Op 10 maart werd in Antwerpen door 1.250 scholieren tussen de 15 en 18 jaar de winnaar gekozen uit de vier genomineerden voor De Inktaap 2015. Het was een spannende jurering waarbij de vier titels lange tijd gelijk opgingen. Opvallend was dat relatief veel Vlaamse deelnemende schooljury’s kozen voor ‘Porto Marie’ van de (overleden) Curaçaose auteur Els Langenfeld. Met slechts enkele tientallen stemmen meer dan de overige genomineerden werd Ilja Leonard Pfeijffer de winnaar met zijn roman ‘La Superba’. Het juryrapport meldt over ‘Porto Marie’: “Niet bang om de zwarte bladzijden uit de geschiedenis van Nederland aan te kaarten, trok Els Langenfeld naar Curaçao. Met veel adjectieven en een helder taalgebruik dompelde de schrijfster ons onder in de geschiedenis van de plantage ‘Porto Marie’. De stijlvolle verwoordingen en fraaie natuurbeelden staan in scherp contrast met de grimmige, donkere gebeurtenissen, die des te afgrijselijker zijn wanneer je beseft dat deze roman een hoog realistisch gehalte heeft. Het is een prachtig boek dat leest alsof je er zelf bij was. Langenfelds grootste verdienste vinden we in het herinneren aan ons koloniaal verleden. De pijnlijke beproevingen van de personages laten niemand onberoerd en vormen het boek tot een emotioneel geheel, dat de harde realiteit niet uit de weg gaat.”
Lees hier het juryrapport
Meer over De Inktaap
Meer over Porto Marie van Els Langenfeld
Tag: Porto Marie
«Videoclip Porto Marie voor Inktaap 2015.» – Lyceum Aalst
Boektrailer over ‘Porto Marie’ van Els Langenfeld op YouTube, 2 februari 2015:
De Inktaap is een initiatief van de Nederlandse Taalunie, Canon Cultuurcel van het Departement Onderwijs en het departement Cultuur van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en Stichting Lezen Nederland. Het project wordt uitgevoerd door Passionate Bulkboek in Rotterdam, Villanella in Antwerpen en de Nederlandse Taalunie in Suriname en op Curaçao. Elk jaar doen 150 scholen uit de vier landen mee aan De Inktaap. Leerlingen in de leeftijd van 15 tot 18 jaar vormen plaatselijke jury’s. Samen lezen zij, onder begeleiding van een docent, de boeken, gaan er met elkaar over in discussie en kiezen vervolgens hun winnaar. De resultaten van alle jury’s tezamen bepalen wie De Inktaap 2015 verdient. Op 10 maart 2015 wordt tijdens een feestelijke slotdag het project afgesloten. Ongeveer duizend jongeren zijn daarbij aanwezig. Voor de aanwezige jongeren is het een bijzondere dag omdat zij de genomineerde auteurs kunnen ontmoeten en bevragen. Het hoogtepunt van de dag is de uitreiking van De Inktaap 2015.
Lyceum Aalst maakte deze clip als hun officiële inzending voor De Inktaap.
Meer over Els Langenfeld en Porto Marie
«Trailer Porto Marie» – Mathilde de Jonge
Boektrailer over ‘Porto Marie’ van Els Langenfeld op YouTube, 2 februari 2015:
Op 29 mei 2013 vond op Curaçao de presentatie plaats van Porto Marie, de eerste roman van historica Els Langenfeld. Op 9 juni van dat jaar overleed ze op Curaçao. Op 22 mei 2014 maakte de Nederlandse Taalunie de Caribische nominatie voor ‘De Inktaap 2015’ bekend: Porto Marie van Els Langenfeld. Mathilde de Jonge geeft met deze visualisatie een huldeblijk aan boek en auteur.
Meer over Els Langenfeld en Porto Marie
Mooie woorden (11) over Porto Marie van Els Langenfeld
De pers over ‘Porto Marie’:
«Slavernij is een schaars thema in de Nederlandse literatuur. Els Langenfeld maakt iets van dat gemis goed met Porto Marie, een bundeling van drie novellen. Het tweede deel is met 150 pagina’s bijna een roman op zich en gaat over de legendarische opstand van Curaçaose slaven onder leiding van Tula. Scherp brengt Langenfeld de dilemma’s van de opstandelingen in beeld. Haar vertelling heeft een sterk plot.» – John Jansen van Galen in Het Parool
«Als een ware monnik heeft ze jarenlang in het archief gespeurd naar de namen, de leeftijden, de moeders en de eventuele beroepen van de slaven die 150 jaar geleden op Curaçao hun vrijheid kregen. Tussendoor vond ze ook nog de tijd voor Porto Marie, drie novelles over slaven, vrije negers en kleurlingen in de 18de en 19de eeuw.» – Jeannette van Ditzhuijzen in Trouw
«De auteur is een uitstekende verteller. Op beeldende wijze brengt zij historische figuren en gebeurtenissen tot leven.» – Walter Palm voor NBD/Biblion
«Els Langenfeld is door een proces heengegaan dat haar maakte van een historicus tot een romancier. Van mij vier schitterende sterren voor Porto Marie, en een abraso kaloroso voor Els Langenfeld die het voor elkaar gekregen heeft in het 150ste jaar na de afschaffing van de slavernij onze literatuur te verrijken met drie prachtige historische novelles.» – Eric de Brabander in Antilliaans Dagblad
«De combinatie van feitenkennis en liefde voor Curaçao vormt de basis voor de drie novellen. Het resultaat is imponerend. Els Langenfeld heeft met haar Porto Marie een bijzonder boek geschreven. De drie novellen vormen tezamen een roman rond de oude Curaçaose plantage. Waarschijnlijk hebben de gebouwen en de grond haar dit verhaal ingefluisterd. Langenfeld heeft de kleine, dode takjes van de wabi op het zanderige pad dat naar haar verhaal leidt, weggeveegd. Drie fonkelende verhalen kwamen tevoorschijn. Drie juweeltjes die de soms huiveringwekkende geschiedenis van Curaçao vertellen.» – Ezra de Haan op Literatuurplein.nl
«Porto Marie leest als een trein. De opbouw is helder; het kolonialisme, de slavernij, de slavenopstand van Tula en de emancipatie vormen de context waarin een beperkt aantal personages wordt gevolgd. Met een goed verhaal toont Langenfeld dat zwart nooit automatisch solidair was met zwart. Flexibele loyaliteiten en eigengewin maakten de realiteit complexer dan de Grote Geschiedenis ons wil laten geloven. Ze laat zien dat gedachten en handelingen van de kleine man ons meer vertellen over de geschiedenis dan alle bibliotheken en geschiedschrijvers ooit hebben kunnen hopen.» – Federico Besamusa in La Chispa
Meer over ‘Porto Marie’
Els Langenfeld – Porto Marie (2de druk)
ELS LANGENFELD
Porto Marie. 1738 – 1795 – 1888
Novellen
Curaçao
Genaaid gebrocheerd, 296 blz., € 19,50
ISBN 978-90-6265-816-9
2013
Tweede druk september 2014
Porto Marie is de Caribische nominatie voor De Inktaap 2015
Els Langenfeld weet in Porto Marie met drie verhalen op indrukwekkende wijze een levensecht beeld te schetsen van het dagelijks leven op en rond de Curaçaose plantage Porto Marie.
Na een overhaaste vlucht in 1738 probeert de slaaf Mbambo wanhopig van het dorre eiland te ontsnappen, terwijl bij hem, in hallucinerende beelden, herinneringen bovendrijven aan de gruwelijke overtocht vanuit Afrika die hem naar Curaçao bracht.
Het leven van Assienta, Alexander en Gracia wordt volledig op zijn kop gezet door de beruchte slavenopstand onder leiding van Tula in 1795.
Een kleine eeuw later, in 1888, de slavernij is dan al 25 jaar voorbij, zijn Juan en Anthony in naam vrije mannen, maar in de praktijk zijn ze net als de slaven met handen en voeten gebonden aan de plantage-eigenaar en aan meneer pastoor.
Sinds haar komst naar Curaçao enkele decennia geleden raakte Els Langenfeld gefascineerd door de geschiedenis van de gewone man in voorbije eeuwen. Porto Marie is een aanrader voor eenieder die meer wil weten over het leven van de gekleurde bevolking op Curaçao tijdens en na de periode van de slavernij.
Meer over Porto Marie
Els Langenfeld overleed in 2013, kort na de presentatie van Porto Marie op Curaçao.
Els Langenfeld (Curaçao) met Porto Marie op shortlist De Inktaap 2015
Op 22 mei 2014 maakte de Nederlandse Taalunie de Caribische nominatie voor De Inktaap 2015 bekend: Porto Marie van Els Langenfeld. De laatste parade van Ruth San A Jong (Suriname) was de Caribische nominatie voor De Inktaap 2014. Porto Marie is een roman over de gelijknamige oude Curaçaose plantage waar zich het wel en wee afspeelt van de gekleurde bevolking tijdens (1738, 1795) en na de periode van de slavernij (1888). Opvallend is dat De Taalunie hiermee koos voor een auteur die inmiddels is overleden, zeker als postume blijk van waardering voor deze schrijfster, maar mogelijk ook als eerbetoon aan de films en de vele boeken die in 2013 werden uitgebracht ter gelegenheid van 150 jaar afschaffing slavernij door Nederland in 1863.
Met deze nominatie is de shortlist van de vier genomineerde titels compleet, en beginnen meer dan tweeduizend jongeren in Nederland, Vlaanderen, Suriname en op Curaçao in september 2014 aan het leesavontuur. De Inktaap is dé literaire jongerenprijs van het Nederlandse taalgebied, waarbij leerlingen in het hele Nederlandse taalgebied worden geconfronteerd met actuele literatuur, namelijk de winnaars van de Ako Literatuurprijs, de Gouden Boekenuil, de Libris Literatuur Prijs én de nominatie uit de Cariben. De complete shortlist bestaat uit:
Porto Marie van Els Langenfeld (In de Knipscheer, Caribische nominatie), Feest van het begin van Joke van Leeuwen (Querido, Ako Literatuurprijs 2013, La Superba van Ilja Leonard Pfeijffer (De Arbeiderspers, Libris Literatuur Prijs 2014), De republiek van Joost de Vries – Prometheus (winnaar Gouden Boekenuil 2014)
De Inktaap is een initiatief van de Nederlandse Taalunie, Canon Cultuurcel van het Departement Onderwijs en het departement Cultuur van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en Stichting Lezen Nederland. Het project wordt uitgevoerd door Passionate Bulkboek in Rotterdam, Villanella in Antwerpen en de Nederlandse Taalunie in Suriname en op Curaçao. Elk jaar doen 150 scholen uit de vier landen mee aan De Inktaap. Leerlingen in de leeftijd van 15 tot 18 jaar vormen plaatselijke jury’s. Samen lezen zij, onder begeleiding van een docent, de boeken, gaan er met elkaar over in discussie en kiezen vervolgens hun winnaar. De resultaten van alle jury’s tezamen bepalen wie De Inktaap 2015 verdient. Op 10 maart 2015 wordt tijdens een feestelijke slotdag het project afgesloten. Ongeveer duizend jongeren zijn daarbij aanwezig. Voor de aanwezige jongeren is het een bijzondere dag omdat zij de genomineerde auteurs kunnen ontmoeten en bevragen. Het hoogtepunt van de dag is de uitreiking van De Inktaap 2015.
Meer over Els Langenfeld
Meer over Ruth San A Jong en De Inktaap 2014
Meer over De Inktaap
UITVERKOCHT: Antilliaanse boekpresentatie op 8 september 2013 in Podium Mozaïek
Foto: Bret Russell
Onder de titel ‘Porto Marie’ organiseert Uitgeverij In de Knipscheer voor het derde achtereenvolgende jaar in Podium Mozaïek een gevarieerd Caribisch schrijversprogramma met film, voordracht, lezing, interview en muziek rond de nieuwe boeken van Joseph Hart en Ronny Lobo uit Curaçao, Jacques Thönissen uit Aruba en Giselle Ecury, muzikaal omlijst door Izaline Calister. De titel van het programma is ontleend aan de eind mei op Curaçao gepresenteerde boektitel ‘Porto Marie’, die oorspronkelijk eveneens op 8 september in Nederland in het bijzijn van de auteur gepresenteerd zou worden, ware het niet dat de auteur Els Langenfeld 10 dagen na de presentatie overleed.
In het programma wordt kort stilgestaan bij het overlijden op Curaçao van Els Langenfeld en van Elis Juliana in juni van dit jaar, en via hen bij ‘150 jaar afschaffing slavernij’. Izaline Calister wordt begeleid door gitarist Ulrich de Jesus.
Presentatie Franc Knipscheer, interviews Peter de Rijk.
Podium Mozaïek Bos en Lommerweg 191 1055 DT Amsterdam. Klik: Route & bereikbaarheid
zondag 8 september 2013, zaal open 14.30 uur; programma 15.00 tot 17.15 uur
signeren en napraat in de foyer
Kaarten voorverkoop/ online € 5,00. Kaarten aan de zaal (voor zover dan nog beschikbaar) € 7,50.
Bestel kaarten: www.podiummozaiek.nl/ of via e-mail aan indeknipscheer@planet.nl
Podium Mozaïek: 020-580 0381 [++ 3120 580 0381]
«Els Langenfeld is een uitstekende verteller.» – Walter Palm
Over ‘Porto Marie’ van Els Langenfeld op NBD/Biblion, 26 juni 2013:
Rode draad in dit boek is de heterogeniteit indertijd in de Curaçaose slavenpopulatie. Er is een verschil in afkomst van de slaven, in status (veld- dan wel huisslaaf, vrije slaaf) en in opvattingen over de grote slavenopstand in 1795. In het eerste verhaal dat zich in 1738 afspeelt kan de slaaf Mbambo niet communiceren met anderen omdat hij uit een ander deel van Afrika komt. In het tweede verhaal dat zich afspeelt tijdens de grote slavenopstand van 1795 ziet de slavin Assienta niets in de slavenopstand en zij gaat bij het uitbreken van de opstand met haar dochter Ita naar haar moeder Ana Maria in de stad die daar huisslavin is. Ook de vrije slaaf Theodoor en zijn vrouw Gracia doen niet mee met de opstand. In het derde verhaal dat zich afspeelt in 1888 wanneer de slavernij is afgeschaft, gloort er hoop voor emancipatie als de plantage-eigenaar Herman Rojer bereid is om de studie te betalen van de jongen Mathias die op zijn plantage opgroeit. De auteur is een uitstekende verteller. Op beeldende wijze brengt zij historische figuren en gebeurtenissen tot leven.
Meer over ‘Porto Marie’
«Niet alleen een hoedster van de waarheid is voor Curaçao verloren gegaan maar ook een kwaliteitsmerk.» – Elodie Heloise
(foto van Ken Wong)
Bij het overlijden van Els Langenfeld (1958-2013), 11 juni 2013:
‘Get your facts right’ dat was de boodschap van Els Langenfeld en wie zich daar met een Jantje van Leiden vanaf maakte, kon rekenen op lik op stuk. En vaak, heel vaak had zij het bij het rechte eind, aantoonbaar. Leuk of niet. Ze had gelijk omdat ze deed wat iedereen zou kunnen of ‘moeten’ doen… ze zocht het uit, tot op de bodem hetgeen niet zelden ook tot ontdekkingen en inzichten leidde over de historische, culturele en maatschappelijke omstandigheden waarin ons verleden zich afspeelde en waarin onze voorouders leefden. (…) In dat licht bezien is er zondag niet alleen een hoedster van de waarheid voor Curaçao verloren gegaan maar ook een kwaliteitsmerk.
Lees hier ‘Hoedster van de waarheid’
Meer over Els Langenfeld
Els Langenfeld overleden
Els Langenfeld is zondag 9 juni 2013 op Curaçao overleden. Els Langenfeld (1958) woonde sinds 1991 met haar gezin op Curaçao. Al snel raakte zij gefascineerd door de boeiende geschiedenis van dit (ei)land. Met hart en ziel heeft zij zich gestort op archiefonderzoek om zo de kennis en het begrip over de oude Curaçaose samenleving te verbreden. Met een vlotte pen deelde zij de opgedane kennis met een breed publiek via tal van publicaties, zoals boeken, bronnenpublicaties en artikelen in dagbladen en tijdschriften. In 2011 werd zij voor haar werk benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Met haar op 29 mei 2013 op Curaçao gepresenteerde boek Porto Marie betrad Els Langenfeld een nieuw terrein: het schrijven van drie fictieve historische novellen in een zodanig correct historische context, dat zij waar gebeurd zouden kunnen zijn.
In maart 2012 ontving ik van Aart Broek een e-mail met als bijlage drie lange verhalen van Els Langenfeld met de mededeling: ‘Het lijkt mij dat je er eens nader kennis van moet nemen.’ Een maand later mail ik Els Langenfeld: ‘We hebben uw manuscript ondanks de beschreven verschrikkingen met genoegen gelezen.’ En: ‘Dat we zeer genegen zijn om uw manuscript als drie samenhangende verhalen uit te geven in 2013.’ Precies een jaar later kwam haar boek van de drukker. Vlak daarvoor nodig ik haar uit voor de Nederlandse presentatie van Porto Marie in ons ‘Antilliaans schrijversprogramma’ in Podium Mozaïek Amsterdam op zondagmiddag 8 september 2013. Els Langenfeld mailt me te zullen komen omdat ze de presentatie kan combineren met een al gemaakte afspraak die maand. De ochtend van haar Curaçaose boekpresentatie laat Els Langenfeld me weten: ‘Helaas is de kanker nu toch definitief aan de winnende hand. De kans dat ik de bijeenkomst in september haal, is zeer klein.’ (Franc Knipscheer)
Kijk hier naar beelden van de boekpresentatie op 29 mei 2013
Meer over Porto Marie