overtuigingskracht in zijn zeggen en doen. In zijn stem had hij een gehalte – een rijpheid die te vergelijken was met een pianotoets die een volle klank nalaat in een woonkamer. Zou hij blues kunnen zingen? Heeft hij dat ooit gedaan? Ik ken zijn repertoire niet. Ik heb hem fragmentarisch mogen leren kennen op literair gebied. Een keer, toen ik net weg wilde gaan van een bezoek aan MvK, kwam Rudy Bedacht binnenlopen. Hij vertelde dat hij het manuscript van zijn laatste dichtbundel afhad. Toen vroeg ik aan hem: ‘O, is dat zo?’ Dat zei ik om hem te complimenteren, zoiets van: ‘Ik sta versteld van jouw productiviteit.’ Verbaasd vroeg Rudy Bedacht: ‘Natuurlijk is het zo, ik vertel je toch geen sprookjes?’ Dat antwoord van hem komt altijd terug in mijn gedachten wanneer ik aan hem denk. Gedichten en Sprookjes. Twee schone woorden naast elkaar. Wanneer ik tot hem sprak, werd ik soms ongeduldig. Ik wilde snel-snel en gauw-gauw zoveel mogelijk horen en weten over de gedichten. (…) ‘Je moet rustig aan doen in het leven,’ zei hij tegen mij. (…)»
Lees hier verder
Meer over ‘Woorden op de Westenwind’
Meer over Cándani
«De ‘vloek’ van het ontdekken van een tweelingziel pijnlijk sterk neergezet.» – Elodie Heloise
Over ‘Blijf nog wat’ van Elis Juliana in Antilliaans Dagblad, 14 november 2019:
(…) De gedichtenbundel ‘Blijf nog wat’ bevat geen 25 gedichten zoals de inhoud aangeeft maar 26. Het eerste gedicht in het boek is van M.M. ofwel Margarita Molina, de vrouw die de overige 25 gedichten van Elis Juliana ontving en aanleverde voor ‘Blijf nog wat’. Het gedicht (…) is geplaatst als een opdracht voor in het boek. (…) In het voorwoord van deze bundel noemt Fred de Haas Elis Juliana en Margarita Molina elkaars muze. Na het lezen van deze bundel inclusief het gedicht van M.M. vermoed ik echter dat ze tweelingzielen waren of zijn. Dat wil zeggen twee delen van een en dezelfde ziel (…) verbindingen niet alleen van de ziel maar ook van hun talent. (…) Tweelingzielen ontdekken een ‘hogere’ liefde die ze niet kunnen benaderen met een andere partner dan de tweelingziel. (…) In het gedicht waarmee M.M. de liefdespoëziebundel opent, vermoed ik dan ook in haar een dichter. (…) Er zit een ‘gat’ in het contact tussen Elis en Margarita van 1992 en 2004. En natuurlijk wordt dat contact weer ‘opgepakt’. Ze kunnen niet anders. (…) Het gedicht ‘gevangenis’ dat opgenomen is in de bundel zet de ‘vloek’ van het ontdekken van de tweelingziel en het leven met een ander pijnlijk sterk neer. (…)
Lees verder
Meer over ‘Blijf nog wat’
Meer over ‘Schaduwvrouw’
Meer over Elis Juliana op deze site
Meer over Margarita Molina op deze site
Brigitte Spiegeler met ‘Rembrandtbundel’ in Parijs
Vernissage ‘Des maîtres hollandais – revisités‘ in Atelier Néerlandais op donderdag 14 november van 18 tot 21 uur:
Het Atelier Néerlandais organiseert de tentoonstelling ‘Des maîtres hollandais – revisités’ en nodigt drie kunstenaars uit: Brigitte Spiegeler, Roeland Verhallen en Jos Verheugen. Alle drie gebruiken zij verschillende technieken in hun werk waarbij zij zich laten inspireren door de lange en eerbiedwaardige geschiedenis van de Nederlandse meesters. De nieuwe dichtbundel van Brigitte Spiegeler ‘Ongeëvenaard’ gaat over het leven en werk van Rembrandt, maar ook in haar nieuwe beeldende werk is Rembrandt een inspiratiebron. Op de opening zal zij gedichten uit de nieuwe dichtbundel ‘Ongeëvenaard’ voordragen. Deze tentoonstelling biedt een unieke kans om het werk van de exposanten te ontdekken in de prachtige ruimte het Atelier Néerlandais, gelegen op een steenworp afstand van het Franse parlement, 21 rue de Lille, 75007 Parijs. Geopend op 14 & 15 november van 9 tot 21 uur en op 16 & 17 november van 15 tot 17 uur.
Klik hier voor de aankondiging van de tentoonstelling
Meer over ‘Ongeëvenaard / Without Equal’
Meer over Brigitte Spiegeler bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Dit is poëzie om van te houden!» – Anya Marinissen
Over ‘Het ontbreken hoor je niet’ van Chawwa Wijnberg in Juryrapport Zeeuwse Boekenprijs 2019, 9 november 2019:
Woorden doen te kort aan deze ontroerende poëziebundel met een treffende titel en een humoristische, door de dichter ontworpen omslag. In een bedrieglijk eenvoudige taal, weet de auteur de lezer te ontroeren en te raken. Het is schijnbaar moeiteloos, precies gestemde poëzie, die bij de lezer een snaar raakt. De metafoor van het altijd groeiende gras verbeeldt herkenbaar de cyclus van het leven, alles begint steeds opnieuw. In de gedichten botst de intieme persoonlijke wereld op de buitenwereld met zijn grote wanen. In die confrontatie – in woorden – wordt het al te grote en zijn bedreiging gerelativeerd en bezworen, maar niet uitgewist. Als Joodse vrouw draagt Wijnberg nog steeds de wonden van de oorlog met zich mee en dat vind je ook in deze gedichten terug. Maar ze gaan tevens over de onmacht en aanvaarding van het ouder worden en over de liefde als basis: voor haar partner, voor Middelburg en Zeeland, maar bovenal als levenshouding. Ook grote vraagstukken als de vluchtelingenproblematiek komen aan bod. Maatschappelijk engagement is de dichter niet vreemd. In deze authentieke bundel wordt ook de balans opgemaakt: er wordt teruggekeken, stilgestaan bij het heden, maar ook hoopvol vooruitgekeken naar het onvermijdelijke. Dit alles zonder ooit sentimenteel te worden en in glasheldere, korte regels. Dit is poëzie om van te houden!
Klik hier voor het juryrapport
Meer over ‘Het ontbreken hoor je niet’
Meer over Chawwa Wijnberg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Hartstochtelijk en dichterlijk pleidooi om onze moedertaal te omarmen.» – Brede Kristensen
Over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi in Ñapa (Amigoe), 9 november 2019:
(…) Hilda de Windt Ayoubi wil over dingen schrijven waar mensen wat aan hebben. Over taal en talen en hoe die gevormd worden en ons vormen. (…) ‘Taal en Stenen’ is kort. Krachtig, minimaal, rechttoe rechtaan. De steen als metafoor is origineel uitgewerkt en het eindigt verrassend met de eeuwige uitwisseling tussen mens en natuur. Dit gedicht lezend, dat ik bij mezelf: om nooit te vergeten. (…) Poëzie wil iets tevoorschijn brengen, een tipje van de sluier van de mysterieuze werkelijkheid oplichten, een verborgen waarheid zichtbaar maken, oproepen. Welnu. Deze bundel van Ayoubi is daarvan een fraai voorbeeld. (…) Er zijn filosofen die schitterend dichterlijk schrijven. Er zijn dichters die ons met hun denken aan het denken zetten. Dat vooral doet Ayoubi. (…) De bundel gaat overduidelijk over het belang van taal. Van moedertaal in het bijzonder. (…) Ayoubis’s even hartstochtelijke als dichterlijke pleidooi om onze moedertaal te omarmen is hartverwarmend. (…)
Nieuwsgierig naar de hele recensie? Belangstellenden uit Nederland kunnen de oorspronkelijke versie aanvragen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over ‘Geef me je taal’
«Haar taal is glashelder.» – Jerry Dewnarain
Over ‘Zeven rivieren ver’ van Karin Lachmising in De Ware tijd Literair, 9 november 2019:
(…) Lachmising kaart taboe-onderwerpen zoals vrouwenmishandeling, huiselijk geweld en zelfmoord met scherpe pen aan. Zij legt sociale verhoudingen van de Surinaamse samenleving bloot, zonder een lendendoek. (…) Hierdoor geeft zij inzicht in de diversiteit van de Surinaamse samenleving hoe verstrengeld zij is, maar ook hoe hypocriet die is. (…) Met ‘Zeven rivieren ver’ bewijst Karin Lachmising dat ze de woorden op haar lippen neemt en deze blaast tot gedichten die niet aan afstand zijn gebonden. Haar taal is glashelder zoals vloeibaar glas tot iets mooier wordt gevormd.
Lees hier de recensie
Meer over ’Zeven rivieren ver’
Meer over Karin Lachmising op deze site
«Een bundel voor wie graag leest waar het op staat.» – Mathijs van den Berg
Over ‘Het ontbreken hoor je niet’ van Chawwa Wijnberg op Literair Nederland, 5 november 2019:
(…) Haar gedichten zijn eenvoudig en geëngageerd van aard. Ze schrijft vaak over haar joodse achtergrond, maar gaat ook regelmatig in op de actualiteit. Dit laatste doet ze in haar nieuwe bundel meer dan het eerste. (…) Dit eenvoudige zou je kunnen roemen als glashelder. Het zijn persoonlijke en eerlijke gedichten en daarom beslist sympathiek en integer. (…) Wijnberg dicht vaak over geweld en intolerantie, thema’s die te herleiden zijn tot haar joodse achtergrond. (…) Het verleden is nooit voorbij, er is altijd weer dreiging: ‘het was er toen/het is er weer’. Misschien komt het gevaar dit keer van moslims: ‘nu mogen we/de moslims helpen/we weten van hun jodenhaat/is er nu een groter kwaad.’ Haar gedichten zijn ook op te vatten als een waarschuwing. Dat zij hier op moslims wijst is gedurfd. Veel gedichten hebben betrekking op de levensfase waarin de dichter zich bevindt. (…) Ze schrijft er vaak op ironische toon over en wil zich niet bij haar ouderdom neerleggen. (…) ‘Het ontbreken hoor je niet’ is een bundel voor wie graag leest waar het op staat en van een lach en een traan houdt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het ontbreken hoor je niet’
Meer over Chawwa Wijnberg bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Met prachtige en zeer beeldende gedichten.» – Brede Kristensen
Over ‘Blijf nog wat’ van Elis Juliana in Ñapa (Amigoe), 26 oktober 2019:
Postuum verscheen kortgeleden een nieuwe poëziebundel van Elis Juliana: ‘Blijf nog wat’. De bundel bevat gedichten die deze bijzondere Curaçaose dichter schreef voor zijn Nederlandse ‘muze’, Margarita Molina. Liefdesgedichten wel te verstaan. De bundel is prachtig uitgegeven door uitgeverij ‘In de Knipscheer’, met diverse tekeningen van de dichter die hij als ‘krabbels’ bij zijn gedichten meestuurde naar zijn geliefde. (…) Margarita Molina heeft nu een aantal gedichten van Juliana verzameld en uitgegeven. De hand van Juliana is gemakkelijk erin te herkennen. Prachtige en zeer beeldende gedichten zitten ertussen. (…) Juliana’s privé-bundel bevat enkele gedichten waarin hij zichzelf, de omgeving en zijn gevoelens op afstand bekijkt. (…) Laat me besluiten met een voorbeeld, deze fraaie en dubbelzinnige Mazurka. Het is Elis Juliana ten voeten uit: ‘De regen is voorbij / achter een magere wolk / loopt de zon / op stelten / anglobloemen dansen / op het erf van Luciano / met jou / een mazurka / op de maat van de wind /Nanzi de spin / hangt aan één draad / en wacht’. Nanzi is Juliana. Pas maar op, zou ik denken.
Nieuwsgierig naar de hele recensie? Belangstellenden uit Nederland kunnen de oorspronkelijke versie aanvragen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over ‘Blijf nog wat’
Meer over ‘Schaduwvrouw’
Meer over Elis Juliana op deze site
Meer over Margarita Molina op deze site
Margreet Schouwenaar – De overmaat van ontbreken. Gedichten
Margreet Schouwenaar
De overmaat van ontbreken
gedichten
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 80 blz.
€ 18,50
ISBN 978 90 6265 786 5 NUR 306
eerste druk 2020
presentatie 25 januari 2020
Liefhebbers van het werk van Margreet Schouwenaar zullen in De overmaat van ontbreken vaste constanten tegenkomen: haar thematiek van verlaten en verwelkomen, van vertrouwdheid en ontreddering, naast bijbelse thema’s en zingeving. Tegelijkertijd reageert de dichter op de onbestendige tijd waarin we leven. Ze wijst op verdraagzaamheid en dicht over onze buigzame taal ‘in een uitdijend heelal waar meningen wervelen, muteren, kolken, verbeten strijden om een gelijk.’ Regelmatig klinkt engagement tot in ieder woord door. ‘Ergens worden messen geslepen, kogels gevoerd, woorden gevonden/ om niets te zeggen.’
In De overmaat van ontbreken hanteert de dichter vele vormen en ‘talen’. Van het zeer poëtisch parlando in ‘Mirakels komen later’ tot de toon van het Oude Testament in ‘De aarde van Abel’. Zo vormt deze bundel een staalkaart van haar kunnen. Waar Schouwenaar in sommige gedichten nostalgie en romantiek sensitief weet te verbinden, blijkt in het merendeel van de poëzie dat ze naar meningsuiting snakt. Het titelgedicht van deze bundel is daarbij een statement. ‘De werkelijkheid wordt/ afgedragen, overgedaan of blijft onbenut. Geregeld is iedereen tot overmaat van ontbreken niemand.’ Een van de laatste regels in dit gedicht is: ‘Iedereen wil kijken, niemand wil zien.’ Dat Margreet een uitzondering is op deze regel blijkt uit ieder welgekozen woord in de verontrustende, maar schitterende bundel die ze schreef.
Ik verbaas me niet meer, ik ben bang
nu de democratie niet meer schreeuwt.
nu mensen voor het oog van de wereld
modellen worden en modellen mensen
en monden verdwijnen in het pleisterwerk
van opnieuw een Vinex-wijk;
Margreet Schouwenaar heeft dertien dichtbundels, een bloemlezing en een verzameld werk op haar naam staan. Daarnaast schreef ze twaalf kinderboeken. Waaraan het vlees ontsnapt (2015) is haar laatst verschenen bundel bij Uitgeverij In de Knipscheer. In 2009 volgde ze Joost Zwagerman op als stadsdichter van Alkmaar. In die functie, die ze tot 2018 vervulde, zette zij in navolging van F. Starik ‘De eenzame uitvaart’ op in haar stad. Tevens initieerde zij een poëzieroute door Alkmaar.
Meer over Margreet Schouwenaar bij Uitgeverij In de Knipscheer