«Het groot verlangen naar vrijheid van het Zuid-Molukse volk in de schijnwerpers geplaatst.» – André Oyen

Over ‘Djam Karet/Elastiektijd’ van Richard Akihary op Ansiel, 29 januari 2024:

In de jaren zeventig van vorige eeuw haalde de treinkapingen in Nederland door Zuid-Molukkers regelmatig het internationale nieuws. De Zuid-Molukkers kwamen in 1951 voor een tijdelijk verblijf naar Nederland, met de belofte van de Nederlandse regering dat zij op de Molukken hun eigen staat zouden kunnen stichten. Zij verbleven in kampen, waaronder Kamp Vught en Schattenberg, onder meestal matige tot slechte omstandigheden. Nadat zij een generatie – ruim 25 jaar – hadden gewacht op de inlossing van de beloften van de Nederlandse regering, wilden enkelen van de jongere generatie hun situatie niet meer accepteren en gingen over tot gewelddadige acties. Richard Akihary wil het geheugen van iedereen opfrissen met zijn debuutbundel ‘Djam karet / Elastiektijd’ waarin hij het groot verlangen naar vrijheid van het Zuid-Molukse volk in de schijnwerpers plaatst. Bijna vier eeuwen gekoloniseerd door Nederland, waardoor de Zuid-Molukse geschiedenis ook Nederlandse geschiedenis is, daarna overheerst door vreemde mogendheden maar vrijwel niemand kent hun geschiedenis nog Overheerst, vernederd, uitgebuit en bedrogen door Nederland, Japan, Java en weer Nederland. Toch gebruikt de dichter geen verbale agressie maar neemt hij lezer na grondige research mee op een tocht doorheen de recente Molukse geschiedenis. (…) Djam Karet/Elastiektijd is een prachtige bundel over historische feiten die emoties en medeleven oproept!

Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘Djam Karet/Elastiektijd’
Meer over Richard Akihary bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De gedichten in deze wel degelijk urgente bundel lopen onrustbarend rustig de recente Molukse geschiedenis door.» – Jan de Jong     

Over ‘Djam Karet/Elastiektijd’ van Richard Akihary op  Tzum Nieuwsbrief , 27 oktober 2023:

‘Poëzie doet een beroep op de lezer om over de positie van de underdog na te denken.’ Aldus dichter Richard Akihary in het AD. Die underdog is de Zuid-Molukse bevolking en dat begrip is nodig, omdat vrijwel niemand hun geschiedenis meer kent. Overheerst, vernederd, uitgebuit en bedrogen door Nederland, Japan, Java en weer Nederland. Toch lopen de gedichten onrustbarend rustig de recente Molukse geschiedenis door. Er spreekt geen woede uit, geen afkeer, maar ook geen berusting. Ze nodigen slechts uit tot begrip. (…) ‘Javaanse rover’ brengt de tragische geschiedenis scherp voor het voetlicht:  “(…)  Troostmeisjes verlost/ van de Kenpeitai,/ verstrikt in de bersiap./ De weerloze Indo/ willekeurig verkracht,/ vermoord. (…)” Zo vielen Molukse meisjes en vrouwen van de ene onderdrukking in de andere. Waarna het gedicht de revolutie van Soekarno, die immers alle landen van Nederlands-Indië tot provincies degradeerde onder één centraal Javaans bestuur, haarscherp fileert tot ‘VOCdroom / in een Javaans jasje’. (…) Een sterk gedicht als ‘Terug van weggeweest’ handelt ogenschijnlijk over de terugkeer van de wolf in Nederland, maar de goede verstaander heeft natuurlijk aan een half woord genoeg – zeker in het kader van deze zeker (…) urgente bundel.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Djam Karet/Elastiektijd’
Meer over Richard Akihary bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Gevoelens van onrecht en machteloosheid in poëzievorm.» – Evita Matakena

Over presentatie ‘Djam Karet/Elastiektijd’ van Richard Akihary in Marinjo (nr. 5 ), oktober/november 2023:

(…) Richard Akihary geeft een kort historisch overzicht van de komst van de eerste generatie Ambonese soldaten naar Nederland. Speciale aandacht is er voor het stamboekformulier van de Ambonese soldaten, zoals de melding in het stamboekformulier van zijn grootvader die als KNIL- soldaat op 14  juni 1950 wordt overgeheveld naar de Koninklijke Landmacht, zes weken voordat het KNIL wordt opgeheven. De presentatie wordt afgewisseld met het voordragen van een drietal gedichten uit de bundel. Voor de Ambonese soldaat is zijn geschiedenis een geschiedenis waarbij gevoelens van onrecht en machteloosheid de boventoon voeren. Gevoelens die de dichter in poëzievorm heeft gegoten. (…)

Marinjo is een tweemaandelijks onafhankelijk Moluks magazine.

Bron
Klik hier voor de foto’s
Meer over ‘Djam Karet/Elastiektijd’
Meer over Richard Akihary bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De muzikaliteit van deze poëzie is groot.» – Herbert Mouwen

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Meander, 9 januari 2023:
(…) De haast onderkoelde wijze van beschrijven, van registreren treffen we [behalve in het openingsgedicht ‘Tastbaar’] ook aan in de andere gedichten van deze bundel. Het effect is dat achter de woorden en zinnen van de gedichten een schat aan emoties schuilgaat die bij het lezen loskomt. (…) Verhalen die mondeling van generatie op generatie zijn doorgegeven, zijn in principe niet tastbaar, totdat ze worden opgeschreven en dat heeft Marius Atmoredjo met subtiel geschreven gedichten op fraaie wijze gedaan. (…) De muzikaliteit van deze poëzie is groot. Het is duidelijk dat de klankrijkdom en de speelse ritmiek die ook kenmerkend is voor de orale literatuur in deze gedichten terugkomt. Atmoredjo’s bundel ‘loslaten zullen ze nooit meer’ verdient als unieke Surinaams-Javaanse poëzie een prominente plaats tussen de vele, markante uitgaven die de Surinaamse vertelkunst de laatste decennia heeft voortgebracht. (…) De bundel past ook in de discussie over de verwerking van het slavernijverleden in Suriname en andere overzeese gebieden, een woordentwist die dan weer begripvol dan weer grimmig is. In ‘Blindelings’ dicht Marius Atmoredjo: ‘Nu mijn omgeving / steeds in omvang krimpt / behoort dit tot mijn vergezicht’. Dit is voor elke lezer een strofe om over na te denken.
Lees hier de recensie
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Tour de force van een begaafde en taalvaardige dichter.» – Richard Foqué

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op De Auteur, 14 december 2022:
(…) Elk gedicht zoekt trefzeker naar de dichter zijn afkomst en poogt die vast te leggen als een poëtische foto. Een pogen ook om zijn Javaanse afkomst te duiden in dat Nederland, waar hij nu woont. (…) De Javaanse cultuur was oorspronkelijk oraal en werd via verhalen doorgegeven van generatie naar generatie. Klank en melodie zijn daarom belangrijk als dragers van de boodschap en in dit geval het vers en het gedicht. Dit is duidelijk ook te merken in deze bundel. (…) In een interview zei Atmoredjo hierover dat de gedichten, die hij schrijft, zich in eerste instantie aan hem opdringen in het Javaans en hij die pas daarna tracht te verwoorden in het Nederlands. Het is telkens een soort overwinning op een taal, die hij als het ware steeds opnieuw moet veroveren. Hij doet dat meesterlijk in een op het eerste gezicht simpele zegging maar des te meer dringen ze door naar het hart van de lezer en dompelen ze hem/haar onder in die wonderlijke Javaanse wereld. Het is op zich een tour de force van een begaafde en taalvaardige dichter, die beide talen weet te versmelten tot een dichterlijke symbiose en een weg baant door dat noordelijke lage land. (…)
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie in rubriek ‘De Boekhouding’
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een schot in de roos.» – André Oijen

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Ansiel, 6 augustus 2022:
(…) Persoonlijk ben ik altijd heel erg geïnteresseerd geweest in Surinaamse literatuur in het bijzonder die van Astrid H. Roemer, Albert Helman, Cola Debrot, en Edgar Cairo. Sinds kort is daar nog een grote favoriet bijgekomen namelijk Marius Atmoredjo. Zijn debuutbundel ‘Loslaten zullen ze nooit meer’, geïnspireerd door de verhalen van zes generaties Javanen in diaspora was meteen een schot in de roos. Die verhalen beginnen bij de tewerkstelling van de overgrootmoeder van de dichter, wanneer zij als contractarbeider vanuit Java in Suriname aankomt en gaan daarna over haar kinderen en kleinkinderen die in Suriname en Nederland wonen. De moeder van de dichter, Marie Atmoredjo, vertelde haar kinderen die verhalen in de avonduren voor het slapen gaan. Zij hebben in sterke mate de verbeeldingskracht van de dichter gevormd. De dichter weeft van al die verhalen een prachtig geheel. Beeld voor beeld reizen wij mee vanaf het verblijf in de buitengebieden tot de aankomst in Nederland. Atmoredjo laat zien hoe opgroeien in een levende verhalentraditie prachtige poëzie kan opleveren. De kunstenaar Robert Bosari voorzag elk van de twintig gedichten van een fraaie tekening in zwart-wit en dat maakt van deze bundel een unicum.
Lees hier de recensie
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Marius Atmoeedjo op Caraïbisch Uitzicht

«De gedichten beschrijven het verloren gaan van dromen.» – Jerry Dewnarain

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo in De Ware Tijd Literair, 24 juli 2022:
(…) Marius Atmoredjo heeft het lot van onder andere zijn familie in deze bundel concreet uitgebeeld door zich te plaatsen in het leven van zijn moeder, grootmoeder en andere nazaten. De gedichten beschrijven het verloren gaan van dromen. Het is in principe een vorm van geschiedschrijving in de vorm van gedichten: een eerbewijs aan zijn hardwerkende voorouders. Misschien zijn deze gedichten ook een spiegel voor de dichter zelf die ook ooit als emigrant uit Suriname is vertrokken om zich in een nieuw land, Nederland, te gaan vestigen: een vicieuze cirkel? (…) De debuutbundel van Marius Atmoredjo is een rijke aanwinst voor de Surinaamse literatuur. Met de uitgave van zijn bundel is een begin gemaakt met de Surinaams-Javaanse dichtkunst binnen de Surinaamse literatuur. Deze bundel geeft aan dat er raakvlakken zijn geweest met de Brits-Indische contractarbeiders. De gedichten belichten dezelfde thema’s. (…)
Klik hier voor de recensie
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Marius Atmoredjo op Caraïbisch Uitzicht

«Deze bundel is zonder meer een ontdekking.» – Bas Aghina

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Met De Neus In De Boeken, 13 juli 2022:
(…) Atmoredjo’s gedichten zijn geïnspireerd door familieverhalen overgeleverd vanaf zijn overgrootmoeder. Zij – de Mbah Sari in een van de eerste gedichten? – kwam als contractarbeidster vanuit toenmalig Nederlands-Indië in de negentiende eeuw in Suriname aan. Dat klinkt positiever dan het eraan toeging, het was koloniale transmigratiepolitiek: overbevolking ‘in de Oost’ tegengaan door andere rijksgenoten als goedkope arbeidskrachten in te zetten in de regelmatig kwakkelende West-Indische/Surinaamse economie. Ondanks deze bewogen oorsprong weeft Atmoredjo – opgeleid als werktuigbouwkundige – vooral een mooie en eerlijke geschiedenis. (…) Atmoredjo laat zien hoe opgroeien in een levende verhalentraditie goede poëzie kan opleveren. Poëzie die daarmee ook aantoont hoe veelstemmig onze gedeelde geschiedenis en dus identiteit en Nederlandse taal zijn. Ook voor iedereen die nog niet dagelijks beseft dat een leven er één in een keten is en dat wij van verhalen aan elkaar hangen. Deze bundel is zonder meer een ontdekking, niet in de laatste plaats omdat het belangrijk is dat juist de wat minder vaak gehoorde groep Surinaamse Javanen nu een dichterlijke stem heeft: duidelijk, geworteld en levend. Een stem ontstaan in de voormalige “West” die wij hopelijk nog vaker zullen horen klinken in de grote huiskamer van de Nederlandse taalfamilie.
Klik hier voor de recensie
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Marius Atmoeedjo op Caraïbisch Uitzicht

Gedicht van Marius Atmoredjo vertaald in het Indonesisch

VoorplatLoslaten-75Uit ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Nederlandse poëzie in het Indonesisch, 4 april 2022:
Op ‘Suara suara dari utara’ (‘Stemmen uit het noorden’), het blog Puisi Belanda, is op 4 april 2022 het gedicht ‘Djati kast’ uit de bundel ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ geplaatst in een Indonesische vertaling van Siti Wahyuningsih en Albert Hagenaars. In deze almaar groeiende digitale poëziereeks van een keur van Nederlandstalige dichters zijn inmiddels honderden gedichten in vertaling opgenomen.
Lees hier het betreffende fragment in het Nederlands en in het Indonesisch
Meer over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer

Marius Atmoredjo presenteerde eerste Surinaams-Javaanse dichtbundel

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Caraïbisch Uitzicht, 23 maart 2022:
Op zondag 20 maart j.l. vond in het Indisch herinneringscentrum Bronbeek de presentatie plaats van ‘Loslaten zullen ze nooit meer’, debuutbundel van Marius Atmoredjo en de eerste dichtbundel van een Surinaamse Javaan die ooit bij een uitgeverij (In de Knipscheer) uitkwam. De tekeningen in de bundel zijn van Robert Bosari.
Klik hier voor fotoreportage van Marijke Wirokarto
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Marius Atmoredjo op Caraïbisch Uitzicht