Astrid H. Roemer – Ik ga strijden moeder. Gekozen gedichten

VoorplatRoemerBloemlezing-75Astrid H. Roemer
Ik ga strijden moeder
gekozen gedichten
bezorgd door Koos van den Kerkhof

Suriname, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
royaal formaat, 138 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-57-6
eerste uitgave november 2021

Samenstelling, inleiding en verantwoording Koos van den Kerkhof

Het poëtische oeuvre van Astrid H. Roemer is niet groot, maar wel spannend, interessant, actueel en provocerend en gelukkig niet in een hokje te stoppen. Van Astrid H. Roemers poëzie zou je wel tien verschillende bloemlezingen kunnen samenstellen. Ik ga strijden moeder echter laat de ontwikkeling zien van de jonge activistische dichter tot de diva die in spannende vertelbeelden de lezer weet te betoveren. De voortdurende gedaanteverandering in de poëzie van Astrid H. Roemer vindt zijn voorlopige voltooiing in haar laatste bundel uit 2012. Zinnen zijn herkenbaar, maar de grens tussen de ene en de andere is vloeibaar. Deze bloemlezing bundelt gedichten van Astrid H. Roemer uit haar eerste bundel van 1970 tot en met haar jongste poëziepublicaties in literaire tijdschriften vanaf 2015 tot in 2020. Haar vroege poëzie heeft een wat bescheiden plaats en het latere dichtwerk krijgt meer ruimte. Zo wordt de groei zichtbaar van een dichter met een directe en persoonlijk geladen expressieve stem tot een intrigerende epische verteller die een eigen wereld creëert. Een dichter die haar gedachten en emoties vormgeeft, actievoert, haar solidariteit uit maar vooral het bestaan liefheeft.

Astrid H. Roemer is natuurlijk op de eerste plaats als prozaschrijver bekend en niet als dichter. In de luwte van het proza rijpt haar poëtische meesterschap. Haar poëzie is nauwelijks te vergelijken met die van welke Nederlandstalige dichter dan ook. Voor Roemer is een gedicht een manier om met de lezer te communiceren. In haar vroegste verzen kondigt zich alles al aan. Vrije verzen doortrokken van emotie, zelfs rebellie. Astrid H. Roemer blijkt dan al de taal in al zijn facetten en in al zijn poëtische nuances te beheersen. Alle registers van het gevoelsleven slaat ze aan: de woede, het heimwee, de moed, de nostalgie en het verdriet. Poëzie met een grote betrokkenheid bij het leven van mensen die in de ogen van de ‘doorsnee Nederlander’ ‘anders zijn’. Met elke bundel zet de verandering in Astrid H. Roemers poëzie door. Het verhaal wordt poëzie. De liederen worden vrije verzen, vrije verzen worden liederen. De voortdurende gedaanteverandering is vanaf het begin een kenmerk van haar poëzie en ze eindigt voorlopig in pure muzikaliteit, taligheid en vormkracht. Het is een bijna mythologische gedaanteverandering.

Astrid H. Roemer (1947) debuteert onder het pseudoniem Zamani in 1970 met de dichtbundel Sasa. Ze breekt door naar een groot publiek met de roman Over de gekte van een vrouw (Uitgeverij In de Knipscheer, 1982). Inmiddels heeft ze een veertigtal titels op haar naam staan, in alle denkbare literaire genres: van gedichten tot novellen, romans, columns, toneelwerken, liederen, libretto’s en autobiografieën. Voor haar romans is ze in 2016 bekroond met de P.C. Hooftprijs en voor haar gehele oeuvre in 2021 met de Prijs der Nederlandse Letteren. Ik ga strijden moeder (2021) markeert haar 50-jarig schrijverschap.

Meer over ‘Ik ga strijden moeder’
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer op deze site

«Geen revolutie is volbracht.» – Franc Knipscheer

astrid_roemer750-Chris van Houts foto Chris van Houts
Geen revolutie is volbracht. Over Bouterse en Roemer en De prijs der Nederlandse Letteren 2021’ op website In de Knipscheer, 14 augustus 2021:
De recente uitspraken van Astrid H. Roemer over oud-legerleider en ex-president van Suriname Desi Bouterse veroorzaken veel ophef. Ik herinner me heel goed de tijd – 1980 – waarin de staatsgreep plaatsvond. Het was de tijd dat de poster van Che Guevara nog op menige studentenkamer hing. Het was een revolutionaire tijd, niet alleen in Nederland maar zeker in Zuid- en Midden-Amerika. Hoe welwillend men in progressief Nederland tegenover die staatsgreep van Bouterse stond, herinner ik me nog goed. In brede kring vond men dat het beleid van de toenmalige democratisch gekozen regering van Suriname onder Henck Arron had gefaald. Bouterse c.s. kreeg van velen in Suriname, maar ook in Nederland, het voordeel van de twijfel. Wat dat betreft hebben de hekelaars van nu wel boter op hun hoofd.

Wie het werk van Astrid H. Roemer tot op zekere hoogte kent, weet dat deze omwenteling indruk op haar maakte. Haar engagement op dat moment ten opzichte van de coup kan geen verrassing zijn, hoewel ze in haar werk de coup nimmer expliciet noemde en in mijn herinnering nimmer Bouterse publiekelijk bejubelde. Dat politieke engagement is al terug te lezen in haar bij In de Knipscheer verschenen jaren tachtig romans ‘Nergens ergens’ en ‘Levenslang gedicht’ en zeker in haar roemruchte jaren negentig trilogie ‘Gewaagd leven’, ‘Lijken op liefde’ en ‘Was getekend’, verschenen bij Uitgeverij De Arbeiderspers. (…)
Uitgeverij In de Knipscheer brengt dit najaar van Astrid H. Roemer een door Koos van den Kerkhof uit haar poëtisch oeuvre samengestelde bloemlezing uit onder de titel ‘Ik ga strijden moeder’ die het 50-jarig schrijverschap van Roemer markeert.

Lees verder op Columns+ of klik hier
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer

Filmgedicht Astrid H. Roemer in Brommer op zee

filmgedichtRoemerHet filmische element in het VPRO-boekenprogramma ‘Brommer op zee’ was op zondag 16 mei 2021 het gedicht ‘Ik wacht bij de Surinamerivier’ van Astrid H. Roemer. Het gedicht is gekozen uit haar tweede bundel ‘En wat dan nog’ uit 1985 verschenen bij Uitgeverij Furie (een imprint van Uitgeverij In de Knipscheer). Het gedicht werd later dat jaar in licht herziene vorm ook opgenomen in de bundel ‘NoordzeeBlues’ bij Uitgeverij De Geus, welke versie gebruikt is in de verfilming. Astrid H. Roemer ontvangt later dit jaar de Prijs der Nederlandse Letteren. Hieronder treft u beide versies aan. Regisseur Lemuël de Graav maakte er zijn versie van. De stem is van Romana Vrede.

ik wacht bij de surinamerivier
waar lucht en licht in water hangen
zee en rivier elkaar ontvangen eb en vloed
golven van verlangen. Ik wacht adem met deining
van troost water zucht over mijn gezicht waarheid van zijn
tussen lucht en mij. Ik wacht afval met mij sputum wordt
golf wordt rimpel mijn gezicht! Ik wacht regen wordt
vloed en overspoelt mij zie zon noch sterren
heb geen gezicht. Ik wacht water trekt weg
rivier verlaat mij poel ban botten
staart mij aan: WAAR BEN JIJ?

ik wacht aan het noordzeestrand

. . .

ik wacht bij de surinamerivier
waar lucht en licht in water hangen
zee en rivier elkaar ontvangen eb en vloed
golven van verlangen – ik wacht adem met deining
van troost nacht zucht over mijn gezicht waarheid van zijn
tussen dag en mij – ik wacht afval met mij sputum wordt
golf wordt rimpel mijn gelaat – ik wacht regen wordt
vloed en overspoelt mij zie zon noch sterren
heb geen gezicht – ik wacht water trekt weg
oever verlaat mij poel ban botten
staart mij aan: waar ben jij

ik wacht bij de surinamerivier
waar lucht en licht in water hangen
zee en rivier elkaar ontvangen eb en vloed

Kijk hier naar het filmgedicht
Meer over Astrid H. Roemer op deze site

Virusvrij. www.avg.com

Astrid H. Roemer krijgt Prijs der Nederlandse Letteren 2021

Astrid RoemerAstrid H. Roemer. © Raúl Neijhorst

Schrijver Astrid H. Roemer (Paramaribo, 27 april 1947) ontvangt dit najaar de Prijs der Nederlandse Letteren 2021. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van € 40.000. Minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon maakte dit namens het Comité van Ministers van de Taalunie bekend. Astrid H. Roemer is de eerste auteur uit Suriname die bekroond wordt met de Prijs der Nederlandse Letteren. Uit het juryverslag: ‘Met haar romans, toneelteksten en gedichten bekleedt Astrid H. Roemer een unieke positie in het Nederlandstalige literatuurlandschap. Haar werk is onconventioneel, poëtisch en doorleefd. Roemer slaagt erin thema’s uit de recente grote geschiedenis, zoals corruptie, spanning, schuld, kolonisatie en dekolonisatie, te verbinden met de kleine geschiedenis, het verhaal op mensenmaat’, stelt de jury onder voorzitterschap van prof. dr. Yves T’Sjoen.
Lees hier het hele bericht
Meer over Astrid H. Roemer op deze site